Zou narcisme in de genen zitten?

Dit is een gastcolumn van Carla

Dat vroeg ik me steeds wanhopiger af. Ineens mocht ik mijn kleinkinderen niet meer zien. Wat had ik dan fout gedaan? Waarom? En de kleinkinderen dan? Zouden die dat begrijpen? Zouden ze me missen? Ze waren onder de 4 jaar en ik paste wekelijks een dag op ze.

Ik zocht alsmaar naar een verklaring. Dit kon toch niet!

Van de huisarts kreeg ik rustgevende pillen en gesprekken met een psycholoog aangeboden. Ik zou me meer op mijn eigen leven moeten richten was haar insteek. Ik mocht niet in het verleden praten. “Je wàs niet een lieve oma”, zei ze, “maar je bènt een lieve oma”. ‘Alleen wel zonder kleinkinderen’ dacht ik dan. Ik moest leuke dingen voor mijzelf gaan doen was het advies. Voor de letterlijke pijn in mijn maag en mijn hart bestaan geen pillen. De slapeloosheid: ’s Nachts op zoek naar antwoorden maar waar waren die? Huilend in teksten snuffelen waaruit ik moed en hoop haalde en vooral eigenwaarde, bestaansrecht. Want ik was dus niets waard. Je kon mij zo ‘opzeggen’. Wie was ik dan?

Ik heb overal gezocht om te kunnen begrijpen waarom eigen bloed dit doet. Was ik dan zelf narcistisch? Ik had zo mijn best gedaan mijn kinderen zo weinig mogelijk last te laten hebben van hun vader die een verborgen narcist bleek te zijn; ik cijferde mijzelf helemaal weg.

In mijn zoektocht vond ik “Herstellen van narcistische mishandeling” van‘ het verdwenen zelf’. Wat kwam alles me bekend voor! Waar had ik jaren in doorgebracht? Wat een herkenning. En toen ik het tweede boek “Je leven in eigen hand” had doorgewerkt begreep ik dat er sprake is van oudermishandeling. Eerst door de vader van mijn kinderen en nu door mijn dochter. Is dit als gevolg van de invloed van de vader of is het genetisch doorgegeven, dit verborgen narcisme?

Beetje bij beetje wordt mijn fantoompijn dragelijker. Het blijft een voortdurend rouwproces. Ik leer er steeds beter mee omgaan, met dips. Ik leer steeds beter te kijken naar wat in mijn leven wel werkt en waar ik wel blij van word. En dat is toch ook veel. Maar er blijft een gat.

23 gedachten aan “Zou narcisme in de genen zitten?”

  1. Lieve Carla. Wat heb ik met je te doen. En ja ik weet het zeker het zit in de genen. Mijn ex is er 1 zijn vader ook. Zijn moeder en half zus zijn beide schizofreen…. deze laatste hebben dat gehoord van een arts.

  2. Hoi Carla herkenbaar.
    Mijn ex vrouw was zo, maar ook haar moeder. Altijd maar zeggen kijk eens hoe goed het gaat met die of die. Nooit vragen wat zij had bereikt. Nee en dat nam zij ook over door die dingen te zeggen.
    Zelfs mijn ouders waren niet goed en nooit tijd om daar naar toe te gaan meer.
    Ongeveer toen de kinderen 4 a 5 jaar waren. Ook mijn opa en oma waren niet goed. Dus ik verloor nu helemaal contact met neefjes en nichtjes.
    Durfde ook niet meer naar mijn ouders toe uit schaamte. Mijn zoon is best opstandig zij zei altijd ja dat heeft ie van jou. Maar zij schreeuwde altijd. Ik liep altijd dan naar zolder en deed mijn handen over mijn oren om het maar niet te horen.
    Ik denk ook dat het in de genen zit of kopie gedrag.
    Toen zij vorige jaar overleed stond op haar kist. Dag moeders kind.
    Aan de ene kant hadden ze gelijk ze leek ook op haar moeder. Maar aan de andere kant heeft ze pas 3 jaar voor haar overlijden contact gezocht met haar moeder.
    Ze was 63 jaar.
    Het is heel erg om je klein kinderen niet te zien want daar kijk je naar uit.
    Dus houd moed.
    Groetjes Willem

    1. Dat eindeloos inbeuken op onmogelijkheden die je niet ziet, want je hebt ze ook niet maar daar kom je later achter. Niet meer ergens naar toe gaan want jij bent lastig. Achter je rug om de SCHULD krijgen waarvan? Ook dat is aangepraat …

  3. Lieve lieve lotgenoot, wat ben ik blij een bericht te lezen van een moeder/oma die net als ik te maken heeft met narcistisch gedrag bij haar kroost… alles wat ik lees heeft betrekking op narcistische ouders of partners, nagenoeg nooit lees ik over narcistisch gedrag bij eigen kids… een schrale troost in een pijnlijke situatie. Ik wens jou alle sterkte en kracht toe.

  4. Weet je als slachtoffer van narcisme wordt/ben je behoorlijk beschadigt o.a. in je vertrouwen, je weet niet meer wie je zelf bent want jezelf ben je verloren. Je hebt een muur om jezelf heen gebouwd en liefde voelen is dan niet gemakkelijk meer, het kan je niet zomaar meer bereiken omdat je zo emotioneel gekwetst bent, teleurgesteld in de mensheid erger nog gewoon misbruikt en mishandeld en steeds weer zoek je het bij jezelf. Lieve Carla, wat maakt het uit of het in de genen zou zitten, het zou zomaar kunnen, maar zeker weten…….ik weet het niet. Het enige wat ik weet is dat als je slachtoffer bent dit je leven helemaal stuk maakt en je hard moet werken om weer enigszins wat zelfwaarde terug te vinden en dat lukt wel enkel het blijft opletten omdat valkuilen altijd aanwezig zullen blijven. Ik was 50 jaar onderhevig aan een verborgen en een openbare narcist en heb veel ervaren in dat kader pfffff.

  5. Dag Carla,
    Schrijnend verhaal. Ik denk trouwens dat het niet in de genen zit. Maar dat ook je dochter en weet ik veel wie allemaal om je heen , gewoon mede gemanipuleerd/geïndoctrineerd zijn. Ik ben uitgekomen tenslotte op de parallel met een ex-gecommuniceerde van een sekte. Dat klinkt controversieel , maar de overeenkomst is dat een persoon ( bij een sekte is dat een sekteleider) nagevolgd wordt , of eist dat hij of zij wordt nagevolgd. En daarbij de talloze overeenkomsten met een óutcast’ van een sekte. Als ex-gecommuniceerde ( outcast) van een sekte heb je ook geen leven meer over. Jou dochter is evenals jou m.i. een slachtoffer van een perverse narcist . Zie voor dit laatste het boek ‘Pesten en treiteren”, psychisch geweld in het dagelijks leven van Marie France Hirigoyen.
    Zie voor de paralel met sektarische aspecten in deze de site van Sjoukje Drenth Bruintjes. De omvang van de perverse mishandeling gaat je bevattingsvermogen te boven, ware het niet dat je alles en alles herkent. Je wilt dat het niet waar is , maar het is wel waar.
    Hou vol!

  6. Lieve Carla, kippenvel staat op mijn benen. Hoe herkenbaar. Ik denk zelf ook dat narcisme genetisch is. Mijn ‘vader’ , zijn zus en broer behandelen mij allemaal als uitschot ! Ik heb zelf geen kinderen durven krijgen vanwege mijn ouders (ze waren beide (moeder is al overleden) een narkie.
    En dus slijt ik mijn leven alleen met man en de woeffels. Ik had zo vreselijk graag een dochter gehad maar ja, ik durfde niet. Een kind is geen pop en ik wilde ze niet nog een slachtoffer geven om mee te voetballen. Te triest dat er narkies bestaan vrouw.

  7. Hoi Carla,
    Wat ontzettend vervelend dat je je kleinkinderen niet meer kunt zien. Ik snap ook dat je naar een verklaring hiervoor zoekt. Echter, als kind van een narcistische vader vind ik het moeilijk om te lezen dat je beweert dat narcisme per se in de genen zou zitten. Dat geeft voor mij een nogal donkerkleurig en deterministisch wereldbeeld wat dit betreft (en het is al zo donker).
    Ik denk zelf dat dat wel deels zo zou kunnen zijn, maar ook dat zoals hierboven al genoemd, een deel voortkomt uit narcistisch/destructief voorbeeldgedrag, en dat een kind dat dus in die gevallen kopieert. Wat nogmaals: echt heel erg is.
    Maar dus dat het een combinatie kan zijn van persoonlijkheid (deels genen), ontwikkeling, voorbeeldgedrag/omgeving. In ieder geval dat het genuanceerd ligt.
    Misschien kan Iris Koops hier verduidelijking over geven?
    Hopelijk geeft dat jou een antwoord en mij (en andere kinderen van een narcistische ouder(s)) niet het gevoel dat ik er dan dus per se ook een ben:(
    Ondanks mijn inhoudelijke kritiekpuntje wens ik je wel heel veel sterkte de komende tijd.
    Groetjes,
    Catherine

    1. Hoi Catherine,
      Ik begrijp je reactie. Carla stelt de vraag of narcisme in de genen zit, ik denk niet dat zij beweert dat dit zo is. Het is een complex onderwerp, waar deskundigen niet over uit zijn. Dit is de ‘nature’ (genen) en ‘nurture’ (opvoeding)-discussie, waarbij over narcisme gezegd wordt dat beide factoren spelen. Het is dus niet zo dat een narcistische ouder hoe dan ook narcistische kinderen voort brengt.
      Over het onderwerp spelen behoorlijk wat misverstanden. Bijvoorbeeld dat narcisme enkel ontstaat door mishandeling tijdens de jeugd. Uit steeds meer onderzoek blijkt dat juist de andere kant (overwaardering en ophemelen) ook narcisme kan ‘veroorzaken’.
      Een ander misverstand is dat het altijd via de genen gaat. Ook dit kan niet zo gezegd worden.
      Omdat talloze deskundigen geen eenduidig standpunt hebben, vind ik het belangrijk om te benadrukken dat verschillende scenario’s invloed hebben op het ontstaan van narcisme.
      NB: voor alle lezers; het aanhalen van 1 bepaalde bron om aan te tonen dat narcisme wel erfelijk zou zijn, is niet correct. Het gaat er juist om dat verschillende deskundigen en bronnen hier een eenduidig standpunt in moeten hebben.
      Ik denk dat Carla’s blog vooral gaat over het leed van een slachtoffer van narcisme, in dit geval een oma, en hoe moeilijk het is om alles te hanteren. Net als Catherine wens ik Carla veel sterkte!
      Hartelijke groet,
      Iris

      1. Lieve Catherine,
        Dank je wel voor je lieve wensen. Het ligt, denk ik, inderdaad genunanceerder. Van mijn twee kinderen vertoont de moeder van mijn kleinkinderen wel narcistische trekken en de andere niet. Ik denk dat de omgeving, de context waarin iemand leeft, ook van grote invloed is. De opmerking van Ingrid (hieronder) “ik doe het voor jou Pappa” is in mijn situatie denkbaar als reacties op diens eigen ongelukkige jeugd en daarna de echtscheiding: ik verliet hem na 23 jaar. Ook het destructieve voorbeeldgedrag dat je noemde zou een factor kunnen zijn.
        En zeker, ik heb er aan meegewerkt. Zoals Iris schrijft de ‘nature/nurture’-discussie. Doordat mijn dochter onzeker was en van tijd tot tijd angstig heb ik haar pijnlijke gevoelens willen wegnemen. Ik kende het gevoel niet serieus genomen te worden en dat wilde ik haar vooral besparen. Bovendien compenseerde ik op die manier de koude reacties van haar vader. De ontdekking dat zij niet tot wederkerigheid in staat is kwam bij mij pas toen zij zelf moeder werd. Mijn omgeving maakte me duidelijk dat ik werd mishandeld. Ik ben het makkelijkst te treffen want ik bleef toch wel achter haar staan. Ik ben tenslotte haar moeder. Ik was onbewust onbekwaam maar ik geef mijzelf niet de schuld. Ik bemerkte de manipulatie niet.
        De omgeving waarin zij nu verkeert kan ook als trigger hebben gewerkt. Van de vader van mijn kleinkinderen kwam geen enkel teken. Mag je verwachten dat díe bedenkt hoe pijnlijk het voor de grootouders is? Wijst dat ook op gevoelsarmoede? Slecht ontwikkeld geweten? Geen empathisch vermorgen?
        Ligt daar ook een aanwijzing?
        Ik weet me nu omringd door waarachtige en lieve mensen. Dat gun ik iedereen.
        Lieve groet, Carla.

  8. Ja, ik denk van wel, dat het genetisch is.
    Mijn vader komt uit een gezin van twaalf.
    Één broer en één zus echter, waren uitgesproken Narcisten.
    Mijn vader was één en al liefde en zo ook mijn moeder.
    Ik ben in liefde opgegroeid in een warm en liefdevol nest met een zus en jongere broer.
    Totdat er een nakomertje werd geboren. Het leeftijdsverschil tussen ons is 10 jaar.
    Ik was dolgelukkig met dat kleine broertje.
    Al vroeg zag ik gedragingen bij hem die mij minstens vreemd leken.
    Hij leek ongevoelig. En meer dan opvallend was de adoratie van mijn vader voor dat kind. Op een zeer ongezonde manier werd hij verwend. Deed precies wat hij wilde en alles werd stilzwijgend goedgekeurd.
    Nog steeds bevreemdt het mij dat het leek alsof mijn ouders geen weerstand konden bieden tegen zijn dominante, soms destructieve gedrag. Hij heerste op een subtiele wijze over hen. Wij waren toen al het huis uit en ik denk dat mijn ouders het niet eens in de gaten hadden hoe manipulatief hij was. Ze leken gehypnotiseerd.
    Achteraf gezien denk ik dat mijn jongste broer met een lelijk familie-gen geboren is dat ook nog gevoed is geworden door mijn ouders, uit onwetendheid misschien.
    Het narcistische gen wel te verstaan.
    Hij is nu vader en heeft een gezin dat hij met psychisch, emotioneel, verbaal, financieel, ambiance en fysiek geweld onder de duim houdt.
    Het jongste kind 8 jaar is in zijn gedrag een kopie van hem. Dat gedrag kan gespiegeld zijn maar de drie andere kinderen vertonen ander gedrag.
    Ik vrees dat ook hij het vreselijke gen heeft meegekregen.
    En ik, ik heb na een lang rouwproces alle banden verbroken met mijn jongste broer.
    Ik heb mij de kunst aangeleerd om mijn gevoel uit te schakelen als ik hem zie.
    Ik heb besloten dat ik niets en niemand toelaat, de vrede en liefde in mij te verstoren.
    Lieve Carla, ik wens je veel sterkte!

  9. Hoe herkenbaar, ook de maagpijn… het verdriet, de machteloosheid je kind zo in kluwen
    te zien spartelen. Het steeds weer afgestoten worden, beschuldigd van de vreemdste dingen, je eigenwaarde volledig in de weegschaal. Ik kan enkel zeggen dat het duivels is. Het idee ‘je kinderen, zijn je kinderen niet; mijn bloedverwanten zijn ook niet perse mijn familie’ troost me enorm ook het bewust worden meer en meer dat ik bemind word door een God en dat ik mijn vertrouwen en hoop op Hem mag stellen wat betreft mijn dochter en a.s. kleinkind. Ik wil hier zeker niet preken, maar ervaar het gewoon levensecht dankzij eeuwenoude meditatie van I. van Loyola. Ook mijn andere dochter die erg veel verdriet heeft door haar zus/partner vindt hierin troost en kracht. Verder zorg ik voor mijn lievelingetje met het Angelmansyndroom, het dochtertje van een vriendin waar ik zoveel troost en blijdschap van krijg! Lieve mense, als slachtoffers zitten we in ieder geval aan de goede kant, beter dan de dader te zijn. Ik wens jullie veel liefde, troost en kracht toe zodat jullie je naar buiten kunnen richten en het verdriet de machteloosheid, het onrecht kunnen dragen.

  10. Er is onderscheid tussen narcisme en (functionele) psychopathie!
    Erfelijkheid is een vermoeden, maar (nog) niet bewezen. Mogelijk is soms doorzetten van onderdelen door opvoeding door een psychopaat aan de hand of schade ontstaan daardoor. Zoals transgenerationeel lijden na bv concentratiekampen. Opgevoed worden door een PTSS’er laat sporen na, maar niet bij iedere nakomeling in gelijke of zelfde mate!
    (Groot)ouderverstoting is het meest wrede wat een mens een ander kan aandoen en duidt op (functionele) psychopathie. Vechten tegen het “gewetenloos” zijn, de leegte in het hart/ziel, van de psychopaat is nutteloos en contraproductief. Richt je op je eigen Wel Zijn en draag je Liefde voor je nageslacht over op afstand.
    Haten, boos zijn is nutteloos en nodeloos. Verdrietig zijn is menselijk en een teken dat je zelf wèl in staat bent tot houden van, voelen en empathie!
    Blijf werken aan doorbreken van de spiraal van verdriet…vergeef! Wordt Zelf Bewust! Hou van Jou!
    Het kind…het is niet Van je…het komt slechts Door je…vul het niet met Uw gedachten Angst en Pijn. Het Kind, laat het Van ZichZelf zijn…
    Ghalil Gibran.

  11. Ik geloof niet dat het in de genen zit. Ik zie het meer als een overgenomen last, uit liefde voor de ouder(s)…ik doe het voor jou papa. Tegelijkertijd is het heel duidelijk dat juist die mensen die zo empathisch zijn hiervoor gebruikt worden, (Zij schuiven je nooit volledig aan de kant?) “Was sich liebt…?”
    Het doet onnoemelijk veel pijn zo behandeld te worden, twijfel niet aan jezelf, leer ervan, zet jezelf op de 1e plek, zonder anderen schade toe te brengen.
    Ik wens je heel veel sterkte

  12. Misschien goed om op deze site onder de aandacht te brengen.
    Er loopt een petitie “Narcisme nader bekeken voor slachtoffers” georganiseerd door Petities.nl.
    Goed idee om te ondertekenen.voor een betere herkenning en
    erkenning van narcisme door hulpverlening,juridisch en in het onderwijs.
    Door narcisme onder de aandacht te brengen kan er in de toekomst met meer begrip en adequater op slachtoffers worden ingegaan.
    Het wordt aan de tweede kamer aangeboden.
    Groet en sterkte in het herstel.

  13. Zo herkenbaar .ook ik mag geen oma zijn. Ik weet allleen van mijn dochter dat er een pijnpunt is en dat ze er niet aan toe is om hierover te spreken. Ik weet overigens wat dat pijnpunt is. Een andere factor die het moeilijk maakt om oma te zijn is tijdgebrek doordat beide ouders tegenwoordig werken en soms de werkende zo overbelast worden dat oma pas op de laatste plaats van het prioriteiten lijstje komt te staan.

  14. Carla, wat een verhaal en hoe herkenbaar! In onze situatie kan ik zeggen dat het niet in de genen zit. Het is ons overkomen. Dat kan dus ook. Gewoon domme pech….op het verkeerde moment de verkeerde persoon tegenkomen in je leven.
    Ook wij zijn “opgezegd” door onze dochter. Alleen is onze lieve dochter geen narcist, maar in een relatie terechtgekomen met een narcistische jongen. Onze dochter is 18 jaar en gestopt met haar HBO opleiding, haar lievelingssport, alle kontakten met vrienden en vriendinnen zijn verbroken. Nu zijn wij aan de beurt….haar familie, ouders en broers. Ze is gehersenspoeld door hem en ziet niet in wat voor destructieve relatie zij verzeild is geraakt. Ze is geïsoleerd en is een schim geworden van de vrolijke, spontane, energieke en sociale meid die ze was. Hij heeft de controle over haar en dwingt haar nu een keuze te maken tussen ons en hem. Ze zit gevangen in zijn web en kan er (nog) niet uit.
    En wij…..wij staan met onze rug tegen de muur. Machteloos, met lege handen en onze harten aan duizenden stukjes.We geven haar onze liefde, warmte en veiligheid, maar zijn zeer angstig voor wat er nog gaat gebeuren.
    (Groot)ouderverstoting….ik wist dat het bestond, maar voel en beleef nu wat het is. Een niet te beschrijven en een niet te hanteren pijn en verdriet………
    Ook ik wil graag jullie aandacht vragen voor de petitie “Narcisme nader bekeken voor slachtoffers” georganiseerd door Petities.nl. Het staat nog open tot 18 april a.s. Ik heb deze in ieder geval al ondertekend. Dat doen jullie toch ook?
    Carla, sterkte met je verdere herstel. Dat je steeds meer blije momenten krijgt!

    1. De machteloosheid en harten in duizend stukjes zijn heel herkenbaar J.
      Ik wens jullie sterkte en moed om te blijven geloven in een positieve ontwikkeling.
      Ik heb de petitie intussen ondertekend.
      Lieve groet, Carla

  15. Lieve Carla, heftig jouw verhaal. Ik bedacht in eens zou dit ook mijn toekomst worden. Ik heb kinderen gekregen met een man met een persoonlijkheidsstoornis en alles wat daar bij komt. Mijn kinderen zijn altijd angstig dat ze op hun vader lijken. Ik zeg dan altijd dat ze 50% papa en 50% mama hebben mee gekregen. Ze zullen dus nooit een complete copie zijn van hun vader. Dat geeft hun (maar mij ook) troost en hoop voor de toekomst. Ik ben gescheiden van deze man, ik kon het niet meer volhouden om samen te leven. Mijn gedachte waren “ als ik zou zien dat mijn kinderen het leven leiden zo als ik dat nu doe, zou ik ze weg halen en nooit meer terug laten keren”. Ik gaf het meest slechte voorbeeeld dat ze konden hebben. Hopelijk hebben ze nu na een aantal jaren kunnen zien hoe anders het leven is zonder zijn regime. Wat ik in ieder geval zie is dat ze tot bloei komen. Vrijer zijn in denken en doen. Ze hebben betere prestaties op school. Beide zijn twee niveau’s hoger gekomen. Trots ben ik op ze. Dat ze na wat ze hebben moeten doorstaan zo sterk zijn geworden. Ik hou daardoor hoop op een mooie toekomst. Alhoewel ik enorm schrok van jouw bericht. Ooit geleefd met een narsist is gewoon blijvende schade. Heel veel sterkte.

  16. Wat heb je een mooi voorbeeld gegeven aan je kinderen Mirjam. Een sterke moeder die zich vrij heeft gemaakt uit een ongezonde situatie, voor zichzelf maar vooral ook voor haar kinderen. Zij zullen ook trots op jou zijn. Dat jullie er open over comminiceren en de angst delen geeft veel hoop voor de toekomst.
    Dank voor je reaktie.
    Lieve groet, Carla

  17. Wat heb jij jouw verdriet en pijn goed verwoord Carla! Het lijkt mijn eigen verhaal te zijn maar dan door jouw verwoord……….
    Ik heb vier kinderen en zes kleinkinderen en heb met niemand van hen meer contact……
    Ook ik heb mij na de vele breuken weer opnieuw moeten her ontdekken en heb mijn gevoel van eigenwaarde weer moeten leren voelen……….
    Ook ik zoek nog dagelijks naar het ”waarom” maar zie hoe de familie geschiedenissen zich helaas herhalen………..
    Volgens mij zijn persoonlijkheidsstoornissen wel terdege erfelijk!

  18. Alhoewel ik kon nog wel de petitie invullen is de datum helaas verlopen. Ik kan niet zeggen hoe jullie bovenstaande berichten mij troosten. Afschuwelijk natuurlijk, dat het leed van anderen mij troost. Maar dat ik niet de enige ben die alles verloor en in godvergete eenzaamheid zich moest afvragen wat ik verkeerd deed, ja dat troost.
    Aan allen hier:
    Lieve groet,
    Wilma

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *