De paar momenten dat Roos voor zichzelf op probeerde te komen werden hard afgestraft, dan zette de moeder van Roos verschillende tactieken in om haar een slecht gevoel te geven over zichzelf. ‘Ze wekte schuldgevoel in me op door te gaan huilen, of sprak dagenlang niet tegen me’.
Narcistische mishandeling komt veel voor maar wordt onvoldoende als ernstige vorm van mishandeling (h)erkend. Daarom bieden wij vanuit het Verdwenen Zelf al acht jaar middels artikelen en blogs inzicht in wat deze vorm van mishandeling zo beschadigend maakt. In dit vandaag verschenen interview met Iris op GGZ Totaal toont zij onder andere met het verhaal van Roos hoe narcistische mishandeling er uit kan zien.
Haar vader vond dat ze niet zo hard voor haar moeder moest zijn: die was erg ‘gevoelig en speciaal’. Dagelijks kreeg Roos te horen dat ze zich vreemd gedroeg, haar ouders hadden immers het beste met haar voor. Waarom kon ze niet wat dankbaarder zijn?
Narcisten gaan structureel over grenzen, ze zijn ‘invasief’. Dit invasieve komt duidelijk tot uitdrukking in het verhaal van Roos. Roos was erg blij met haar vriend maar worstelde met haar schuldgevoel toen ze ging samenwonen.
‘Roos zette de stap, mede omdat haar moeder hen nooit alleen liet als hij langskwam. Ook praatte ze erg negatief over hem. Toen Roos bij hem was ingetrokken kwam haar moeder steeds langs en eiste de sleutel van hun flat. Haar vriend sprak haar moeder aan, die daardoor minder langs kwam maar Roos nu op ging wachten bij haar opleiding of de supermarkt waar ze werkte.’
Juist de opgelegde schuld en schaamtegevoelens werken isolerend voor het slachtoffer. Gelukkig had Roos een vriend die grenzen kon stellen en het voor Roos op nam.
Iris gaat in het stuk in op veel thema’s die van belang zijn bij het herstellen van narcistische mishandeling en hoe misvattingen dit herstel kunnen blokkeren. Bijvoorbeeld als de verantwoordelijkheid van de mishandeling juist bij het slachtoffer wordt gelegd.
Iris: “Narcisten en psychopaten weten hun slachtoffers ervan te overtuigen dat zij de eigenlijke schuldige zijn. Ze zeggen ‘Ik moet jou zo behandelen, omdat jij…’ Dat idee, dat je zelf de oorzaak bent van de mishandeling, wordt vervolgens geïnternaliseerd. Zeker voor kinderen die opgroeien onder zo’n ouder is de impact enorm. Maar ook volwassenen die een relatie aangaan met een dergelijke pleger (die in het begin heel charmant lijkt), komen vaak in die fuik terecht en raken beschadigd.”
Dit alles was de reden waarom Iris in 2013 het Verdwenen Zelf is gestart en twee boeken schreef die een belangrijke rol spelen in het herstelproces van veel ervaringsdeskundigen. Iris: “Slachtoffers verdienen een onderbouwde en genuanceerde visie over de impact en het mogelijke herstelproces.”
Meer weten over de boeken van Iris? Kijk dan hier verder.
21 reacties op “Als de dader je ervan weet te overtuigen dat jij de schuldige bent”
Fijn dat er ook aandacht wordt besteed aan de onzichtbare psychische schade die de opvoeding door een narcistische moeder kan aanrichten. Ik praat uit ervaring, pas op mijn 67e kwam ik er achter dat zoiets bestaat. Met dank aan Iris Koops die in haar boeken zo helder uiteenzet hoe narcisten te werk gaan. De boeken zijn een aanrader voor iedereen die of met narcisme te maken heeft of er gewoon meer van wil weten. Mij heeft het de ogen geopend, en nu op mijn 68e probeer ik de scherven bijeen te rapen van een liefdeloze opvoeding.
Bijzonder Iris hoe je narcistische mishandeling, emotionele en psychische mishandeling, op de kaart zet in Nederland en voor zoveel mensen het verschil maakt om weer zichzelf terug te vinden. Heel veel dank, kan me voorstellen dat het voor jou ook een heel intensief proces is om dit zo zorgvuldig en deskundig te doen. En ook veel dank aan Tako.
Dank Barbara!
Hoi Maria,
Ik ben blij dat mijn boeken zoveel voor je betekend hebben en fijn dat je ze aanbeveelt.
Heel belangrijk dat je de scherven bijeenraapt, veel sterkte met je proces! Je verdient een mooi leven.
Hartelijke groet,
Iris
Wat een helder en duidelijk verhaal.
En wat is het toch bijzonder dat wij in een wereld die vnl. gekenmerkt wordt door onwetendheid terecht kunnen op deze site voor informatie, herkenning, erkenning en steun.
Daarom wil ik iedereen uitnodigen om op woensdag 13 oktober, om 18.00, het glas te heffen op Iris. En op Tako.
En op al die andere mensen die zich zo inzetten om licht te brengen in de duisternis.
Hoi Vroefje,
Heel bijzonder dat je woensdagavond op ons hebt geproost en bedankt voor je hartelijke woorden! Dat steunt ons. Het is belangrijk werk, maar soms ook behoorlijk zwaar. Berichtjes als de jouwe zijn heel motiverend!
hartelijke groet,
Iris
Lieve Maria,
Ook bij mij duurde het 50 jaar eer ik snapte waarom ik onzeker was in bijna alles.
Vind rust in je hoofd nu je weet dat het niet aan jou lag.
Het is nooit te laat.
Lieve groet Sjanni
Precies Sjanni, het is nooit te laat. Heel mooi gezegd!
Hartelijke groet,
Iris
Heel goed dat er een artikel over emotionele en psychische mishandeling in de GGZ Totaal staat. Bizar dat dit onderwerp nog zo weinig (h)erkend wordt in Nederland en zoveel mensen veel te lang zelf moeten doorzoeken naar goede hulp voor de puzzelstukjes in elkaar vallen. Als ervaringsdeskundige en professional zie ik ook dat er nog veel meer bewustzijn mag komen bij instanties, samenleving en politiek. Knap gedaan Iris!
Hoi Annemieke,
Inderdaad bizar dat het onderwerp nog zo weinig (h)erkend wordt hier in Nl., ik hoop dat artikelen als bovenstaande bijdragen aan de bewustwording erover.
hartelijke groet,
Iris
Ja het klopt! Bijna alles wat in de boeken van Iris staat, kan ik afvinken.
In mijn jeugd werd mij al verteld dat ik niet deugde en dat alles mijn schuld was wat er fout ging. Het ging door in mijn huwelijk van 29 jaar.
En ja je gaat geloven dat het waar is wat ze zeggen en je ernaar gedragen.
Toch, diep in mij was er een stemmetje dat zei dat er iets niet klopte.
Net voor de scheiding werd ik, vrijwillig, opgenomen op de Hezenberg en daarvoor had ik een gesprek met man en kinderen, ik zei: “Als echt alles mijn schuld is wat er hier fout gaat, dan wil ik dat onderzoeken en daarom ga ik naar de Hezenberg”. Dit was in het jaar 2000.
Daar kwam ik erachter dat ik in een ziekmakende relatie zat. Ze zeiden daar ook: “Je man hoort hier te zitten en niet jij”.
Het woord narcisme is daar nooit gevallen.
Toch waren er wel hints in die richting.
Mijn man (met vriendin) en mijn broer hadden mij naar Zwolle gebracht en daar keken ze raar op van deze combinatie.
Mijn man en vriendin (was het heden) en mijn broer om te praten over onze moeder (overleden in 2000) was het verleden.
Op de Hezenberg heb ik, met hulp en inzichten van hen, besloten om te gaan scheiden.
Heel veel sterkte voor iedereen!
Je bent een mooi mens en waard om van te houden!
Groet! Merel (vandaag 72 geworden)
Hoi Merel,
Nog van harte gefeliciteerd! Fijn dat je ook veel aan mijn boeken had en steun haalt uit deze website en ook biedt met je afsluitende liefdevolle woorden.
hartelijke groet,
Iris
Momenteel is er een Netflix serie “Maid”. Daarin ook zeer veel herkenning van wat hier wordt beschreven.
Het feit dat ik nu de alarm signalen herken (ook al is dit een serie op Netflix) maakt dat ik nu ook beter naar mijn eigen situatie kan kijken.
Elkaar steunen en informeren… zo kunnen we een vuist maken tegen onwetendheid, onbegrip en vooroordelen 💪
Hoi Summermoon,
Goed dat je de serie ‘Maid’ aanbeveelt, dat is inderdaad een sterke serie w.b. dwingende controle. Binnenkort verschijnt er een blog van een ervaringsdeskundige die erg veel aan de serie had (ook al is ie soms ook confronterend). Belangrijk dat dergelijke series en films bestaan, om ook het grote publiek het onderwerp te laten ervaren.
hartelijke groet,
Iris
Goed nieuws dat deze complexe problematiek met zo’n heldere verwoording in GGZ Totaal geplaatst is. Hopelijk gaat dit een nieuwe groep hulpverleners bereiken, die gaat begrijpen waar hun cliënt mee worstelt. En vooral dus goed voor de cliënt die zich nu begrepen voelt en daarmee zichzelf gaat begrijpen en aan herstel kan gaan beginnen.
Achter de schermen wordt er door jullie heel veel werk verzet bij het Verdwenen Zelf, en af en toe komt dit, zoals nu, in beeld. Dank, Iris en Tako!
Dank Paula, heel fijn om te horen!
Door deze blog voel ik sterk de behoefte om Iris Koops extra in het zonnetje te zetten. De twee boeken die ze schreef zijn voor mij van onschatbare waarde gebleken omdat ze mij behoed hebben niet ten onder te gaan aan het verdriet dat mij in z’n greep had door narcistisch misbruik. Ik was begonnen om (in deel 1) met potlood de voor mij herkenbare gedeeltes te arceren, maar ik kon wel aan het strepen blijven! Vrijwel alles wat daar stond, was ook op mij van toepassing. Het was alsof het boek voor speciaal mij geschreven was.
Het gegeven dat de kern van de narcistische persoonlijkheidsstoornis buiten de normale menselijke werkelijkheidsbeleving valt, is uitermate ondermijnend en gekmakend, maar het is de verdienste van Iris dat ze de taal heeft gevonden waarmee ze de hele materie heel precies tot in detail heeft weten te formuleren. Dit heeft enorm bijgedragen aan het begrijpen en doorzien van mijn eigen situatie en dat begrijpen zelf is voor mij bijzonder helend geweest.
Daarna heb ik heb verschillende hulpverleners geraadpleegd om de schade enigszins te beperken, maar mijn verhaal verdween in een bodemloze put, en de situatie bleef onveranderd. Onbegrijpelijk dat zelfs hoog opgeleide, duur betaalde en ervaren hulpverleners zich zo laten misleiden en psychische mishandeling niet herkennen. Als ik alleen al denk aan alle kinderen die met deze zware last opgezadeld worden, door een narcistische ouder, dan lopen de rillingen over mijn rug. Goed dat er een therapeuten-lijst bij ‘het verdwenen zelf’ op te vragen is, maar het is te gek voor woorden dat deze stoornis nog steeds niet gemeengoed is bij artsen, psychiaters, psychologen en juristen.
Konden we dit idiote parallelle universum maar eens wat meer aan de oppervlakte krijgen! Aan de makers van ‘het verdwenen zelf’ ligt het niet.
Heel veel dank aan Iris, Tako en Mark, voor jullie belangrijke werk!
Hoi Jasmijn,
Hartelijk dank voor je woorden,ook namens Tako en Mark. Het betekent veel voor ons!
Het raakt me ook hoe helder je beschrijft wat je aan mijn boeken had, heel mooi omschreven. En wat fijn!
hartelijke groet,
Iris
Goed stuk!
Opmerkelijk toch als ik zulke artikelen deel in onze kennissenkring er geen of zelden een reactie op komt. En als er dan een reactie opkomt is het van mensen die zelf te maken hebben gehad met de beschreven situatie.
Voor het leeuwendeel van de mensen blijft het een ver van mijn bed show.
Maandag werd gesproken op tv over de turnsters die nu schadevergoeding krijgen. Dinsdag over de Televizierring waar de docu van de Kinderen van Ruinerwold aan meedoen (en die ze gewonnen hebben!).
Dat er bij deze zaken beide gaat om psychisch geweld komt echter niet aan de orde of wordt niet zo benoemd wat erg jammer is en een gemiste kans.
Een zeer verhelderend en goed interview. Prettig ook om te lezen. Het illustreert heel duidelijk wat de impact is van het misbruik maar vooral ook het gedrag van de persoon met narcistische trekken. Hoe het misbruik op een subtiele manier zich steeds verder kan uitbreiden en goede illustratie wat belangrijk is in de opstelling richting de hulpverlening wat je beter wel en niet kunt doen.
Zoveel dank voor dit zeer inzichtelijke en spot on interview van Iris zelf.
Ik haal er een paar sterkte quotes uit die me aanspreken:
“Ik heb niet te maken gehad met ‘huis tuin en keuken-geweld’, dus noch ikzelf, noch de paar hulpverleners die ik bezocht, herkende het als ernstige mishandeling. Simpel gezegd: ik ben niet geslagen, er werd materieel goed voor me gezorgd en mijn ouders waren keurige mensen. Ik wist zelf niet wat er met me aan de hand was en dacht jarenlang dat al mijn problemen door mijn karakter kwamen. Nu pas weet ik dat ik slachtoffer was van ernstige emotionele mishandeling’.”
Hierin wordt als start van de tekst zeer kernachtige een helder een beeld neergezet van het onderwerp emotioneel en psychisch geweld.
Nog een sterk stuk in de tekst:
“Vooropgesteld: het gaat hier niet om verwaarlozing, maar om mishandeling”, vertelt Koops. “Als een kind – in de ogen van de ouder – iets verkeerd heeft gedaan en er wordt als straf bijvoorbeeld een week niet tegen hem gepraat, dan moet je dat zien als mishandeling, als ondermijning. Dat is van een andere orde dan een verslaafde of depressieve ouder die weinig aandacht aan het kind besteedt en dus iets nalaat, uit onmacht of onvermogen.”
Zo belangrijk het onderscheid te gaan leren maken tussen verwaarlozing en mishandeling. Het eerste dat gaat over onvermogen of onmacht en het tweede dat betreft een doelbewuste en verborgen gerichtheid op het stelselmatig en fasegericht afbreken en of uithollen van een slachtoffer. En dat dit zowel kinderen als volwassenen kan betreffen.
Tevens ben ik blij met de adviezen aan het eind van dit interview voor de mensen die hulp zoeken en voor de hulpverleners. Het interview nodigt uit om aan de slag te gaan met de boeken van Iris Koops, die van onschatbare waarde zijn en waren voor velen in hun zoektocht en herstel.
Dankjewel Iris voor al je goede werk!