Thuiskomen bij mezelf

Dit is een gastcolumn van Sophia

Als je diep in mijn hart kijkt, wil ik het liefste alles negeren. En feitelijk is dat heel makkelijk. Ik voeg me bij mijn moeder en broer en doe net of er niets aan de hand is. We noemen hem “pappa” en heffen het glas om hem te gedenken en te vieren.

Mijn broer, de “boy wonder”, die uitermate goed gelukt is en ik, de excentriekeling van wie het leven niet zo geworden is als we gehoopt hadden. Maar ik ben creatief, intelligent en ik sta er als het nodig is als oudste dochter.

Maar dan, (als ik alles negeer) zal uiteindelijk mijn aller,- allergrootste angst waarheid worden: mijn angst om te verdwijnen. En dan sterf ik. De drang om te leven, werkelijk te leven, is te groot. En daarom zal ik hier doorheen moeten. Door deze chaos en puinhoop. Door de angst, twijfel, schaamte en het gevoel me intens vies te voelen.

Ik had een ex-man die narcistische trekken had en ik heb paar maanden geleden gebroken met een van mijn vriendinnen die (tot mijn afschuw en walging) precies in de omschrijving van narcisme past. En ik vermoed dat mijn beide ouders narcistisch zijn. Vader was het in ieder geval (hij overleed in november). Moeder leeft volkomen in haar eigen wereld, waarin ik een rol speel. Soms als figurant, soms ben ik gewoon een decorstuk. Ik voel me vaak een hologram, een projectie van wie zij wenst dat ik ben.

Nooit heb ik de gedachte tot me door laten dringen dat de oorsprong van de problemen bij hen zou liggen. Altijd ging ik er vanuit dat het allemaal volledig aan mij lag, dat ik alles verkeerd deed, begreep. Dat ik het niet snapte. Ik voelde me mislukt en verantwoordelijk zowel voor het mislukken van mijn leven en het niet kunnen zijn wie ik geacht word te zijn. Kortom, ik voel me constant schuldig voor wie ik ben en wat ik doe/heb: van mijn te vroeg geboren zijn tot het hebben van ADHD.

Wel had ik altijd een vaag gevoel dat er iets niet klopte maar ik was toch nooit geslagen, vergeten in de supermarkt of opgesloten in een kast?? Het was een vreemde gewaarwording twee weken voor zijn dood te ontdekken dat de term narcisme op mijn vader van toepassing was. Soms ben ik benieuwd hoe het tussen ons gegaan zou zijn als hij nog geleefd had. Ik “gedoogde” hem sinds 2015.

Maar ik ben heel blij dat hij dood is (eerste keer dat ik dit durf te zeggen / denken/ schrijven). Omdat ik weet dat ik mijn ouders samen niet had aangekund. Moeder hoop ik wel aan te kunnen. Ik wil haar niet ook “gedogen”, ik wil niet weer degene zijn die een stap opzij zet maar ik wil haar zover krijgen dat zij afstand van mij gaat nemen. En de eerste tekenen lijken hiervan al zichtbaar te zijn…

Ik voel een diepe wens om thuis te komen bij mezelf. Sinds een jaar of vier werk ik hard om deze wens op alle fronten van het leven werkelijkheid te laten worden en ik ben al een heel eind op dreef. Even dacht ik dat ik met de diagnose ADHD (vorig jaar, op 48-jarige leeftijd) helemaal “thuis bij mezelf” was gekomen. Maar het wroet en het knaagt. Die diagnose is in ieder geval onvolledig of misschien zelfs helemaal foutief. Mijn medisch dossier en mijn leven is niet compleet zonder de volledige erkenning – en dan vooral door mijzelf- van de verwoesting die structureel is aangericht.

In de openbaarheid komen met deze tekst is de eerste stap die ik zet in die richting. De naam van deze website vind ik erg treffend. En ook de foto met dat plantje spreekt me aan. Gek dat ik jaren met de angst heb rond gelopen te verdwijnen en dit maar niet kon duiden.

