Verborgen narcist als moeder

Dit is een gastcolumn van Heleen

De verborgen narcist – daar moet je – soms – pensionada voor worden voor je de schaduw daarvan in je leven kan afschudden. Faalangst bijvoorbeeld en niet in staat zijn te willen, iets te wensen voor je zelf omdat je er gewoon niet opkomt. Verjaardagen van mij vallen in het begin van een vakantietijd en worden gewoonlijk een beetje vergeten en dat ligt echt niet alleen aan mijn huisgenoten en geliefde naasten, dat ligt ook aan mij.

Verjaardagen als kind eindigden er altijd mee dat ik moest huilen. En dat was dan zwakte van een te gevoelig kind. Een vriendinnetje van de lagere school zei tegen mij, dat mijn moeder zulke leuke verjaardagspartijtjes kon geven. OK, je snapt het: ik kreeg het gevoel er niet toe te doen. Mijn moeder stal de show. Inderdaad was ze dan op haar best, dus hoe kon ik dat mijn moeder niet gunnen. Ik wist zelf niet waarom ik moest huilen.

Als je dit afzet tegen het feit dat er nooit vriendinnetjes kwamen spelen bij mij, dan wordt het een beetje wrang. Ik wist kennelijk dat mijn moeder dat niet zo op prijs stelde. Bovendien had mijn moeder ons als kinderen onder controle door elke dag en later met medicijnen om de dag hoofdpijn te hebben. Wij als kinderen moesten daar rekening mee houden natuurlijk.
O.a. door mijn moeder te laten lachen, want dat was gezond. ‘Ik moet tien minuten per dag minstens lachen’, stelde mijn moeder. Onuitgesproken zat daar de boodschap in dat wij daar voor moesten zorgen. Ik trok me dit ieder geval aan.

Onlangs las ik een boek over kanker overlevers dat vertelt van negen in de praktijk onderzochte en opgetekende manieren om er mee om te gaan. De meeste mensen met zo’n spontaan optredend ‘wonder’ bleken een groot aantal van deze manieren toe te passen. Lachen en vrolijk zijn is daar eentje van, zodat je je lichaam niet in een angst-staat houdt, iets wat doorwerkt via hormonen op je zenuwstelsel en immuunsysteem. Het boek beschrijft een persoonlijke geschiedenis van een moeder met een jong dochtertje. Op de dag van haar diagnose ging zij naar de videotheek en haalde er vijf komedies. De eerste drie heeft zij die avond en nacht huilend afgezien totdat zij inderdaad mee kon gaan lachen met de films. Zij sprak met haar dochtertje van zes of zeven jaar af om elke dag veel te lachen, maar tot mijn verbazing vond zij dat zij daar zelf verantwoordelijk voor was. Zij verzon de dingen die haar en haar dochtertje samen plezier gaven om te doen. De omgekeerde wereld voor mij.

Ik haal uit de boeken van Iris dat mensen die met narcisten omgaan zich er op trainen om ‘gedoe’ te voorkomen of de narcistische aanval te voorkomen door de emoties en spanningsniveaus van de narcist te herkennen en op te vangen. Dat neemt erg veel van hun aandacht in beslag, die ze dan niet kunnen gebruiken om zichzelf te ontwikkelen. Bij verborgen narcisten is het vooral dat helemaal op die ander gericht zijn wat zo fnuikend werkt.

Ik herinner me een bizar voorval uit mijn jeugd. Er was als uitzondering een vriendinnetje van mij bij mij thuis. Ik was er zo gespannen over dat ik telkens naar het voorraadkastje ging en een snoepje pakte (suiker als spierontspanner). De volgende dag stelde mijn moeder dat het zakje met snoepjes leeg was en vroeg wie dat gedaan had. Ik durfde niks te zeggen en voelde mij een lafaard. We kregen toen een weekend lang geen koekje of snoepje. Dit was het enige geweest wat zij in huis had, zei zij.
Nu ik aan dit voorval terugdacht, herinnerde ik mij de opmerking in Iris boek, dat de narcist controle wil en dan bewust dingen doet. Het was eigenlijk erg ongewoon dat mijn moeder geen andere koekjes of snoepjes in huis had. Ik heb altijd een rotgevoel over mijzelf hieraan over gehouden. Tot ik bedacht om toe te passen dat ze het bewust gedaan had om ons te straffen. Dat zij bovendien gelogen had om haar eigen doeleinden na te streven: ik had inderdaad nooit meer een vriendinnetje uitgenodigd thuis.

Mijn moeder zat klaar met het theemeubel als ik van de lagere school thuis kwam en had ‘recht’ op mijn verhalen. Ik had altijd heftige emoties: ik had me of rot gelachen en daar kwam het verhaal, of ik had me rot geërgerd. Mijn moeder werd dus geamuseerd. Vriendinnetjes vond ik in boeken en ik verdween in de boekenwereld.

Toen ik zo mijn verleden mocht voelen en erkennen wist ik zeker dat ik het kind ben van een verborgen narcist. Een bewustwording die net op tijd komt want ik word al bijna zeventig. Wat kan het me schelen hoe lang het geduurd heeft, de waarheid maakt vrij. Dit maakt de weg vrij om mijn faalangst op te geven en te gaan leven. Toen is toen en nu is nu.

Ik ben getrouwd geweest met een narcist. hij was getraumatiseerd, had zelf een moeder die narcistisch was en het gezin regeerde o.a. met hartklachten. Die ze niet bleek te hebben toen er een nieuwe specialist was bij haar jaarlijkse onderzoek. Voor haar man en kinderen was het wel jarenlang door de dokter goedgekeurde terreur geweest.

Hij heeft mij bedrogen en voorgelogen. Dat kwam vrij snel uit. Enkele maanden in mijn huwelijk eiste ik tot mijn eigen verbazing dat hij vertelde wat er aan de hand was. Dat kwam er nog in gedeeltes uit. Toen volgde het verwijt aan mij dat hij het zo mooi had willen vertellen en dat ik dat stuk gemaakt had.
Op de keper beschouwd was er niks moois aan te vertellen! Na negen maanden huwelijk ging hij naar een neurosekliniek en ik naar de advocaat. Het mijzelf hervinden daarna heeft nog heel veel jaren gekost.

Ik heb jarenlang gedacht “hoe heeft hij het kunnen doen, hij was de enige die wist hoe kwetsbaar ik was” tot ik het omdraaide en dacht “hij heeft het juist kunnen doen omdat ! hij wist dat ik zo kwetsbaar was”.

De idee dat waar twee mensen onenigheid hebben en dan dus ook aan twee kanten van schuld sprake is, heb ik als onwaar ervaren. Natuurlijk was ik zo opgevoed en opgeleid. Tientallen jaren later werd ik er pas boos van. Ik durfde toen te stellen dat dat op dat huwelijk van mij echt niet van toepassing was.

Als bevestiging kreeg ik het boek onder ogen ‘De sociopaat die naast je woont’. Stelregel die de schrijfster adviseert is: bij drie verbroken beloftes in een relatie moet je wegwezen, tot elke prijs. Take your losses and go. In gesprek met een kennis, die in een eindeloos gerekte scheiding lag met een passieve sociopaat, kwam ik te weten van het artikel, dat stelt dat er ook mensen met een persoonlijkheidsstoornis bestaan: jij lijdt er eenzijdig onder. De site van het Verdwenen Zelf bleek dit inzicht ruimschoots te bevestigen. Wat een bevrijding. Daarna de boeken van Iris besteld en veel herkenning ontdekt. Met stukjes en beetjes, want het is best heftig je dit te realiseren.

Mijn moeder een verborgen narcist en mijn vader een aan haar toegeeflijke vader. Mijn huidige man had een narcistische moeder en een vroeg overleden vader. Zijn ex-vrouw is een narcist en de dochter uit dat huwelijk doet nu met haar partner aan ouderverstoting ten opzichte van ons.

In boeken herken ik het, in films zie ik het, ik kom mensen tegen die er mee te maken hebben en praat er over met hen.

Opnieuw faalangst overwinnen voor hele gewone doe-dingen, wat dan opeens weer toeslaat. Op mijn manier dingen gaan doen, zoals ik het wil. Hopelijk het doen nog leuk vinden ook, dat is de oefening.

Voor iedereen die iets herkent uit mijn verhaal: zorg goed voor jezelf !

34 gedachten aan “Verborgen narcist als moeder”

  1. Lieve Heleen,
    Wat heb je dat mooi verwoord. En wat een herkenning. Ik ben ook bijna 60 en onlangs tot de ontdekking gekomen dat niet alleen mijn ex-man een narcist is, 25 jaar huwelijk ‘drie verbroken beloftes’ en idd direct daarna besloten dat dit het einde moest zijn. Toen nog niet wetende dat ik al die jaren onderdrukt was door het narcisme. Maar erger nog was de ontdekking 1,5 jaar na mijn scheiding dat mijn vader ook een narcist is. Wij (moeder zus en ik) noemden hem altijd de echoïst, maar hij gaf ook heel graag. Tot ik er dus nu achter moest komen dat dit niet onvoorwaardelijk was. Hij heeft mij zelfs voor het gerecht gedaagd. Daar sta je dan, met je vader tegenover een rechter en griffier. Niet te beschrijven wat er dan door je heen gaat.
    Allebei, mijn vader en mijn ex zijn de zogenaamde verborgen narcisten!!
    Waardoor ik er nu helemaal alleen voor sta wat de verwerking hiervan betreft.
    Zelfs mijn enige zus gelooft al zijn verhalen en blijft achter hem staan.
    Wat ik heb proberen uit te leggen klopt allemaal niet.
    Mijn vader koos namelijk zijn ‘prooien’ heel zorgvuldig, ja die ene kwetsbare. Alle andere mensen droeg hij op handen. Zo ook mijn ex. Niemand zag hem als narcist. Hij was immers voor de buitenwereld een geweldig geslaagde zakenman.
    Gelukkig heb ik een paar hele lieve mensen om mij heen die wel weten hoe het zit en mij steunen bij dit genezingsproces. Ik heb nog een lange weg te gaan. Ik ga ervoor!! Ik wil niet sterven voor ik dit alles heb kunnen loslaten in liefde.
    Ik tel mijn zegeningen en geniet van zoveel moois in het dagelijks leven.
    Tijd, heel veel tijd hebben wij nodig om die lange periode van onderdrukking achter ons te kunnen laten. Ik weet ook dat ik sterk ben en dat het mij gaat lukken om onvoorwaardelijk van mezelf te houden. ‘Ik ben het waard’ is mijn mantra. Ooit hoop ik dit ook echt in zijn ziel te voelen.
    Ik wens jou ook heel veel sterkte, wijsheid en geluk.

  2. Ik ben heel blij met uw verhaal omdat ikzelf ook al op leeftijd ben en al dertig jaar lang zie hoezeer het narcisme van mijn schoonmoeder mijn man maar ook mij beschadigd heeft. We hebben hulp gezocht en ik hoop dat we , hoe clichématig het ook klinkt, het ‘n plek kunnen geven. Ik wens en hoop dat er voor nog veel jaren komen die goed, fijn en zinvol zijn voor u (en voor ons).

  3. Hallo Heleen,
    Mooi verwoord. Wat voor mij vooral erg belangrijk is om te lezen, juist wat er niet staat. Ik leg uit wat ik bedoel. Als ik over narcisten lees, dan gaat het vaak over geweld, beheersen en overheersen. Als ik het mis heb, zegt het mij ajb. Maar volgens mij lees ik bij jou dat jij jezelf de dwang, beheersing en overheersing op hebt gelegd omdat je zelf niets wist hoe anders. En daarmee dacht je moeder tevreden te stellen. Wel ontstaan vanuit de pathalogie van jou moeder. Maar het spelletje zat zo genieus in elkaar dat jezelf dwangmatig onder de duim hield. Klopt dat?
    Vanuit mij jeugd herken ik dit maar al te goed. Mijn vader was leraar. Ik denk dat mijn vader ronduit minachting voelde voor jongere mensen. Hij zei dit niet openlijk. Maar ik las dat door alle regels heen. Hoe klein en jong ik ook was.
    Als hij door een jonger iemand in een winkel werd geholpen dan werden er allerhande nare dingen over dit persoon gezegd. Of als er een minister of iets dergelijks op de televisie kwam en die was jonger dan hem, dan spoorde die niet. Hoe konden ze zichzelf serieus nemen? Etc…..
    Als ik iets deed wat mijn vader niet goedkeurde, dan werden er eigenlijk best zware middelen uit de kast gehaald om mij/ons in bedwang te krijgen.
    Zo herinner ik mijzelf, ik was een soort geobsedeerd door de doos gummetjes op school. Bizar. Maar ik voelde dat. Ik had daar dus op een onbewaakt moment een aantal gummetjes uit gestolen. Ik was denk ik rond 6-7 jaar. Dus stelen? Ik zie dat nu anders. Maar goed… Stelen is stelen. Juist omdat dit iets is waar je je voor schaamt, is dit koren op de molen voor de narcist. En natuurlijk, ik had dat nooit mogen doen.
    Mijn vader kwam daar achter. De maatregel die kwam was de volgende; Ze hadden wel eens vaker gedreigd met een kost school. Mijn broer was ronduit lastig. Ik zelf denk nog steeds HDHD. Maar goed men kende dat toen nog niet. Dus ze zullen best ten einde raad geweest zijn om daarmee te dreigen.
    Maar op die bewuste dag stond mijn koffer klaar en het toneelstuk werd opgevoerd tot aan de dat ik achterin de auto zat met de koffer in de kofferbak op weg naar de kostschool. Ze hebben dat spelletje op een bepaald moment gestopt. Maar het heeft zijn doel bereikt. Ik durfde niets meer.
    Mijn vader peilde ik dag en nacht. Ik kon aan een pluk haar van mijn vader zien dat ik uit zijn buurt moest blijven. Tot op de dag van vandaag zie ik al bij binnenkomst hoe de vork in de steel zit. Mijn radar staat altijd op scherp.
    Ook waren er allerhande spelletjes thuis; Als je het niet ziet, en je kan het niet bewijzen dan is het er niet.
    Als grap kreeg je een klap op je achterste en dan kwam de opmerking er achter aan. Je kan niet bewijzen dat ik dat was. En dan was het zogenaamd dus ook niet gebeurd. Asl kind verwarde mij dat vreselijk. Nog steeds heb ik vreselijk veel problemen met dat spelletje. Ik zie het mijn broer met zijn zoon nog wel eens doen. Zij hebben daar de grootste lol in. Ik kan er niet mee omgaan.
    Tot op de dag van vandaag worstel ik daar nog steeds mee. Alles wat ik doe, daarvan zorg ik dat het bewijsbaar is.
    Men vind mij overgevoelig. Ik snap grapjes niet, volgens hem niet. Ik ben te serieus…. etc. Bij alles wat ik doe en zeg wordt ik in twijfel gesteld. Vroeger was dat alleen mijn vader. Tegenwoordig doet mijn moeder daar ook aan mee.
    Dus geweld, ik herken dat zeker van mijn ouders niet. Maar de psychologische dwang. En ik denk vaak dat ze het niet eens bewust en expres doen. Niet om je te kwetsen. Ik denk dat ze het gewoon niet kunnen zien dat dat gedrag voor sommigen ronduit schadelijk is. En als je ze er op aanspreekt dan komt dat als een boemerang terug.
    Grt bobo

