Als het je gelukt is om te ontsnappen, dan zul je de brokstukken van jezelf moeten verzamelen. Maar je kunt pas iets oplossen als je weet wat je hebt. Veel slachtoffers ontwikkelen een stressstoornis, omdat je structureel in een onoplosbare situatie zit. Wanneer je in de normale wereld wordt aangevallen, dan is het normaal dat je je hiertegen wilt verdedigen. Maar de narcist vindt dit niet normaal. Elke mogelijkheid om je te verdedigen wordt je ontnomen. Je wordt op een sluipende manier afgebroken, maar het ligt altijd aan jou, aan dat jij zo moeilijk doet en niet mee wilt werken.
Doordat je nooit een grens mocht stellen stond je voortdurend onder druk, die zich vertaalde in een enorme overgevoeligheid. Je kon om het minste of geringste geïrriteerd raken (waarbij de narcist weer kon zeggen: “zie je wel dat je heel labiel bent?”) Je kon je dus op geen enkele manier beschermen en moest de stress innerlijk zien weg te werken. Zie hier de oorzaak van een uitgeput stresssysteem; de kern van PTSS.
Met de vaststelling van het Narcissistic Victim Syndrome (NVS) hebben deskundigen slachtoffers erkenning gegeven voor het cluster van symptomen waarmee ze te maken kunnen krijgen. Therapeuten ontdekten de oorzaak achter de eenduidige symptomen: narcistische mishandeling. Deze vorm van mishandeling raakt elk aspect van je wezen, en daarom zijn de symptomen ook zo ernstig.
De opluchting was groot toen ik me realiseerde dat NVS op mij van toepassing was. Na jaren gedacht te hebben dat ik gek was vanwege mijn symptomen, begreep ik nu dat die symptomen ergens voor stonden. Eerst dacht ik bijvoorbeeld dat ik opgenomen moest worden omdat ik zo paranoia kon zijn, nu begreep ik waarom ik zo paranoia was. Net als veel andere slachtoffers schaamde ik me intens, tot ik begreep waar dit alles naar verwees.
Iris Koops
Schaamte is sowieso een probleem voor veel slachtoffers, doordat een narcist veel en vaak beschaamt. Slachtoffers met NVS hebben een overdreven verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkeld en denken dat alles aan hen ligt. Dit maakt hen een makkelijke prooi om opnieuw mishandeld te worden. Veel slachtoffers gaan dissociëren. Door er niet meer te zijn valt de uitzichtloze situatie makkelijker vol te houden. Het grote nadeel is dat dissociatie ervoor zorgt dat je jezelf moeilijker bij elkaar kunt rapen, en het hierdoor moeilijker wordt het land van de duisternis te verlaten. Als je veel dissocieert voel je je vervreemd van jezelf en de wereld, en hierdoor ben je een veel makkelijker slachtoffer. Je leven wordt gekenmerkt door crisissen, er is altijd wel wat aan de hand en je staat er machteloos naar te kijken. Het is mogelijk om weer grip op jezelf en je eigen leven te krijgen. Je zelf lijkt misschien verdwenen, maar is het niet. Je kunt jezelf weer terugvinden.
Belangrijk om te weten
Waar je hij leest kun je ook zij lezen. Plegers en slachtoffers van emotionele en psychische mishandeling kunnen zowel mannen als vrouwen zijn. Voor het gemak is hier gekozen voor de term hij.
Wij stellen geen diagnoses, wanneer we het hebben over de ‘narcist’ dan bedoelen we een persoon die kenmerken vertoont van een narcistische persoonlijkheidsstoornis.