19 gedachten aan “Thuiskomen bij mezelf”

  1. Dank je wel, Sophia, voor wat je hebt opgeschreven. Het is zo herkenbaar en ook ik vind de titel van deze website :’ Het verdwenen zelf’ , zo treffend. Pas nadat ik de twee boeken van Iris had doorgelezen, durfde ik ook eindelijk naar buiten te komen met alles wat er gebeurd is…ik durf het gewoon te zeggen…En ook heb heel lang gedacht dat alles alleen maar aan mij lag…Jullie verhalen doen me zo goed…Ik ben niet gek…Marjan.

    1. Ja dat idee dat jezelf gek bent. Zo herkenbaar. Je wordt er wel gek van. Ook ik heb een narcistische ex partner en heb deze gelukkig verlaten. Van binnen ben ik er nog lang niet mee klaar. Overal vindt ik stukjes van mezelf. Ik ga ze lijmen en er een mooi kunstwerk van maken.
      Dezelfde zal ik niet meer worden maar misschien wel een andere, versie van mezelf.

  2. Mijn ervaringen precies.. bizar. Enkel had ik niet het gevoel te verdwijnen maar het gevoel niet te mogen zijn.. alles wat je bent is niet goed genoeg of teveel.. is denk ik bijna hetzelfde.. succes met je helingsproces..

  3. Lieve Sophia, wat ontzettend goed van je! De eerste stap dat is de belangrijkste, de stap die moed vergt omdat het dan inderdaad zo is. Als ervarings tip wil ik je meegeven dat je in je achterhoofd moet houden dat je moeder niet zo maar afstand van je gaat doen. Jij zult de degene moeten zijn die heel duidelijk je grenzen gaat stellen. Dat is heel lastig vooral omdat haar reactie heel vervelend en manipulatief zal zijn. Mijn ervaring in deze is, dat hoe vaker je je grens aangeeft hoe makkelijker het op den duur wordt, je zult het beter herkennen. Je zult ook dagen hebben dat je geen zin hebt in drama en dus gedoogd. Helemaal niet erg, gewoon weer opnieuw beginnen. Alles maar dan ook alles is beter dan zoals het voorheen was. Ik wens je heel veel liefde toe, geduld en moed. De liefde voor jezelf is het enige dat telt, op het einde van iedere dag trots op jezelf zijn omdat je weer een stapje gezet hebt. Heel veel liefs, Minou

  4. Wauw, ‘mooi’, bedankt! Idd. structurele verwoesting, bijna niet te bevatten dat het zomaar, in ‘daglicht’, plaats kan vinden ook en je er helemaal alleen in zit.. en mooi dat je schrijft, heb durven schrijven, denken etc., dat je blij bent dat je vader dood is. Ik kan door omstandigheden niet meer van mijn moeder houden en weet dat ik dat ook niet meer ga doen. Ik kan het gewoon niet. Bedankt dat het bestaat en je woorden zo duidelijk zijn, voor mij iig. Veel sterkte en dat je werkelijke kracht alsnog boven mag komen van wie je werkelijk bent en er van geniet, dat je het hebt overleefd.

  5. Lieve Sophia,
    Wat een triest verhaal, maar ook zo dapper dat je het de wereld instuurt. Het geeft aan dat je er klaar mee bent en dat je wilt opkomen voor jezelf! Dat is goed en nodig. Hou dat in gedachte als ze je wederom probeert onderuit te schoppen! (En dat zal gebeuren vrees ik, want hoe meer weerstand je geeft, hoe heftiger het even wordt (is mijn ervaring).
    Door mijn weerstand werd ik steeds minder aantrekkelijk voor mijn ex en werd ik uiteindelijk vervangen.
    Ik ben hier blij om!
    Want het was mijn kans om weg te komen. En kon ik de hele relatie met pijn en verdriet en uiteindelijk veel boosheid en frustraties en daarna het echte verdriet achter de boosheid en frustraties doorleven en er meer afstand van nemen.
    in ieder geval voel ik nu een bevrijdende afstand.Toen ik eenmaal afstand had (letterlijk) en mezelf toestemming gaf het allemaal te voelen wat me was overkomen mét de inzichten gegeven door de klare taal in de boeken van het verdwenen zelf, kwam de bevrijding uiteindelijk. Ik mocht weer zijn wie ik werkelijk ben! En dat is zo heerlijk.
    Ga er voor! Voor die bevrijding. Zie wat voor mooi mens jij bent en ontdek jezelf. Je bent het meer dan waard!
    Heel veel sterkte,
    Judith

  6. opgroeien in een onveilige omgeving.
    Hoe vreselijk waar is de bijlage van Iris in boek 2 bij hoofdstuk 3.
    Je kan het je als kind niet permitteren om te zien wat er aan de hand is en dat er geen steun voor jou is. Maar je ervaart het wel. Je zet het opzij, in de ijskast, wat dan ook maar. je doet een ooglapje voor bij wijze van spreken.
    Je bezwijkt voor de mening van anderen over wie jij bent, ook dat.
    Dus nu opnieuw door-denken. Klopt dit wel of neem ik het voor zoete koek aan.
    Kan ik het van mij afschudden ?
    Het belangrijkste van herstellen van narcistische mishandeling en opgroeien is dat ik onder ogen (met beide ogen open) zie wat er thuis aan de hand was, wat dat met mij gedaan heeft en hoe het nog tot nu toe doorwerkt.
    Bv in het gevoel van verlamd te zijn, iets niet aan te kunnen. De keukenmachine niet kunnen bedienen want mijn moeder hield zo van machines in het huishouden, dat was niet ik. Dus ik kan of mag het niet.
    Wilskracht heeft daar niets mee te maken.
    Ik zie het aan het leven van mijn broer. De tijdstippen van trauma herhalen zich: een voorbeeld is: het kleuterschooldrama voor hem keert terug in een voor een buitenstaander onzinnig verbaal conflict met de kleuterjuf, waardoor hij allebei zijn kinderen van school laat veranderen. Zonder enige reden van de kinderen uit.
    Toen was ik hulpeloos, want zelf een kleuter.
    Nu ben ik net zo hulpeloos.
    Ik fantaseer dat ik dit inzicht gewoon aan hem kan vertellen en dat hij dan ‘O ja’ en ‘dank je wel” zegt. In plaats van de beledigde reacties die ik krijg als ik ook maar iets van communicatie over iets wezenlijks probeer.
    Vandaar dat jouw opening alinea mij zo treft. Diep in mijn hart, ik zou zo graag willen dat het niet waar was.
    Meestal ben ik blij met mijn inzichten en herkenning. Puzzelstukjes die op zijn plaats vallen, bizarre voorvallen die een verklaring krijgen en dus verleden tijd kunnen worden.
    Met mijn verschenen zelf.
    maar soms heb ik het moeilijk en doet het pijn.
    Vanavond is zo een avond.

  7. Hai Sophia,
    Een hologram, precies Dat! Heel raak! Mijn vader leeft nog maar is fysiek bijna ‘op’ en genereert juist in deze fase veel meeleven en aandacht. Feilloos speelt hij zijn kinderen en zijn vrouw tegen elkaar uit en maar weinigen kunnen of willen dit zien. Ik heb afstand genomen, trek mijzelf steeds verder terug uit dit gezin en raap mijzelf bij elkaar. Ik maak mijzelf geen illusies over verbetering van banden als hij is overleden; zijn invloed is zo hardnekkig en destructief dat ik niet denk dat de flying monkies het psychisch overleven als ze werkelijk onder ogen zien wat er gebeurd is. Ik kan alleen maar bidden: ‘Vader vergeef het hen, want ze weten niet wat ze doen’
    Heel veel sterkte allemaal en iedereen bedankt voor het delen!!