    1. Hoi Bobo,
      Wat erg dat je dat hebt moeten meemaken van in de auto gezet worden en dan zogenaamd naar kostschool. Zo bedreigend, zo gemeen hoe ze met jou omgingen.
      ik herken dit van toen ik hooguit drie jaar was. Mijn broer van 12 jaar werd als onhandelbaar gezien en er werd gedreigd met een instelling, of dat nou kostschool was of een soort gevangenis weet ik niet. Op een zondag werden wij allen gemaand om in de auto te gaan zitten, want broer werd nu toch echt weggebracht. En daar kwam hij aan met zijn koffertje. Ik weet nog precies hoe die koffer er uit zag. Zo gingen wij op weg. De gevoelens van onmacht, ze gingen mijn broer uit huis plaatsen. Toen kwamen we dan bij de instelling, mijn vader reed de oprit op. We verwachtten allen dat hij zou stoppen bij de hoofdingang, maar deed hij niet, hij reed zo de weg weer op en terug naar huis. Totale verwarring bij mij. Net wat jij zegt: een toneelstuk. Maar ik wist wel: ze kunnen je zo uit huis plaatsen, wat ze met hem deden, kunnen ze ook met mij doen. deze keer ging het niet door, maar de volgende keer……

    2. Bij ons zit het dreigen met de kostschool er al twee generaties in. Mijn vader moest als kleuter met een koffertje in de hand, staande in het koude halletje, smeken om bij zijn moeder te mogen blijven.
      Hij is een verborgen narcist geworden, wat mijn leven weer heeft getekend. Wij werden vroeger ook met de kostschool gedreigd, maar nooit zo ver dat we ook in de auto gingen. Onze moeder is wel daadwerkelijk het huis en ons leven uitgezet, alle foto’s zijn weggedaan en er is nooit meer over haar gesproken (ik was 12, rechtszaak van 4 jaar, wij werden aan de vader toegewezen).
      Mijn broer en ik zijn elf jaar geleden weggedaan (wij waren toen 46 en 50 jaar). Wij mochten alleen terugkomen “als wij inzagen, wat wij hem en de stiefmoeder hadden aangedaan”. Dat zagen wij niet in en we vonden het wel een goed idee om nooit meer terug te gaan. Hij had echter verwacht dat wij smekend terug kwamen kruipen. Dus nu was hij het slachtoffer van twee “gestoorden met idee-fixen”.
      De panische, oude kinderangst om verlaten te worden, viel op volwassen leeftijd best mee, toen het ook echt gebeurde.
      Uiteraard was het wel heel erg pijnlijk en ben ik lang bezig geweest met mijn herstel. En eigenlijk mijn hele leven had ik gezocht naar wat er nou mis met mij was. Gelukkig kwam ik het boek van Iris tegen!
      Na 10 jaar kwam er een e-mail, out of the blue, waarin stond dat we op zijn aanstaande uitvaart niet gewenst waren. Had hij gedicteerd aan zijn dochter (onze halfzus), die dat getypt heeft. Ook geen officiele rouwkaart ontvangen.
      Dat is nu anderhalf jaar terug. Het ligt nu gelukkig achter me.

      1. Hoi Vrije Vogel,
        Waarom doen mensen dit? Als ik dat zo lees “2 generaties kostschool dreigingen”. Als je toch zelf mee hebt gemaakt hoe het is zo bedreigd te worden, dan doe je dat toch ook een ander niet aan. Ik begrijp dat gewoon niet.
        en wat ik ook niet begrijp, Ik praat best veel met mijn kinderen. Dus de basis om met elkaar een gesprek te hebben is er. Ik maak ook wel eens fouten. Dan zeg ik iets en luister dan later naar mijn eigen woorden. Als ik dan doorheb dat ik iets gezegd heb dat mijn kinderen zou kunne kwetsen, dan praat ik daarover met ze. Ik zeg best af en toe eens sorry tegen ze als ik het niet goed heb gedaan.
        Als je dan zo iets hebt gedaan als dreigen naar een kostschool te sturen, dan kan je later er toch met je kinderen over praten waarom je dat hebt gedaan. zelf denk ik dat het onmacht is als ze zoiets doen.
        Maar ik kan me niet voorstellen dat iemand zich zo een voorval later niet meer kan herinneren. Als ik mijn ouders confronteer met voorvallen zoals dreigen met de kostschool, dan wordt dit nu glashard ontkend dat het ooit is gebeurd.
        Heb ik het dan gedroomd? Ik weet dat ik het niet heb gedroomd.
        En wat ik me afvraag; Je bent dus niet bij je vader op de begrafenis geweest. Dat mocht je niet. Wat vindt je daarvan?
        grt Bobo

        1. Ik wil hier even reageren op die dreigingen met kostschool. Sowieso zijn dit hele herkenbare verhalen voor mij, bijna al deze reacties. Mijn oudste broer moest als peuter-kleuter naar een kindertehuis omdat hij ‘niet wilde eten’. Zelfs tot twee keer toe! Er werd (achteraf) altijd wel de nadruk op gelegd dat het de schuld was van de huisarts, dat het zijn idee was. Mijn broer was vooral boos op mijn moeder en bleef dat. Mijn moeder bleef zich maar uitputten in excuses tegen mijn broer. Mijn vader kon er blijkbaar absoluut niet tegen dat hij het eten niet af kon dwingen. Het werd een prestige-kwestie. Maar daaronder zat natuurlijk ook oprechte bezorgdheid, of moet ik zeggen angst. Iemand die mee aan tafel zat destijds, lang geleden, vertelde mij hoe enorm boos mijn vader werd. Tot dan toe had ik het verhaaltje geloofd dat mijn broer een soort anorexia had. Met toch ook daarbij een gevoel van wat klopt hier niet. Het verbazende is dat mijn vader nooit gedacht heeft, goh, blijkbaar is vader zijn moeilijker dan ik dacht, maar in plaats daarvan nog een hele rits kinderen op de wereld zette.

      2. Hoi Bobo,
        Hartelijk dank voor je reaktie.
        (Er was geen antwoordbalkje onder je berichtje, daarom geantwoord op deze plaats).
        Om te begrijpen waarom de mishandeling zich herhaald in volgende generaties is haast onmogelijk.
        Maar misschien verduidelijkt dit iets: de desinteresse in kinderen heb ik als 3e generatie hetzelfde als de oma en de vader. Al heel jong wist ik dat ik nooit aan kinderen zou beginnen, ik zie alleen het gekrijs en de ellende. Ik heb altijd geweigerd om met poppen te spelen of in de poppenhoek.
        Ik heb bewust geen kinderen, ook om de genen niet door te geven.
        Mijn halfzus en zus kregen na de bevalling van hun eerste kind ernstige depressiviteit, en psychose en manisch-depressiviteit en zijn levenslang onder behandeling van een psychiater. Dat was bovenop mijn eigen opvatting een groot angstbeeld.
        Ik begreep ook niets van liefdevolle verhalen over iemands kinderen. Zelf heb ik mijn katten altijd met veel liefde verzorgd, en dan dacht ik het kind als kat, en dan kon ik hun verhaal beter invoelen. Het is een beschadiging. Als ik kinderen zou hebben gehad, zou ik er waarschijnlijk niet mee om kunnen gaan en diep ongelukkig zijn geweest, niet in staat het juiste te doen. Gelukkig heb ik mij dat al heel vroeg gerealiseerd.
        Over de ontkenning wat er gezegd of gedaan is kan ik een boek schrijven. Bij een aantal zaken waren er getuigen en ik heb een dossier met aantekeningen. Pas laat heb ik zelfstandig leren denken en niet meer gelijk de vader. Gelukkig heb ik gezonde mensen om mij heen, die bevestigen dat mijn achtergrond bizar is.
        Je zegt dat je veel met je kinderen praat, wat fijn is dat, en zo belangrijk.
        Bij ons waren het hoorcolleges van de vader, of correcties, geen wisselwerking dus. Nog nooit heeft mijn vader gereflecteerd op zijn gedrag, en al helemaal niet iets herroepen of tot onderwerp van een gelijkwaardig gesprek gemaakt.
        (Tekst op een verjaardagskaart, die ik enkele weken (!!) na mijn verjaardag van hem ontving: “Je verjaardag vergeten. Foute boel. Maar we wensen je weer een goed en gezond jaar toe!”)
        Mijn zus en half-zus zijn tot het laatst loyaal aan de vader geweest en werden door hem ‘zeer volwassen’ en wijs genoemd. Mijn broer en ik waren de gestoorden, die in therapie moesten, behept met idee-fixen.
        Nu ben ik rond de tijd van zijn overlijden inderdaad in therapie geweest. Daar zijn onderzoeken geweest of ik een persoonlijkheidsstoornis had, maar dat was dus helemaal niet zo. Ik ben normaal, maar moest herstellen van een dysfunctionele familieachtergrond. Wat was ik blij met die therapie!
        Bobo, je vroeg wat ik ervan vond dat ik niet op de begrafenis mocht komen.
        Gedurende de 10 jaar van de breuk hebben de vader en vooral de stiefmoeder niet stil gezeten om in hun dorp en bij ooms, tantes en nichten en bij dorpsgenoten, breed uit te pakken over ons schandalige gedrag. Bij mijn weten is er een persoon die tegen de roddel is ingegaan, de rest wilde zijn vingers er kennelijk niet aan branden. Het was ook dat de vader de blijvende zussen en broer heeft gedwongen tot een keuze voor zijn kamp of voor mijn broer en mij. Uit angst bleven ze in het gezin en durfden lang niet met ons te praten (volwassen mensen).
        Mijn halfzus heeft later over de begrafenis vertelt. De vader heeft hiervoor zelf twee teksten uitgezocht, een zelfgeschreven tekst en een lovende e-mail van een vriend. Hij heeft geregeld dat twee personen van buiten de familie dat gingen voorlezen. Kinderen of andere familieleden mochten niet spreken. Hij wilde ‘geen gesnotter op het podium’. Er waren geen oude vrienden, maar veel recente kennissen, die niet van het bestaan van mijn broer en mij afwisten. Onze namen stonden dan ook niet op de rouwkaart. (Wel de naam van de ex man van de halfzus en zijn nieuwe vriendin, die hij misschien een of twee keer ontmoet heeft.)
        Op zo’n show en beeldvorming om zichzelf nog eens zeer gunstig neer te zetten zit ik niet te wachten. Plus de confrontatie met die hele familie en kennissenkring, die gekleurd geinformeerd zijn. Het was sowieso al onmogelijk om daar te zijn, want als je toch verschijnt, na de schriftelijke mededeling dat je ongewenst bent, kunnen ze de politie inschakelen en word je verwijderd.
        Blijft over wat ik er echt zelf van vind.
        Niemand, echt niemand van de familie heeft mij gecondoleerd.
        Ik vind het heel, heel erg en diepverdrietig. Dan voel je je echt uitgesloten en uitgewist, maar goed, dat was ik al.
        In de therapie kwam ik triomfantelijk aan met de mail waarin mij de toegang ontzegt was, zie je wel, dit is het bewijs zwart op wit, dat ik het al die tijd, eigenlijk mijn hele leven, goed gezien heb.
        In de therapie heb ik mijn grote angst voor de familie kunnen onderzoeken en loslaten. En ook het innerlijk kind ontmoet, onvoorstelbaar, wat was dat pijnlijk.
        Het liefst had ik natuurlijk een normale gezinsachtergrond gehad, maar ik ben er goed uitgekomen. Ik heb een fijn leven nu, zonder deze familie.
        Groetjes, Vrije Vogel

    3. Psychologische dwang vloeit voort uit controle en macht. Het slachtoffer wordt niet als gelijkwaardig ervaren. Degene die de dwang toepast kan dit juist doen, omdat er geen zelfinzicht en zelfreflectie is. Het is daarom zinloos om te proberen om de ander tot inzicht te brengen en paarlen voor de zwijnen gooien. Alles wat je zegt om de ander tot inkeer te laten komen wordt tegen je gebruikt jou met een rotgevoel en een gevoel van onmacht achter latend.

  4. Dank voor je reactie Bobo.
    klopt. inkom het zelfcensuur, die ook verder kan gaan in jezelf bestraffen b.v. door je heel slecht over je zelf te gaan voelen, of misselijk en zo.
    ik heb mijzelf beschermd door periodes niet thuis te komen. Beter die eenzaamheid en geen familie ‘hebben’ dan blijven blootstaan aan.
    Ook ik zie vaak de grap ergens niet van, b.v. aan zogenaamde komische tot hilarische films. voor mij is dat werkelijkheid en dus eerder tragisch.
    Sterkte en fijn dat je reageerde, Heleen

  5. Mijn conclusie na 57 jaar pers. ervaring (o.a. familie) en feiten is dat als één van de ouders NPS heeft, de andere ouder niet ‘toegeeflijk’ is, maar ook persoonlijkheids ‘issues’ heeft. Namelijk gezonde mensen gaan geen (lange) relatie aan met ongezonde mensen en vice versa. Een gezin met 1 óf 2 narcistische ouders is, als je de stoornis kent, goed herkenbaar. Het psychologische, verborgen misbruik valt anderen niet snel op. Echter, er is sprake van (nep) ziek zijn, manipulatie, isolatie, misbruik en 1 kind is de oogappel en een ander de lastpak die het hele gezinsleven verknalt waardoor iedereen wel in therapie moet etc, etc. Alle kinderen ontwikkelen een eigen zelfbeschermingsmechanisme tegen dit misbruik, maar in de pubertijd en adolescentie is al duidelijk dat zij gewond zijn en gedeukt. Faalangst, onzekerheid, niets afmaken of presteren wat zij graag willen is altijd aanwezig bij deze kinderen (of ze nu wel of niet ook NPS kenmerken hebben)en de ouders houden hen vaak lang in hun greep.

    1. Hallo anne-marie
      Dat gewond zijn herken ik zeker. Ook zie en hoor ik vanuit mijn familie signalen die daarop duiden. Mijn opa was heel erg dominant en opvliegend. Naar de buiten wereld deed hij zich voor als de vriendelijke man. Ik zie en hoor tantes die echt hun leven lang problemen met zich hebben meegedragen. Allemaal zelfvetrouwen problemen.
      Vanaf mijn 15 jaar kreeg ik erge problemen met mijn zelfbeeld. Ik heb de rest van mijn leven gewichts problemen gehad. Dan weer aan de ondekant. Dan weer ver eroverheen.
      Ik heb last gehad van bolomie, obsesiefelijk lijnen, waar ik binnen een half jaar tot wel 50 kilo afviel. Maar dit dus ook wel weer aankwam.
      Ik ben uiteindelijk een vrouw getroffen, die autistisch bleek te zijn. En volgens de diagnose een zeer sterke narcistische persoonlijkheid had. Ik had, als het er op aankwam helemaal niets te zeggen. Ik kon niet tegen die psychologie op.
      Sinds een half jaar ben ik gescheiden. Maar nog steeds niet verlost van haar.
      Alle stress van afgelopen 20 jaar hebben mij 2 jaar geleden 4 maal een harstilstand opgeleverd.
      Als ik niet direct een icd had gekregen, dan had ik nu niet meer geleefd.
      En nog steeds kan ik niet goed aangeven waar het allemaal aan lag. Nog steeds verwijt ik mijzelf het meeste.
      Grt bobo

      1. Ja Bobo, dat is er zo ingesleten. Er is misbruikt gemaakt van je natuurlijke sociale aspecten. Angst heeft daarbij een grote rol gepeeld en dat wil je niet meer, dus je blijft je aanpassen, maar wel op basis van oude ervaringen. Veranderen daarvan is lastig, maar het kan wel. Zelf ga ik binnenkort bij caretochange in therapie om deze oude dingen te vervangen door meer realistische dingen. Dat gaat wel even duren, maar ik zie wel dat het nodig is.

    2. Ik reageer even op je opmerking ‘Namelijk gezonde mensen gaan geen (lange) relatie aan met ongezonde mensen en vice versa’.
      Je schetst jezelf als een ervaringsdeskundige. Neem aan dat je hebt gehoord over de Fight, Flight, Freeze modus.
      Zelf ben ik na 30 jaar bij iemand met zo’n persoonlijkheidsstoornis weggegaan. Maar om mezelf nou ongezond te laten noemen, vind ik ver gaan.

      1. Helemaal eens!! Ook ik heb het 25 jaar volgehouden bij mijn ex. De vader van mijn 2 prachtige volwassen zoons. Waarvoor ik bleef! Heel cliché maar nooit spijt van gehad!!
        2 jaar daarna ‘ontdekte’ ik pas dat mijn vader ook narcist is. Dat was mijn genadeslag zo kort na mijn scheiding gooide hij mij voor de rechter. Nadat ik net een jaar ervoor de rechtbank voor het eerst van binnen zag met mijn ex.

  6. Dag Heleen,
    Wat ontzettend goed en ook bijzonder dat je er achter gekomen bent hoe het zat bij jou thuis vroeger. De waarheid maakt vrij, dat klopt. Alles wat je recht kan zetten voor jezelf, is winst.
    Verjaardagen. zo herkenbaar wat je schrijft. Dan gaat het er toch om dat jouw bestaan gevierd wordt die dag? Bij narcisten is dat niet zo, die gedragen ze zich zo dat zíj in het middelpunt staan. Ik heb nog steeds grote moeite met mijn verjaardag, vier ze eigenlijk niet. Ik ben jarig in de vakantie, en ook bij mij kwamen er nooit vriendinnetjes, behalve één keer. Heb er ooit een gedichtje van gemaakt, het zegt genoeg, denk ik.
    Mijn verjaardagsfeestje
    Ze zongen “lang zal ze leven”
    Ja, dat was op mijn verjaardagspartij
    Mijn vriendinnetjes hebben me cadeautjes gegeven
    En ook mijn vader kwam er bij
    Toen de limonade was verdeeld
    Ging hij er eens echt voor zitten
    Heeft zijn oorlogsverhalen met ons gedeeld
    Maar mijn vriendinnetjes en ik hebben niet gespeeld
    Een andere verjaardag, ik was acht geworden. De gewoonte was dat als je jarig was jij mocht uitkiezen wat er gegeten werd. Maar mijn moeder had anders bedacht. Opeens mocht een grote neef die bij ons was, vanwege de vakantie, uitkiezen op mijn verjaardag wat hij wilde eten. Ik mocht dan een ander keer wel. Maar ook die andere keer kwam niet.
    Sterkte Heleen en zorg ook goed voor jouw zelf.
    Isthe

    1. Weet je, Isthe, vanavond vroeg ik een beetje laat mijn man om de lange ladder uit de schuur te halen en tegen het huis te zetten. Ik was al een paar dagen vaag van plan iets te doen aan de uitgebloeide rozen daar. Het is een mooie, ook nog geurende klimroos. Zo mooi als de eerste bloei wordt het niet meer, maar als je de uitgebloeide er uit knipt, doet de plant je een plezier en maakt weer nieuwe bloemen.
      Mijn man mopperde. Terecht. Maar soms/vaak kan ik niet helemaal in mijn hoofd tevoren bedenken hoe ik iets praktisch aan moet pakken. Dus het was heel handig om te zien hoe hij de ladder uitschoof, hoe scheef hij deze zette zodat hij goed stevig stond. Ik kon de ladder zelf wel weer in de schuur krijgen, zei ik hem.
      Dat zijn nou mijn overwinningen. Ik wilde het graag gedaan hebben, ik vroeg hulp en ik liet hem lekker mopperen. Ik beloofde alles goed op te ruimen zodat hij geen takken met doornen onder zijn banden kreeg als hij morgenochtend vroeg wegreed. Het is me gelukt om dat te doen, nog net voor het echt donker werd.
      Vaak heb ik een lange aanlooptijd om iets, wat ik wil doen, serieus te nemen en echt te gaan doen. En dan loopt het net een beetje moeilijker, maar het gaat wel.
      Het klinkt onnozel om het hier zo uitgebreid op te schrijven, maar dit zijn de dingen waar ik van geniet, waarin ik goed voor mijn zelf zorg.
      En dat groeit.
      Wat een prachtige uitdrukking: zorg ook goed voor jouw zelf.
      Dank je wel.
      Zorg goed voor het verschenen zelf.

  7. Wat een herkenning! Met name ook de reacties van iedereen. Ik ben 56 jaar en mijn vader is een verborgen narcist en mijn moeder had ook persoonlijkheidsissues zoals Anne-Marie dat mooi verwoord. Mijn moeder leek een lief mens, waarvoor ik door het vuur ging. Nu ik inmiddels veel meer levenservaring heb en in de loop der jaren meer voor mezelf opkwam en meer voor mezelf zorgde, mede door mijn huidige echtgenoot, leerde ik inzien dat ook mijn moeder er niet onvoorwaardelijk voor me was. Mijn eerste echtgenoot was geen narcist, maar was emotioneel niet erg ontwikkeld, waardoor ik me altijd erg eenzaam en onbegrepen voelde. Maar ja, dat was niets nieuws, dat was vroeger thuis ook al zo.
    Ook ik heb een zus. Met haar heb ik ook geen contact meer. Zij is eveneens een verborgen narcist en akelig geslepen. ‘Men’ vindt haar een vlotte vrouw. Nou, ze kenne haar niet!
    Wat een slangenkuil was het bij ons thuis! Hoe ongelooflijk geslepen hebben ze het spel gespeeld. Mijn moeder was het voer, dacht ik, maar achteraf was ik het voer. Toen ik me niet meer als voer liet gebruiken voltrok zich een waar drama. Ik ben de schuldige natuurlijk. Helaas kan ik me niet verdedigen omdat niemand het gelooft of begrijpt.
    Inmiddels ben ik er niet meer rouwig om en heb ik het goed. Het was wel een helse worsteling om dit proces door te moeten maken.
    Ik heb een lieve man die me steunt en me laat zijn wie ik ben. En dat is heus niet zo gemakkelijk. Hij reageert verdrietig en soms boos (niet op mij) als hij merkt dat ik worstel met mezelf door dingen uit het verleden. Dat steunt mij. Ik heb het zelf vaak niet eens door.
    Bedankt allemaal!

  8. Beste allemaal,
    Volgens een expert op het gebied van de psychologie (hij is een bekende nederlander en schrijft columns in een tijdschrift, ook regelmatig op TV te zien) stellen wij ons allemaal aan en is een narcistische persoonlijkheid stoornis zeldzaam, dus zijn er ook bijna geen slachtoffers en iemand met een NPS wordt zelf slachtoffer. Want mensen met een NPS eindigen altijd eenzaam en in erbarmelijke leefomstandigheden, zo lees ik zijn woorden in een bekend tijdschrift voor de oudere lezer.
    Wat is het dan verdrietig om hier jullie verhalen te lezen en te beseffen dat we met velen zijn en zoveel overeenkomsten hebben, ook vooral in wat me meemaakten.
    Die verjaardagsfeestjes zouden de mijne kunnen zijn, zelfs die vader met zijn oorlogsverhalen… (mijn vader was een dreumes tijdens WOII maar doet net of hij in het verzet heeft gezeten)…
    Helaas lukte het de mensen met een NPS in onze omgeving vaak om de verjaardagen van onze kinderen te verzieken en hebben wij nu allemaal moeite met ‘feestjes’.
    Nooit geloofd worden is nog steeds erg pijnlijk!
    Ook is helaas een petitie voor meer kennis over een NPS maar zo’n 1400 keer ondertekend waarschijnlijk omdat er te weinig ruchtbaarheid aan is gegeven.
    Wij, slachtoffers, worden nog steeds niet serieus genoeg genomen! En dat maakt de verwerking zo vreselijk moeilijk!
    Liefs van Coby

    1. Ik sluit me hier volledig bij aan…als dochter van een ‘gekwetste vader’ zoals ik zijn gedrag altijd probeerde te begrijpen. Het niet geloofd worden en je daardoor heel erg eenzaam en onbegrepen te voelen. Blijkbaar kan ook niemand hulp bieden, of durft niemand het aan om openlijk de problematiek aan te kaarten. Breken met…lijkt de enige oplossing, jezelf beschermen, hoe moeilijk is dat niet, je familie?!
      Ik kreeg als raad het boek van Tara Westover eens te lezen, ‘leerschool’. Een hevige confrontatie voor mij.
      Liefs,
      Marleen

  9. Ik herken veel in jouw verhaal. Je kan dit soort dingen goed analyseren en het opschrijven op een manier die mij minder goed lukt. Dank daarvoor.
    Het verborgene van het narcisme is voor mij het lastige ervan. Een omweg is om naar het slachtoffer te kijken, dat maakt veel duidelijk, maar soms wil je ook weten of iemand een narcist is, of dat het je eigen invulling is. Ik ga binnenkort in therapie, dan zullen dingen hopelijk duidelijker worden.
    Overigens: narcisten maken misbruik van sociale eigenschappen die de meeste mensen vanzelf bij de geboorte meekrijgen. Deze worden uitgebuit voor het eigenbelang van de narcist in plaats van dat ze verder ontwikkeld worden om in de maatschappij in te passen. Dit staat gelijk aan het ondermijnen van iemands toekomst, in alle opzichten. Het ligt niet ver van moord af, marteling is het zeker.

  10. Heleen, jouw verhaal en jouw menszijn, het sterkt mij, dank je wel, wij gaan er echt wel bovenop komen, een zekerheid die ik voel en wil. Mijn moeder probeert mij ook te passeren om mn kinderen te bereiken en mij ergens in te zuigen. Dat gaat niet meer gebeuren vanaf nu. Mijn moeder presteerde het 1.5 jaar geleden om plots een daarvoor net aangeschafte oude auto op de stoep te zetten als kado voor mijn zoon die nog moest beginnen met op kamers gaan en studie, alles nog spannend (dus veilig met de trein), dat wil zeggen, zij hield het eigendom, zei ze, en pochte dat iedereen in haar omgeving haar voor gek verklaarde dat ze zo gul was. Mijn zoon ging langs, met de van te voren bedachte vraag wat te doen als de oude accu het zou begeven, en kwam huilend terug: zijn vader zou de benzine en alle kosten van het oude barrel betalen ook als er iets zou gebeuren. Ik wist van niets. Innerlijk sprong van alles in de rondte bij mij en triggerde (te veel). Auto teruggegeven op tactische manier: zoon heeft die auto echt niet nodig en het is nog niet verantwoord ook. Moeder was woest, klaagde succesvol bij dochter die mij voorzag van commentaar vol met leugens van moeder.
    Ik heb even nodig gehad er bovenop te komen, maar intussen, de zon gaat op, ook voor mij, en jou. Ik leer van jullie, leer elke dag, groei volwassen en groei innerlijk kind, onderweg, Dank dank dank, Gerrit

    1. Tjee Gerrit, wat een verhaal over die auto. Hier had jou moeder inderdaad eerst met jou over moeten overleggen.
      Om verschillende redenen;
      Verzekering
      Veiliheid
      Kosten in het algemeen. Een scholier of student kan deze kosten gewoonweg niet opbrengen. Bovendien voor het leerproces van jou zoon is dit ook niet goed.
      Daarnaast krijgt hij een ov jaarkaart. Dus heeft die auto helemaall niet nodig.
      En dan het belangrijkste; het ondermijnen van jou gezag. Dit soort zaken moet ze gewoonweg eerst met jou overleggen.
      Goed dat he de auto terug hebt gegeven.
      Grt bobo

  11. Heleen, dankjewel voor je verhaal. Zo veel herkenbaars. En zo veel reacties die ook weer herkenbaar zijn en ondersteunend om te lezen. Dank jullie wel.
    Ook ik ben nu pas, op mijn 56e, echt bezig voor mezelf op te komen. Heb in mijn leven, wel tot mijn 40e, tientallen jaren anorexia gehad, ik denk toch dat dat er ook mee te maken heeft gehad.
    Ik zou pagina’s vol kunnen schrijven over alles wat ik herken in jullie verhalen, het afgestemd zijn op de ander, het gevoel hebben er niet te mogen zijn zoals je bent.
    De bestraffing voor het stelen van iets kleins, ik heb dat ook meegemaakt! Met mijn ouders in de auto naar het politiebureau. Ik was 7 of 8. Stoppen voor het bureau en dan weer terug. Daarna nog een andere straf, van een sportclubje afgehaald. Het verdriet over de boosheid van je ouders en van anderen, de verwijdering die je voelt.
    En dat was nog niets vergeleken met de strijd die je eigenlijk per definitie moest leveren om je ook maar enigszins geliefd te voelen en veilig.
    Ik heb de afgelopen jaren, na twee jaar met een verschrikkelijke narcist en een zware burn out, veel vooruitgang gemaakt. Ben nu veel mondiger, kom meer voor mezelf op. Het is nog steeds iets wat me moeite kost, niet vanzelfsprekend is. Ben ook een HSP’er. Die gevoeligheid is ook mooi, een gave, maar je kunt, zeker met een verleden van narcistisch misbruik, ook makkelijk verwond raken.
    Toch, het kan. Ik word sterker, onmiskenbaar. Ik ervaar mijn gevoeligheid ook vaak als een rijkdom. En krijg langzaam meer inzicht, kan dingen beter plaatsen en verwerken.
    Ik lees de verhalen op deze website en denk, wat een mooie mensen allemaal! Eigenlijk zouden we een heel groot, samenvattend verjaardagsfeest moeten organiseren, dat wél fijn en liefdevol en mooi en gezellig is. : )
    Maar deze website is ook al heel wat!
    Ieder hier heel veel goeds en sterkte gewenst met zijn/haar ontwikkeling!

    1. Herkenbaar jouw proces. Ik ga me meer en meer thuis voelen tussen de lotgenoten, wat op zich ook al een feest is!
      Digitale knuffel voor je!

    2. Lonne, wat leuk dat je schrijft dat er zoveel mooie mensen zijn hier. Dat denk ik namelijk ook vaak en ik vind het dan best heel jammer dat ik deze mensen in het dagelijks leven niet gemakkelijk tegenkom. Ik krijg hier altijd zo’n gevoel van verbintenis dat ik ze allemaal wel zou willen spreken. Gezellig aan de koffie samen, maar een half woord nodig.
      Ik lees het tussen de regels door. Ik lees het ook in jouw berichtje. Je bent vast een heel lief mens dacht ik. Het voelde voor mij heel warm jouw bericht.
      Zo, steek die maar in je zak lieve Lonne.
      Hart-e-lijke groet,
      M.

  12. Ik zat te denken…wat het zo moeilijk maakt om los te komen van een narcist is dat je moet gaan zien dat zijn gedrag niet verklaard kan worden vanuit normale sociale interactie.
    Gewoonlijk is dat het kader waarin wij mensen tot begrip komen, van de ander, maar ook van onszelf.
    In het contact met een narcist word je echter nooit wijzer, alleen maar verwarder.
    Waarom is het dan zo moeilijk om dit contact te laten voor wat het is en er geen enkele energie meer in te steken?
    Omdat normaal voelende mensen altijd zoeken naar de sleutel tot harmonie tussen mensen onderling.
    En omdat de narcist nu eenmaal perfect kan doen alsof het niet aan hem ligt, rijst bij jou uiteindelijk altijd de twijfel aan jezelf en zit je als een vis vast aan het haakje.
    Het vergt heel veel oefening om de negatieve emoties die narcisten bij ons oproepen te kunnen laten zijn voor wat ze zijn. Onze emoties verblinden ons vaak voor wat er werkelijk gaande is.
    We raken gestrest, we worden angstig of boos, of beter gezegd meestal dit allemaal tegelijk en kunnen dan niet meer helder denken.
    Al deze onrust valt echter weg wanneer je beseft dat de enige emotie die in het contact met een narcist op zijn plaats is, géén emotie is. Er is namelijk geen sprake van echt, valide contact, er is geen band, geen interactie.
    Het is pijnlijk om dat te beseffen, met name als je er al heel lang heel veel energie in gestoken hebt.
    Maar de enige realiteit is dat er niks aan liefde of intimiteit tussen jou en de narcist bestaat, hetgeen dus weer betekent dat jij al je inspanningen gelukkig kunt staken!
    Voor normale mensen is dit echter een heel vreemde gewaarwording, het moment waarop je beseft dat er mensen zijn die zó gestoord zijn, dat je het allerbeste geen enkele relatie met ze kan hebben. Je kunt ze niet veranderen, je kunt ze niets uitleggen, het heeft geen enkele zin om wat voor moeite dan ook te doen.
    Een les in loslaten. Het duurt lang, maar het is mogelijk..

    1. Wat een heldere weergave van mijn worsteling Simone. Dank je wel daarvoor.
      Alleen dat loslaten…. dat is nou net wat je niet wilt wanneer het je kind betreft…
      Maar je zet me op het spoor van niet meer proberen een echte harmonieuze band te willen. Het is een onvermogen bij mijn kind. Zorg en wederkerigheid lijkt zij niet te kennen. Waarschijnlijk zijn pogingen van mij om ons kontakt harmonieus en een mate van vertrouwelijk te laten zijn, confrontaties met haar onvermogen.
      Ik moet het dus niet meer willen….

      1. Kan me ontzettend goed voorstellen dat zoiets het laatste is waar je bij je eigen kind aan denkt.
        Het is volstrekt tegennatuurlijk, maar ja dat is haar houding blijkbaar ook.. 🙁

  13. Hallo M., en Gerard, heel erg bedankt voor jullie lieve berichten!
    Deze website is echt waardevol, ik vind er ook veel steun in. In het dagelijks leven is het inderdaad niet makkelijk om mensen tegen te komen die begrijpen wat voor proces je doormaakt.
    Ik meen het echt en het is gewoon zo. Mooie, bijzondere, gevoelige, waardevolle mensen zie ik hier. We hebben zo veel kracht, eigenlijk. En ik vind het ook zo leuk dat Heleen, ‘al bijna 70’, schrijft dat ze er er gewoon voor gaat, voor haar verdere herstel en ontwikkeling. 70 is nog helemaal niet oud hoor Heleen!
    Laat je ‘t even weten als je jarig bent? Dan vieren wij het mee! : )

  14. een regenbuitje op z’n tijd is goed voor de tuin en goed voor de mens, dus je hebt me echt wel aan het huilen gekregen.
    ik ben jarig op oud strijdersdag , een kleine rebus, dus nog 2 weken.
    neem allemaal een hap diepe adem en geef jezelf een schouderklopje van me dan 😉
    en zoek de zon op.
    Sommige reacties brengen me in verwarring. het is zoveel openlijker wreder dan in mijn jeugd. ik ging er in met boter en suiker, zou een vriendin van mij zeggen.
    Mijn ouders hadden wel empathie maar idd zoals Iris beschrijft in dat 2e boek van haar, als helpers.
    ik heb me nooit verzet totdat ik weggestuurd werd en toen was ik al 18.
    Dus een toneelstuk van weggedaan worden en dan toch net niet heb ik niet gehad.
    Wel is mijn oudere zus door ons op de trein gezet naar Zwitserland om in een kinderhuis te gaan werken. Ze had het gewaagd om twee keer te blijven zitten op de middelbare school. Ik heb het fotootje nog: zij op het station idd zittend op de koffer, de jongere kinderen stonden erbij te kijken. Wat een toonbeeld van verlatenheid. En ja, je houdt je dan wel koest als je ziet dat het zo met jou kan gaan.
    Mijn wegsturen heb ik ervaren als een emotionele breuk, Moeder moest gered, dus vader organiseerde dat en ik deed er niet toe. Ik had mijn eerste liefdesverdriet en dat was bedreigend voor haar, want raakte aan haar eigen trauma. Ik was blijven hangen thuis na mijn middelbare school, maar dat was opeens niet meer nodig.
    Ik deed mijn hart op slot, terwijl er uiterlijk niet veel veranderde. Achteraf weet ik dat daar de breuk zit. Ik had alles voor haar over maar onbeloonde moeite.
    Wat is nu een verborgen narcist? Het stardom spat er niet af, maar op de keper beschouwd draait het hele gezin om haar of hem. Ik denk dat ik van de oudere kinderen heb afgekeken dat verzet weinig opleverde aan rust of zelfstandigheid. Wel veel gedoe, ik heb als klein kind met grote ogen staan kijken en veel emoties van anderen overgenomen.
    Nog een toekomst voor me: zeker. ik word notabene ook oma binnenkort. Ik heb er altijd jonger uitgezien en dat is nu een voordeel. En emoties die erkend en opgeruimd zijn, belasten je lichaam niet meer en ik ben gezond.
    dankbaarheid is de gezondste emotie en jullie allemaal alvast bedankt voor alle reacties hier.

  15. Makkelijke rebus Heleen! : )
    Staat genoteerd, die dag! Stel je maar een heel groot veld vol mensen voor (zoiets als bij de inauguratie van Obama 🙂 ) met vlaggetjes en bloemen, mensen die jou allemaal een geweldige dag wensen en nog vele gelukkige jaren!
    En Simone, ook bedankt voor dat goede stuk over loskomen van een narcist. Het is waar, hun gedrag valt buiten de normale sociale interactie en omdat je dat niet doorhebt probeer je daar zelf toch steeds op terug te komen, probeer je binnen dat kader de boel te repareren, en de narcist te helpen. Maar het is niet mogelijk, en je verliest jezelf erin, op een vreselijke manier.
    Ik ben al jaren bezig om te herstellen van de strijd die ik heb geleverd om een harmonieuze relatie te krijgen met mijn narcist. Hij deed laatst nog een toenaderingspoging. Ik had zoveel voor hem gedaan indertijd, en het ging nu veel beter met hem, konden we misschien weer eens afspreken?
    Nee. Ik ben zo blij dat ik dat nu kan zeggen. Het contact is inderdaad misleidend, leeg, schijn. Het is een oefening in loslaten geweest, heel moeilijk, heeft jaren langer geduurd dan mijn relatie met de narcist. Ik vind het echter ook een enorm waardevolle les, er zitten veel meer kanten aan dan alleen de narcist uit je leven zetten.
    Wel heeft het een paar jaar geduurd hoor voordat ik dit kon inzien. Maar ik ben nu veel sterker. En leer en ontdek nog steeds dingen. Niet altijd makkelijk. Maar ik ga ervoor.
    Herstel is mogelijk! Heel veel goeds en sterkte iedereen!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *