‘Dwingende controle’ meer op de kaart

Zowel bij bepaalde beroepsgroepen als in de politiek komt dwingende controle meer op de agenda te staan, en dat is hard nodig. Onze inbreng als gespecialiseerde organisatie wordt steeds meer gevraagd. We zijn hier blij mee, omdat er nog zoveel onbekendheid is met het thema.

Afgelopen 7 oktober sprak ik bijvoorbeeld op het congres Huiselijk geweld in het Familierecht van de Vereniging Vrouw en Recht. Een heel belangrijk thema. Al jaren ontvangen wij vele getuigenissen  waaruit blijkt dat huiselijk geweld nauwelijks gezien en erkend wordt binnen het familierecht en de jeugdzorg. Psychisch geweld in de vorm van dwingende controle kan niet alleen tijdens een relatie tot ernstige problemen leiden, maar helaas ook nog lang daarna, zoals velen van jullie weten.

Vrijwel dagelijks vertellen mensen ons over de vele uitputtende procedures die ze moeten ondergaan, het gebrek aan bescherming van henzelf en hun kinderen, de muur waarop ze stuiten als ze willen uitleggen wat hen overkomt of overkomen is. Eerst is er het trauma van een relatie vol psychisch en ander geweld, daarna, zo gaf ik aan, het trauma van onveilige trajecten en een kille rechtsgang waarin huiselijk geweld wordt gereduceerd tot een gezamenlijk relatieprobleem in plaats van een eenzijdig geweldsprobleem.

Falende rechtstaat

Sommige getuigenissen zijn hartverscheurend vertelde ik op het congres, waar met name advocaten aan deelnamen. Ouders bijvoorbeeld die ons vertellen dat een dergelijke procedure heeft geleid tot het verlies van het gezag van de kinderen. Dat is zeer ernstig. De huidige procedures faciliteren de pleger te vaak en geven hem of haar ongebreidelde toegang tot het slachtoffer en de kinderen.

Vaak is er een jarenlange strijd waarin een slachtoffer gezien wordt als onderdeel van het probleem in plaats van dat instanties zich bekommeren om de veiligheid en gezondheid van slachtoffers. Met alle gevolgen van dien. En deze getuigenissen staan niet op zich, lichtte ik toe. Het zijn geen individuele drama’s, het is een fundamenteel, structureel onrecht. Het gebeurt te vaak en is te ernstig om af te doen als incident. Onze huidige rechtstaat laat slachtoffers in de steek en dit gaat ons aan het hart.

Deel van het probleem

Naast de korte lezing van mijzelf waren er een paar andere interessante sprekers. Rechter Nathalie van Waterschoot, zelf slachtoffer van zowel huiselijk geweld als onveilige trajecten, deed een gepassioneerd betoog tot verandering tijdens de bijeenkomst. Voor dit soort zaken geldt: pas geen gezinsaanpak toe, geen gezamenlijke trajecten, zo gaf ze duidelijk aan. Doe onderzoek op basis van feiten en zorg voor veiligheid. Dat is wat wij ook al jaren aanbevelen.

Deze duidelijke boodschap werd niet door alle sprekers even duidelijk gedeeld. Een onderzoeker nam  door wat er is aan cijfers. Mijn conclusie is dat er nog te weinig goed onderzoek naar gedaan is om het probleem werkelijk op de kaart te krijgen. Een familierechter gaf vervolgens aan de onmacht van veel ouders te voelen maar benadrukte dat zij pas op het eind van de keten zit en vaak maar weinig tijd heeft en te beperkt is qua mogelijkheden om het probleem te kunnen oplossen. Ook de Raad van de Kinderbescherming gaf aan slechts een deel van het probleem aan te kunnen pakken. Zij zijn er voor de kinderen maar kunnen weinig met de pleger, zo gaven ze bijvoorbeeld aan.

Pleidooi strafbaarstelling

Er zijn vaak veel instanties betrokken in dit soort zaken: Veilig Thuis, familierechtadvocaten, jeugdzorg, rechter, maatschappelijk werk, Raad van de Kinderbescherming, de (jeugd-)GGZ en ga zo maar door. Met elk hun eigen rol en taak. Dat is de reden waarom zaken vaak complex genoemd worden, ook tijdens deze bijeenkomst. Ik ben het daar niet helemaal mee eens en dat gaf ik ook duidelijk aan. Op een bepaalde manier is het nu juist niet complex: dwingende controle kent een duidelijke pleger en slachtoffer in tegenstelling tot veel andere zaken in het familierecht.

Dwingende controle kun je bovendien als professional leren herkennen, het patroon erachter is aan te tonen. Op basis daarvan kunnen andere besluiten genomen worden. Moeilijk misschien, maar zeker niet onmogelijk. En geen reden om in onmacht te blijven hangen of, zonder iets te doen, alles ‘complex’ noemen. Abstracte of juridische discussies kunnen zeker zinvol zijn, en nodig ook als er wetten verandert moeten worden, maar er is ook actie nodig, gezien de ernst en omvang van het probleem.

Verandering vergt dat instanties veel meer werk gaan maken van het herkennen van psychisch geweld en daarop hun werkwijze aanpassen zo gaf ik aan. Dat gebeurt nu nog veel te weinig. Eén van de manieren om dat wel voor elkaar te krijgen is door te kijken wat er in het buitenland gebeurt. In Engeland en tal van andere landen is psychisch geweld expliciet strafbaar gesteld, waardoor bijvoorbeeld veel meer professionals getraind zijn in het herkennen ervan. Ik hield een pleidooi om ook in Nederland tot strafbaarstelling te komen. Hier waren de meningen over verdeeld maar ik was in ieder geval blij ons standpunt uiteen te kunnen zetten.

Meer steun krijgen

Het is heel belangrijk dat dit congres voor de juridische beroepsgroep georganiseerd werd. Ook in de politiek komt dwingende controle gelukkig iets meer op de agenda te staan. Hierover hebben we contacten met instanties en ministeries. Zo kregen we laatst een uitnodiging om samen met twee huiselijk geweldorganisaties te kijken naar screeningsmethodes (hoe herkennen professionals het en hoe stellen ze het objectief vast) en beschermingsarrangementen (wat kunnen ze doen) om psychisch geweld tegen te gaan.

Ook gaan we binnenkort naar Den Haag voor een rondetafelgesprek met Tweede Kamerleden over de jeugdbescherming, waarvoor we ook zijn uitgenodigd. We schrijven hiervoor een korte notitie die openbaar wordt gemaakt, zodat duidelijk is wat ons standpunt is. We hadden al contacten met enkele Tweede Kamerleden, het is uiteraard goed als dat er meer worden. We hebben ook gesproken met de voorzitter van alle Veilig Thuis organisaties om het belang van een betere aanpak van dwingende controle te bespreken en de strafbaarstelling van psychisch geweld. Zij liet blijken dit te ondersteunen en we hopen ook daar meer steun voor onze standpunten te krijgen.

Projecten en onderzoek

We hebben projectleiders huiselijk geweld en kindermishandeling van enkele grote steden gesproken die initiatieven ontwikkelen om psychisch geweld meer aandacht te geven. Ze ontwikkelen nu projecten die hopelijk binnen enkele weken of maanden concreet worden. Hierover hebben we later waarschijnlijk meer nieuws. De voorzitter van de brancheorganisatie van jeugdzorgaanbieders, een nieuw contact, wil ons verbinden aan de beleidsbepalers ten aanzien van ‘vechtscheidingen’, zodat we ook daar onze standpunten naar voren kunnen brengen. Sommige van deze initiatieven kwamen overigens op ons pad via het ministerie van Volksgezondheid en de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten waarmee we ook in gesprek zijn.

Belangrijk om te noemen is het onderzoek dat nu loopt naar de mogelijkheid van expliciete strafbaarstelling van psychisch geweld. De Tweede Kamer riep de regering immers begin dit jaar via een motie unaniem op om hier onderzoek naar te laten doen. Twee hoogleraren leiden het onderzoek, ik spreek binnenkort één van hen. Ze hebben net een groepsinterview met ervaringsdeskundigen gedaan, waar wij twee betrokken ervaringsdeskundigen voor gevraagd hebben om aan deel te nemen. We zijn uiteraard heel benieuwd wat de uitkomsten gaan zijn van dat onderzoek en volgen het nauwgezet.

Alleen in de strijd

Het zijn nuttige contacten en stapjes in de goede richting. We vragen al jaren, onder andere in de media, aandacht voor de impact van dwingende controle. We zijn blij te merken dat dit langzaamaan effect heeft en onze expertise wordt ingezet door partijen die het onderwerp oppakken. Gebeurt er  genoeg in Den Haag? Nee, zeker niet, bij lange na niet. We ontvangen geen subsidie en de aandacht vanuit de overheid voor het onderwerp is nog beperkt.

Wat hiervoor nodig zou zijn, bijvoorbeeld een lobbyclub in Den Haag voor slachtoffers van huiselijk geweld en psychisch geweld, is er niet. Slachtoffers staan nog steeds veelal alleen in hun strijd. Nog dagelijks krijgen wij schrijnende getuigenissen binnen van onkundige instanties of falend beleid. Al acht jaar geven wij een stem aan het onrecht binnen het familierecht en het is essentieel dat deze meer gehoord wordt. Iedere steun hiervoor kunnen we hard gebruiken. We houden jullie op de hoogte van onze activiteiten.

22 gedachten aan “‘Dwingende controle’ meer op de kaart”

  1. Wat is nodig voor lobbyclub? Wat kan ik (een persoon die 12 jaar leefde met een narcist) doen voor jullie vereniging? Wat/hoe/waar/waarmee kan ik mijn hulp en tijd geven?
    met vriendelijke groet, Evelien

    1. Fijn dat je je hiervoor wil inzetten Evelien. We hopen binnenkort meer informatie te geven over wat je als ervaringsdeskundige kan doen om je in te zetten hiervoor.

  2. RvB kan weinig met de pleger, ze zijn er voor het kind…?
    Men sluit simpelweg de ogen voor het probleem. Je kunt kind en pleger niet los zien van elkaar, onmogelijk. Hoe kan je er voor het kind zijn als er bij de pleger niets verandert.

    Drie uitspraken van RvB in mijn eigen situatie:
    1) bij de beschermtafel, zonder mijn kinderen ooit gezien te hebben, mijn en mijn man (stiefvader van de kids) en hun vader slechts 20 minuten te kennen en alles basserend op rapporten vol leugens en aannames werd een onderzoek naar de veiligheid van mijn kids van tafel geveegd met de opmerking: kinderen geven nu eenmaal aan de ouder bij wie ze het meeste zijn, een cadeautje door te zeggen dat de andere ouder heb slaat

    2) tijdens het onderzoek van de RvB wilden ze mijn Kids spreken. 10 en 12 jaar. Mijn jongste wilde niet, was bang, plaste in haar broek. Er werd mijn letterlijk gezegd dat het geen keuze was, ze moesten. En ze hadden maar 1 kans om alles te vertellen. Ze gingen geen tweede gesprek aan. Daarna moesten de Kids met vader en RvB aan tafel. Verplicht. Gedwongen.
    Conclusie: wij hebben de kinderen heel goed leren kennen en hebben heel goed door hoe ze in elkaar zitten. L. Was helemaal niet bang. Ze werkte heel goed mee. (Ze kenden de kinderen zo goed dat ze over het hoofd zagen dat mijn kinderen sociaal wenselijk meewerken maar niet durven zeggen wat ze willen, of als ze iets niet prettig vinden).

    2) bij de rechtbank, beslissing of er een OTS zou komen, nam de RvB het woord: De kinderen worden, na onderzoek, wel degelijk door vader geslagen. Wat echter veel schadelijker is voor hun ontwikkeling is het feit dat ouders niet met elkaar kunnen combineren.
    Serieus??

    Hoezo denken ze er dan voor het kind te zijn?
    Mijn kinderen zijn beschadigd door de werkwijze en houding van hulpverleners, RvB, gezinsvoogd, enz. Ze willen geen hulp meer en vetrouwen niemand meer

  3. 28 jaar met een narcist geleefd mijn 5 kids en ik zelf hebben er nog dagelijks last van omdat je niet word gelooft en weet waar je hulp op nodig hebt maar ze willen er gewoonweg niet aan 😞

  4. Geweldig hoe jullie je blijven inzetten om dit onderwerp op de kaart te krijgen. Mede door jullie inspanningen komt het nu ook meer op de politieke agenda te staan en dat is zeer positief. Mijn dank is groot.

  5. Ik ontving een brief van de vertrouwensarts. Mijn ex-man was met mijn jongste dochter, toen 14 of 13 jaar naar de vertrouwensarts gegaan om te vertellen dat ik, haar moeder, haar erg had mishandeld en dat moest mijn dochter bevestigen. Ik wist niet wat ik las en schreef terug dat er niets van klopte maar dat mijn dochter gevaar liep door dit soort handelen. De waarheid was dat mijn dochter ernstig psychisch werd geterroriseerd en geslagen werd door haar vader. Ze was doodsbang voor hem. Zijn gedrag was mijn verantwoordelijkheid en dus legde hij alles wat hij fout deed op mijn bordje. Dat ging heel ver en hij werd altijd geloofd, niet ik.
    Na mijn antwoord aan de vertrouwensarts niets meer gehoord.

  6. Ik heb met een psychopatische narcist geleefd toen ik 22 jaar was. Deze relatie duurde 5 jaar ongeveer en ik ben weggevlucht nadat hij een poging deed tot verwurging. Hij was mijn direct leidinggevende op mijn werk. En hij was 10 jaar ouder dan ik.
    Ik zet me graag in als ervaringsdeskundige daar ik de gevolgen nog altijd ondervind van deze relatie. En ik ben inmiddels 63 jaar , volgde EMDR en diverse therapieën. Niemand mag mijn hals aanraken bijvoorbeeld. En bij de tandarts word ik panisch door het zuig apparaatje in mijn mond. Tijdens de eerste pandemie lockdown triggerden de beelden van mensen op de IC , mijn angst om te stikken. Sinds de vaccinaties ben ik bevrijd van de angst om Covid te krijgen.

  7. Het is zo belangrijk dat hier veel meer mee gedaan wordt! Na ruim 10 jaar met een narcist geleefd te hebben, nu al 13 jaar conflict na conflict.. rechtszaak na rechtszaak.. ons 14 jarige kind ertussen. En dan wordt er steeds gesproken van een vechtscheiding (wat een hekel heb ik aan dat woord!)
    Hoe duidelijk ook alles is, hoeveel bewijzen op papier je ook hebt.
    Meldingen bij politie, aangiftes… en dan wordt er steeds gesproken van te weinig of geen bewijs.. Onbegrijpelijk het rechtssysteem in Nederland.. te triest!

  8. Ik denk dat de beste manier om meer aandacht te krijgen een rechtsgang jegens de staat is. (Al dan niet collectief, zoals bij de toeslagenaffaire) Schending kinderrechten maar ook schending grondwet, stalking, schade door gederfde levensvreugde etc. Allen dankzij gebrek aan waarheidsvinding en of onderzoek. Een welwillend, gedreven en out-of-the box advocaat in combinatie met goede marketing & pr. Ik ben slachtoffer (ervaringsdeskundige) van recent en nog steeds voortdurende dwingende controle. Ik ben bereid om mijn recente rechtsuitspraken hiervoor beschikbaar te stellen en meer aandacht te krijgen voor deze miskende en onderschatte vorm van mishandeling en misbruik van familierecht. Het beïnvloed mijn leven dagelijks, mijn kinderen (zeer jong, 3 en 7 jaar) zijn schimmen van wie zij ooit waren en het eind is bij lange na niet in zicht. Laten we verenigen en collectief aandacht vragen om dit op de kaart te zetten. Er zijn ontzettend veel mensen te vinden met een soortgelijk verhaal. Niet iedereen durft, maar laten we een poging wagen! Wat de juiste rechtsgrond is, weet ik niet. Maar het onrecht en falen van de rechtspraak druipt er overal onmiskenbaar vanaf. Ik voel mij levend begraven. Ik vecht niet. Ik ben geen vechtscheidende ouder. Ik ging weg. Ik vluchtte maar kreeg levenslang over de rug van mijn kinderen.

    1. Nathalie van Waterschoot citeert op haar LinkedIn pagina: “ “Net als in de kindertoeslagenaffaire zijn ook in de jeugdbescherming en het familierecht Nederlandse burgers het slachtoffer van buitenproportioneel en onrechtstatelijk handelen van de overheid. Daarom moet ook in deze sectoren een grondig (parlementair) onderzoek komen naar het falen van instanties.”
      Dat is exact wat ik bedoel! Ik wil mijn verhaal hieraan verbinden. Het voortouw nemen met een aanklacht tegen de overheid. Dat kan een lobby in gang zetten en aandacht genereren voor Het verdwenen zelf maar hopelijk vooral verbetering brengen voor de vele ouders en kinderen in deze situatie. Het liefst werk ik in een collectief voor een grotere impact. This is the moment! Ik kom graag in contact.

      1. Beste Merle, je kan bijvoorbeeld je idee en getuigenis delen met Tweede Kamerleden of andere instanties. Het helpt als zij niet alleen van ons iets horen, maar ook van anderen.

        1. Dank voor je reactie. Ik denk echter dat als het lukt meerdere mensen bij elkaar te krijgen en gezamenlijk een aanklacht te formuleren, dit A kans van slagen heeft en B veel aandacht kan genereren voor dit onderwerp. Ik zit momenteel in het Traject Kinderen uit de Knel (opgelegd door de rechtbank nadat ik 4 keer in 1 jaar tijd voor de rechter werd gedaagd, waar ik louter mijn kinderen trachtte te beschermen) en ik word en werd gestigmatiseerd als vechtscheidende ouder, terwijl ik dat niet ben. Dit gebeurt zovelen! Dit heeft toch raakvlak met de kwalijke fraudeurslijst en het stigma in de toeslagenaffaire? Wat mij en mijn kinderen word aangedaan door de weigering aan waarheidsvinding is schandelijk. Ik hoop ontzettend een advocaat te vinden die met meerdere van dit soort verhalen het voortouw wil nemen! We hebben echt kans van slagen! Sowieso op publiciteit. Ik zou het zo graag gezamenlijk proberen voor alle kinderen en ouders in deze verschrikkelijk onrechtvaardige en stigmatiserende situatie. Ik denk aan het grotere geheel en niet alleen aan mijn verhaal… samen staan we sterk!

        2. Prima idee Merle, ook als je daar het voortouw in wil nemen. Wij hebben hier zelf niet echt de middelen en tijd voor, en geen juridische kennis van, maar misschien is er inderdaad een organisatie of advocaat die er werk van wil maken.

  9. Stapjes? Zo mag jij het noemen. Ik vind dat jullie met sprongen vooruit gaan. Goed dat je ook het buitenland hebt aangehaald tijdens het congres. Ik weet niet meer waar ik het heb gelezen. Op jullie site? Het feit dat vechtscheidingen met dodelijke afloop na het strafbaar stellen van coersive control met drastische cijfers is afgenomen. Ik weet niet meer om welk land dit ging. Daar zijn vast cijfers van te vinden De onderzoeker op het congres die behoefte heeft aan cijfers kan daarmee misschien overtuigd worden van de noodzaak om dit strafbaar feit z s.m. ook in Nederland in te voeren.

    Dank!

    1. Dank Suza, fijn dat je onze inzet ziet en waardeert. Je hebt een punt met dat het geen stapjes maar stappen zijn, het is mooi dat we in ieder geval nu gezien worden. Met stapjes bedoelde ik meer dat de problemen nog zo groot zijn. We gebruiken inderdaad ook cijfers uit Engeland en andere landen om professionals mee te overtuigen van de noodzaak tot ingrijpen.

  10. Als hulpverlenende instantie merken wij ook dat de wereld qua rechtsgang vreemd in elkaar steekt.
    Vanuit het “dossier” Ruinerwold merken we dat er feitelijk weinig rechten voor de slachtoffers zijn.
    Wij hebben daarin wel vaker contact met Iris gehad (dank daarvoor!) en wij denken dat in het Nederlandse Recht er meer plaats moet zijn voor slachtoffers van mentale onderdrukking.
    Deze vorm van onderdrukking is minstens zo schadelijk als fysieke onderdrukking.
    In beide gevallen gaat het om het ontzeggen van het recht op vrijheid in bewegen, denken en doen.
    Het gekke is dat we in Nederland iemand wél veroordelen als hij (zij) feitelijk en praktisch iemand iets ontzegd bv door een deur op slot te doen.
    Als het een mentaal slot is (bv. “Als je weggaat vermoord ik de kinderen”) dan is er een totaal andere insteek van de Rechtspraak.
    Wij hopen van harte dat jullie meer en meer bekendheid mogen geven aan de mentale onderdrukking die er soms speelt.
    En die lobby? Wij denken dat jullie daar nu al goed mee bezig zijn.
    Als hulpverleners mogen wij niet meedoen aan die vorm van beïnvloeding maar wij zouden graag ons verhaal willen delen als jullie daarmee geholpen zijn!

    1. Heel fijn het werk dat jullie doen, de samenwerking en het begrip van de situatie. Dank voor het aanbod ook, wie weet vinden we een moment of plek wanneer dat kan.

  11. Hoi Tako en Iris,

    Wat doen jullie geweldig werk voor alle slachtoffers van geestelijke/psychische/narcistische mishandeling en dwingende controle. Diep respect voor jullie vasthoudendheid, vastberadenheid, geduld en enorme betrokkenheid op de slachtoffers. Ik ben jullie enorm dankbaar voor al jullie inzet !!!

    S.

Geef een reactie

Alleen de voornaam of een pseudoniem wordt bij plaatsing gebruikt. Het e-mailadres wordt niet getoond in de reacties.

Bij het plaatsen van een reactie ga je akkoord met de richtlijnen. Op basis hiervan worden de berichten ook gemodereerd. Het kan daardoor enige tijd duren voor je reactie zichtbaar is op de website. Stichting Het Verdwenen Zelf behoudt zich het recht voor om reacties aan te passen of niet te plaatsen.