  8. Wat een mooi verhaal. Dankjewel voor het delen. Ik heb ook het liefst dat mijn ouders – beide narcistisch – beide dood zouden zijn. Het enige wat er tussen ons is que relatie is de druk om t pareltje te zijn en mijn moeder te pleasen. Altijd wist ik dat ze egoistisch en onvolwassen waren maar steeds meer ben ik gaan inzien hoe enorm verwaarloosd ik ben. En het vervelende; het gaat nu alleen maar slechter met me. Ik voel me zo alleen en verdrietig hierom. En ergens geloof ik t nog bijna niet. Ik geloof mezelf namelijk nooit.Het lijkt wel alsof ik in een negatieve spiraal ben gekomen terwijl ik OVERAL lees: erken het, dat is de weg naar heling. Maar ik haat het want ik voel me ZOVEEL kwetsbaarder… vroeger deed ik alsof ik sterk was wat soms wel zorgde voor kracht en nu ben ik een kasplantje en hoop op de toekomst is bij mij ook bijna nul geworden.. ik moet er niet aan denken om de rest van mijn leven met deze narcistische ouders te leven… ik voel me gehi-jacked door ze, meer dan eerst. Ik heb nu geen baan meer, ik had een narcistische baas (ja echt!). En sindsdien ben ik in elkaar gezakt… veel zwakker geworden.. ik haat het… wat nu? Heeft iemand tips? Zeg alsjeblieft niet voel de pijn, want dat is niet genoeg – zo lijkt het. Of ik veroordeel mezelf nog teveel. Ik voel continue pijn namelijk… en me continue verdrietig over deze situatie.. het is voor mij gek genoeg geen opluchting…

    1. Hoi Mariet,
      Opgroeien onder narcistische ouders en als volwassene nog veel met hen in contact staan heeft heel veel impact. En inderdaad, de vaststelling ‘ze zijn narcistisch” is zeker niet genoeg om te helen. Ook gaat het niet alleen om de pijn voelen. Na de erkenning van de situatie begint het eigenlijk pas; de zoektocht naar je zelf, je proberen zoveel mogelijk aan hun systeem te onttrekken, het opbouwen van een eigen leven. Ik lees in je bericht dat je veel last hebt van symptomen en dat is logisch, maar ook heel moeilijk. Er zijn helaas geen ‘gouden tips’ die dit proces makkelijker maken, juist omdat het zo complex is. Wat wel helpt is diepgaand inzicht in de impact die het gehad heeft en nog steeds heeft, en advies hoe je kunt gaan herstellen. Mijn beide boeken kunnen hierin tot steun zijn. Op deze website vind je veel reacties van lezers (zie de pagina ‘boeken’).
      Ook lijkt een goede therapeut me belangrijk, omdat het heel zwaar is de weg naar herstel in je eentje te vinden.
      Ik wens je veel sterkte met je proces. Je kwetsbaarheid kan echt minder worden en de focus op jezelf en wat belangrijk is voor jou zal vergroten.
      Hartelijke groet,
      Iris

      1. Bedankt voor deze reactie. Ik ben nu gaan reizen, omdat ik even afstand wilde maar t voelt ook gevaarlijk omdat ik nooit heb geleerd mezelf te beschermen. Mijn oude ik komt naar boven, incl de inmense zelfhaat. Ik loop continue met die haat. Ik vind mezelf zo’n faler. Ik haat mezelf continue. Alleen tijdens t slapen is er rust of als ik n boek lees. Wat doe ik tegen deze haat? Ik word er zooo moe van, want om te leven moet ik de stem tegenspreken maar dat kost zoveel energie. Compassie hebben klinkt mooi, maar t lukt me niet. Wat moet ik doen..?

        1. Hoi,
          Het klinkt alsof je een sterk daderimiterend deel hebt, dat ontstaan is om de mishandeling van je ouders te ‘overleven’. Je hebt de haat als het ware verinnerlijkt. Dit fenomeen is te complex om hier even uit te leggen en behandel ik uitgebreid in mijn tweede boek. Er valt wel degelijk mee om te gaan, maar het is niet iets wat je zo maar even ‘om kan zetten’. Ik raad je aan om dit boek aan te schaffen. Daarnaast is therapeutische hulp echt belangrijk. Veel sterkte,
          Iris

  9. Mariet, ik wil je vooral veel sterkte wensen. Ik herken mijzelf in wat je schrijft.
    Bijvoorbeeld in het lettertjes vreten, alles in de krant lezen om maar iets te lezen, om jezelf te kalmeren. Ik vroeg me op een gegeven moment af, dagen of weken later, wat ik eigenlijk aan het doen was: ja, lettertjes vreten. Op een ander moment van de dag kon ik wel een boek lezen en daarin opgaan.
    Het gevoel dat de wereld eigenlijk moest vergaan omdat je er niks van bakte. Ik kon niks meer. Na een tijd merkte ik dat de wereld niet verging, dat het een heel heftig gevoel van mij was, maar dat dat toch niet gebeurde ook al voelde ik dat nog zo duidelijk.
    Eigenlijk is het niet in woorden te vatten.
    Stap voor stap ben ik meer mezelf tegengekomen en geworden. Het kost nog steeds veel energie om te snappen wat er in en om mij heen gebeurt.
    Begrip gaat in golven. Compassie met jouw pleasende zelf, moeilijk hoor.
    Blijven ademhalen, kleine dingen doen voor jezelf.
    Mariet, dank je wel voor wat je schrijft. En heel veel sterkte.

    1. Lieve Heleen, dankjewel voor je reactie. Ik voel me al beel en veel beter. Ik voel nauwelijks meer zelfhaat. Ik zie steeds meer mijn kwetsbaarheid. Ik steek mijn kop niet meer in het zand, al doen mijn ouders dat wel, ik blijf trouw aan mezelf. Dat geeft stevigheid. Ik merk ook steeds meer dat io afgelopen jaren enorm egocentrische mensen om me heen hen vergaard. Dat hield in stand dat ik kon pleasen en mezelf kon wegcijferen en in t onbelende kon blijve wie ik was. Ik ga het leven nu aan. Ik sta. Ik ben bevriend met mezelf. En dát is het belangrijkste. Ik kan zo genieten van het leven. Maar ik ka ook zo boos worden hoe sommige egocentrische onzekere mensen mij hebben laten voelen, met name mijn ouders. Geen verantwoordelijkheid nemen. Mijn integriteit schaden, keer op keer. Kop in het zand. Buitenwereld. Ego. Ons kent ons. Bezig zijn. Het is niet meer mijn leven. Dan maar geen carriere. Dan maar niet voldoen aan het plaatje, dan maar geen grote vriendenkring. Een klein veilig leventje met lieve mensen, waarbij ik het liefste moet zijn tegen mezelf, dat is mijn pad. Onconventioneel, onvoorspelbaar, geen plaatje, maar wel trouw aan mij. Ik heb wat goed te maken met mezelf namelijk, zoveel liefde heb ik in te halen. En ook afleren om zo mijn best te doen. Stress, dat hoort er toch bij? Nee! Het leven is eigenlijk echt fijn. Maar dat is wel werken. Mijn intuitie is mijn redding en grootste kracht. Liefs

  10. Wat ik zelf behulpzaam vind is om te lezen over kind-rollen. De houding die je als kind aanneemt als reactie op de situatie thuis. Zo is er, behalve het gouden kind en de zondebok vaak ook het genegeerde kind. In het Engels is daar meer over te vinden. In het Engels noemen ze dit “the lost child”. Louise Behiel heeft hier een paar heel duidelijke stukjes over geschreven. Verhelderend omdat het zo duidelijk maakt dat het echt een aanpassing is, een overlevingsstrategie, die maar zijdelings raakt aan je eigen aard. Het gaat hier niet per se om narcistische ouders, maar meer in het algemeen om emotioneel niet beschikbare ouders.

