Dit is een gastcolumn van Heidi.
Met mijn kop in de zon intens genietend van de warmte op mijn gezicht, beeld ik me mijn aankomende reis in. Ik heb zo’n behoefte mijzelf even vrij te geven van mijn huidige leven.
Een leven waar ik heel moe van ben. In mijn vorige blogs kun je daar het een en ander over terugvinden. Met het overlijden van mijn narcistische vader dacht ik mijn geschiedenis grotendeels achter me te kunnen laten. Naïef, maar hoopvol. Maar een geschiedenis als deze laat zijn sporen na. Een overlevingsstrategie, zo intens ontwikkeld, laat zich niet zo makkelijk ombuigen. Ik verlang naar een versie van leven waar ik niet meer zo hard hoef te werken, mij niet meer verantwoordelijk hoef te voelen voor alles en iedereen. Een mechanisme wat van jongs af aan is ontstaan. Althans, dat was een laatste ontdekking bij therapie.
Een verantwoordelijkheid die ik onterecht van heel jongs af aan al op mijn kinderschouders kreeg. En omdat ik zo jong was, heb ik nu nog steeds een soort kinderlijk gevoel ook daadwerkelijk verantwoordelijk te zijn. Dat iets niet in mijn macht ligt, kan ik ergens diep van binnen niet geloven. Ik werd verantwoordelijk gemaakt voor het geluk van mijn moeder. Daar moest mijn eigen geluk, verdriet, verlangen voor wijken. Zeker als dit het geluk van mijn moeder in de weg kon staan. Kwam ik in een crisis dan stond iedereen stijf van schrik want dat konden ze niet aan. Dat bracht het hele systeem uit evenwicht. ‘Weet je wel wat je je moeder hiermee aandoet?’ En zo voelde dat ook.
Bij een weglooppoging een briefje achter gelaten. Ik was 16 denk ik. Het briefje, onlangs teruggevonden, verraadt een zelfbeeld waar de tranen me nu van in de ogen schieten. Eigenlijk verontschuldig ik me voor wie ik ben en voor wat ik voel. Hoe moeilijk dit voor hen moet zijn en dat mijzelf van hen verwijderen dus voor iedereen het beste is. Toen ik toch maar terugkwam omdat ik echt geen raad met mijzelf wist, moest ik van mijn vader mijn moeder opvangen. ‘Ze heeft met haar hoofd tegen de muur staan bonken! Wat doe je haar aan? Je gaat nu met je moeder praten!’
Pas decennia later realiseer ik me dat niemand vroeg waarom ik vertrok. Hoe het met mij ging.
Inschatten, scannen, analyseren, woorden geven en de situatie voor zover mogelijk onder controle houden. De anderen zagen het niet! De anderen zagen het verdriet, het gemis, het lijden van mijn moeder niet. Die leefden hun goddelijke leven er lustig op los. Dus moest ik er wat aan doen.
Logischerwijs heb ik deze strategie vele malen in mijn leven ook buiten het gezin ingezet. Onbewust.
Ik ben zo moe. Ik kan het niet laten heel hard te werken. Voel me zo verantwoordelijk voor zo veel en zovelen, niet in het minst voor mijn leerlingen. Maar ik kan niet meer. Na het overlijden van mijn vader, komt er zoveel rouw los. Rouw om wat was en wat er vooral ook niet was. Rouw om de rol van scapegoat die ik kreeg, om de isolatie binnen de familie en de pogingen die ook daarbuiten te bewerkstelligen. Rouw om de pech die ik had en het effect op mijn leven nu.
Op LinkedIn viel mijn oog op het boek Complex Ptss van Pete Walker. Alsof ik van voor naar achter beschreven wordt. Hoe bestaat dit? Deze ervaring twee keer eerder gehad met het boek van Alice Miller, drama van het begaafde kind en met de boeken van Iris Koops.
Dit boek verklaart mijn terugval. Ik wilde er nooit aan. Ik Ptss? Ben je gek? Ik ben sterk en heb geen visuele flashbacks. Tja dat ik het afgelopen jaar nog harder ging werken, me irriteerde aan zoveel collega’s, dat ik me steeds meer terugtrok, steeds vaker onverklaarbaar huilend wakker werd, geen hard geluid en sterke geur meer kon verdragen, ja dat was wel vreemd. En het werd van kwaad tot erger. Zelfhaat, schaamte voor mijn buien en het gevoel mijzelf totaal kwijt te raken, maakte dat ik mijzelf steeds meer terugtrok.
Al bij de inleiding van het boek liepen de tranen me langs. Daar was het. Complex Ptss gaat niet over visuele flashbacks maar over emotionele flashbacks. Overweldigd worden door langdurige aanhoudende ervaringen uit een vroeg verleden. Bladzijde voor bladzijde stond mijn gemoedstoestand beschreven. Ik ben niet gek of overspannen. Ik ben ook geen narcist. Ik heb gewoon verdomd veel pech gehad om in een narcistisch systeem opgevoed te zijn en heb dit eraan opgelopen. Ik ben een krachtige overlever die meerdere keren door mijn hoeven dreigde te zakken. Maar ik ben gelukkig altijd blijven staan. Ook nu zal mij dat lukken.
Ik heb hier tijd en ruimte voor nodig maar dat lukt niet zolang ik mij constant voor alles en iedereen verantwoordelijk voel. En dat is mijn manco. Een manco aangeleerd gekregen vanaf dag 1. Ik neem het mijzelf dus niet kwalijk. Het voelt ook als een niet te stoppen reflex. Maar ik moet even vrij hebben van deze reflex.
Precies daarom ga ik er een jaartje tussenuit, de wereld rond. Natuurlijk neem ik mijzelf mee. Met dat cliché word ik ook regelmatig om de oren geslagen. Maar het is een ‘mijzelf’ zonder verantwoordelijkheden, zonder al te veel valkuilen waar ik nu dagelijks omheen moet zien te laveren wat me maar matigjes lukt.
Hier zittend in de zon, kan ik niet wachten en heb ik goede hoop. Vooral omdat ik de ervaring van een jaar pauze al ken. 23 was ik. De wereld rond met een vriendin. Daar waar zij toen enorm veel moeite had met het afscheid, voelde ik bij het wegrijden de kilo’s van mijn schouders glijden. Die kilo’s begrijp ik nu veel beter. Daar waar bij haar de tranen vloeiden, verscheen er bij mij een dikke glimlach die er in dat jaar bijna niet vanaf was te slaan.
Geen afspraken, geen verantwoordelijkheden, geen agenda! Vakantie van mijzelf? Of juist een vakantie met mijzelf! Komt dan het verdwenen zelf in mij naar boven? Wie ben ik wanneer ik niet constant in de overleving schiet? Ik ben welkom, ik ben zo meer dan welkom. We gaan het zien. Het is het proberen meer dan waard. Want zoals het nu gaat, wil ik het niet meer. Tijd voor een ander perspectief! Tijd voor die glimlach op mijn gezicht. I made it en ga er wat moois van maken!
Lees hier de andere blogs van Heidi.
17 reacties op “Mijn narcistische vader zorgde voor een extreem groot verantwoordelijkheidsgevoel”
wow alsof ik mijn eigen verhaal lees in grote lijnen! ook net deze week begonnen in het boek van Pete Walker waardoor ik nu pas ga begrijpen hoe ik functioneer en waardoor dat komt! En dat ik niet de narcist ben waar ik van wordt beschuldigd door ex en familie, na zelf eerst te zijn opgegroeid bij narcistische vader (moeder jong overleden en leed ook onder hem) en later in een narcistisch huwelijk beland en door de scheiding in een regelrechte psychologische thriller beland. Nu met hulp van psycholoog en psychiater, training voor dames na huiselijk geweld en poh van de huisarts begin ik langzaam maar zeker patronen te herkennen en dat ik niet de dader ben en waardoor ik soms ineens mega kwetsbaar ben en aan één stuk kan blijven huilen en trillen met een razend gevoel van onrust in mijn lijf wat dagen kan aanhouden. Dankjewel om het verhaal te delen.
Ha Carry,
Bedankt voor je reactie. Ja herken ook weer wat jij schrijft. Situaties herkennen maakt mijn reactie niet minder. Ze duren daardoor wel korter, kan mijzelf sneller naar het hier en nu trekken.
Sterkte
Groetjes
Heidi
Wat een herkenbaar en verdrietig verhaal, die ik maar al te goed ken. Bijna alles hetzelfde…ik ben al jaaaaaaren het Zwarte Schaap, ik heb me daar bij neergelegd.. vele jaren van Therapie, terugval Therapie, heel veel verdriet.
Ik wens je heel veel sterkte Heidi, uiteindelijk komt het goed. Als jij besluit te eren wie jij bent.
Geweldig!! Ik ga zo weer terug na zeven weken met mijzelf. Geweldig helend en inzicht gevende periode!!
Ik herken je verhaal. Juist in deze periode ontdekt dat ik te maken heb gehad met een onveilige thuissituatie. Nu mijn moeder overleden is durf ik het pas ten volle te zien en vorm te geven. Ga thuis verder aan de slag. Dank voor je tip mbt het boek, de warmte en geruststelling van de herkenning.
