Dit is een gastblog van Barbara
Het hield mij bezig: is vergeving belangrijk om écht verder te kunnen? Even kort mijn achtergrond: bijna twee jaar geleden verbrak ik mijn relatie met een meneer met een narcistische stoornis. Dat deze stoornis zo’n bepalende rol in onze omgang had gespeeld, wist ik toen nog niet. Sterker nog, ik had nog nooit van NPS gehoord. Ik wist wel: dit ben ik niet meer, hier ga ik aan ten onder, hier moet een eind aan komen. Nu kan ik zeggen dat deze meneer in vele opzichten een voorbeeldig NPS-er is. In het kader van deze blog is een opsomming van alle rottigheid niet zo op zijn plek, denk gewoon ’textbook example and beyond’ en je weet in principe voldoende.
De worsteling die volgde om weer enigszins boven Jan te komen, moet velen bekend voorkomen. Ik vond het ontzettend moeilijk om alle gebeurtenissen helder op mijn netvlies te krijgen. Door meer en minder betrokken omstanders werd mij met enige regelmaat gezegd: ‘vergeef hem, daarmee zorg je dat je zelf weer verder kunt’.
Nou, dat vond ik een pittig ’taakje’ dat mij zo en passant werd toebedeeld. Ik kon nog steeds zó boos worden. Boos op het bedrog, boos op mijzelf, woest op de valse beschuldigingen aan mijn adres, verdrietig vanwege het enge toneelstuk waarin ik met hart in ziel meegespeeld bleek te hebben. Bovendien, wát moest ik dan precies vergeven? Meneer had nou niet echt last van een slecht geweten, toonde geen spijt, liet mij maar al te graag zwemmen, gaf nooit enige openheid van zaken, heeft nooit een hint van een excuusje mijn kant op gestuurd. Integendeel, hij deed consequent vooral enorm zijn best om mij als een borderlinezielepoot-met-een-ernstige-afhankelijkheidsstoornis te bestempelen. Kortom, ik vond het nogal lastig, die broodnodige vergeving. Ik miste de erkenning, de spijtbetuiging, het berouw.
Ik kwam er niet goed uit en besloot mij eens flink in ‘de filosofie van de vergeving’ te verdiepen. En kijk, daar kwamen dan toch de aanknopingspunten waarom ik hier zo mee worstelde. Ik zal geen diepgaande filosofische verhandeling geven, dat kán ik ook helemaal niet, maar kort gezegd: ik ontdekte dat er wel degelijk factoren zijn die hard nodig zijn om vergeving mogelijk te maken. Een dader die verantwoordelijkheid neemt en berouw toont bijvoorbeeld, maar ook erkenning van het leed door de buitenwereld, erkenning van jouw gevoelens over wat er is gebeurd en tijd om het gebeurde te verwerken.
Dáár loopt het dus spaak. Voor vergeving zijn twee partijen nodig. Bij vergeving spelen berouw en erkenning een rol. En juist deze elementen ontbreken in mijn geval en ik heb een sterk vermoeden dat dit in veel NPS-relaties niet anders is. Dus lieve mensen met ongetwijfeld goedbedoeld advies: ik ben het vraagstuk van de vergeving voorbij, ik hou mij er niet meer mee bezig. Onderzoek wijst er weliswaar op dat er een positieve relatie bestaat tussen vergeving en innerlijke rust, maar ik heb mijn best gedaan. Het is niet dat ik persé niet wil of dat ik mij vastbijt in het verleden. Het is een cadeau dat de narcist mij niet zal geven. Ik heb er zelfs letterlijk om gevraagd tijdens de afwikkeling van de scheiding. ‘Leg mij toch alsjeblieft uit wat er aan de hand is, misschien vind ik dan rust’. Meneer antwoordde met een bruusk ‘denk je nu werkelijk dat ik je ga vertellen wat er speelt? Forget it!’ Dus nee, ik leg de verantwoordelijkheid niet bij de ander met mijn uitleg over de randvoorwaarden voor vergeving, ik heb eindelijk simpelweg een besluit genomen: vergeving is niet nódig, is soms zelfs onmogelijk en levert soms simpelweg niets op.
5 reacties op “Vergeving: noodzaak of luxe?”
Beste Barbara,
Herkenbaar gevoel.
Ik zie het zo: vergeving voor jezelf, is wel iets wat kan helpen, als vergeven hetgene is waar je mee worstelt. Je kunt jezelf vergeven, dat je hierin terecht bent gekomen. Dat er dus kennelijk wel redenen zijn geweest, waardoor je er in terecht bent gekomen, waar jij zelf mee aan de slag kunt en hierdoor die ander dus niet nodig hebt om dit te doen.
Accepteren, dat die ander is, wie diegene is, zodat je het kunt loslaten.
Vergeving staat in mijn beleving in samenhang met acceptatie en loslaten. Er zijn meerdere situaties te bedenken, waarbij je ‘denkt’ dat je die ander altijd nodig hebt om iets te accepteren, los te laten of te vergeven. Als je die ander nodig hebt in je dagelijkse leven, dan is het inderdaad handig om die erkenning te krijgen. Dat geld niet alleen in een situatie met iemand met NPS. Dat is een universeel iets, nogmaals in mijn beleving.
Als je besluit die ander los te laten, dan is uiteindelijk die erkenning niet meer zo nodig. Jij weet het toch? En de mensen om je heen, die van je houden, toch ook? Ik nodig je uit, om die erkenning vooral bij jezelf te zoeken. Die realisatie gaat je helpen altijd!
Het heeft tijd nodig, om dit ook zo te beleven. En eerlijk is het niet altijd. Het gaat uiteindelijk niet om het gelijk, of de rechtvaardiging. Het gaat erom, dat jij je leven gaat leiden op de manier en met de mensen, zoals jij dat wilt!
Beste Barbara,
Hartelijk dank, dat je dit met ons wilt delen.
Ik herken het helemaal.
Ik heb voor mijzelf een acceptatie bedacht.
Eindelijk na 17 jaar ben ik een vrij mens en dat is het grootste goed wat er is.
Ik kan wel zeggen, wat jammer, verdrietig, spijtig zoveel jaren voor niets enz enz.
Daar schiet ik ook niets mee op, ik ben geworden wie ik nu ben en ik ben blij met mijzelf.
En……..vooral ik ben vrij!!
Henny
vergeven?????
opsluiten wegens zware mishandeling van vrouw en kinderen, lijkt me en beter idee.
Dag Barbara,
‘Ik ontdekte dat er wel degelijk factoren zijn die hard nodig zijn om vergeving mogelijk te maken. Een dader die verantwoordelijkheid neemt en berouw toont bijvoorbeeld, maar ook erkenning van het leed door de buitenwereld, erkenning van jouw gevoelens over wat er is gebeurd en tijd om het gebeurde te verwerken’.
Dit stuk raakte mij. Daar zit ‘m nou net het venijn van NPS. Dat is nou precies hetgeen waardoor je geïsoleerd raakt, in verwarring raakt, gek wordt van de verdraaiingen, waardoor je jezelf verliest, waardoor het zo ontzettend moeilijk is om te zien wat er wérkelijk gebeurt, daarna ook nog te (h)erkennen en tot slot ervan te genezen. Geen herkenning, geen bevestiging, geen erkenning. Nee, je krijgt zelfs het tegenovergestelde; ontkenning en de narcist het voordeel van de twijfel. Je moet het dus allemaal helemaal zelf doen!
De narcist vergeven. Dat is denk ik niet het juiste woord of hét sleutelwoord voor genezing. Je kunt iemand vergeven die een fout heeft begaan, die je gekwetst heeft bijvoorbeeld, maar verder ook goede dingen in zich heeft. Dan kun je nog eens over je hart strijken.
Hoe lang heb ik over mijn hart gestreken? 50 jaar lang!
Ik hou me er niet mee bezig of ik pa en zus kan of wil vergeven. Ik wil me helemaal niet meer bezighouden met ze. Pa en zus, ze blijven zoals ze zijn, dat is iets wat ik weet. Dat is iets wat ik probeer te accepteren, zonder het te willen begrijpen. Loslaten dus. Op zich is dat al een hels karwei.
Met vergeving kun je verder zeggen ze wel eens. Dit zal wel bij normale mensen gelden maar niet bij iemand met zo”n pathologie als bij het narcisme. Je hebt toch alles al gegeven? Dan kun je je net zo goed voor de leeuwen gooien dan weet je zeker wat er gaat gebeuren, maar het is iemand met een menselijk gedaante dus ja dan zeggen ze een wolf in schaapskleding. .Het zijn sociale kameleons die telkens van kleur veranderen. Is de omgeving geel dan nemen ze die kleur ook aan als zoiets van een schutkleur. Zo lang je niet weet waar je mee te maken hebt maakt het ook moeilijk om het zo te zien. Je moet hun zien zoals ze zijn en de pathologie begrijpen en weten waar je mee te maken hebt.