    1. Heel erg bedankt voor je verhaal, na veel schemagerichte therapie storte ik in en kreeg hiervoor serquelle, bipolair was ik gelabeld toen ik 25 was.
      Helemaal mis ging het,diagnose met veel moeite laten herzien. Nu ADHD met ritalin beteugeld.
      Wat een onzin allemaal ik werd mishandeld door slinkse verstopte reptiel moeder.
      7maanden bevrijd nu gelukkig veel hulp via internet.
      En nu deze side ontdekt, dolblij ermee.
      Dat geeft weer kracht!
      Tot 9november op de workshop en bedankt sterke lotgenoten

    1. ik herken twee aspecten van de slachtoffer-dader connectie – even dure woorden gebruiken want dit is een mij emotionerend onderwerp
      Het eerste is het dader-imiterende deel van het slachtoffer. Een kind van 3 bijvoorbeeld leert door de ouders te imiteren, dus ook het narcistische gedrag als je een narcistische of een verborgen narcistische ouder had.
      Daar zit ook het identificeren met de dader/ouder bij als overlevingsstrategie.
      Iris schrijft daar over in haar tweede boek.
      Bezwijken onder narcistische aanvallen en zo je wil opgeven, jouw zelf in de kast zetten en doen en zijn wat de narcist wil.
      Overweldigd zijn.
      Een narcistische aanval voelt als SHOCK en paniek en een ondraaglijk slecht gevoel over jezelf, grenzend aan walging van jezelf.
      Het tweede heeft te maken met externaliseren, zoals ik het begrijp. Een heksenketel van gevoelens van de kinderen onderling. In mijn herinnering, zoals ik het nu terugkrijg door emotioneel werk te doen, zijn bij ons thuis door moedr de oudere kinderen gebruikt om de kleintjes te disciplineren. Met alle denkbare negatieve gevoelens naar elkaar en al heel jong (vanaf anderhalf jaar.)
      Een letterlijke herinnering is dat in de tienertijd van die ‘kleintjes’ de oudste broer een jongere broer met de knokkels van zijn hand op zijn hoofd sloeg. In mijn herinnering op zijn slaap sloeg, wat gevaarlijk is. Een andere broer, ook een ‘kleintje’ bevestigt dit. Mijn ouders stonden erbij en deden niks.
      Ik heb mij gerealiseerd dat dit alleen mogelijk was, als mijn moeder dit toestond of zelfs goed vond.
      De tieners waren koest daarna en gedroegen zich.
      Ik ben heel vaak als klein kind op de kop gezeten door de oudere twee. Als ik huilde, dan werd ik alleen gezet tot ik zogenaamd gekalmeerd was. Maar ook ik heb het broertje onder mij op de kop gezeten en mij niks aangetrokken van zijn gevoelens.
      ik merk dat dit allemaal nog in je lichaam zit als spierspanning. Dus dat het zinvol is om het op te diepen, deze herinneringen.
      Wat ben ik blij als ik weet wat ik wil en het zonder zelfsabotage kan uitvoeren. Simpele dingen: op tijd zijn, een afspraak afzeggen omdat het mij teveel is op dat moment, iets maken wat ik leuk en mooi vind, aardig zijn zonder scherpe randjes.
      Het is schokkend te ervaren dat het deel van je dat het alledaagse leven aankon, het laat afweten. Maar het is wel een mogelijkheid te werken aan heel worden met al je delen en je eigen emoties te leren kennen. Hoe laat in je leven zich dat ook aandient.
      Een groen plantje dat uitbot en groeit.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *