Dit is een gastcolumn van Leonie en Nathalie
‘Een kind dat is mishandeld blijft van zijn ouders houden. Het stopt juist met houden van zichzelf’. Dat is de pijnlijke realiteit die slachtoffers van ernstige emotionele en psychische mishandeling in hun jeugd kennen. Maar hoe breng je dit over aan een groep studenten die mogelijk nog helemaal niet bekend zijn met de impact van deze ernstige vorm van mishandeling?
Het was de uitdaging waar wij, slachtoffers van narcistische mishandeling in onze jeugd, voor stonden. En het is goed gegaan! Eind april hebben wij, op verzoek van het Verdwenen Zelf een online presentatie gegeven aan studenten van verschillende hbo opleidingen van de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen), over het opgroeien onder een narcistische ouder (psychische en emotionele mishandeling). Deze presentatie was onderdeel van de minor “Het kwetsbare kind” en bedoeld voor studenten met interesse in kwetsbare kinderen en studenten die in de toekomst willen gaan werken met (kwetsbare) kinderen en hun gezinssysteem.
Voor ons als ervaringsdeskundigen was het op zich fijn en belangrijk om de bekendheid over psychische mishandeling bij jong professionals te kunnen vergroten. Hoe eerder dit type mishandeling (h)erkend wordt, hoe beter. Maar hoe breng je het in 1,5 uur over aan mensen die deze vorm van mishandeling misschien niet kennen? Voor ons was het qua voorbereiding best een zoektocht om de juiste verhouding te vinden tussen ons persoonlijke verhaal en de theorie. Ook het vinden van de juiste woorden om iets wat je voelt over te brengen was lastig. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om aan de hand van treffende quotes als de eerder genoemde, “A child that’s being abused by its parents doesn’t stop loving its parents, it stops loving itself” en “I have a gaping, painful hole in my soul… Where good, loving parents and a normal, safe childhood should have been*”, de essentie van psychische mishandeling over proberen te brengen, aangevuld met onze persoonlijke ervaringen.
Op persoonlijk vlak was deze presentatie ook best pittig. Alle stof die we behandelden hebben we immers zelf ondervonden en doorleefd. Van het verborgen karakter van emotionele en psychische mishandeling en het doolhof van zelfhaat en zelftwijfel waar de narcist je in achter laat, tot het totale verlies van contact met jezelf, en de levenslange gevolgen in de vorm van complex trauma.
We hebben er wel een heel goed gevoel over dat we dit gedaan hebben. Zelf hebben wij er een lange zoektocht naar de juiste hulp opzitten, en hoe bijzonder is het om bij te kunnen dragen aan deskundigheidsbevordering bij huidige studenten in de hulpverlening!
Bij de start van de presentatie hebben we een aflevering van de serie ‘’Getekend, sporen van kindermishandeling” laten zien. Deze aflevering kun je hier terugkijken:
https://www.eo.nl/artikel/serie-getekend-sporen-van-kindermishandeling
Aan het einde van de presentatie hebben we ons gericht op de juiste behandeling van complex trauma en benoemd dat slachtoffers vaak een misdiagnose (zoals persoonlijkheidsstoornis) krijgen. Hoe eerder slachtoffers en behandelaars hier zicht op krijgen, hoe sneller de juiste behandeling en traumatherapie kan worden aangeboden.
Ook hebben we verteld over het Verdwenen Zelf, de boeken van Iris Koops en de therapeuten die zijn aangesloten bij het netwerk. Wij hebben zelf veel aan het aanbod van het Verdwenen Zelf en wensen dit alle slachtoffers die proberen te herstellen van narcistische mishandeling toe. Het is zo belangrijk dat je eindelijk begrepen wordt en de juiste hulp krijgt.
Uiteindelijk waren er 35 studenten die onze digitale presentatie hebben gezien.
Na afloop van de presentatie kwamen er nog een paar goeie vragen over o.a. de rol van de andere ouder en over de verschillende therapievormen voor (complex) trauma. Ook werden we achteraf gebeld door een docent van de minor dat een student zichzelf herkend had in onze presentatie, en of ze onze informatie door mocht sturen. Al met al was het een ervaring die voor ons confronterend en tegelijkertijd bijzonder was. We hopen dat we bij de studenten zaadjes hebben geplant die zullen uitgroeien tot volgroeide bomen van wijsheid en kennis over psychische mishandeling, waar zijzelf en hun toekomstige cliënten in de toekomst de vruchten van kunnen plukken.
*Ik heb een gapend, pijnlijk gat in mijn ziel, waar goede, liefhebbende ouders en een veilige jeugd hadden moeten zitten.
Wat mooi! die zaadjes die weer kennis & wijsheid over emotionele/psychische mishandeling voortbrengt.
Als kind inderdaad altijd aangepast aan ouders, codependentie ontwikkeld naast het feit dat persoonlijkheid ook een rol speelt en HSP. Het breken van ouders gaat dan ook heel moeilijk en ben dan ook de eerste keren ‘heen & terug’ geweest, toch weer meer proberen, misschien iets vlakker zijn dan, maar toch weer steeds terug in de negatieve spiraal belanden waar jij het probleem bent met veel veroordelen, niet alleen maar ouders maar ook vooral mijn zus & daarnaast een broer die toch aan die kant gaat staan. In de pandemie ben ik ook teruggekomen, misschien zien ze nu dat warmte in deze periode belangrijk is, er voor elkaar zijn (omdat ik ook die chronisch zieke ben) om vervolgens tot ‘amper’ uit te komen, geen ‘hoe gaat het, ook van de rest van de familie helemaal niets, om opnieuw de pijn van een dominante vader te zien. Ik had al eerder gedeeld ‘ik kan niet meer’ en toch door juist die liefde probeer je toch iets weer, maar nu ” mijn eerdere uitspraak herhalend’ ik kan echt niet meer, de puf is op om mij nog te steken in deze giftige relatie’ Een zin die je deelt ‘ dat je depressie hebt’ en ook nog eens een zus die je doodleuk dan vertelt, wat negatief, dit wil ik mijn kinderen niet doorgeven! die hulpverleenster die er dan ook nog rijkelijk misbruik van maakt om opnieuw bij diezelfde mail te zeggen ‘je zit in een slachtofferrol’ – ze bedoelen het allemaal goed (hoe weet je dat, je hebt me al een jaar monddood gemaakt met geen wederzijds gesprek, niet over de vloer geweest) bah, dat terugkerend patroon dat je vatbaar bent voor narcistische personen die je later weer ervaart, zucht.
Daar zit een kern van waarheid in.
Als jezelf niet ontwikkeld blijf je een prooi. Zo’n mooi proces om te leren je grenzen aan te leren geven en “oninteressant” te worden voor de narcisten.
Dus veranderen/groeien/ontwikkelen we zelf…. Eureka!
Astrid.
Ik zou waarschijnlijk altijd wel vatbaar zijn voor narcistische personen maar dan accepteer je niet meer dat je prooi wordt, je kunt het eerder stoppen.
Toch blijft de verantwoordelijkheid liggen bij diegene die kwetst en beschadigt. Het is geen wet dat je iemands gevoeligheden mag misbruiken. Gevoeligheid is maw geen vrijgeleide of uitnodiging tot kwetsen. Een veilig persoon houdt rekening met de gevoeligheden en kwetsbaarheid van de ander en maakt er geen misbruik van.
Hoi Lizet,
Jou verhaal kon exact die van mij zijn. Ik ben zelf zo verbaasd dat juist de mensen, jouw naasten, die jou je hele leven kennen, … nu in een soort kamp zitten en “ tegen” je zijn geworden terwijl je juist slachtoffer bent geworden eigenlijk. Bij mij is dit ontstaan uit de kracht van een verborgen narcistische moeder, met nog een aantal stoornissen die haar juist zielig en kwetsbaar maken dus moet ze geholpen worden. Ik die juist op veel vlakken 100x sterker ben (dat moet je wel gaan ontwikkelen, voor jezelf opkomen) word gezien als een bedreiging waarin zelfs mijn kinderen worden geschoffeerd. Slachtoffer ben ik niet, maar realist die graag de ogen wil openen van anderen … helaas werkt dat niet zo.
Ik wens je veel geluk
Ja die was/ben ik aan ontwikkelen, grenzen aangeven ook bij ouders, duidelijk zijn in wat ik wil en wat ik voel of doel en dromen heb. Het blijft een moeilijk verhaal als je bij dat oude patroon bent en mensen niet accepteren dat je grenzen in heden aangeeft, dat je niet akkoord kan gaan met ‘achteruitgang’
Wat ik wil zeggen is dat ik dat ernaast ook deed, ik kreeg de financiële map niet mee , ik heb het 10x gevraagd en kreeg het niet en moest hier een ander bij betrekken en dus zo kreeg ik het ineens het aan de deur gehangen. Nu krijg ik nog steeds niet mijn begrafenisverzekering losgewrikt ondanks ik vertelt had er van af te willen want ik zit vast aan mijn vaders verzekering, ik kan nu niet mijn waarden invullen. Ik ben open geweest, ik heb mij kwetsbaar opgesteld en ik ga voor mijn keuzes die ik belangrijk vind voor mijn leven. Ze bemoeiden zich met mijn exen maar deelde ‘achter de rug om’ hen mee dat ik kinderachtig ben en dan kreeg ik een oncomfortabele vriend aan mijn zijde die niet wist wat hij ermee moest. Ik heb op een laagdrempelige manier (zonder dus te zeggen dat mijn vader narcistische gedragingen heeft) de familie vertelt dat er in mijn leven vroeger echt iets is gebeurt tussen mij en mijn ouders, ik heb vertelt aan mijn broer & zus (ook laagdrempelig want is immers ook hun ouders) dat hun belevingen qua handelingen vanuit hun anders kunnen zijn in mijn belevingen en ervaringen zonder daarin hard te zijn tegenover hen. Ik kreeg van geen van allen response (ook niet na lang wachten want ik kan mij voorstellen dat je er even over na wil denken) ik kreeg helemaal niets, afgezien van een oom die mij op de motor wou zetten om mijn gedachten los te waaien/zinnen verzetten zeggen ze dan, ik vond het moeilijk want ook dat is waarschijnlijk ‘goed bedoelt’ maar weer gericht op mij en niet de situatie.
Ook heb ik al bij een psycholoog gehele verhaal met ouders gedeeld en er kwam geen ‘sorry’ of berouw of gesprek daarna. Sterker: mijn vader zei na een maand 1 op 1, ja ik heb mijn handen allang van je afgetrokken.
Mijn vader misbruikte een punt waar ik bij hulpverlening hem buiten de cirkel heb gezet (waar toen hulpverlening niets mee deed) op een gemene toon’ ja hé, je hebt mij tocn zo buiten de cirkel gezet, hij had hier nooit over gesproken en misbruikt het toch ‘ong’ 10 jaar later. Ook heb ik familietherapie aangekaart om onze beschadigingen en uit proporties gehaalde relatie te behandelen (zo heb ik dat ook gezegd) maar helemaal niets, eenmaal bij de psycholoog zei mijn moeder ‘nee Lizet, jij moet het doen, wij kunnen je niet helpen’ en dus weer helemaal niets waar mijn vader er mee wegkomt en natuurlijk net doet alsof zijn neus bloedt.
Ik kan dus ook echt zeggen ‘ik heb alles geprobeerd’
Stoornissen maken niet dat je zwak bent, er zijn genoeg mensen die wel gewoon aan hun stoornissen werken en kwetsbaar zijn is nog niet gelijk aan zwak, kwetsbaarheid is juist een kracht. Maar zoals borderline, sommigen hebben NPS ernaast en ik denk eerlijk gezegd dat het bij meer stoornissen zou kunnen zijn als je er niet mee leert omgaan dat je NPS kan ontwikkelen, ook met ADHD bijvoorbeeld krijgen mensen gewoon ‘cognitieve therapie’ en wordt aangeraden om rondom je 50ste te kijken hoe het gaat (juist omdat daar staat dat je meer persoonlijkheidsstoornissen kan ontwikkelen op latere leeftijd).
Hallo Marianne,
Wat zet je het kernachtig neer.
Ook ik ervaar het zo. Een kamp tegen mij, ook mijn 5 kinderen, terwijl ik hen juist de ogen wil openen.
Ja ik ben een bedreiging voor velen, misschien moeten/ kunnen hun ogen pas open gaan als ze zelf ervaring hebben opgedaan met een narcistische ouder/ partner of baas?
Dank voor je delen!
Liefs!!
Merel ( 72)
– Dit is dus ook de reden dat ik 1: verslag schrijven belangrijk vind om terug te kijken, 2: om ook naar omgeving te letten en de vraag stellen ‘wat is er werkelijk gebeurt en is dit niet ‘ongezond handelen en/of is dit wel normaal’ er wordt toch (in mijn ervaring) te gericht op alleen client/slachtoffer en teveel gehandeld in ‘hier & nu’ terwijl wat er gebeurd is in ‘verborgen narcisme’ degelijk van belang is, juist omdat het zo subtiel en listig kan gaan.
Hi Lizet,
Dank voor je reactie! Herkenbaar wat je beschrijft over je jeugd.
Goed dat je al meer inzicht hebt in ‘narcistische patronen’, dat is de stap naar verandering!
Sterkte! Leonie
Wat geweldig om dit te kunnen doen. En dat daar wat mee gedaan wordt, lijkt me evident. Ze weten in ieder geval de weg naar goede info.
Het Verdwenen Zelf, als jullie nog vrijwilligers zoeken om voorlichting te geven? Zet mij maar op de lijst.
Hi Summermoon,
Dankje, het was zeker bijzonder om dit te kunnen doen!
Aan de vragen van de studenten merkte we dat het echt aankwam wat we vertelde over psychische mishandeling.
En een studente herkende zichzelf erin, en kan er nu (hopelijk) iets mee doen.
Goed dat jij je ook wil aanmelden als ervaringsdeskundige!
Gr Leonie
Mooi initiatief om dit, zo wezenlijke onderwerp, in de spotlight te zetten bij aankomende hulpverleners. De twee sterke quotes raken de kern en laten zien hoe diep de impact is van psychische en emotionele mishandeling van een kind door een ouder.
Goed dat jullie ook aandacht geven aan het complexe trauma waarmee deze kinderen… en dus ook later als volwassen, mee van doen hebben. Het is erg belangrijk dat dit gezien wordt, om te voorkomen dat deze kinderen hun verdere leven gebukt gaan onder etiketten van bijv. persoonlijkheidsstoornissen, waarmee de mishandelende ouder alsnog ongezien wegkomt en de oorzaak gezocht blijft worden bij het kind zelf. Erkenning en ontschuldiging is noodzakelijk voor herstel.
Hi Paula,
Dank voor je reactie! De quotes vonden wij ook de kern van de psychische en emotionele mishandeling raken.
Het complex trauma benoemen vonden we belangrijk omdat er vaak een misdiagnose gesteld wordt, zoals een persoonlijkheidsstoornis. Vaak kom je er dan jaren later achter dat het om (complex) trauma gaat. De erkenning en en de schuld bij de dader leggen, en niet bij het slachtoffer is zeker noodzakelijk!
Gr Leonie
Hoi Leonie en Nathalie,
Wat goed dat jullie dit gedaan hebben. Ik kan me voorstellen dat het best pittig was, maar denk dat het juist zoveel meerwaarde heeft dat jullie vanuit je eigen ervaring hierover hebben gedeeld. Dan komt het dichterbij dan een theoretisch verhaal en wordt ook voelbaarder wat de impact is geweest.
Ik merk dat ik soms maar moeilijk uitgelegd krijg waarom de impact van mijn jeugd onder 2 narcistische ouders zo groot is geweest. De spreuken die jullie noemden kwamen binnen bij mij en neem ik mee. Ik blijf bij mensen die er voor open staan mijn ervaringen delen, want ik wil graag dat deze ernstige mishandeling bekender wordt. Hier doet het Verdwenen Zelf ook goed werk in, ik volg deze website al jaren ook als bron van troost.
Hartegroet,
Roos
Hi Roos,
Onze persoonlijke ervaringen gaven zeker meerwaarde aan ons verhaal. Dat was ook wat het meeste indruk maakte bij de studenten. Ik snap dat dat je het soms moeilijk uit kan leggen wat de impact van je jeugd geweest is. Dat het lastig is om de juiste woorden te vinden (dat ervaarde we ook bij de presentatie). En mijn ervaring is dat als mensen het niet zelf hebben meegemaakt, ze het nooit helemaal lijken te begrijpen.
Gr Leonie
Wat goed dat jullie op jonge leeftijd al zo “bewust” zijn.
Petje af
Hi Astrid, dank, maar zo jong zijn we niet meer (haha). Het heeft onze jaren gekost om zo “bewust” te worden.
Gr Leonie
Geweldig goed werk gedaan! Dank!
Hi Suza, dankje!
Leonie en Nathalie,
Wat geweldig dat jullie elkaar in dit onderwerp hebben gevonden en ook samen hebben besloten als ervaringsdeskundigen deze voorlichting te geven aan jonge mensen in de opleiding. Spot on!!
Daarmee begint voorlichting en herkenning van psychisch en emotioneel misbruik en wie kan dat beter vertellen dan leeftijdgenoten die vanuit ervaring spreken. De keuze voor deze quotes zijn daarbij zeer treffend ook daarvoor mijn complimenten. Je moet daardoor wel nieuwsgierig worden en de discussie aangaan. Jullie geven aan dat je door het geven van deze voorlichting ook zelf weer een heel proces hebt door gemaakt en weer geconfronteerd werd met wat achter je ligt of misschien beter gezegd” wat je achter je wilt laten’, maar er nog steeds is en misschien ook nooit helemaal gaat verdwijnen. Zeer treffend hoe jullie dit beschrijven en dat het resultaat; complex trauma, vraagt om goede hulpverlening. De kans aangrijpen om voorlichting te geven, zelf een voorbeeld te zijn, te laten zien dat je kunt herstellen van complex trauma vraagt om moed! Toppers!!
Ik wens jullie nog een heleboel mooie voorlichtingen. Kennis over dit onderwerp is hard nodig in alle lagen van de samenleving en vooral bij jonge mensen!
Dank
Jeannette👍
Hi Jeannette, we vonden de quotes ook treffend en alles zeggend! We zijn wel een stukje ouder dan de studenten, dus geen leeftijdsgenoten :). Als ik op hun leeftijd had geweten wat ik nu weet, had ik hele andere keuzes in mijn leven kunnen maken. Daarom vonden we het ook belangrijk om deze presentatie te geven. Hoe jonger mensen dit proces ingaan, hoe eerder ze hun “verdwenen zelf” weer terugvinden 🙂 Dank voor je complimenten!
Gr Leonie
Hallo Leonie en Nathalie,
Ik vind jullie toppers, fijn dat jullie dit gedaan hebben en er zoveel tijd en energie in hebben gestoken.
Respect!! En bedankt ook voor het onder de aandacht brengen van dit onderwerp. Goed gedaan!!
Liefs,
een eindelijk bevrijde vogel, lotgenoot 60
Hi lotgenoot,
Dank voor je reactie! Het was bijzonder om te doen. Een eindelijk bevrijde vogel klinkt goed! Gr Leonie
Diepe buiging en groot respect Leonie en Nathalie voor jullie inzet op de HAN !
Het zaadje is hiermee geplant om studenten die straks met kwetsbare kinderen werken bewust te maken en signalen te leren herkennen. Hopelijk breidt dit zich uit naar meerdere opleidingen waardoor mensen die later in de rechtelijke macht, de gezondheidszorg, psychologie, of advocatuur steeds scherper het verschil gaan zien.
Heel dapper van jullie om je eigen pijnlijke ervaringen te willen delen om zo de wereld een stukje verder te helpen tegen psychisch geweld.
En dank aan Iris die na contact met de HAN deze bal aan het rollen bracht. Je zou bijna overwegen om haar boeken standaard op de literatuurlijst te plaatsen bij verschillende studies.
Ik hoop zelf in het najaar wat te kunnen betekenen op dit vlak als ervaringsdeskundige.
Hai Nathalie en Leonie,
Ik ben het helemaal eens met Isabo, zo waardevol dat jullie dit hebben gedaan voor studenten, zodat de kennis over psychisch geweld zich als een olievlek uitbreidt bij de volgende generatie studenten en hulpverleners.
Ontzettend dapper dat jullie dit hebben gedaan, respect.