Dit is een gastcolumn van Laura.
Op mijn 42e kwam ik erachter dat mijn moeder een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft en haar moeder ook. Ze zijn natuurlijk niet gediagnosticeerd.
Zes jaar geleden begon ik met mijn herstelproces en nam ik afstand. Ik heb mijn beide ouders, oma (intussen overleden) en broer al vier jaar niet gezien. Het was een heel intens proces, waarbij diepe pijnlijke angsten, emoties en herinneringen uit mijn kindertijd naar boven kwamen. Dingen die ik toen niet onder ogen kon zien en voelen, omdat ik moest overleven. Ik dacht altijd dat ik nou eenmaal een angstige stresskip was die tegen beter weten in allerlei ondernemingen toch aanging en daarvoor moest ik nu eenmaal de prijs betalen, want met een karakter als het mijne zou je je beter wat afzijdig kunnen houden.
Nu weet ik beter. Ik kon geen kind zijn in mijn jeugd. Er woonde een draak in mijn huis die alles met een zwarte nevel omhulde. Door wat ze zei, door wat ze schreeuwde, door hoe ze dreigde, door waar ze me van betichtte, door wat ze voorspelde, door hoe ze ons pijn deed, beledigde, bang probeerde te maken voor iedereen buiten ons huis. Door hoe ze me alleen liet.
Als ik ziek was als kind en later als puber werd ze heel kwaad op me. Ze schreeuwde: ‘Zie je wel, je kunt niet voor jezelf zorgen! Nou ben je weer ziek! Wat ben je toch een trut! En ik moet weg, dus ik ben er niet. Als er echt wat is, bel je maar naar school, dan komt je vader wel.’ (mijn vader werkte een paar straten verderop op school). Als ik nu ziek ben, voel ik de verlatenheid weer van toen. En de overtuiging dat ik niet voor mezelf kan zorgen en dat het nooit meer goed komt, komt omhoog. Dat maakt gewone ervaringen in het leven dus extra beladen. En als kind weet je niet dat dat een rare reactie is van een moeder op een kind dat ziek is.
Buitenshuis speelde ze mooi weer, ze kwam over als een vriendelijke excentrieke vrouw met een verlegen man. Wat zielig dat haar eigen dochter zo afstandelijk tegen haar deed. ‘Ziet mijn dochter mij wel als haar moeder?’ had ze ooit aan een helderziende gevraagd op een spirituele beurs. ‘Jazeker!’ had de helderziende haar verteld. Dat had mijn moeder toch hogelijk verbaasd, vertelde ze tegen elk publiek dat het horen wilde. Wat een rare dochter had ze toch.
Ze zocht steeds ruzie met de familie van mijn vader en vertelde ons de tientallen redenen waarom deze mensen niet deugden. In het dorp verspreidde ze ook leugens over hen. Wat iemand met een narcistische stoornis allemaal kapot maakt is ongelooflijk. Ze was en is een zwart gat dat energie en levenskracht opzuigt.
Ik heb nu sinds een paar maand weer contact met een tante (mijn vaders zus) die hen nog weleens ziet, omdat ze zo’n medelijden heeft met mijn vader. Ze bevestigde dat ik als kind steeds door mijn moeder in de steek gelaten werd en dat ze steeds weer ruzie maakte in de familie en dreigde dat ze mij en mijn broer nooit meer mochten zien.
In de afgelopen jaren kwam ik erachter hoeveel impact het op me heeft gehad om op te groeien met een narcistisch gestoorde moeder. Ik had last van:
- Een lage eigenwaarde
- Weinig zelfvertrouwen
- Twijfel, telkens weer
- Vermengen met anderen
- Steeds opnieuw in destructieve relaties terecht komen
- Gebrek aan eigen doelen en dromen in mijn leven
- Schaamte na elke sociale interactie
- Me verantwoordelijk voelen voor alles
- Geldzorgen
- Verlatingsangst
- Niet helder kunnen denken (met een hoofd vol gedachten)
- Spierspanningen
- Angst voor behoeften
- Angst om alleen te zijn
- Angst om me uit te spreken
- Angst om iets verkeerd te doen
- Angst om te sterven
- Angst om te leven
- Niet weten wat ik voel
- Niet weten wat mijn goede eigenschappen/ vaardigheden zijn
- Chronische stress
Het gaat inmiddels beter. Ik heb veel gehad aan de boeken van Iris Koops; ik heb ze gelezen en weer herlezen. Ik heb ook via het Verdwenen Zelf een goede therapeut gevonden.
Het is moeilijk voor mijn verstand om mijn moeder los te laten, mijn verstand wil het nog steeds analyseren. Ik heb al veel en veel te veel gedachten aan haar gewijd. Ze heeft mijn hart duizenden keren gebroken en iets in mij wil nog steeds dat ze van me houdt. Dat ben ik niet, dat is mijn oerdrift. Maar ik heb haar niet meer nodig om te overleven. En ik kan alleen gelukkig worden zonder haar. Ik laat haar los. Soms vergeef ik haar zelfs. Oh, ik zou haar ook in honderd stukken willen scheuren, maar dat zou ze alleen maar leuk vinden, om dan weer als grotere duivel terug tevoorschijn te komen.
Ja, ze was ooit een bang getraumatiseerd meisje net als ik. ‘Het is toch je moeder,’ zegt men. Ja, en precies daarom heb ik er het meeste last van en precies daarom kan ik niks voor haar doen. Vanaf nu kom ik op de eerste plaats en niet zij.
7 reacties op “Ik kon geen kind zijn in mijn jeugd”
Och lieve Laura, het kon mijn verhaal wel zijn. Wat heb je het goed verwoordt, een en al herkenbaarheid.
Vooral het laatste: ‘ Het is toch je moeder’ en dat het juist daarom is dat het zoveel pijn doet’, klopt precies. Ik wens je een gelukkig leven, dat verdien jij.
Lieve Laura,
Je schreef exact wat ik beleefde als kind en dat heeft mijn hele leven beïnvloed tot op de dag van vandaag. Ik ben nu 81 en nog gezond maar de prijs was heeel hoog om te overleven. Het klinkt gek, ik ben eindelijk gelukkig met mijzelf.
Frederika, dat klopt helemaal. Er is een verkeerde basis gelegd, ik voel dat ook en ik ben 72….
Oooo die zin, “Het is toch je moeder.” Ik kan hem niet meer horen. De ontkenning die daar in huist, het niet willen of kunnen zien van wat een moeder haar kind kan aandoen.
Als je zou beweren dat je vader je fysiek mishandelt, mag je alle lelijke worden die je kent gebruiken en moet je beslist zo snel mogelijk vertrekken.
Als je beweert dat je moeder je emotioneel en psychisch mishandelt, hoor je: “Het is toch je moeder.” Kortom, zet je erover heen, want moeders houden immers altijd van hun kinderen. Je moet je moeder niet zo afvallen hoor, dat is erg onaardig en ondankbaar van je.
En dan komt Moederdag er alweer aan, wat een “feest”.
Jij schrijft: “Oh, ik zou haar ook in honderd stukken willen scheuren, maar dat zou ze alleen maar leuk vinden, om dan weer als grotere duivel terug tevoorschijn te komen.”
Zo is mijn moeder ook. En ze is al 97! Ik ken jouw strijd en gevoel en ik heb goed nieuws. Het gaat niet over een nacht ijs, ik ben bijna 68, maar het kan! JE MOEDER HELEMAAL LOSLATEN. Ik heb haar voor het laatst in de rechtbank gezien [niet gesproken] in 2022. Een duivelse duistere vrouw. Toen zag ik haar écht. Ik heb haar voor het laatst gezien en gesproken in 2010. Ze had toen vals berouw gehad. Zelfs dat was een act. Toen heb ik al het contact gebroken, voorgoed.
Zelf ben ik ook moeder. Ik zeg altijd: hang mij aan de eerste beste boom die je ziet, als ik zo doe met mijn zoon als zij met mij, want ik ben het moeder-zijn niet waard!
Mijn zoon woont en werkt in het buitenland, is succesvol momenteel en we hebben een goed contact. Ook dat kan. Ik wist dat mijn moeder slecht was, dus wist ik ook dat ik het niet zo moest doen als zij. Ik mocht dat alleen niet hardop zeggen, want ‘het is je moeder’. Gelukkig durf ik dat nu wel sinds ik de website ‘Het verdwenen zelf’ tegen kwam en de boeken van Iris Koops drie maal heb gelezen.
Ja, de schade. Mij betreft ben ik goed kapot gemaakt als het om relatie en prestatie gaat. Mijn moeder deed mij naar een school die zij haatte toen ik een puber was. Ik ben in een ‘welgestelde hel’ geboren en educatief ontspoord. Geld zat. Ze heeft voortdurend tegen mij gezegd dat ik dom was. Dat hakte erin. Nu met mijn verhalen gebruik ik een talent voor narcistisch geweld op een website waar hoge eisen worden gesteld aan je schrijfkunst. Dat doe ik om mijn gebroken ambitie te ervaren en herstellen. Drie verhalen hebben op de eerste plaats gestaan tot nu toe.
In relaties gaat het nog steeds slecht, vrienden verloren en geen nieuwe terug gekregen. Dat heeft volgens mij en mijn zoon te maken met de educatieve ontsporing.
Ik vind dat we open moeten zijn over de schade zodat de mensen beseffen dat narcistisch geweld strafbaar moet zijn.
Mijn moeder is volgens mij zo geboren. Ik hoor van sommige lotgenoten dat ze een narcistisch kind kregen. Mijn moeders moeder was een lieve vrouw. Haar vader ook. Haar man was ook een hele lieve man, mijn vader. Vaak dacht ik als kind al: dat heeft ze allemaal gekregen omdat God haar de kans wil geven om ook een beter mens te worden. Maar het hielp niks. Ze zijn hopeloos en daarom moeten we ze loslaten. En dát kan. Zelfs je moeder!
Ik voel het ook pas later dat ik als kind mijzelf staande heb moeten houden. Twee: ik heb nu pas gemerkt waarom ik de verpleegsters zo warm aanvoelde want die gaven mij liefde, namen mij serieus in wat ik vertelde en ik vertelde over dieren, thuis kreeg ik altijd “niets” of ‘het zijn maar dieren” – werd het afgestompt of alleen wanneer het henzelf toedeed, verpleegsters waren juist dolenthousiast wanneer ik het over dieren had en omarmden mijn passies. – laat staan dus dat mijn narcistische vader ook dieren mishandelde, later trouwens mijn moeder ook (die trapte mijn hond van de trap waar ik enorm boos op ben geworden) – ook de codependent ouder is aan het pesten en doet dingen uit onmacht.
Het verstand is inderdaad dat ik nog analyseer, afvraag ‘wat als mijn vader eerder was verongelukt, hoe zou mijn moeder toen zijn geworden? ‘ wat als ik als kind werd onderzocht bij toen ik werd gestuurd naar cursus (8 jaar) en ze het meer bij thuissituatie zochten, was mijn moeder toen nog te redden, laat staan ook mijn zus? alle drie de kinderen hadden tevens al “faalangst” Mijn broer is toen opgepakt op begin middelbare school vanwege puur die faalangst, ik ben al aardig vroeg gezet in sociale cursus (zie hierboven) mijn zus het gouden kind, nee die red zich wel, werd handen boven het hoofd gehouden/ was in hun ogen al de zelfstandige (wat dus ook niet goed was, miste ook stimulans)
Derde: dat laatste is ook denk ik precies waarom mensen (zelfs als tiener) het niet oppakken. “het zijn toch je ouders” ik ben van overtuigd dat dit de voornaamste reden is waarom mensen wegkijken/niet serieus nemen en soms ook “niets zeggen’ en naar volgende onderwerp gaan (wat ik gevoeld heb als tiener toen ik het aangaf) Voelt echt wel als verraadtrauma (institutional betrayal trauma) en toen werd ik ook nog op weg gestuurd (instelling) dat heeft me achteraf heel veel slecht gedaan, ondanks dat het ook fijn voelde van ouders af te zijn, blijft het dat jij gewezen wordt op ‘gebrek’ en kon het standhouden en loop ik nu in het heden juist achter in “kunnen en doen” en zelfs daar zijn dingen zoals Havo niveau – laat staan dat ik bestempeld ben op ‘verstandelijk beperkt’, niet opgepakt als vreemd (ook mede door ouders misbruikt) niet verder over nagedacht, tevens kreeg ik ook daar de opmerkingen ‘wat heb je leuke ouders’ wat ik nooit beantwoordde, ik beantwoordde de vraag op ‘wat heb je een leuke moeder – omdat ik nog in de emotionele parentificatie sfeer zat.
Ik herken bijna alles in jouw verhaal. Ik liep soms weg van huis, gewoon om te kijken of ze me wel zou missen.
“Ja je moeder heeft het moeilijk gehad vroeger, ze is zo goed voor je, houd je grote mond (als ik me verweerde tegen die afschuwelijke narcistische aanvallen die vol waanzin zaten).”
Ja ook ik overleefde alles, voortdurend de moed bijeen rapen om dingen aan te gaan, me zo naakt voelen door alle schaamte. Geen plezier, dromen of doelen. Leeg, eenzaam, alert.
Destructieve relaties… alleen maar.
Nu 3 jaar alleen en heb rust, lucht, ruimte om te helen.
Ook met mij gaat het beter. Het is geen rechte lijn, het is cyclisch, soms zit ik zomaar weer daar, maar ik kan er nu mee omgaan. ik zorg heel goed voor mezelf en de focus is niet meer op dat toxische, maar op wat levengevend is. ik ben op giftige grond opgegroeid, maar er is nu schone grond en lucht voor mij. Maar het is soms fragiel.
veel liefs en alle goeds