Weggaan is niet zo eenvoudig als het lijkt 

Dit is een gastcolumn van Cathelijne.

Ik schreef in mijn eerste ervaringsverhaal al dat ik in de 10 jaar dat we in relatie waren meerdere keren geprobeerd heb om de relatie te beëindigen. Vaak was dit op momenten dat ik me sterk voelde, me bevestigd voelde in dat de relatie ongezond was en dat hij over mijn grenzen ging, bijvoorbeeld doordat ik wat met een vriendin had besproken. Hij zette me ertoe aan om deze grenzen steeds verder te verleggen, zonder dat hij dit letterlijk vroeg. Het was vaak mijn enige mogelijkheid, als de relatie verbreken niet lukte en ik niet in constante extreme spanning wilde zitten. Want hij liet nooit iets los. 

Ik heb een keer drie weken volgehouden dat ik een punt achter wilde zetten achter onze relatie. Toen heb ik deze drie weken dag en soms ook nacht doorgebracht, zittend op een poef met mijn rug tegen de verwarming. Omdat hij het niet accepteerde en net zo lang door wilde praten, manipuleren en aandringen, tot ik mijn mening herzag. Na die drie weken was ik helemaal kapot, gebroken en bleef ik. Ik voelde me leeg, alsof ik iets van mezelf had verloren. En tegelijk wist ik niet hoe ik verder moest. Elke keer dat ik weer bleef, hoopte ik dat het nu anders zou worden. Misschien zou hij dit keer echt veranderen. Misschien zag ik dingen toch verkeerd…Ik wist het niet meer. En toen na bijna 10 jaar gebeurde het dat hij voor zijn werk weg moest en ik een keer niet meeging, omdat een collega die me dierbaar was afscheid nam en ik hier graag bij wilde zijn. We gingen samen uit en het was erg gezellig. Ik besloot om bij mijn vrouwelijke collega te blijven slapen, zodat ik niet eerder weg hoefde om de laatste trein te halen. Dit liet ik hem weten, ondanks dat hij niet thuis was. Ik vond dat het niet uitmaakte aangezien hij de nacht niet thuis was, maar wilde het toch even laten weten. Hierop barstte er een relaas op de app los, waarin hij me beschuldigde van vreemdgaan met een mannelijke collega. Deze collega was echter meteen na het eten naar huis gegaan. We waren de rest van de avond alleen onder vrouwen.  

Ik negeerde zijn appjes en bleef bij mijn vrouwelijke collega slapen. Ik was zenuwachtig, maar voelde ook hoe belangrijk het was om niet te buigen. Voor het eerst in tijden volgde ik mijn eigen behoefte, ook al wist ik dat dit gevolgen zou hebben. Ik probeerde me vast te houden aan dat kleine stukje kracht. De volgende ochtend ging ik al vroeg met het OV naar huis. Hier trof ik voor het eerst, sinds zo lang als ik me kon herinneren, een leeg huis aan en de gedachte kwam bij me op dat dit een kans was. 

Het was een kans om mijn spullen te kunnen pakken en te vertrekken. Eigenlijk vond ik dat ik dit niet kon maken. Na bijna 10 jaar vertrekken zonder er persoonlijk over te spreken. Maar hier was ik al zo vaak in vastgelopen, dat ik toch mijn spullen pakte. Ik schreef een brief, die ik boven op zijn kussen legde, zodat hij bij binnenkomst niet meteen zou beseffen dat ik was vertrokken. Het voelde ook tegenstrijdig: ik wilde verdwijnen, maar ook begrepen worden. Die brief was mijn laatste poging om mezelf uit te leggen of misschien om mezelf gerust te stellen. Ik wist: als ik nu niet ga, kom ik misschien nooit meer weg. Ik verwachtte een hevige reactie en vond wat voorsprong hebben dan wel prettig. 

Ik vertrok met alles wat ik had naar mijn moeder in Groningen. En ging van daaruit naar een plek van waaruit ik kon gaan werken in Amsterdam, waar hij me niet zou vinden. Ik zette mijn telefoon uit. 

Hij ging inderdaad naar me op zoek. In zijn radeloosheid reed hij een deuk in zijn auto. Mijn moeder zette een ander slot op de deur, zodat hij niet zomaar opeens binnen kon staan. Hij was namelijk boos dat ze voor me gelogen had, zodat ik rustig had kunnen vertrekken. 

Na een week zette ik mijn telefoon aan. Luisterde naar alle berichten die hij had achtergelaten en besefte ik dat ik toch nog contact met hem zou moeten hebben om wat dingen af te handelen. Hij weigerde om dit te doen als we niet eerst zouden praten. In deze gesprekken speelde hij op mijn gevoel. Ik kon dit toch niet maken na zoveel jaren. Hadden hij en zijn zoon dan zo weinig voor me betekend. Daarnaast beloofde hij aan alles te zullen werken. Je denkt misschien: hoe stom kun je zijn, maar ik liet me ompraten en ging terug. 

Hij had echter een verbeten woede in zich. Hij was er nog steeds van overtuigd dat ik was vreemdgegaan. En hij bleef hier steeds op terugkomen. Hierbij heeft hij me een keer bij mijn keel gegrepen, waar hij zelf ook erg van schrok. En hij heeft met een stenen asbak voor me gestaan, om mijn hoofd in te slaan. Ik kan er nu met mijn hoofd niet meer bij, maar ik wist gewoon niet hoe ik eruit moest komen en zocht dan maar naar een manier waarop we er samen uit konden komen. We gingen toen een paar weken kamperen in een tent, zodat ik me veiliger kon voelen, omdat er meer mensen aanwezig waren. In deze weken waren er ook nog wat escalaties waarbij ook wat fysieke dreiging was. Het werd kouder en we gingen weer naar huis. En hier liep het uiteindelijk uit de hand. 

Hij had gedronken en bleef maar vragen wat er was gebeurd de avond van het afscheid. Ik had al meerdere keren verteld dat we na 22.00 uur met alleen vrouwen waren en we wat gedronken en gedanst hadden. Waarna we met de taxi naar het huis van mijn collega gingen. Hij nam hier echter geen genoegen mee. Ik zag de bui al hangen en ging naar bed in de hoop het daarmee te ontlopen. Ik had de volgende ochtend een vroege dienst. 

Hij kwam echter achter me aan naar boven. Hij trok de dekens van me af en bleef in mijn oor praten. Hij stopte maar niet. Waarop ik hem met mijn benen van me afduwde. Waarna er geduw en getrek ontstond, waarbij ik me erg bewust was van het gevaar van het trapgat. Daarom ging ik maar weer mee naar beneden. Eenmaal beneden ging hij door. Hij hield maar niet op. Ik heb voor uren echt alles geprobeerd om de vragen, de beschuldigingen en de dreiging van zijn woede te laten stoppen. Ik heb antwoord gegeven, het genegeerd, mijn handen op mijn oren gedrukt en geluid gemaakt om hem maar niet meer te horen, me opgesloten in het toilet en me voor dood gehouden. Bij dat laatste ging hij me doodleuk uitkleden. Hij bleef maar doorgaan. Ik was radeloos, heb hem zelfs een klap gegeven. Waarop hij meteen heel hard terugsloeg. Toen niks hielp heb ik zelfs om hulp geroepen, in de hoop dat de buren me zouden horen en de politie zouden bellen. Hiervoor moest ik wel een persoonlijke grens over. Ik schaamde me vreselijk en aan mezelf toegeven dat ik hulp nodig had van de buren vond ik heel lastig. Het schetste een beeld van mij, wat ik niet wilde zijn, wat ik niet verdroeg, maar er was geen andere uitweg meer. Hij had namelijk mijn telefoon, sleutels en paspoort afgepakt en de deur gebarricadeerd.  

Uiteindelijk was ik bekaf. Toen ik op de bank ging liggen en mijn ogen dicht deed, ging hij boven op me liggen. Zodat ik niet kon ontsnappen als hij in slaap zou vallen. Toen ik even later wakker werd, was hij van me afgerold. Ik durfde niet mijn sleutels te gaan zoeken, uit angst dat hij wakker zou worden en meteen weer zou beginnen. Dus ging ik boven in bed liggen in de hoop nog wat te kunnen rusten. Tot mijn verbazing ging hier om 6.30 uur de wekker van mijn telefoon af. Blijkbaar was deze tijdens de worsteling onder het bed terecht gekomen. Ik besloot om me te gaan douchen en te doen alsof ik gewoon wilde gaan werken. Er zat niets anders op dan slim zijn. Kalm te blijven. Niet te laten merken dat ik een uitweg voor mezelf veiligstelde. Elke beweging moest doordacht zijn. Ik moest aan mijn eigen veiligheid denken.. Ik stuurde een bericht naar mijn moeder dat, als ze over een half uur niks van me had gehoord, ze de politie moest bellen. Ik had namelijk geen idee hoe lang ik mijn telefoon voor mezelf kon houden en of hij me naar mijn werk zou laten gaan. Want zo hevig was het nog nooit uit de hand gelopen. 

Toen ik onder de douche uit kwam stond hij me al op te wachten en verhinderde hij in eerste instantie dat ik me aan kon kleden. Na weer gedoe in de buurt van de trap gingen we naar beneden. Toen we hier aan het discussiëren waren of ik naar mijn werk kon gaan en dat hij me de autosleutel e.d. terug zou geven, stond de politie voor de deur. 

Ik ben met hen met een klein tasje kleding met blauwe plekken en een hangend hoofd de deur uit gegaan en nooit meer teruggegaan naar het huis waar ik 8 jaar had gewoond. 

Een paar maanden later nam via facebook een vrouw contact met me op. Zij was in het ziekenhuis beland, van de trap ‘gevallen’. Dit had ik kunnen zijn… 

Het heeft me jaren gekost om dit te kunnen opschrijven. Maar dit is mijn waarheid – en ik weet nu: ik was niet gek. Ik was in gevaar. Gevaar dat ik destijds door het steeds verleggen van persoonlijke grenzen te weinig erkend heb. 

Deze avond is inmiddels 10 jaar geleden gebeurd. En ik ben momenteel middels allerlei vormen van therapie en met steun van Het Verdwenen Zelf aan het herstellen van de sporen die deze relatie in mij heeft nagelaten. 

Als ik destijds van het bestaan van Het Verdwenen Zelf had geweten, had ik misschien al eerder steun, begrip en inzicht in wat er gebeurde kunnen hebben. Wie weet was het dan eerder gelukt om hieruit te stappen. En had ik eerder aan mijn herstelproces kunnen beginnen.  

Lees hier deel 1 van de gastcolumn van Cathelijne.