Een lange weg

Dit is een gastcolumn van Mika.

Het is (helaas) zo dat je opvallend of afwijkend gedrag niet snel opmerkt bij een narcist of psychopaat. Dat merk je alleen op als je heel nauw met ze verbonden bent (als partner, kind, ouder, collega). Erger nog, zij kunnen de ander laten geloven dat jij als partner, ouder, zus, collega, degene bent die afwijkend gedrag vertoont of ziek bent. Zij laten je niet achter hun masker kijken.

Ik ben kind van narcistische ouders en had een narcist als partner. Tot voor vier jaar terug nooit gehoord van narcisme en ik kon zelf niet geloven dat wat er gebeurde ook werkelijk de bedoeling was. ‘Te absurd, dat bestaat gewoonweg niet. Zo respectloos, meedogenloos gaat er niemand met de ander om’, daar was ik van overtuigd. ‘Ze zullen het wel niet weten en snappen mij gewoon niet’, zei mijn vertrouwen. Zo vol van vertrouwen in de mens, in mijn ouders, in mijn zus en later in mijn partner was ik. Ik leerde van mijn ouders wie ik wel en wie ik niet moest vertrouwen. Mensen die het goed met me voorhadden moest ik vooral niet vertrouwen. Dat werd niet gezegd, maar die mensen werden bij me weggehouden of daarvan werd gezegd dat ze meelopers waren of te zoetsappig. Als ik blij was met zo’n contact en dat aan mijn ouders of partner liet zien, dan zorgden zij er voor dat ik daar anders over ging denken of de mensen bleven zelf weg.

Dan lag het dus aan mij. Ik was te gevoelig. Ik probeerde te veranderen. Een therapeute liet mij eens naar mezelf kijken op een soort tv-scherm. Ze vroeg aan me wat ik zag. Ik heb lang gekeken en wilde zeggen: ‘verdriet, ellende en weet ik wat’, maar dat was meer omdat ik niet voor niets bij de therapeut zat. Echter, ik zag dat niet. Ik keek mezelf aan en ik zei: ‘Ik weet het niet, ik zie eigenlijk niks’.
De therapeute vroeg me of zij mocht zeggen wat zij zag. ‘Jazeker’, zei ik, altijd ruimschoots openstaand voor de mening van de ander, zoals ik was afgericht door mijn ouders. Maar ook verrast dat zij dus blijkbaar wel wat zag. ‘Ik zie iemand die niet weet hoe het zit’, zei ze.

En ja, daar had ze gelijk in, dat zag ik ook, al wist ik niet wat ze bedoelde. Na verloop van het gesprek vroeg ze me waarom ik mijn partner zo hoog op een voetstuk zette. Ik wist het niet. Ik vond dat dat wel meeviel. Ik vertelde ook wat er gebeurde als ik tegensputterde. Hoe mijn partner boos werd tijdens het eten omdat hij vond dat er tijdens het eten niet gesproken mocht worden. We zaten vaak met 7 personen (waarvan 5 kinderen) aan tafel. We bespraken de dag. Mijn zoon moest buiten gaan eten met zijn bord. De therapeute zei: En waarom zei je dan niet: ‘als jij je daaraan stoort, ga je zelf buiten eten’. Mijn hart sloeg minstens 50 keer over. De therapeute zei het zo rustig en zo oprecht dat ik ervan schrok. Die keus was er dus, die was ik alleen vergeten, zou ook niet bij me opkomen, maar absoluut niet toepasbaar in mijn situatie omdat dat woede en ruzie teweeg zou brengen! Maar ik wist dat ze gelijk had. Ik zei echter niet dat dat niet kon, dat die optie geen optie zou zijn. Ik vond haar lief, maar wel dom omdat ze dat zei. Ook dat zei ik niet tegen haar.

Ik aarzelde, maar vertelde het thuis toch aan mijn partner. Hij reageerde heel laconiek (geslepen zeg ik nu). De therapeute kende de situatie niet en hij liep meteen weg. Mijn onderwerp was niet belangrijk en kletskoek was de boodschap die ik daarmee kreeg. Daarmee haalde hij mij meteen ook naar beneden en was ik weer terug bij af. Die therapeute heeft me daarna nog een keer een kaartje gestuurd. Ik voelde dat ze me met dat kaartje iets wilde laten zien, iets wilde zeggen, maar ik wist niet wat.

Toen ik op een dag met een vriendin meereed, stak zij een sigaret op in haar auto en bood mij er ook een aan. Zij kende mij goed en zag dat ik daar van schrok. Ze zei vol overtuiging en zelfvertrouwen: ‘Ja, je ziet het goed. Ik rook een sigaret in mijn auto. Dit is mijn auto en daarin mag ik roken als ik dat wil’. Ik mocht niet roken in de auto. Van thuis uit niet en ook van mijn partner niet. Ik had zelf ook een auto, maar durfde daar echt niet in te roken, want owee als hij dat zou ruiken!

Dit zijn voorvallen die je niet benoemt bij een therapeut, want dit is je leven wat je heel normaal vindt. Je hebt geen mening, je hebt geen identiteit, je bent iemand anders. Je bent iemand die het iedereen naar de zin maakt, naar de mond praat. Ik leefde niet vanuit mezelf, want dat kende ik niet eens. Ik overleefde zo goed en kwaad ik dat kon en dat was mijn leven.

Het is heel triest als je in zo’n chronische situatie zit. Je weet dat er dingen niet kloppen, maar kunt je vinger er niet opleggen. Als je goed probeert te kijken dan word je op jezelf teruggewezen. De narcist is ‘vrolijk’ en doet zijn ding. Ik vroeg me vaak af wat ik zo fout deed dat ik het ook niet gewoon leuk kon hebben en vrolijk kon zijn. Ik speelde vaak dat ik vrolijk was of het leuk had. Want dan waren mijn narcisten ook leuk en vrolijk. Ik moest wel vrolijk en leuk zijn op het juiste moment, maar ook daar was ik supergoed in opgeleid door mijn narcisten. Eigenlijk was het altijd proberen om de boel in goede banen te leiden. Lukte dat, dan had ik zelf ook even een leven. Dat was mijn dagelijkse bezigheid.

Ik heb overal hulp gezocht eigenlijk, maar niets gevonden waar ik voor de langere termijn of de rest van mijn leven wat mee kon. Tot ik op het Verdwenen Zelf kwam. Hier las ik mijn leven. Ik heb veel gehuild. Gehuild om de gruwelijke pijn toen ik besefte wie mijn ouders en partner werkelijk waren, maar ook om de erkenning, herkenning en bevestiging. Ik ben Iris dankbaar voor haar onvoorwaardelijke inzet. Haar boeken zijn tot in detail beschreven. Wat ik vooral fijn vind aan de boeken is dat Iris je nergens het gevoel geeft dat jij misschien toch ook wel aan schuldig bent aan de mishandeling. Ik weet dat dat ook niet het geval is, maar daar kom ik wel vandaan en vaak lees ik het op het internet toch nog tussen de regels door. Dat is zo’n misvatting, dat is funest als je slachtoffer was. Die bevestiging, ook al weet ik het zelf, is voor mij de meest helende pleister op die diepe wonden.

9 reacties op “Een lange weg

  1. Mika, jouw verhaal zal velen bekend in de oren klinken. ook ik las heel veel overeenkomsten, zoals het spelen dat je vrolijk was, en dan maar hopen dat het op het juiste moment was voor de narcist. Het is om te huilen, want je doet, denkt en beleeft nooit het juiste bij deze personen. Ze willen dat je veranderd, maar waarin wordt nooit duidelijk. De boeken van Iris Koops zijn voor velen de reddingsboei, zo ook voor mij.
    Jij komt er wel Mika, want je weet nu waar je mee te maken had.
    Lieve groet, Maria

    1. Beste Maria
      Hoe ben jij daar uiteindelijk uitgeraakt? ik ben gescheiden maar door co-ouderschap heb ik nog steeds contact met mijn ex en door mijn vader heb ik ook contact met mijn moeder. Mijn dierbaren hangen nog vast aan de narcisten en daardoor kan ik zelf ook niet helemaal breken.
      ik ben wel me-zelf geworden in de laatste jaren. Misschien is dat het voornaamste doel?
      Groetjes

      1. Nou Lena, ik heb gebroken met mijn hele familie, mijn moeder is een paar jaar geleden overleden. Maar door de ex van onze zoon, een verborgen narcist met wie zij een zoon van 11 heeft, weten wij dat je die narcisten niet tegen de haren in moet strijken. Hou het zakelijk en kort, ga er niet tegenin want daar heb je je kind mee.
        Maar ik ben een stuk ouder (71) dan jij hoor….

  2. Wat een verhaal, Mika. En zo herkenbaar, vrolijk en leuk zijn op het juiste moment. Want dat had je een leven…hoewel…soms ook weer niet, want je wist nooit precies wanneer er weer hij zou uithalen…De bevestiging van het ‘Verdwenen zelf’, dat het niet mijn, jouw schuld is, was ook voor mij de meest helende pleister op de diepe wonden, zoals jij het zo mooi beschrijft. Bedankt voor het delen, hartelijke groet, Marjan.

  3. Mika, dat stukje over vrolijk spelen omdat dan de Narcist ook vrolijk is. oeff ja dit zolang gedaan uit overleven en mijn leven draagbaar te houden. je loopt er compleet op leeg en raakt jezelf kwijt. Mooi geschreven ❤️

  4. De overtuiging dat je ‘iets naar je toetrekt’ kan ook verborgen schuld oproepen. Dat ik mezelf een stuk sterker voel, is fijn voor mij zelf. Niet om anderen anders te laten reageren op mij. Bijvoorbeeld stalkers. Als iemand mij stalkt is de stalker fout, niet ik. Heb ik een kwetsbare uitstraling? Misschien. Nou en? Dat is geen reden om mij te stalken. IK voel mij liever sterker. Het gaat om mij.

    Dit is zo goed aan deze website: leg de schuld waar hij hoort. Dat was mijn eerste stap naar de vrijheid in 2022.

    Ik vind dat je die verborgen dingen heel goed beschrijft. Dat vind ik het moeilijkste deel. Het is zo vanzelfsprekend en dan zie je hoe vernietigend het is voor jezelf. Karaktermoord heet dat. ‘Afgericht’ schrijf jij, het juiste woord!
    Heel veel sterkte en wijsheid met de weg eruit, Mika!

  5. Zo herkenbaar, zo triest!
    Jezelf helemaal kwijtrakend.
    Dit artikel heb ik uitgeprint en neem die vanmiddag mee naar een ” oude” vriendin die ik jaren niet gesproken heb.
    Het contact is rond de kerstdagen 2023 hersteld. Vanmiddag eerste bezoekje aan haar.
    Jouw artikel , Mika, gaat me helpen te verwoorden wat er in mijn huwelijk ( en jeugd) gebeurde, ik hoop en bid dat ik de moed heb om voor mezelf op te komen en dit voor te lezen.
    Dank! Sterkte voor iedereen!
    Liefs!
    Merel ( 74)

  6. Zo herkenbaar
    Je wordt helemaal geconditioneerd en het besef hiervan komt hard binnen.
    Het is geen liefde maar onverschilligheid tot hetgeen wat je doet niet in hun straatje past. Dan “zijn” ze ineens wel.

    We komen er allemaal wel. We zijn sterk.
    Wij zijn oké ❤️

Geef een reactie

Alleen de voornaam of een pseudoniem wordt bij plaatsing gebruikt. Het e-mailadres wordt niet getoond in de reacties.

Bij het plaatsen van een reactie ga je akkoord met de richtlijnen. Op basis hiervan worden de berichten ook gemodereerd. Het kan daardoor enige tijd duren voor je reactie zichtbaar is op de website. Stichting Het Verdwenen Zelf behoudt zich het recht voor om reacties aan te passen of niet te plaatsen.

Wil je automatisch op de hoogte gehouden worden als we een nieuw bericht plaatsen? laat dan je naam en e-mail adres achter via dit formulier.