Dit is een gastcolumn van Jan Willem.
Als kind zat ik samen met mijn narcistische vader op de harmonie. Beiden speelden we dwarsfluit. Ik herinner me nog goed hoe een solistenconcours halverwege de avond abrupt moest worden gestaakt, toen een senior lid vlak na zijn saxofoonsolo van zijn stoel gleed en doodstil op de vloer bleef liggen.
’Iedereen de zaal uit!’, riep één van onze tubaïsten kordaat. Naast tuba speler was hij bovendien ambulancebroeder en wist precies wat hem te doen stond. Vanuit de rij naar de uitgang zag ik nog net hoe hij het overhemd van het slachtoffer openscheurde en routinematig begon te reanimeren.
Toen ik met de rest van de harmonie (en wat familieleden) in een apart zaaltje zat te wachten op meer nieuws, kon ik mijn vader nergens vinden. Misschien was hij nog op de plek des onheils? Na een poosje voegde hij zich bij ons en ik vroeg waarom hij zo lang wegbleef: ‘Ik heb toch EHBO gedaan?!’ antwoordde hij. Ineens herinnerde ik me dat hem ooit eens de basis van eerste hulpverlening was uitgelegd. Maar voor een stervende saxofonist kon hij niets betekenen. De tubaïst had hem tijdens de reanimatie dan ook toegesnauwd dat hij moest ‘ophoepelen’. Thuis verklaarde mijn vader dat hij daarmee flink voor schut was gezet.
Na een half uurtje hoorden we sirenes en de getroffen saxofonist werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht. Uiteindelijk heeft hij nog vijf jaar zijn partijtje mee kunnen blazen: dankzij de heldhaftige actie van onze tuba spelende ambulancebroeder.
Een paar weken later was er een algemene ledenvergadering. Ik was twaalf jaar en had verder niets in te brengen. Wel mocht ik mee als toehoorder van mijn vader, die zich dit keer goed had voorbereid. In een scherp betoog wees hij de leden erop dat er te weinig aandacht was voor de jeugd. Hij had namelijk meegemaakt dat ‘iemand’ een jeugdlid vlak voor een serenade naar huis stuurde, omdat hij geen uniformjasje droeg. Volgens mijn vader had de jongen er ‘bijna om gehuild’.
‘Zo is het helemaal niet gegaan,’ fluisterde het jeugdlid, dat naast me zat, ‘ik mocht gewoon meedoen.’ Mijn vader vervolgde: ‘Ik vind dat er een speciale jeugdcommissie moet komen want jeugd is essentieel voor de toekomst van ons orkest, vindt u ook niet?’ De leden knikten instemmend. Er was geen speld tussen te krijgen.
Thuis had mijn vader, met in de ene hand een glaasje jenever en in de andere een sigaret, zijn speech hardop geoefend en ik wist allang dat hij met die ‘iemand’ de tubaïst bedoelde. Dat het verhaal net even anders zat, interesseerde mijn vader niet. Het ging hem maar om één ding: de ander publiekelijk onderuithalen. ‘De ander’; die mensenlevens redde, fantastisch tuba speelde, zich als bestuurslid ten volle inzette voor de jeugd van de harmonie en overduidelijk boven hem uitstak. Mijn vader was jaloers.
Maar toen hem werd gevraagd of hij mee wilde werken aan de totstandkoming van een speciale jeugdcommissie, bedankte mijn vader vriendelijk voor de eer: ‘Geen tijd.’ En de tubaïst stond te stevig in zijn schoenen om zich ook maar iets van de speech aan te trekken.
Op mij hebben de vele narcistische speeches van mijn vader – waarin steeds werd aangetoond dat ik nergens voor deugde, terwijl hij het zogenaamd zo goed met me bedoelde– diepe sporen nagelaten.
Hij had altijd iemand naast hem zitten: mijn moeder, de mentor van de brugklas, een bankdirecteur, mijn dwarsfluit leraar, de pianoleraar, een werknemer. Stuk voor stuk volwassen, vaak intelligente mensen die het volledig met hem eens leken te zijn. En dan zat ik als jongetje, helemaal alleen en onvoorbereid, aan te horen wat een mislukkeling ik was.
Het is eigenlijk geen wonder dat ik nog vaak moeite heb om mensen te vertrouwen. Per definitie is iedereen nog altijd ‘op mijn vader’s hand’, terwijl hij allang niet meer leeft. Die kleine jongen heeft zijn lesje wel geleerd.
Toch had ik de anekdote over de harmonie nooit op kunnen schrijven, als ik niet de boeken van Iris Koops was gaan lezen. Daarmee begon de zoektocht naar het echte verhaal van mijn jeugd. Iris en Het Verdwenen Zelf hebben me vervolgens met de juiste psychotherapeut in contact gebracht.
Meer en meer kom ik er nu achter dat het nooit iets met mij te maken heeft gehad maar alles met de dader. Herkenning?
12 reacties op “Een geraffineerd betoog”
Hele speeches moeten aanhoren, ik kan er een boek over schrijven. Mijn ex had er ook een handje van. Op het laatst viel ik zowat huilend voor zijn voeten terwijl ik om vergeving smeekte. Voor wat eigenlijk, ik had geen idee.
Ik was te waardeloos voor woorden en niemand hield van mij. Hij tolereerde mij.
Mijn narcistische vader had ook de akelige gewoonte om negatieve praatjes over mij rond te strooien wanneer hij dat maar kon.
Gelukkig heb ik in therapie geleerd wat normale omgang is. Ik weet nu dat ik niet gek of slecht ben. Ik wens jou ook heel veel sterkte bij je herstel.
Dank je Monique. Het is een soort hersenspoeling denk ik. Je gaat echt denken dat jij het probleem bent. Heel lastig om van af te komen. Ipv te leven voel je je alleen maar schuldig de hele tijd. Groet, JW
“Zo is het helemaal niet gegaan’, zo herinner ik me de verhalen van mijn moeder over gebeurtenissen waar ik nota bene bij was geweest. Maar de draai die ze eraan gaf viel altijd in haar voordeel uit. Dat herken ik Jan Willem .
Dank voor je verhaal
Warme groet, Maria
Beste Maria,
Dat is toch een vorm van gaslighting?
Groet, JW
Hoi Jan Willem,
Zeker herkenbaar. Het begon vaak met iets kleins en eindigde ermee dat hij toch een beetje aan mijn verstandelijke vermogens begon te twijfelen. En ik me maar verdedigen, wat het alleen maar erger maakte. ZIj toehoorders waren vaak mensen waar hij tegen op zag of die afhankelijk van hem waren. ik was een atribuut. Dus: heel herkenbaar die toespraakjes. Hou je taai! groet, Rimsky
Hoi Rimsky,
Mijn vader was er één van de verborgen soort. Hij begon altijd met zoiets als: ‘Je vader heeft ook niet de wijsheid in pacht’ of ‘ Ik ben natuurlijk ook maar een simpele boeren ***’, en dan kwam de speech. Omstanders vonden dit prachtig omdat hij eigenlijk directeur van een florerend familiebedrijf bedrijf was. Vervolgens ging het er dan om dat ik een verwend kind was waar hij alleen maar grote monden van kreeg; terwijl hij vroeger nooit kansen heeft gehad en zich uit de naad moest werken om ze mij wel te geven. Ik geloofde alles, wat hij betoogde en heb me er heel lang schuldig over gevoeld. Groet, JW
Zo herkenbaar!!!
En met bijna 43 jaar zit ik er nog middenin.
Iedereen gelooft mn ouders! Ze hebben alles onder controle en afgepakt.
Me letterlijk ziek gemaakt en laten worden.
Heb 30 jaar met gebroken voeten moeten lopen. Wat 2 familieleden hebben gedaan wordt ontkend.
Ik ben inmiddels 38 operaties en difuus hersenletsel verder. (Ggz diagnoses op HUN verhaal, van kleins af aan van psychiater naar psychiater gesleept en volgestampt met heel veel medicatie, woog meer als 150kg, waardoor ik trombose in mijn hoofd kreeg, daarna ook tia, cva enz) Dat wordt aangegrepen voor stempel “plaatselijke debiel” en tegen mn wil ook mn baarmoeder maar weg laten halen.
Er is een hele andere diagnose (dsm iv inmiddels vastgesteld. Daar zijn ze woedend om)’ik blijk een mega pgb te hebben al zo’n 20 jaar. Hebben mn ouders wel te verstaan. Zorg komt er nu n beetje. (Daarvoor werd elke huishoudelijke hulp welke ze zelf regelden weer weggewerkt als die de situatie doorhadden) Maar het verhaal gelooft verder niemand.
Ik heb geen vrienden, kennissen nx meer. Iedereen is opgestookt. Inmiddels Weeg ik nog maar 52 kilo. Leef op medische voeding, in- en uitwendige allergieën, hartproblemen enz van de chronische stress, angsten voor mn ouders.
Mag nergens heen, tandarts niet, nergens niet. Vader doet boodschappen, huisarts komt noodgedwongen naar mij.
Heb me wanhopig onder bewind laten stellen, om zo onder mijn ouders uit te geraken, pgb bij hen weg, maar een drama. Alles is weer bij mn ouders.
Ik heb hulpverleners zoals Antes naar deze site verwezen, maar ze lachen erom, Doen er niets mee. Kwadraat vindt het te ingewikkeld, is afgehaakt. Politie verwijst door. 4 veiligthuis meldingen (ambulance, ziekenhuis, politie zelf notabene en n toenmalige huishoudelijke hulp). Terwijl er zoveel bewijzen zijn van hun leugens, doen en laten!!!! Zelfs bij het zorgkantoor!!!
Elke dag vernedering door mn vader welke ongevraagd mn huis binnenkomt (zgn om liefde en ondersteuning te bieden) en me uitscheldt en soms ook n lel verkoopt.
Ik ga kapot, laatste poging tot exit mislukt helaas
Ik weet niet meer wat nog te doen. Heb geen mogelijkheden, geen mensen, niet tot mn zaken, tot niets.
Ik wil zo graag goede hulpverlening, maar hoe? Geen vervoer, geen toegang tot geld en zaken. Ik vertrouw niemand!!!
Ik weet t niet meer.
Dank voor jullie verhalen welke ik hier lees, waar ik herkenning in vind.
Wens jullie ook heel veel kracht, moed en sterkte toe!!!
Dankjewel J. dat je de moed hebt gevonden om je verhaal hier te vertellen. We willen je allereerst laten weten dat je gehoord wordt. Het is soms alsof je een roepende bent in de woestijn en dat is eenzaam. Fijn dat je hier de nodige herkenning vindt. De stichting heeft een landelijk netwerk van zorgvuldig geselecteerde coaches en therapeuten die ervaring hebben met trauma na emotionele of psychische mishandeling. Deze kunt je hier opvragen: https://verdwenenzelf.org/persoonlijke-begeleiding/ Houd moed!
Dan ben jij wellicht ook begaafd. Narcisten zijn jaloers op mensen met empathie en gaven. Ze willen die gaven afbreken uit jaloezie. Ik ben zelf de dupe van zo’n narcistische moeder geweest en ben dat nog steeds van bijvoorbeeld stalkers of buren. Ook mijn eye-opener is de website van Iris Koops geweest. Heden zit ik in het lotgenotencontact ‘narcisme is overal’, en ik kom steeds weer nieuwe inzichten over het narcisme tegen. En de gevolgen ervan. Ik heb vele gevolgen. Het heeft grote impact. En op een narcistische moeder staat een groot taboe!
Die tuba spelende ambulance broeder was ook een begaafd mens dat dus kapot moest. Dit vreemde en kwaadaardige fenomeen is al zo oud als de bijbel. Ik vind het heel erg dat dit gebeurt. Dat mensen dit doen. Ik wens je nog veel goeds in het leven en veel GELUK.
Dank je Susan voor je mooie reactie. Jammer dat we vroeger de dingen niet zagen. Het zou ons veel leed hebben bespaard. Maar een kind kan zich natuurlijk nooit voorstellen dat zijn/haar moeder jaloers is. Het gebeurt, helaas. Zo oud als de bijbel, wat je zegt. Ben nu wel meer op mijn hoede. Ook bij anderen (buren etc.) Groet van Jan Willem
Hoi Susan en Jan Willem, bedankt voor jullie verhalen en de openheid te delen. Je vraag Jan Willen, herkenbaar? Ja, helaas…
Ook ik heb preken (yep, christelijk gezin) aan moeten horen van mijn ouders, je kon dan het beste maar niks zeggen, van die vragen waar ja op antwoorden niet goed is en nee ook niet goed is.
En tja, die narcistische persoon die mij op de wereld heeft gezet… ze is nu een maand begraven en zelfs vanuit haar graf, in en rondom de begrafenisdienst waar ik niet aanwezig was wist ze nog haar stempel op iedereen te drukken. Rauwe rouw. Wat helaas bijna niemand begrijpt. Daar ben je dan ook weer nagenoeg alleen mee.
Nou ja, dit helpt! Dankbaar voor het Verdwenen Zelf, de boeken van Iris Koops, ik heb ze verslonden, grote stukken overgeschreven, in mijn dagboek geciteerd en gedeeld met anderen. Dank voor jullie schrijven en reacties.
Hoi Nathan,
Geen ja geen nee: een dubbele binding. Daar maken narcisten heel vaak gebruik van. Zoek maar op. Gelukkig veel over te vinden.
Dank voor je reactie. Sterkte. JW