Een mooie reis wens ik je toe. Met het beste gezelschap, JEZELF.lieve groet Carola
Besloten om het boek van Pete Walker te gaan kopen.
Ook ik ben het zat om alsmaar vergeleken te worden met mijn narcistische moeder ( overleden in 2000) en ex man, die nog leeft, en om als narcist neer te worden gezet.
Ja ik heb PTSS maar wel dubbel. Een schoonzusje zei een paar weken geleden nog tegen mij” jij hebt een dubbel trauma dat je met je meedraagt”. Mijn vader werd ziek toen ik 5 was en overleed op mijn 11 jaar, vanaf mijn 5e jaar heb ik een sterk verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkeld.
Mede ook , omdat mijn moeder buitenshuis de ideale , verzorgende lieve verpleegster voor mijn vader was, maar de realiteit was geheel anders binnenshuis.
Ik droeg die verantwoordelijkheid voor hem en heb hem vaak verzorgd van drinken geven tot de fles aanleggen toe en ALTIJD kreeg ik op mijn kop als ik een handeling had gedaan, maar zij deed het niet hoe vaak mijn vader haar ook riep of belde met een klingelbelletje. Ik voel een boosheid nu in mij opkomen en dat bijna 70 jaar later. Hoezo draag je dit je hele leven met je mee? Het weglopen als 16 jarige en nu nog me terugtrekken in mijzelf en afsluiten voor de buitenwereld, herken ik. Ik heb rust nodig en niet alle meningen van mensen over wie ik ben, wat ik voel en vooral hoe ik me moet gedragen in het leven. Diezelfde schoonzus vertelde mij dat ik na de scheiding gestopt ben met leven, ja dat klopt, maar ik leef niet het leven van de wereld , doe niet mee met koopzucht, vakantiezucht, machtspelletjes etc. Ik ben Ik en ben goed zoals ik ben. Mijn leven heb ik teruggegeven aan God/Jezus , hij is Mijn alles , voor Hem wil ik leven en sterven. Hij is mijn grote voorbeeld en houvast!
Sterkte voor iedereen en voor mijzelf!
Liefs!
Merel
Ha Merel,
Weer zo herkenbaar! Bij het verzorgen van mijn moeder strooide mijn vader ook weer gif door tegen anderen te zeggen dat ik dat alleen maar deed voor de erfenis, bijvoorbeeld. Dat je het hoe dan ook nooit goed doet is ook zo’n naar gegeven in een systeem als deze. Soort Assepoester verhaal. Je werkt je rot maar doet het nooit goed. Sterker nog, je wordt door de personen die niets tot weinig doen veroordeeld. De dingen die je doet worden met wantrouwen gadegeslagen en snoeihard veroordeeld.
Ja het van je afleggen… dat is de kunst. Ik ben er ook zo moe van Merel. Gun mijzelf wat anders. De flashbacks zoals beschreven in het boek van Walker, trekken me steeds terug. Nu lijkt het erop dat ze echter korter duren omdat ik ze door krijg. Sterkte Merel op jouw eigen reis!
Groetjes
Heidi
Dank je wel Carola. Mooi dat je zeven weken met jezelf bent geweest. Ja alleen los van anderen krijg ik de ruimte met mijzelf aan de slag te gaan. Ook bij mij komt er nog veel los na het overlijden van beide ouders. Ben wel nieuwsgierig wat ik in dat jaar ga ontdekken.
Sterkte met jouw ‘reis’. Maar dat gaat vast en zeker lukken!
Groetjes
Heidi
Zo herkenbaar! Ik had een moeder met verborgen narcisme.
Toen ik wakker werd en niet meer deed wat zij van mij vroeg, werd ik verbannen en geïsoleerd. Mijn zussen waren de zgn flying monkeys/golden child. Mijn moeder zoog iedereen om zich heen in haar waarheid en daarbij ging ze over lijken.
Ik mocht niet bij haar overlijden zijn, de begrafenis heb ik maar overgeslagen toen bleek dat ik ook onterfd was. Mijn zusters hebben dit gefaciliteerd.
Uiteindelijk bleek dat zij bij leven mijn oudste zus veel geld te hebben geleend voor haar failliete zaak. Ik heb het over een paar ton. Dat werd na haar overlijden maar even kwijtgescholden.Terwijl wij naar de bank moesten om de adoptie van onze zoon te financieren.
Mijn moeder hield niet van mij, daar was ze niet toe in staat. Daar heb ik om gehuild toen ze overleed, niet dat ze er niet meer was.
Beste Johanna,
Wat vreselijk om te lezen. Ik was ook niet verbaasd geweest als mijn vader hetzelfde had gedaan. Gelukkig is dat niet gebeurd. Ja verdriet om wat er vooral niet was in plaats van het overlijden zelf is zeer herkenbaar. Sterkte!
Groetjes
Heidi
wat een goed idee, op reis met en voor jezelf, zonder al die supply slurpende molenstenen mee te zeulen. Bij terugkomst vermoedelijk niet meer oprapen en wellicht rollen ze verder..
Herkenbaar ook, de genoemde boeken in het begin maar per alinea kunnen lezen door het huilen, met een onbekend van diep komend geluid.
Dank je Lumira,
Ja dat is precies het voornemen. Ik ga mijn best doen! Ben zo benieuwd. Jij ook sterkte op jouw ‘reis’
Groetjes
Heidi
Heidi, het zou mijn verhaal kunnen zijn! Dat je overal maar verantwoordelijk voor voelen, het vinden dat jij het leed van iedereen moet oplossen, het jezelf zo ‘boetseren’ dat je meegaat in de stemming van de narcistisch moeder. En daar je levenlang last van hebt. Ik ben nu 71 maar heb er nog dagelijks last van. Met dit verschil dat ik nu door de boeken van Iris Koops en jarenlange therapie weet waar dit vandaan komt. Ik ben heel erg benieuwd hoe je reis gaat verlopen en hoop snel iets erover te lezen.
Een hele mooie reis: dat wens ik jou.
Warme groet van Maria
Dank je wel Maria,
Ja precies dat. Je draagt het je hele leven bij je maar door het herkennen en de erkenning zoals deze site is het beter te dragen, sneller te herkennen en daardoor sneller weer op te staan en door te gaan.
Bedankt voor je reactie. En wie weet schrijf ik nog een blog op reis.
Groetjes
Heidi
Geweldig! Moet je doen! Bij het lezen dacht ik aan mijn anorexia-periode [twee keer] en ik steeds te horen kreeg: ‘wat doe je je moeder aan’. Pas toen ik wist dat IK wilde genezen, kon ik herstellen. Mijn narcistische moeder had ver, ver, ver weg geschoten moeten worden dan was ik misschien zelfs nooit meer terug gevallen. Leg de schuld waar het hoort! [Iris]. Alleen dat helpt.
Ja, je hebt pech gehad. Ik ook. Het is niet jouw schuld. Niet mijn schuld.
Door anorexia kan ik niet meer reizen. Ik heb heimwee en kan nog steeds nergens anders eten. Ook niet slapen. Alleen als ik heel erg goed vertrouwd ben met mensen.
Vroeger dacht ik dat ik ook niet in staat was een kind te krijgen. Maar als er een ding is wat ik uitstekend gedaan heb, dan is het een kind krijgen en [bijna in mijn eentje] opvoeden. Zoon is nu 31, reist de wereld rond en heeft in Zweden een lieve vriendin ontmoet uit Hong Kong. Ze springen in het vliegtuig alsof het de bus is, en komen in augustus even bij mij langs.
Ik heb mijn ellende NIET GEPROJECTEERD op mijn zoon! Dat is zeker.
Heidi, goede reis, en je mag ook even bij mij langskomen!
Beste Susan,
Ja snap je. Hoor van veel lotgenoten dat een dergelijke reis niet tot de mogelijkheden behoort. Snap dat ook heel goed. Juist omdat al mijn antennes op scherp staan tussen anderen past deze vorm mij goed. Ik kan die antennes even een tijdje uitzetten. Alleen wanneer ik helemaal alleen ben kom ik tot rust. Dan mogen de antennes even uit. En als
Ik dan ook nog omringt wordt door veel schoons kan ik intens gelukkig zijn. Ik verlang naar die momenten. Waarin de natuur en de grootsheid van de wereld de lelijkheid van onze geschiedenis overstemd en in perspectief zet.
Ik wil graag een nieuw perspectief.
Wat goed dat je jouw Anorexia de baas bent. Dan ben je een hele baas. Sterkte met jouw ‘reis’. Je hoeft hier meestal niet voor weg!
Groetjes
Heidi
🌻
Wat mooi dat je op reis gaat, Heidi. Ik zit nog heel erg aan het begin van het proces, maar herken de behoefte om met jezelf op pad te gaan. Ik moet me beperken tot 2 dagen Waddeneilanden, maar wel alleen! Ik vermaak me dan goed met alle grote en kleine belevenissen en mijn innerlijke wereld. Wat ik van je lees ben je een echte strijder. Ik hoop dat ook te worden.