Dit is een gastcolumn van Lana
Hij profileert zich in alle gesprekken als een bijzonder talentvol en succesvol persoon. Charmant, lief en attent. Al snel lijkt alles aanwezig te zijn voor een liefdevolle relatie. We maken plannen voor een leven samen. We houden van elkaar en er is wederzijds vertrouwen. Het vele bellen, de lange gesprekken, het bepalen van wat en hoe we iets doen, ervaar ik dan nog niet als storend.
In de jaren die volgen valt op dat hij veel ruimte inneemt, zowel mentaal als fysiek. Er is altijd iets. Hij raakt betrokken bij conflicten op zijn werk en in de familie. Hij wordt op staande voet ontslagen. Zijn strijd is hard en meedogenloos naar personen die hem niet op waarde schatten. We praten veel over wat hem allemaal is aangedaan, ook in nachtelijke uren. Ik luister, ik wil er voor hem zijn. Zijn “zwarte lijst” met mensen die hem dwarszitten groeit gestaag door.
Na een aantal jaren gaan we samenwonen. We hebben grote plannen voor ons nieuwe leven. In de loop van de tijd neem ik gedrag waar: hij committeert zich aan niets en niemand, ook niet aan onze relatie. In gezelschap is hij als een kameleon, naar gelang de situatie verandert hij moeiteloos van kleur. Hij is welbespraakt en aardig, hij maakt makkelijk contact. Hij stelt zich bescheiden op maar grijpt iedere kans aan om zichzelf naar de spotlights te manoeuvreren. Zijn verlengstuk (partner) moet vooral zwijgen en zichzelf klein maken in gezelschap: ”val me niet in de reden, dat doe je veel te vaak.” Op andere momenten is hij onverschillig en jaloers. Hij controleert me. Onbeschoft gedrag komt ook voor, erover praten maakt hem kwaad.
Geleidelijk aan herken ik patronen. De relatie gaat moeizaam en is niet gelijkwaardig, mijn welzijn is totaal niet belangrijk. Er zijn grote onduidelijkheden over geld. Hele monologen hoor ik aan, er is geen speld tussen te krijgen. Als partner zit ik regelmatig op het strafbankje. Ik raak verstrikt in zijn netten en zijn harde oordeel. Hij houdt mij vaak een ‘spiegel’ voor. Het klopt niet wat hij zegt, maar ik word er toch onzeker van. Ik schiet in alles tekort, o.a. in het erkennen van zijn bijzondere talenten en zijn (zelfbenoemde) genialiteit. Hij wil door iedereen bewonderd worden. Wanneer hij kritiek op zijn persoon ervaart, zal hij revanche nemen door iemand in beeld te blijven houden, door manipulaties of door iemand achter zijn rug te bespotten. Zelf voel ik me al lang niet meer op mijn gemak met hem. Ik trek me terug en heb een paar mensen om me heen die ik altijd mag bellen. Verder probeer ik zo normaal mogelijk mijn leven te leiden.
Uiteindelijk kom ik terecht op de site van ‘Het verdwenen zelf’. In mijn geval duurt het een paar weken voordat alle informatie echt landt. Dit gaat dus over mijn situatie. Ik ben slachtoffer van narcistisch gedrag en dat is al jaren aan de gang. Dit komt nooit meer goed.
“Stop met jezelf te verdedigen, ga jezelf beschermen” staat er in het werkboek van Iris Koops. Ik bescherm mijzelf door binnen een paar maanden definitief weg te gaan. De eerste kans die zich voordoet grijp ik. Een enorme stap: alles loslaten, alles kwijtraken, een sprong in het diepe. Radicaal alle contacten verbreken met deze persoon is de enige manier om uit zijn invloed te komen. Ben ik dit? De ongelukkige vrouw die vanaf nu bepaalt wat goed voor haar is? De vrouw die zichzelf kan bevrijden? De vrouw die de brokstukken bij elkaar raapt, die schaamte en verdriet voelt maar tegelijkertijd een enorme kracht voelt? Ik ben vrij en spring meerdere keren.
Inmiddels is het een paar jaar verder en zijn er praktische zaken geregeld. Ik lees regelmatig over narcisme, de donkere wereld waar mensen verkeren en anderen in meesleuren… Ik neem de tijd om mezelf te ontdoen van de grauwsluier die over mij heen lag. Door goed voor mezelf te zorgen, door te praten en te schrijven. En vooral door weer te gaan leven en mezelf te omringen met mensen die er echt toe doen.
Herkenbaar! Ik ben dan ook van mening dat ‘medelijden’ ook een gereedschap is. Ik kreeg dit ook al snel in het begin van de relatie met de pleger en ik denk dat het een manier is om jouw gevoel al naar diegene uit te krijgen door middel door compassie te kweken bij jou naar diegene toe qua gevoelens met daarnaast nog de liefdesbombarderingen. Hierdoor heb ik ook al snel een traumaband ontwikkeld.
Goed dat je hebt gebroken en weer vrijheid kunt voelen.
Hey Lana, dankjewel voor je verhaal. Je raakte met met de zin van Iris Koops ‘Stop met jezelf te verdedigen, ga jezelf beschermen’. Ik merk namelijk dat ik mezelf nog steeds verdedig tegenover een energie, niet eens tegenover een fysiek persoon. Mijn innerlijk kind, mijn vroegere ik, is nog steeds in gevecht met mijn vader. Dit domineert mijn beslissingen. Dus dankjewel. Ik wou niet vluchten, ik wou geen dingen doen ‘tegen’ mijn vader om hem zo nog steeds mijn leven te laten bepalen, dus dan maar verdedigen. Maar mezelf beschermen, dat kan ik wel en dat verdien ik ook.
En ook je laatste zin is zo mooi. ‘En vooral door weer te gaan leven en mezelf te omringen met mensen die er echt toe doen.’ Dat is zo belangrijk, helemaal het tegenovergestelde gevoel van narcisme. Een gevoel waarvan we misschien ooit dachten dat het nooit meer voor ons zou zijn, dat we het niet meer zouden kunnen voelen of beleven.
Ik ben zo blij voor je, dat je uit die relatie bent kunnen stappen. En dat je er nu, op deze mooie manier, kan over vertellen.
Even een wat late reactie van mij, omdat ik de artikelen niet meer kreeg. Gelukkig is dat opgelost, want ik miste ze wel.
De kameleon in je verhaal herken ik zo goed. Mijn verhalen werden gebruikt en hij streek alle lof op of… hij veranderde thuis in zijn broer, zijn moeder, andere broers etc die hij net daarvoor gesproken had. Hij verkleurde ter plekke.
Toen ik eens tegen hem zei: “Ik snap niets meer van jou” kreeg ik als antwoord: “dat is nu precies de bedoeling”.
23 jaar geleden ben ik uit die relatie gestapt, mis nog steeds mijn 5 kinderen en 11 kleinkinderen, oude vrienden en sommige leden van mijn schoonfamilie met wie ik toen een goed contact had.
De bloedband, het dorp en de agrarische wereld houden elkaar in stand tegen mij en zijn voor de narcist.
Dit doet nog steeds zeer, maar ik heb mezelf wel bevrijd, heb een baan, nieuwe waardevolle vrienden en collega’s en zelfs een bonusgezin met 5 jonge kinderen gekregen.
Ik mag zorg en liefde aan hen geven en krijg het ook terug.
Dank voor jullie delen. Ik ben een gelukkig en gezegend mens.
Liefs!
Merel (72)