Dit is een gastcolumn van Willeke
Het heeft voor mij wel een poos geduurd voordat ik uit de ongezonde denkpatronen kwam die het leven met een narcist teweeg bracht. Een goed voorbeeld voor mij laat de volgende situatie zien.
Ongeveer 1,5 jaar nadat ik mijn narcistische situatie was ontvlucht was ik op reis met mijn nieuwe vriend. Mijn vriend moest voor zijn werk naar een congres en ik reisde met hem mee. Ik was toen erg onzeker om buiten te zijn. Hoewel mijn vriend me de dag ervoor wegwijs had gemaakt hoe ik me zou kunnen vermaken in de omgeving van het hotel, bleef ik in het hotel bij het zwembad omdat ik bang was voor de opdringerige straatventers buiten. Voordat mijn vriend naar het congres ging vertelde hij dat ik goed moest opletten bij het weggaan want de deur sloot niet goed. Om vooral op tijd weer terug te zijn ging ik terug naar de kamer en onder de douche. Even later stond daar ineens mijn vriend, die iets mompelde van ‘zwembad’ en weer weg was. Ik schoot direct in de stress en sprong onder de douche uit en heb me snel aangekleed en ben op een stoel gaan zitten wachten…….. op mijn straf! Want er waren voldoende redenen om een narcistische uitbrander vanjewelste te krijgen volgens mijn ongezonde denkpatroon op dat moment in die situatie.
Wat had ik allemaal wel niet verkeerd gedaan; de kamerdeur was niet goed afgesloten en ik was niet op tijd klaar (het kwam niet bij me op dat hij wel eens vroeger klaar was dan hij vooraf had ingeschat). Allemaal zaken die me in mijn vorige leven zwaar aangerekend zouden worden. Trouwens, dat ging ook over zaken die ik helemaal niet gedaan kon hebben! Het was een totale willekeur aan ‘fouten’ waar ik allemaal verantwoordelijk voor zou zijn. Terwijl ik op die stoel mijn straf af zat te wachten maakten de meest sombere gedachten zich van mij meester. Het kwam niet in me op dat het ook anders kon en ik was dan ook totaal verbaasd dat mijn vriend op een gegeven moment weer verscheen en zei ‘waar bleef je nou, ik zat aan de bar in het zwembad op je te wachten met een drankje’. ‘Maar ben je dan helemaal niet boos?’, stamelde ik, waarop mijn vriend zei ‘Waarom zou ik boos op je zijn dan?’ Nou ik kon genoeg bedenken.
Dit is één van de voorbeelden waardoor ik stapsgewijs heb mogen leren dat het ook anders kan, dat een fout maken geen razernij als gevolg heeft. Sterker nog dat fouten maken erbij hoort. En dat ik niet perse helemaal hoef te verdwijnen in de mogelijke gedachten van de ander om daarmee een mogelijke negatieve reactie voor te zijn. Maar dat ik bij mijn eigen gezonde gedachten kan blijven en daarop leer vertrouwen. Zo van ‘Oh, dan heb ik de deur niet goed afgesloten en misschien is hij wel vroeger klaar vandaag, wat fijn’! Nu liep ik een borrel in het zwembad ook nog mis 😉
Herkenbaar…
Ik ben na de relatie met de narcist bij mijn ouders terecht gekomen. Op een dag moest ik even naar de stad iets ophalen. Mijn moeder zei ga maar meisje. Ik ben naar de stad. Gegaan, hetgeen gekocht wat ik moest hebben en snel naar huis. Eenmaal thuis vroeg mijn moeder waarom ben je nu alweer terug. Dat kwam door de relatie met de narcist. Het heeft heel lang geduurd voor ik weer durfde naar de stad te gaan, op stap met vriendinnen. En nog, 6 jaar later vind ik het verschrikkelijk moeilijk. De narcist is niet meer in ons leven maar heeft hele diepe wonden achter gelaten. Ik heb veel weggestopt. Elke keer als iemand iets verteld over een relatie met een narcist dan komt er iets in mij op wat ik heb meegemaakt. Gelukkig heb ik mijn leven op de rit samen met mijn meissie. Een relatie zit er echt niet in. Telkens als de man dichtbij komt sla ik dicht. Maar dat komt wel. ❤️
Inderdaad dat naar de stad gaan en dan langer weg blijven als dat mijn ex in zijn hoofd had. En dat ik dan ook nog een ijsje was gaan eten met mijn kinderen. Wat een ellende bij thuiskomst. Gevolg ik ging nooit meer met plezier naar de stad of naar wie dan ook. Daarna begon steevast het gesodemieter. Nu twee jaar later gaat het beter. Wat een vrijheid en een rijkdom. Wat een rust. Lekker met mijn kinderen doen wat ik wil, ook al is dat een ijsje eten en doen we daar heel lang over.
Soms voel.ik me nog angstig. Het helpt wanneer ik mezelf dan toespreek. Ik mag genieten, en ik mag gewoon gezellig naar de stad. Dat mag ik helemaal zelf beslissen. Oef.
Herkenbaar. We zijn al ruim 10 jaar uit elkaar, maar durf soms nog steeds niet zelf te leven. We zitten nog steeds in een vechtscheiding.Als ik boodschappen gedaan heb heb ik nog steeds het gevoel me te moeten verantwoorden. Maar waarom? We wonen al ruim 10 jaar niet meer bij elkaar. Of als ik weg ga, heb ik gek genoeg het idee dat ik me bij mn buren, waarmee ik de oprit deel, moet verantwoorden waar ik heen ga. Slaat nergens op, ik heb schatten van buren. Het zit in mijzelf, mijn verdwenen zelf, door de relatie met mijn ex. Ik wilde uit elkaar, nou dat heeft hij me nog steeds niet vergeven. Ik draag nog steeds die patronen met mij mee.
Ja ik herken dit ook. Mijn therapeut noemt het braaf zijn en loyaal zijn aan mijn pa (narcist) als ik het gevoel heb dingen te moeten verantwoorden of zeker weet dat ik dingen verkeerd heb gedaan en dus straf denk te krijgen van mensen die overigens niet mijn pa zijn.
Zij zegt: jij maakt van iedereen je pa de narcist en je blijft dus onderdanig bij veel mensen.
Ik snap haar wel maar ik voel me zo wel erg stom en dom dat ik dit nog steeds doe!! Ik ben ergens wel blij dat jullie dit ook hebben. Kost gewoon een hoop tijd en energie om weer opnieuw te leren vertrouwen op mensen en geheel anders te leren denken.
Luca en dan zeggen ze bijvoorbeeld altijd: je buurman IS niet je vader he?
Ja duhh, dat weet ik ook wel!
Je kunt die angst niet wegredeneren of -rationaliseren.
Er zit zoveel verdriet achter.
Maar dat verdriet onderzoeken is ook tricky. Voor je het weet zit je er weer middenin.
Ik herken heel erg wat je zegt, dat van iedereen een narcist maken.
Mijn ex-partner was slachtoffer van narcistisch misbruik van haar vader. Veel van haar reacties in het nu waren gekleurd door dat verleden en in mijn beleving werden patronen ook herhaald tov mij en anderen. Ik heb dat als partner op een gegeven moment niet meer kunnen handelen en daar met irritatie, frustratie en boosheid op gereageerd. Daar voel ik dat ik daarin tekort ben geschoten. Anderzijds voel ik dat ik ook mijn schade heb opgelopen door het gedrag wat zij vertoonde, het verdraaien, gaslighten, liegen, niet kunnen verplaatsen in positie van ander. Moeilijk allemaal.
herkenbaar.
ik haalde mezelf continu naar beneden. in mijn opvoeding kreeg ik als enig kind continu de schuld van van alles.Dat vondt mijn vader leuk lekker af reageren met zijn stemmings wisselingen.
ik was 17 en ging op mezelf wonen .ik lag in de avond alleen op de bank te huilen en mezelf af te vragen waarom ik niet geleefd wordt .Ik was het zo gewend mezelf bezig gehouden worden met schuldgevoelens en wist met geen raad met mezelf . Ik wilde eigenlijk alleen maar doodt .
Geen opleiding. Geen doel.geen zelfvertrouwen.geen zelfvertrouwen niets betekende baan.geen ondwikkeling.
uitgewoond en met een kluitje het riet ingestuurd moest ik me altijd trots en dankbaar gedragen om zo de roedel niet boos te maken ik strevende af op een grote depressie maaar dit was eigenlijk mijn redding nu ben ik me gewoon bewust van mezelf
Heel herkenbaar dit. Als er iets misgaat terwijl ik bij mijn vriend ben krimp ik letterlijk in elkaar. Om niets. Ben ik even weg dan verantwoord ik me gelijk tegenover hem. Hij zegt dat het niet nodig is. Als ik in de avond wegga zegt hij ‘pas je wel een beetje op in het verkeer??’ Bij aankomst meld ik dat ik de auto netjes heb geparkeerd. Waarop hij zegt ‘het ging me niet om die auto maar om jou. Ik was wat bezorgd om jou lieverd’. Mijn dochtertje hoort steeds in haar achterhoofd wat haar vader zal zeggen van wat ze doet en van hoe d’r haar zit. Gaat dit ooit nog helemaal over?? Ik hoop het.
Ik ben eigenlijk in de war en weet ook niet goed of mijn echtgenoot wel in deze categorie valt. Ik ben nu, 2 weken geleden, uit huis getrokken met mijn dochters (17 en 19 jaar). Ik voelde ook voortdurend de druk om aan,eigenlijk niet altijd uitgesproken, regels te voldoen en aan een perfect plaatje te moeten beantwoorden. Hij zegt nu dat hij deze toch niet oplegde en mij altijd vrij gelaten heeft in alles wat in weze ook zo is maar zijn blik en gewoon het ervaren gevoel zegt mij andere dingen. Ik moest de dingen anders formuleren want het kwetste hem al die verwijten, ik was te dik, …. Echt boos met roepen was hij nooit. Dus twijfel en nu ben ik vertrokken uit eigen beweging en voel ik me schuldig want voor mijn vertrek heeft hij maanden geweend en zei hij spijt te hebben en te beseffen wzt ik voor hem beteken. Heb ik het wel allemaal juist gezien of heb ik mijn ervaring met mijn moeder geprojecteerd ? Maar zoals jij ook vernoemt, mijn dochters ervaren hetzelfde gevoel want ook zij werden niet altijd in hun eigenheid gerespecteerd en op hun hoede voor een reactie als ‘ gaat ge dat eten,wat een caloriebom’ of ‘ oh goed gedanst op de show maar uw inleving kan beter ‘ of eerder medeleven opbrengen voor een ander dan voor zijn eigen kind ‘ jamaar dat meisje heeft het moeilijk gezien ze dat en dat mist in haar leven’ . Zo triest eigenlijk maar ondertussen zit ik hier verscheurd en kan ik niet loslaten en klamp vast aan mooie herinneringen uit het verleden en te piekeren of zijn uitspraken juist zijn en we gewoon inderdaad uit elkaar gegroeid zijn en aan gewerkt kan worden.
Lieve Cindy, als het soms een moment lukt: vertrouw op jouw gevoel. Ik snap de twijfel die je voelt, ik herken die ook. De twijfel is ingegeven door het impliciete, niet zo duidelijk lijkende gedrag van jouw ex partner. Maar jouw gevoel is jouw gevoel, en die van je kinderen is hun gevoel en daar mogen jullie op varen. Je, jullie doen het goed.
Wat herkenbaar.
Soms loop ik dagen lang met een onbestemde angst rond. Bang dat iedereen boos op me is. Zonder dat daar een aanleiding voor is.
Ik merk dat ik mezelf steeds meer afzonder. Hoe minder mensen ik om me heen heb,hoe minder kans op een scheld of schreeuw partij.
Eenzaam is het wel, maar de angst is groter.
Echt sterk worden, voor mezelf opkomen en grenzen aangeven is me nooit goed gelukt.
66 ben ik nu. Ik heb een kleine stille wereld geschapen voor mezelf waar ik veilig ben.
Ik denk dat er heel veel van dat soort eenzame stille werelden zijn en dat dit alles te maken heeft met een narcistische en individualistische samenleving. IMHO teveel gebaseerd op welvaart waar ook de vaart nog in moet in plaats van op het welZIJN van de mensheid. Dan ook het feit dat er zo weinig bekendheid nog is over psychopathie en de gevolgen daarvan speelt daarin mee want je kunt vaak bij niemand terecht – even afgezien van deze blog en nog diverse andere kleine plekjes via het Internet (m.i. niet echt een vervanging voor echt contact). Wat ik het meest frustrerende vind is dat mensen beweren er van te weten omdat ze er ooit zijdelings van hebben gehoord en dan al hard wegrennen als ze ook maar in de gaten krijgen waar het werkelijk om gaat en wat daar allemaal bij komt kijken. Meestal houd ik dan maar m’n mond, er wordt je zo vanzelf wel het zwijgen opgelegd. Ik hoop dat het je een beetje helpt te weten dat je er niet alleen in staat en we in gedachten en middels dit blog bij en met elkaar zijn. Niet om de eenzaamheid te bagataliseren want ik weet ook wel ‘dat gevoel blijft’.
Herkenbaar. De maatschappelijk werkster waar ik eens in de zoveel tijd mee praat, heeft het over schema therapie als ik weer eens doordraaf in mijn gedachten na contact met anderen en de angst heb iets weer eens helemaal verkeerd te hebben gedaan…
Ik weet het niet. Ik ben 54. Heb al zoveel therapie gehad in mijn leven.
Het te veel bij jezelf zoeken houdt ook het risico in dat je er nog meer in blijft hangen als slachtoffer van narcistisch misbruik. Dat stukje snappen veel mensen niet die het zelf niet meegemaakt hebben.
Ik heb na contacten vaak weer een tijdje afzondering nodig om me weer veilig te voelen. Ik kan niet echt anders. Sommige dingen zijn wel beter geworden in mijn leven, maar dit blíjft volgens mij. In ieder geval voorlopig…
Dank je wel Willeke voor je openheid en kwetsbaarheid hierin en ook alle anderen die hebben gereageerd. Voor mij ook heel herkenbaar. Ik noem het verwachtingspatronen, in mijn geval al ontstaan in mijn jeugd. Het heeft zelfs invloed op hoe ik iets lees of ik dan precies datgene filter wat voldoet aan mijn verwachtingspatroon op dat moment. Ik kreeg altijd een “nee” te horen als ik iets vroeg voor mezelf. De enkele “ja” die ik kreeg veranderde later vaak ook weer in een “nee”. Als gevolg daarvan heb ik hier jarenlang mee geworsteld en als ik dan een “ja” kreeg geloofde ik het niet, was zo wantrouwend als wat en bleef in beginsel maar vragen “was het echt een “ja”? “Weet je het zeker”? Achteraf denk ik “mensen zullen wel heel vreemd tegen me hebben aangekeken om mijn daaruit voortvloeiend gedrag”. Ook het vantevoren bedenken wat die ander allemaal voor vreselijks zou kunnen doen, heeft me lang weerhouden om ook maar iets te doen en helaas is dit vaak nog. Onderliggend spelen er dan ook de nodige emoties mee die gebaseerd zijn op datgene wat er ooit was en dan getriggerd worden. Ook dat vantevoren bedenken als worst-case-scenario wat die ander allemaal met me zou kunnen doen en dan elke keer weer heel verbaasd zijn als het niet klopt met mijn verwachtingspatroon. Ik hoop dat ‘t ooit echt minder wordt en me weer wat vrijer kan bewegen, voelen en gedragen. De eenzaamheid hierin ken ik ook. Zoiets als de GGZ is dan niet helpend want die gaan teveel uit van gedrag in plaats van de onderliggende problematiek, dus worstel ik in m’n eentje. Ik zeg altijd maar “gedrag ontstaat niet zomaar, dat komt altijd ergens vandaan, er kunnen zoveel lagen zijn ontstaan (waarbij je je hebt aangepast aan de omstandigheden) dat je zelf al niet meer weet hoe het is ontstaan. Later kreeg ik zelfs nog het verwijt dat ik me niet aan zou kunnen passen. Het hameren op dat gedrag alleen al is dan al een enorme trigger en daar komt het verwijt op iets wat je niet zou kunnen dan nog eens bij. Lekker dan…. ‘t Is ook nooit goed. 😉
Ik herken ook wat jij zegt CH. De worstcase scenario’s bedenken, overal rekening mee houden en proberen een evt “klap” voor te zijn. Ik heb een therapeut die een beetje minzaam keek en begon te zuchten toen ik eens uitlegde waar ik allemaal rekening mee houdt. Ze zei: jij ziet alleen maar beren op de weg.
Ik hoorde daarin: je overdrijft, je bent negatief, doe eens normaal want anders kom je er nooit.
En dat kan me zo uit het veld slaan. Ik doe het niet voor niets wil ik schreeuwen! Ik ben blij dat jij schrijft: gedrag ontstaat niet zomaar. Want inderdaad, dit uit enorme voorzorg denken en handelen is er niet zomaar. Het is overleving. Het is zekerheid vinden in een zeer zeer onzekere wereld waar nergens grip te vinden is. Het is uiterst verdrietig om hierin niet begrepen te worden. Een eenzame strijd inderdaad. Het is voor mij duidelijk dat als een therapeut er niet in gezeten heeft, geen echte ervaring heeft met deze materie, hij/zij dan ook geen echt goede hulp kan bieden. Je krijgt dan te vaak te maken met glazige ogen en stiltes omdat men je niet begrijpt, het gewoonweg niet herkent. Gelukkig wordt er wel steeds meer kennis gedeeld hierover, daar ben ik echt blij mee. Maar het voelt alsof er nog een hele weg te gaan is om narcisme en de schade ervan op de kaart te krijgen en vooral om goede gerichte hulp te krijgen.
ch en Luca, ja het is helaas heel herkenbaar alle voorbeelden die jullie geven en ik ben het volledig met jullie eens uit ervaring.
Beste Luxa, ik hoop dat je inmiddels een andere therapeut hebt. T klinkt als gaslighten wat deze heeft gedaan. Erg kwalijk. Er zijn er helaas nog veel die geen kaas gegeten hebben van de impact die narcistisch misbruik kan hebben. Sterkte met je herstel
Er lagen ook vast beren op de weg en zoiets wordt een patroon waar je je nu bewust van wordt dat dit ooit zo is ontstaan. Je hebt ‘t juist goed gedaan want je hebt het overleefd en bent er ook nog heelhuids uitgekomen. Zo!
Hopelijk komt er ook een moment tot realisatie dat het voor het nu niet meer nodig is. Als zo’n therapeut werkelijk zou begrijpen waar je ingezeten hebt, rent ze waarschijnlijk heel hard weg, teveel om te bevatten. 🙂
Waar ik nog altijd regelmatig last van heb, is dat ik mijn gedrag extreem onder de loep ga leggen nadat ik in contact met een ander ben geweest. “Heb ik dat wel goed gedaan, was ik niet te direct, was het niet raar wat ik zei, begrijpt de ander me wel etc”. Verschrikkelijk vermoeiend en zo onterecht. Dat weet ik dan gelukkig wel, maar toch komt het steeds weer op nadat ik met een ander in contact ben geweest. Het heeft alles te maken met de narcist en hoe ik mezelf destijds verloren heb in analyses, iedere keer maar weer opnieuw. Mijn gewoonte om ook altijd naar mezelf en mijn gedrag te kijken is ontzettend tegen me gaan werken ten tijde van de narcist en het kost veel moeite om dat weer naar de juiste proporties terug te brengen. Want inderdaad, de verwachting dat er consequenties zullen zijn, die zit er onbewust nog steeds.
Geen idee of het passend is of gewenst of weet ik veel… maar als ik je stuk lees had ik je -toen je op die stoel zat- het liefst een dikke knuffel gegeven.
Want je was vooraf bezig met lief zijn voor iedereen behalve voor jezelf. Hoop dat je jezelf vaak vaker kunt gaan knuffelen en voor jezelf kiezen.
Maar makkelijk gezegd hoor door mij, dat traumabrein van mij beseft dit als ik getriggerd wordt ook niet altijd.
Succes en toitoitoi