Afgelopen zaterdag zat een volle zaal aandachtig te luisteren naar wat de destructieve gevolgen zijn van narcistische mishandeling, wat trauma nu echt betekent en welke dynamiek zich afspeelt in de jeugdzorg en het familierecht. Het Verdwenen Zelf had het programma samengesteld en de sprekers geregeld voor een studiedag voor 200 psychosociaal therapeuten van de beroepsvereniging NVPA. De aanmeldingen liepen storm voor deze studiedag, een bewijs dat het thema echt speelt onder de leden van het NVPA. Dat bleek al voordat de dag begon: de boeken van Iris die we meegenomen hadden waren binnen een uur uitverkocht. Ook hadden wij en diverse behandelaren uit ons netwerk die ook aanwezig waren boeiende gesprekjes met geïnteresseerde therapeuten. Het thema leeft, dat is duidelijk.
narcisme
Lezing over ‘Narcisme en relaties’
Gisteravond was ik uitgenodigd door de studievereniging van psychologiestudenten van de VU in Amsterdam voor een lezing getiteld ‘Narcisme en relaties’. Een tijdje geleden heb ik een lezing gegeven over het Stockholmsyndroom op de Universiteit Nijmegen. En weer zat de zaal behoorlijk vol: zo’n 120 mensen hadden zich aangemeld. Het was ook weer een diverse groep omdat het een openbare lezing was, iedereen kon zich aanmelden. Er kwamen ongeveer 30 studenten psychologie die uit interesse in het onderwerp kwamen, studenten van andere studierichtingen, maar ook slachtoffers van narcistische mishandeling die niet studeren.
Training Jeugd- en gezinsprofessionals op 7 oktober
Meer dan een jaar geleden zijn wij gestart met een training specifiek voor jeugd- en gezinsprofessionals. In de jeugd en gezinszorg hebben professionals vaak te maken met complexe zaken die zich jarenlang kunnen blijven voortslepen. Er spelen meestal allerlei procedures in het familierecht een rol, er kan sprake zijn van een conflictscheiding of zijn er moeizaam te duiden vermoedens van partnergeweld of kindermishandeling. Patronen van afhankelijkheid, onveranderlijkheid, scheve machtsrelaties of zorgmijding spelen een rol. Signalen of aantijgingen van persoonlijkheidsproblematiek (narcisme of psychopathie) lijken ook steeds vaker voor te komen.
Wordt emotionele en psychische mishandeling strafbaar?
Eerder schreef ik al in een blog over een rapport over de wantoestanden in de pleegzorg en jeugdzorginstellingen in de afgelopen 50 jaar. Naar aanleiding van dit rapport hebben twee Tweede Kamerleden recent een motie ingediend om de regering te vragen naar het strafbaar stellen van emotionele en psychische kindermishandeling. Omdat veel van de terreur die in het rapport beschreven wordt emotioneel en psychisch is, en nu ook nog voorkomt, willen ze dit in de toekomst verhinderen. Hiervoor is nodig dat de regering expliciet emotioneel en psychisch geweld strafbaar stelt. Lang verhaal kort: dat gaat de regering niet doen.
Uitgewist
“Wat heb ik gedaan”, is de titel van een roman1). Ik had het boek al een paar keer zien liggen en weer weggelegd, omdat ik lees voor mijn ontspanning. Dagelijks bezig zijn met de gevolgen van narcisme en psychopathie is zwaar en ik doe hier graag wat lichtere dingen naast als de tijd het toelaat. Toch intrigeerde het boek mij en het heeft indruk op me gemaakt. Het is geen lichte kost. Dat is narcistische mishandeling nooit, maar er zijn wel gradaties.
“Wat heb ik gedaan” gaat over een geestelijke gezonde vrouw die haar man heeft vermoord. Wat brengt iemand tot deze daad, die op zich natuurlijk verwerpelijk is? Gaandeweg het boek wordt duidelijk dat hier jaren van ernstige terreur aan vooraf gingen, waarin Kathryn dit ‘geheim’ (de mishandeling) zorgvuldig bij zich droeg. Ook haar twee puberkinderen wisten nergens van.
Het laatste gevecht
Dit is een gastcolumn van Anna
Ze twijfelde of ze het wel zeggen moest. Eigenlijk twijfelde ze al langere tijd aan alles, met weinig energie en een gebrek aan daadkracht, maar dat zag ze nu eindelijk in: Het lag niet aan haar, ze was niet gek. Wat haar was overkomen was haar aangedaan. Subtiel manipulatief was ze om de tuin geleid. Met minder zelfvertrouwen ís het ook moeilijk om in je eigen kracht te gaan staan. Eigen kracht? Waar is überhaupt het Eigen Zelf? Ze was afgesneden van zichzelf. Wie ze werkelijk was voelde verdwenen, opgenomen in een schijnrealiteit die lange tijd haar echte realiteit was geworden. ‘Het land van de duisternis’, ze las deze metafoor op de website het Verdwenen Zelf en dat was precies zoals ze het voelde. Een dorre, mistige plek, die haar het heldere zicht ontnam en haar isoleerde van de werkelijkheid
De kameleon
Dit is een gedicht van Angelique Groeneveld
De kameleon is de naam voor de narcist.
Die eens onbetwist de slag mist.
De kameleon kent veranderingen en past zich aan.
Zoals hij wel vaker heeft gedaan.
Het proberen, en het is gelukt met mijn ik te frauderen.
En ook gedacht de kinderen uit te proberen.
Een miskend en ingrijpend trauma
Interview over de impact van narcistische mishandeling
Het is belangrijk dat de impact van narcistische mishandeling bekender wordt onder hulpverleners, zodat ze de signalen kunnen herkennen en hun behandeling hierop kunnen afstemmen. Daarom ben ik heel blij met onderstaand interview dat deze week in het blad van de NVPA (Keerpunt) is gepubliceerd. De NVPA is een grote beroepsvereniging voor therapeuten en psychologen. Hieronder een fragment van het interview, met een link naar het hele stuk. Lees verder
Devaluatie van de term narcisme
Dit is een gastcolumn van Agnetha
Er is iets geks aan de hand met de term narcisme vandaag de dag. Hoorde je er vroeger nauwelijks over en had je al helemaal geen idee wat het precies inhield, behalve globaal iets met egoïsme en verliefd op zelfbeeld, tegenwoordig vliegt het woord je zo ongeveer dagelijks om de oren. Mooi, zou je kunnen denken, het begrip wordt bekender en dan komt er eindelijk meer aandacht voor en dat is nodig. Ja zeker is dat nodig, maar niet op de manier zoals dat nu gebeurt. Er schuilt een gevaar in om elk persoon die wat egocentrisch of egoïstisch is, als narcist te bestempelen. Op die manier is narcisme een oppervlakkige kwalificatie, zonder de juiste kennis en begrip van de reikwijdte van NPS, en komt men vervolgens aan het vergaren van adequate kennis over de stoornis niet meer toe. Het etiket is immers al geplakt, iemand is narcistisch – klaar!
Als de narcist IEMAND tegenover zich heeft, ervaart hij dat hij NIEMAND is.
Dit is een gastcolumn van Isthe
Graag wil ik wat gedachten met jullie delen n.a.v. het interview met Appelo. Wat een tenenkrommend verhaal. Hier zie je de intimiderende houding van een narcist via een charmerend interview. Ik heb wat uitspraken op een rij gezet met de tijd er plus minus bij, voor de volledige context is de podcast te horen. En ik heb een paar overdenkingen over deze grootspraak. Als je zelf nog erg in de afhankelijkheid van een narcist zit, kan het confronterend zijn dit te lezen. Dus wees voorzichtig met jezelf.
Hij maakt inderdaad nogal onderscheid tussen narcisten en psychopaten. Dat onderscheid is er ook wel, maar ze zijn allebei schadelijk voor de omgeving. Nu lijkt het alsof het wel meevalt met de schade die narcisten aanbrengen bij andere mensen. Dat is dus niet zo, narcisten zijn -inherent aan hun stoornis- beschadigend. De een misschien meer dan de ander, maar beschadigend blijft het.
Appelo is er van overtuigd dat narcisten een normale empathie hebben of zelfs meer dan normaal. Hm. Wat hij waarschijnlijk bedoelt, is dat narcisten cognitieve empathie hebben. Zoals Iris het in haar boek ook beschrijft, is de cognitieve empathie bij narcisten bedoeld als een strategische methode om hun omgeving te manipuleren en te controleren. Affectief inlevingsvermogen in de ander gaat daar niet mee samen. Bij een gezond persoon is er sprake van een evenwicht in beide vormen van empathie met het doel verbinding te maken met die ander.