Jezelf vergeven na een relatie met een narcist

Dit is een gastcolumn van Diane

Na de breuk met een narcist, is jezelf vergeven moeilijk. Omdat je het eigenlijk al die tijd al wist, want je intuïtie liet het je eerder al weten maar dat negeerde je. Ook in alles om je heen was het al meerdere keren duidelijk geweest. Je verloor steeds meer energie, liefde, gezondheid en waardevolle tijd. Ook je ervaringen lieten je zien dat wat je ook deed, je steeds weer in alles ondermijnd werd en alles je werd afgenomen. Al die tijd voelde je het al knagen, dit is niet pluis, dit schip is zinkende maar je luisterde niet naar je gevoel.

Na de schipbreuk bleef je geruïneerd achter, ontdaan van je bezittingen, vrienden, familie en je (zaken-) relaties. Je was nog jaren in een strijd verwikkeld en/of was je leven niet zeker omdat de narcist zijn macht koste wat kost niet op wilde geven of nog erger, je letterlijk wilde vernietigen. Met een soms verbrijzelde emotionele en lichamelijke staat van gezondheid probeerde je jezelf aan wal te hijsen en voorzichtig enkele stappen voorwaarts te maken. Maar voortdurend achteromkijkend blijf je jezelf voor je hoofd slaan en jezelf afvragen hoe het zo ver heeft kunnen komen. Nooit had je kunnen bedenken dat dit je levensloop zou worden met medewerking van ondergetekende. De persoon waarin je het meest teleurgesteld bent, ben je zelf. Je schaamt je, en voelt teleurstelling in je handelen, je passiviteit, je naïviteit, je eeuwige goedwillendheid en je oneindige relativeringsvermogen.

Je probeert je leven weer op te bouwen maar toch blijf je het je jezelf kwalijk nemen. Je voelt je schuldig ten opzichte van alles en iedereen die je hierin betrok. Naar je kinderen waarschijnlijk nog het meest. Je blijft onzeker over de toekomst, in het aangaan van nieuwe dingen en het maken van keuzes. Zo gaat het leven voort en kun je het verleden en de teleurstelling in jezelf maar niet achter je laten.

Je zult jezelf moeten vergeven en zien en accepteren dat wat er plaats vond in je leven tot dusver, je bracht op dit punt van helderheid en groei. Jezelf vergeven is misschien een lange weg, maar die moet je gaan om weer te kunnen groeien en daarna te bloeien. Het kost tijd om te reflecteren, wat, wanneer en waarom gebeurde er(?), om te helen, het helen van open wonden in jezelf, en daarna het (terug) vinden van het geloof in de waarde van jezelf.

Je eigenwaarde zoek je straks niet meer buiten jezelf maar draag je bij je en de oude patronen van jezelf niet waardig voelen herken je en buig je om. Je verleden is nu je kracht en je kennis is nu je macht. Die geef je nu en nooit niet meer uit handen, want die zit van binnen in je, en draagbaar bij je.

46 gedachten aan “Jezelf vergeven na een relatie met een narcist”

  1. Diane, wat een prachtige tekst. Herstellen duurt een periode en het kan. Vergeving van jezelf en loslaten wat niet goed was en wie niet goed was, is één van de belangrijke onderwerpen. Wat een geluk hebben wij, he, om inzicht te krijgen, en te herstellen. Gerrit. (mijn verhaal staat ook ergens).

  2. Als kind van twee narcistische ouders kan ik mij niet vinden in het mijzelf vergeven.
    En eigenlijk heb ik in elk geval moeite met het gegeven van mezelf/jezelf vergeven, komt op mij over als dat je een dader voor jezelf was en een echte dader is voor mij iets anders.
    Ik ga ervan uit dat ik in elke situatie beslis en handel zoals het mij op dat moment goed dunkt en is dat achteraf niet handig geweest of zelfs beschadigend dan is dat zeker jammer en pijnlijk en ga ik kijken hoe ik dat kan herstellen bij mijzelf.
    Het gaat mij echter te ver mijzelf daarmee als een dader naar mijzelf toe te zien.

    1. Sandy, ik begrijp helemaal waar je vandaan komt. Vanuit het perspectief van een kind met N ouders zal er geen herkenning zijn, maar eerder verontwaardiging en ja zelfs irritatie en boosheid, ik snap je helemaal.
      Als kind bent je weerloos. Er is in mijn optiek niets dat beschadigender is dan in de buurt van een N opgroeien laat staan opgevoed worden door een ouder/verzorger met deze persoonlijkheidsproblematiek. In geen enkel opzicht is jezelf vergeven dan van toepassing.
      Het toont ernorme geestelijke veerkracht en weerbaardheid als je als mens in deze omstandigheden opgroeit, in retrospectief alles kunt doorgronden en hier je kracht van te maken, ook al is het met vallen en opstaan. Respect!
      Mijn perspectief is anders, als je op latere leeftijd wanneer je min of meer al gevormd bent, met dit fenomeen te maken krijgt, is in retrospectief vaak schuldgevoel en in het verlengde daarvan het vergeven van jezelf het obstakel tot helen.

  3. Mensen, we moeten iets gaan doen. Dagelijks worden er nieuw slachtoffers gemaakt. We moeten stoppen met zelfbeklag. We moeten ervoor gaan zorgen dat narcistisch gedrag gestraft wordt. Psychische mishandeling is strafbaar. Narcisten moeten aan het daglicht worden blootgesteld op een “Metoo” pagina, te lezen voor iedereen.

    1. Meija, ik ben het eens met het feit dat er meer aandacht moet komen voor het feit dat NPS een verborgen destructieve, zéér onderschatte (en maatschappij ontwrichtende!) etterende zweer is die helaas bij (niet ervaringsdeskundige) professionals op de ‘blinde vlek’ zit… Echter een “Metoo” pagina, ofwel het stigmatiseren of vervolgen van ‘zieke’ mensen is naar mijn mening een narcistisch gebeuren. Soort massa hysterie ontketenen die zn doel voorbij schiet? Geloof mij, ik zou alle narcs die mn leven getorpedeerd hebben graag ter verantwoording willen roepen, maar…dat is nu net het punt hier!! Die nemen ze niet want dat zien ze niet! Beter is om bij de kern te beginnen, jezelf, je kinderen etc, weerbaar worden en maken om als gezond mens verder te gaan (je hebt zélf ook een, al dan niet bewust en gewenst aandeel hierin gehad). Heksenjacht is geen gezond weerwoord, oog om oog, tand om tand…?? Zoals hierboven gesteld wordt: vergeven is de weg tot helen!! Ikzelf ben na 57 jaar totáál niet van het ‘vergeven’ maar heb door ervaring (een narcist kun je nóóit laten ‘boeten’) en zoeken begrepen dat vergeven niet gaat over het feit dat je degenen die je de grond in trapten ook wilt zien bloeden, maar dat je in het reine komt met jezelf. Jezelf vergeven slaat nergens op, ik heb geen zonde begaan….Vergeven is een woord dat veel gebruikt is in de bijbel en wordt dus vaak nogal letterlijk opgevat. Voor mij als humanist betekent het: begrijpen, lesje leren en dóórgaan met leven. (au au) Alles wat aandacht krijgt…groeit! Snap je? Sterkte!

      1. De enige reactie op een narcist is: laat gaan die bal
        afstand nemen, ‘take your losses and go’.
        Al het andere voegt toe aan de aandacht die de narcist wil krijgen mijns inziens.
        Nu schiet mij te binnen dat het heel goed was dat ik na jaren geen contact met mijn ouderlijk gezin, toch weer contact had maar dan met mijn grenzen. Ik ben daardoor bij het sterven van mijn narcistische moeder geweest. Ik weet dus dat ze echt weg is. Gek genoeg klinkt dat weer veel te grof als ik dat schrijf, maar dat is wel zo.
        Over gevoel van onveiligheid gesproken !
        Adriaan van Dis noemt zijn boek over zijn moeder’s sterven “ik kom terug”.
        En hij schrijft: ” Soms was het een oprecht slecht mens” als hij het over haar verdeel-en-heers tactiek tussen zijn zus en hem heeft. Opvallend is dat hij het hier over HET heeft. Hij heeft het over zijn moeder ! Het gaf mij een schok.
        Hij durfde dat, weliswaar afstandelijk, toch zomaar in zijn boek te zetten. Oef.
        Ik ben opgegroeid in een zeer protestants gezin. God zat bij ons aan tafel en ook ‘s avonds voordat ik ging slapen, terwijl mijn moeder er naast zat, hardop bidden. Het was geen hel-en-verdoemenis geloof, maar wel erg veel dagelijkse zonde en vergeven ervan vragen. En waarvoor ?
        Ik ben het helemaal eens met Anne-Marie. Ik heb geen zonde begaan.
        Ook al ben ik getrouwd geweest met een narcist en ik ben gescheiden. Die beslissing moest ik nog zelf nemen ook en er alleen de verantwoordelijkheid voor dragen. Dat is zwaar genoeg.
        Ook al heb ik een waarschuwingssignaal ‘vergeten’ voordat ik met hem trouwde, dat maakt mij nog niet verantwoordelijk voor zijn daden.
        Het prettigst vind ik het gebruik van het woord zonde in de uitdrukking ‘dat is nou echt zonde en jammer en dan gaat het b.v. over vergeten om eten in de koelkast te zetten, zodat het bedierf.
        Sneu dat het zo gelopen is. Het had goed kunnen gaan. In de normale wereld.

    2. Er moet inderdaad iets gebeuren vooral voor de kinderen van narcisten.. het stopt hun hele ontwikkeling. Ik heb het idee dat er zeker meer inzicht hierin komt bij instanties en dergelijke maar ze zijn er nog lang niet! ik heb mn kind kunnen redden eindelijk na 5 jaar… en is nu veilig niemand geloofd je tot bewezen, maar dan ist eigelijks al te laat het kwaad is al geschiet…
      Het liefst zou ik iedereen in zn situatie willen redden want dit gun je niemand!!! Het vernielt je hele bestaan en dat van de kinderen vooral.
      Graag wil ik de kinderbescherming en jeugdhulp bedanken voor het vernielen van mijn lieve zoon.
      Groet N

    3. Mee eens..
      Ik maak het nu voor de derde keer mee. Deze keer zag ik het aankomen en ben er bewust in gebleven om mezelf te sterken en mezelf te leren vertrouwen op mezelf.
      Maar waar ik niet aan heb gedacht is het moment dat ik het verbrak er vrijwel direct een nieuw slachtoffer zou zijn.
      Het maakt me woest. Natuurlijk ben ik blij ervan af te zijn, maar ik heb het gevoel alsof je er alleen maar vanaf komt als je ‘ afsmeert’ aan de volgende.
      Daar heb ik het nu behoorlijk moeilijk mee.

    1. Holy, holy, holy shit.
      ik weet het ook niet, maar ik blijf het gevoel houden dat we niet weten waar we het over hebben als er gezegd wordt dat je jezelf moet vergeven.
      Of boos bent op jezelf?
      Wát is vergeven eigenlijk?
      Is dat dat je geen wraak meer neemt op jezelf?
      schuldgevoel?
      Is dat bijvoorbeeld niet juist een reactie op de narcist zelf, door de narcist uitgelokt???
      Denk je dan wel genoeg dóór over wat narcisme betekent, wat t met mensen doet.
      Is boosheid voelen makkelijker dan de pijn voelen? Ja dit kan met mensen gebeuren, dit kan je overkomen, ja mij ook.
      Gebrek aan controle, dat is het. je hebt niet alles in de hand hoe je leven loopt, dat is een illusie. En het is pijnlijk als je die moet opgeven.
      Het is niet alleen vanwege jouw stukje, het is bij alle stukjes dat ik dit gevoel heb. behalve van Sandy.
      ik kan alleen maar hopen dat jij Alexandra, je armen om jezelf heen slaat en je wiegt.
      en wees boos op de juiste persoon alsjeblieft.

      1. Heb ik ook en dat klopt best wel volgens mij Heleen! Al die woorden uit onze (calvinistische bla bla ) opvoeding……wij zijn geen slachtoffers (wel doelwit) wij hebben onszelf niet gemaakt en hebben ons best gedaan te overleven met wat we hadden en met IN ACHT neming van andere mensen (!) maar we zijn niet schuldig of inferieur, we hebben een pijnlijke levensles geleerd en die moeten we gebruiken toch?!

      2. Precies Heleen,voor mij is vergeven een iets wat je doet naar iemand toe die je iets heeft aangedaan, in welke gradatie dat ook maar is.
        En worstelen met schaamte- en schuldgevoelens bij jezelf als je slachtoffer van een dader bent geworden is een hele zware weg, om je eigen balans van eigenwaarde, zelfvertrouwen, veiligheid, enz. (terug) te vinden.
        Hoe krom is het dan om een weg te zoeken naar jezelf vergeven? Dat vind ik een slechte stap, want daarmee haal je jezelf onderuit door te stellen dat je iets fout gedaan hebt, dat je te zwak of gestoord was omdat je gedaan hebt wat je hebt gedaan. Voor mij zit je dan nog inderdaad in dat (narcistische) web vast.
        Als kind kan je niet anders inderdaad Diane, alleen als volwassene kan je dat net zo goed overkomen, daar hoef je niet naïef, zwak, te open, te aardig, te gevoelig, gestoord of wat dan ook voor te zijn.

      3. Herkenbaar Sandy en Heleen. Wat narcistische ouders bij kinderen doen, noem ik narcistische kindermisbruik en mishandeling. Als kind doe je niets verkeerd. Soms denk ik wel eens: als ik nou een ander kind geweest was, een grotere mond gehad zou hebben etc. Dan zoek ik de schuld (verantwoordelijkheid) bij me zelf. Achterliggende gedachte en wens is dan, dat ik er controle over had kunnen hebben. Maar ik was wie ik was, gewoon een kind. Ik had die controle niet, juist niet, juist de machteloosheid was telkens zo groot. Elke keer weer proberen om het ‘goed’ te doen, alsmaar weer vernedering en beschuldiging door de ouders. Hád ik als kind maar schuld, want dan had ik keuzes gehad om wel of niet voor deze ouders te kiezen. Bij verkeerde keuzes had ik mezelf ook kunnen vergeven. Maar ik heb niets fout gedaan in het misbruik dat mij is overkomen. Dus ik moet leven met die onmacht, je kan ook niet weggaan bij je ouders. Nu compassie tonen naar dat kind toe, ouder zijn voor dat meisje.
        Voor volwassen slachtoffers kan het ook makkelijker zijn verantwoordelijkheid bij jezelf neer te leggen dan de onmacht te voelen van het verraad dat je aangedaan is. Dat geeft een gevoel van controle, alsnog. Je had gewoon andere keuzes moeten maken… Dan hoef je de enorme onmacht niet te voelen. Aan de andere kant, als je maar blijft in zo’n relatie waarin je eigenlijk al weet dat het een zinkend schip is,… Lijkt me ook heel moeilijk om er dan maar uit te stappen (als de narcist dat al toelaat!) en als er kinderen bij betrokken zijn. Het lijkt me heel voor moeilijk voor de mensen die in zo’n situatie zaten/zitten. Compassie voor jezelf is dan hard nodig, lijkt mij. En groeien in wie jezelf bent en daar krachtig in worden.

      4. Voor veel mensen die herstellende zijn van een traumatisch of geweldadig (einde van) een relatie met een narcist is een van de manieren om weer in verbinding met jezelf te komen en te helen, jezelf innerlijk vergeven. Het betekent juist milder zijn tegenover jezelf en niet langer meer alle verantwoording voor wat er gebeurde bij jezelf leggen, want dat was onderdeel van de oude patronen, voor alles (letterlijk) de verantwoording nemen. Het begint dus allemaal bij jezelf, herstel van je kern, om jezelf weer als heel mens te kunnen manifesteren en om weer gezonde verbindingen aan te kunnen gaan. Daarnaast zijn er nog andere manieren om te helen van dit soort traumabindingen. Processen die naarmate de intensiteit of duur van zo’n verbintenis behoorlijk wat tijd in beslag kunnen nemen, afhankelijk van de persoon en de situatie. Dit kan oa zijn door herkenning en erkenning via anderen, alleen of met hulp doorzien en doorbreken van oude patronen, werken aan weerbaarheid en zelfwaardering etc etc. En goed zorgen voor jezelf en daarbij een rolmodel zijn voor je kinderen.
        De stelling in een van de reacties, dat de enige reactie op een narcist” is deze bal te laten gaan en je verlies te nemen” is wellicht in dit medium wat kort door de bocht en simpel.
        Vooral voor de velen onder ons die hun kinderen aan een dergelijke persoon/ouder minshandelaar nog jaren onbeschermd moeten blootstellen waardoor deze kinderen door de N gebruikt worden als wapen in een machtsstrijd of geestelijk/lichamelijk mishandeld worden uit sadisme (dit is ook vaak 1 van de minder fraaie karaktertrekken). Mensen die een vermogen hebben gestoken in rechtszaken waarbij rechter/hulpverleners het af laten weten met een onkundigheid/onwetenheid die onnavolgbaar is.
        Of voor diegenen die soms langer dan 10 jaar met ernstige lastering, stalking en/of bedreiging te maken hebben of hebben gehad waardoor deze mensen grote moeite hebben om maatschappelijk te blijven functioneren en te werken.
        Deze mensen willen inderdaad vaak niets liever dan verder gaan, vanaf dag 1 omdraaien en nooit meer omkijken en negeren wat er nog is.
        Als het toch allemaal zo simpel was:-)
        En ja het kan iedereen overkomen die een niet hele kern heeft en dat zijn er velen.

  4. Lieve Diane,
    Dankjewel, het is zo ondersteunend te weten dat anderen een vergelijkbare ervaring hebben. Ik ben bijna drie jaar verder, een heel grote zak met geld armer, mijn veiligheid kwijt (mijn ex is helaas gewelddadig en een stalker), heb mijn thuis achter me moeten laten, en mijn vertrouwen in mijn medemens (als het dieper gaat dan oppervlakkig contact) maar vooral: vertrouwen in mijzelf en mijn beoordelingsvermogen is ernstig beschadigd.
    Ik ben bezig met de opbouwwerkzaamheden: mijn gevoelsleven leren kennen, erkennen, herkennen. Dat is belangrijk voor mij, als persoon, maar ook als moeder. Ik wil mijn kind helpen opgroeien tot een emotioneel evenwichtig en zelfbewust mens. Daarbij zal ze mij als rolmodel gebruiken, en ook dat maakt het belangrijk mijzelf ter hand te nemen.
    Al doende wordt pijnlijk duidelijk hoezeer het hier om een familiaal patroon gaat. Mijn moeder is zelf meestal niet-congruent als ze te maken krijgt met haar donkere emoties (boosheid, frustratie, verdriet). En ook ik ben de neiging om het fenomeen “hier voel ik me niet wel bij” te onderdrukken. Zeker als ik sterke emoties bij anderen voel, die overstemmen mijn eigen binnenste. Láát ik overstemmen, zou ik beter zeggen, want ook als hooggevoelig mens kun je jezelf natuurlijk prima trainen jezelf beter in het oog te houden.
    En ik moet zeggen dat het ook wel lekker voelt, eindelijk maar bewust te worden van de gedachte: Die buikpijn, dat knagende gevoel van binnen, dat komt door een ander. Schijt wat de rest van de wereld er van vindt, en of het redelijk zou zijn het “nog even vol te houden”; ik wil beter behandeld worden dan zo. En dus bijt ik van me af, doe ik niet meer mee, laat een ander weten dat het me maar niets bevalt. Of probeer dat tenminste.
    Want: hoe logisch en voor de hand liggend het allemaal ook mag klinken, het uitvoeren is echt niet bepaald simpel. Eerst dat knagende gevoel voelen, herkennen. Dan onderkennen. Je eigen gevoel versterken tot boven de signalen uit de omgeving (zodat je jezelf überhaupt kunt waarnemen). Nagaan wat er zich voordoet, waar je bespeeld of beledigd wordt. En dan nog eens bespreekbaar maken op een wijze, toon en moment die past bij de persoon, de overschrijding, de situatie… zonder emotioneel “weg te gaan”… Ik vind het heel, heel moeilijk, de eerste stap al, en dan komt die angstaanjagende tweede stap nog… brrr.
    En toch, het is geruststellend dat ook andere, toch emotioneel heel evenwichtige mensen hiermee worstelen. Het maakt dat ik mezelf kan dwingen de lat niet al te hoog te leggen. Maar, mijn hemel, wat ís het eng….!!
    Herkennen jullie dat?
    Groetjes,
    Reigerschap

    1. helemaal herkenbaar voor mij. prima verwoord en aangekaart.
      zelfs hier op deze blog mijn waarheid schrijven vind in zo eng dat ik een dag rondjes loop om mijzelf weer uit te vinden. Gelukkig kan ik ook om mijzelf lachen, maar het zit er wel.
      Bang voor de backlash, de terugklap als je ruimte voor jouw zelf vraagt.
      Dank voor jouw verhaal !

  5. Ik had het ook mezelf kwalijk genomen na een relatie van 5 jaar met een narcist. Ik bleef hem zien in onze kerk gemeente. Hij blijft me vriendelijk groeten. Ik bleef gewoon afstand houden, en zeker voor mijn nieuwe partner waarmee ik verloofd ben. Inmiddels heb ik hem vergeven en mezelf ook. Ik ben pas geopereerd aan mijn voet. Mijn verloofde zorgt goed voor mij. Zo kan ik de nare oud zeer achter me laten.

  6. Narcistisch gedrag!?
    Tot het diepste in mijn ziel heb ik mijzelf ontmoet; mijn angsten en zelf rechtvaardigin-gen. Nu heb ik meer kennis en een bepaalde macht over mijzelf. Ik heb mijzelf daarmee niet geharnast en blijf kwetsbaar, zoals het wiebelende clowntje zal ik wel veel eerder weer in balans komen, terug bij mijzelf en dat te weten voelt goed.
    Mijzelf schuldig voelen heb ik ergens in de processen losgelaten. Beide “speelde we het spel” en beide hebben we hierin verantwoordelijkheden. Ik heb keuzes gemaakt, ben behoorlijk mijn grenzen over gegaan. Het waren MIJN keuzes en daar draag ik de verantwoordelijkheid voor, hoe dan ook! Ik ben en kan niet meer boos zijn op de ander nu ik weet wat haar is overkomen en het nodig heeft om te zijn zoals ze is om te overleven. Ze doet enorm haar best om een goed mens, goede vrouw te zijn, maar ook zij kan niet geven wat er niet in haar is, daarin heb ik ook zo mijn beperkingen ten opzichte van haar. Zij heeft het ook nodig om haar grenzen duidelijk te hanteren om te zijn wie ze is en dat respecteer ik. Ik ben een mens van samen, zoek hechting en intimiteit, dat is een blijvende factor. Ik hou van haar, daarin is nooit iets veranderd. Mijn hart klopt nog steeds voor haar, zoals in het begin. Is er sprake van trauma binding? Het zal wel zo zijn. Het maakt mij niets uit wat het is. Mijn hart kan en wil ik niet verraden. We hebben 30 jaar huwelijk achter de rug, Drie volwassen kinderen maatschappelijk goed functionerend in grote lijnen wetend wat onze strijd is en het strijdtoneel waarin zij zijn opgegroeid. Beide hebben we warme relaties met hen en beide zijn we daar dolgelukkig mee.
    Waar ik nog behoorlijke moeite mee heb is, dat ik mijn verhaal nergens kwijt kan. Nergens erkenning vind voor mijn verhaal zonder in een discussie te belanden over mijn waarnemingen, hoe ik de dingen ervaren heb. Mijn vrouw heeft daar onbedoeld een behoorlijke bijdrage in, zonder dat zij er iets aan kan doen. Zij is hoog intelligent, helder denkend, een enorm charisma. Ergens binnenkomend zorgt haar innerlijke kracht er al automatisch voor dat mensen, zonder dat er ook maar één woord is uitgewisseld, zich aan haar loyaal verklaren en dat heeft mijn leven behoorlijk bemoeilijkt. Ook bij en met therapeuten. Daar kan zij niets aan doen. Het is er gewoon, maar mijn verhaal vertellen is moeilijk, zo niet onmogelijk, mensen geloven mij niet, kunnen het zich nauwelijks voorstellen. Ik geloof in haar integriteit van handelen en zie ook de blinde vlekken daarin, vaak moeilijk te pakken. Ik moet het, hoe klein het ook mag zijn, duidelijk en concreet maken en naar haar uitspreken en bespreken.
    UIteindelijk zijn we met zijn tweeën en zullen het zelf moeten oplossen, ondanks alle passerende (deskundige) hulp in onze levens.
    Schuldgevoelens heb ik niet meer, maar mijn behoefte aan erkenning leeft nog. Dit verhaal opschrijvend, in dit medium, geeft mij een stukje opluchting.

    1. Beste Rob, dit leest als een behoorlijk complexe situatie. Zolang je het kunt rechtvaardigen naar jezelf en een redelijke balans heb kunnen vinden in de omgang kun je vast overleven. Jezelf beschermen en handhaven in een niet wederkerige relatie lijdt vaak tot erosie van het eigen innerlijk geluk. Ik begrijp dat de band die er is met de kinderen en de trouwhartigheid van je karakter maken dat je gebonden en verbonden wilt blijven. Een mens met een echte narcisctische persoonlijkheid is niet in staat om een warme band met zijn of haar kinderen op te bouwen (naar mij idee inzicht en ervaring), dus ik vraag mij af hoe de band tussen moeder en kinderen is ontstaan zoals je beschrijft dat deze is, als er sprake is van een echte persoonlijkheidsstoornis. Dit is zo goed als uitgesloten. maar misschien heb je daar zelf ook al zo je ideeen over. In elk geval goed dat je je verhaal deelt, en reageerde nav mijn tekst, Gr Diane

  7. Dag Diana, Bedankt voor jouw reactie. Ook mijn trauma therapeut (Verdwenen Zelf) i.v.m. mijn secundaire trauma, vind mijn verhaal behoorlijk complex. Mijn vrouw heeft ook warme banden met de kinderen. Ik kan erbij vertellen dat zij m.n. in de puber jaren van hen op sluiperder wijze bondjes met hen heeft gevormd. Zij erkend dat en is besproken met de kinderen. Ondanks uitspraak van mijn therapeute geloof ik, ben ervan overtuigd, dat mijn vrouw geen narcist is, maar ook niet ontkennen dat er een behoorlijk portie narcitisch gedrag over mij is uitgestort, welke geduid kan worden als gedrag van een introverte, verborgen, dunne huid hebben narciste. Wat haar is overkomen als vanaf de zwangerschap en haar opgroeien binnen een evangelische setting is een ongelooflijk verhaal. Voorbij de voordeur, in de openbaarheid een geisoleerd huisgemeente en achter de voordeur is het sektarisch te benoemen. Voor mij is het meest grijpbare, als je er al een naam aan wilt geven, Secundaire Structuele Dissociatie (Professor Onno van het Hart). Voor alle duidelijkheid: de meest heftige periode (15 jaar) is voorbij. Samen kunnen we er nu redelijk goed uitkomen. Wat voor mij moeilijk blijft is, dat mijn vrouw dingen niet aanvoelt, alles gaat via haar hoofd, hechting, verbinding concepten worden in haar hoofd gevormd. Het boek; “Niemands kinderen” en het woord: “Geen bodem” hebben raakvlakken zoals ik mijn vrouw ervaar. Nadat ik mijzelf weer heb terug gevonden heb ik mijn houding tegenover haar veranderd in de verantwoordelijk naar haar terugleggen, in en met zachtmoedigheid. We zijn nu in staat om daar meer constructief mee om te gaan en niet alles op te willen lossen.
    Vaak heb ik op de randen van het ravijn gestaan in onze relatie, maar ben wel blij dat ik heb volgehouden.
    Ik wens jou in jouw proces overwinning toe, een overwinning in jezelf en dat je jouw innerlijk vrijheid tot vreugde van jouw hart lijdt.

    1. Rob, je laatste zin is onduidelijk: “Ik wens jou in jouw proces overwinning toe, een overwinning in jezelf en dat je jouw innerlijk vrijheid tot vreugde van jouw hart lijdt.”
      Als je alleen de persoonlijk voornaamwoorden neemt krijg je dit:
      Ik wens jou … dat je …. lijdt.
      Dat bevreemdt mij. Kan je nog eens schrijven wat je bedoelt?
      Je gooit wel de knuppel in het hoenderhok he.
      Iris schrijft dat niemand 100% alleen maar narcist is, dacht ik gelezen te hebben.
      Maar:
      ik heb nog steeds werk te verzetten om er achter te komen wat het effect was van het narcisme van mijn moeder en van 40 jaar geleden van mijn n-ex. En alle narcistische situaties die zich rondom mij afspelen. Ik meet af aan het effect dat het heeft. Bij mij zelfsabotage, ook heel vervelend, maar ik kom er wel uit.
      En dan kom jij met je kloppend hart voor je narcist/of toch niet.
      Er staan op deze site vele schrijnende verhalen van vrouwen die exen hadden die aan het psychopathische grenzen in wat ze hun naasten aandeden. Heftig. En
      dan nemen ze het ook nog zichzelf kwalijk dat ze er in getrapt zijn, terwijl ze – meestal in een vage, ongrijpbare notie – een idee hadden dat er iets niet klopte. In mijn opinie word je gevangen op je menselijkheid, op je empathie en dan ‘op sluipende wijze’ word je ondermijnd.
      Maar om het helder te stellen, ook al heb je niet naar je waarschuwingssignalen geluisterd, dat maakt jou niet verantwoordelijk voor zijn/haar daden. Eerst het vaststellen van de feiten, dan de verzachtende omstandigheden bekijken.
      En dan fiets jij er vrolijk tussendoor op deze site met jouw verhaal en stelt behoefte aan erkenning te hebben. Waarvoor eigenlijk?
      Ik kan niet over je leven oordelen. Je kinderen misschien wel.
      Er zijn vele soorten situaties, slachtoffers en ook fases in het proces van bewustwording.
      Nou kan ik je vertellen dat ik een vriendin heb, wiens man in mijn ogen een duidelijke narcist is, maar ook een autist, en een vader had onder wiens narcisme hij geleden heeft. Mijn vriendin is zich aan het ontworstelen, aan het definiëren waar zijzelf staat en we gaan het zien waar zij uitkomt wat betreft blijven of scheiden. Zij is begaan met haar man, ze hebben volwassen kinderen, maar oh, wat een diepgaande onzekerheid weet hij haar telkens te bezorgen. Het zal er om spannen of zijn controle behoefte haar een eigen zelfstandig leven naast hem kan gunnen.
      Sodeju.
      Kortom, er worstelen meer mensen met jouw dilemma. Is dat erkenning genoeg?
      Iris schrijft dat als een narcist ook zelf getraumatiseerd is, dat de binding dubbel zo sterk maakt. Dat is in het geval van opgevoed worden door een narcistische ouder zeker het geval, kan ik beamen.
      We kunnen er over blijven filosoferen en theoretiseren. Doe je eigen ding, leef je eigen leven, verdraag elkaar. Dat is een goed motto om mee af te sluiten.

      1. Excuses voor mijn slechte (grammaticale) Nederlands. Ik hoop dat de bedoelingen van mijn woorden zijn overgekomen.
        Ik heb diep respect voor mijn vrouw die narcistische ouders in een sektarische omgeving is opgegroeid. Ik heb in ons 30 jarig huwelijk de ongelooflijke waarheid van de effecten gezien en meebeleefd. De enorme complexiteit en gelaagdheid van de problemen kan/kon ik mij niet voorstellen. Ik ben prof. Onno van het Hart en Suzanne Boon dankbaar dat zij mij een begrijpelijk inzicht hebben gegeven wat en hoe er zich allemaal afspeelt als je belast bent LECVT (Late Effecten Vroegkinderlijke Traumatiseringen).
        Met het respect voor mijn vrouw, heb ik dat ook voor alle anderen die belast met deze levenslange effecten.
        Waar wil ik erkenning voor? Ik geef even een recent voorbeeld, welke zich voordoet bij therapeute van mijn vrouw (3 jaar). Ik vertelde dat zij heel veel energie stopt in haar werk functionele zaken en te weinig voor zichzelf zorgt (prive o.a. leuke dingen, hobbij’s. Zij heeft vele creatieve gaven en talenten, wil daar vorm aan geven, maar het komt maar niet van de grond. De therapeute richtte zich tot haar en zei: “Het werken levert je toch ook veel energie op”, hetgeen mijn vrouw bevestigde. Het kunnen vertellen dat zij veel vermoeid, soms uitgeput thuiskomt, weet ik inmiddels uit ervaring, levert een discussie op met: “Ja, maar’s”en zet mij in de verdediging. Ik wordt gewoon niet geloofd ,niet echt serieus genomen. Zit dat in het automatisch verlopende proces van loyaliteit tten opzichte van mijn vrouw, welke ik eerder beschreef?
        Waar ik behoefte aan heb is contact met lotgenoten, zeg maar: partners van…..
        via Caleidoscoop heb ik er enkele ontmoet waaronder een dominee die ook partner van …is. Met name de dominee is betrokken bij het onderwerp partner van…., maar het is voor hem teveel en te ingewikkeld om een lotgenoten groep op te richten. Ik voel mij alleen staan met alle vragen. Kan nergens mijn “ei” kwijt.
        Ik kan mij vinden in jouw laatste zin en wil je nogmaals bedanken voor jouw reageren en wens je van harte sterkte toe in jouw proces(sen).

        1. Beste Rob,
          Je hebt behoefte aan lotgenotencontact binnen de context van narcisme. Wij bieden verschillende workshops aan, naast de basisworkshop ook 5 verschillende verdiepingsdagen. Zie deze website of vraag je therapeut voor meer informatie.
          Hartelijke groet,
          Iris

    2. Dankjewel Rob, hetzelfde wens ik jou natuurlijk. Zo veel mensen, zoveel varianten aan unieke verhalen. Bij een NPS is er denk altijd wel een sjabloon op een verhaal te leggen. Ik denk dat idd de ernstige beschadiging in die jeugd die je beschrijft voor de complexiteit heeft gezorgd. Wel mooi dat je er zo grondig over nadacht en nadenkt en er een weg in probeert te vinden of hebt gevonden, en nog mooier is dat jullie allebei een weg of een oplossing wensen. Een narcist wil geen oplossing, nooit… maar het tegenovergestelde,
      Gr Diane

      1. Dag Diana, ik heb op een bericht van Heleen gereageerd, waarvan ik dacht dat die van jou af kwam. Dus Oeps. Bedankt voor jouw bemoediging in jouw bericht van 24 sept 20.45 uur

    3. Dag Rob,
      Als ik jouw verhaal goed begrijp, ben je partner van een vrouw die dissociatieve problematiek heeft a.g.v. vroegkinderlijke narcistische traumatisering? Je houdt veel van haar, maar bent je eigen grenzen voorbij gegaan in je verlangen om contact met haar te krijgen? Dat lukte soms wel, soms niet. Het lijkt alsof je aan het worstelen bent met je eigen identiteit in relatie tot (de problematiek van) je vrouw? Alsof je niet weet waar jij begint of zij eindigt. Dat is iets waar jij zelf door heen moet. Dat gaat om jouw identiteit.
      Je vrouw heeft een serieus probleem, wat niet zo maar te verhelpen is, als het als te verhelpen is. Dat is een proces waar zij zelf doorheen moet. Een ander kan dat niet voor haar doen. Je kan wel steunen in dat proces.
      Nu zoek je naar (h)erkenning bij partners van vrouwen/mannen die te dealen hebben met dissociatieve problematiek? Die zijn er wel. Ik weet dat er kortgeleden bij Caleidoscoop zo’n bijeenkomst voor ‘partners van’ was. Is het mogelijk dat je contact maakt met die partners? Een oproepje bij Caleidoscoop doen? Bij het verdwenen zelf zijn ook hulpverleners, zoals Iris al aangaf. Daar wordt ook zeker de narcistische problematiek begrepen. Maar ik denk dat je sowieso voor je zelf moet gaan en niet voor je vrouw.
      Veel sterkte!

      1. Dag Isthe,
        Mijn vrouw is belast met Secundaire Structurele Dissociatie.. Met name na 15 jaar huwelijk kwam mijn vrouw meer en meer in de knel met zichzelf en werden de uitingen van de traumatisering voel- en zichtbaar in ons huwelijk. We zijn nu zo’n 13 jaar verder en zijn met de laatste 2 jaar duidelijke verbeteringen in ons huwelijk (communicatie).
        Ja, ik ben meer en meer mijn grenzen overgegaan, maar sinds begin dit jaar wegens Secundaire Trauma in behandeling van een Trauma therapeute (Verdwenen Zelf). Zij kon mijn vragen etc begrijpen. Als snel stond ik weer met beide benen op de grond. Deze therapeute vind onze situatie ook erg complex en kan er veel mee. Mijn vrouw is hoog intelligent, helder denkend, hoog autodidactische vermogen en is een goed functionerend, gespecialiseerd trauma IAG-er (Intensief Ambulant Gezinshulp). Zij beschikt over een groot charisma (Stille kracht).
        Dit schrijf ik om het grote verschil tussen “Achter de voordeur” en Voorbij de voordeur” aan te geven.
        In de hulpverlening is zij helder en adequaat. Stelt zich kwetsbaar op. En als hulplener moet je wel sterke schoenen staan, de juiste vragen op het juiste moment stellen bijvoorbeeld. Na jaren zoektocht heeft mijn vrouw sinds 3 jaar een therapeute die verder kijkt en zoekt hoe het bij haar werkt en heeft mijn vrouw flinke stappen kunnen zetten in het zichzelf vinden, zeg maar grond onder haar voeten te vinden als het gaat om voor zichzelf te gaan zorgen. Ik ben daar dolgelukkig mee. Het roept bij mij wel weer allerlei anderen vragen op. Minder groot en zwaar. Tot nu toe kunnen we daar redelijk goed over communiceren.
        Tweemaal heb ik via Caleidoscoop een “Partner van…..” bijeenkomst bijgewoond, welke geleid werd door een dominee. Er was in het groepje een grote herkenbaarheid in de vragen en behoefte aan een lotgenoten groep. Echter de afstanden onderling zijn te groot en de dominee, zelf partner van……., kon naast zijn werk, niet ook nog een lotgenotengroep oprichten. Via LEVECT heb ik enkele partners van….. ontmoet. Geen wilde contact, omdat zij het te bedreigend voelde voor hun partner. Dit in tegenstelling van mijn vrouw die daar niet bang voor is.
        Mijn behoefte om contact te hebben met lotgenoten blijft aanwezig.
        Je schrijft in de laatste zin: “…sowieso voor jezelf gaan….” Dat is voor mij een lastige. Ik hou van haar. Ik heb haar een belofte gedaan. Ik ben ervan overtuigd dat zij een goed hart heeft, integer is, Ik zie en voel haar kracht, haar gaven en talenten en heb de diepe (complexe) dalen in haar ziel ontmoet. Ik heb er voor gekozen om dicht mijzelf te blijven met mijn zwakke en sterke kanten. Dat betekent dat ik een stuk minder rekening met mijn vrouw houdt met betrekking tot de onlogische en onhandige reacties van haar. Het klinkt misschien onverschillig of hard, maar dat is het niet mijnerzijds. Mijn gedachte is dan: “Dat lost zij zelf maar op, al dan niet, met haar therapeute.
        Op de randen van ravijnen heb ik gestaan, maar één ding wil ik blijven doen en dat is dicht bij mijzelf blijven, trouw zijn aan de belofte die ik mijn vrouw heb gedaan. Dit ook ten opzichte van onze kinderen. Ik ben er van overtuigd dat mijn Liefde voor haar overwint!
        Ik heb een eigen leven, eigen vrienden en kennissen. Zij weten (oppervlakkig) dat ons huwelijk er één is van “Rozen met doornen”. Ik kan hen niet belasten met mijn vragen. Zij zullen het niet kunnen begrijpen en daarnaast wil ik mijn vrouw eren en niet beschadigen.
        En heel verhaal schrijf ik en vind het fijn zo mijn hart naar jou toe uit te schrijven, zonder de verwachting antwoorden te ontvangen.
        .

  8. Geboren in een gezin zonder liefde, zonder aandacht. Ik voelde me als kind altijd schuldig, voelde me alleen niet gezien en niet gewenst. Ik was niet perfect niet het meisje wat me moeder wilde. Ik was zo als ze zelf altijd riep een jonge in een jurk. Ik wist niet wat liefde was, ik wist niet wat houden van was. Wat geven om was, veiligheid of troost. Later zocht ik naar de dingen die ik miste. Had vele vriendjes maar die gaven niks. Maar wilde alleen maar wat van me. Ik voelde me eenzaam, ik wilde iemand die van mijn hielt. Me het gevoel gaf speciaal te zijn.
    Toen kwam ik mijn ex tegen ik was 16, hij was in het begin lief en zorgzaam. Tot hij ze ware gezicht ging laten zien.
    Me ging vernederen, me bedroog tegen me ging liegen.
    Zijn woede uitbarstingen maakte me bang, hij maakte me compleet afhankelijk van hem. Ik bleef maar geven en hopen dat hij anders zou worden. Zelfs toen we twee prachtige dochters kregen. Veranderende hij niet, hij hielt niet van ons alleen van zich zelf. Toen ik na 22 jaar de kracht vond om weg te gaan was er niks meer van mijn over. En toen sloeg hij toe pakte alles van me af en ik stond op straat met mijn kids. Hij was gek geworden, toen pas kwam ik er achter dat ik met een patalogische leugenaar en narcist te maken had. Sinds 3 jaar is het rustig omdat hij op nieuw getrouwd is. Maar ik voel me nog elke dag schuldig tegen over me kinderen. En ben nog steeds me zelf niet, net 2x 4 dagen intern trauma verwerking gedaan. En heb nog een lange weg van herstel te gaan.
    En hij komt overal mee weg, en leeft een nieuw leven zonder enige vorm van schuld gevoel.

  9. Dag Cynthia,
    Jouw gevoelens van schuld ten opzichte van de kinderen kan ik mij heel goed voorstellen. Mij vrouw is ook belast met de effecten van narcistische ouders. Ik wil je graag vertellen hoe wij daarmee zijn omgegaan ten opzichte van de kinderen.
    Nadat wij ons bewust zijn geworden dat onze kinderen (inmiddels 23,24,25 jaar en uitwonen) in feite ook in een soort “oorlogswereld” zijn opgegroeid, hebben wij dat naar hen toe erkend (2016). Wij hebben hen aangeboden om gezamenlijk hun verhaal bij onze relatie (systeem) therapeut te vertellen en aan te geven wat zij verder van ons als ouders verwachten. Dat heeft in 3 lange gesprekken plaats gevonden, waarna er 2 gesprekken met ons als ouders erbij zijn geweest. Als kern punten kwam daaruit, dat zij zich bewust waren met welke problematiek zij zijn opgegroeid en dat wij ons uiterste best moesten gaan doen om hen niet in onze problematiek te betrekken c.q. zij willen zich thuis veilig voelen, dus geen ruzie, geen lelijke woorden meer, geen negatieve verhalen etc. Dit proces was goed, dingen zijn uitgesproken.
    Er leven bij ons geen schuld gevoelens meer. Wij hebben warme relaties met onze kinderen.
    Wat jou is overkomen zal je altijd bij dragen. Weet wel dat stap voor stap jouw eigen kracht gaat vinden en hardop uit kan roepen “IK ben en IK wil…,.. en daar ook vorm aan weet te geven. Dat zie ik ook bij mijn vrouw. Sterkte met alles.

      1. Dag Isthe,
        “Durven doen”? Voor ons was het een kwestie na bewustwording, kunnen benoemen wat er allemaal speelt in onze relatie, ons open,transparant en kwetsbaar naar de kinderen opstellen. Zij hebben een leven in afhankelijkheid van ons geleefd en daar hebben zij effecten van onze levensgeschiedenissen van mee gekregen en met name van het traumagedrag van mijn vrouw en mijn reacties daarop. Zij hebben gewoon recht op onze openheid en transparant zijn.
        We hebben opgemerkt dat de kinderen veel meer zagen en aanvoelden dan we dachten en onderling veel met elkaar bespraken.
        Bedankt voor jouw bemoediging en ik wens je veel sterkte en wijsheid in jouw proces. Ik weet hoeveel kracht elke stap jou kost.

  10. Wat jezelf vergeven betreft, zou ik toch graag willen inbrengen dat ik daar – ondanks het feit dat ik niets fouts heb gedaan – toch nood aan had. Uit angst voor mijn narcistische moeder heb ik haar jarenlang gepleasd ten koste van mezelf en mijn gezin. Dat het tot mijn 55ste heeft geduurd eer ik er achter kwam wat er werkelijk aan de hand was, dat heeft bij mij wel zeer zwaar gewogen.
    Juist daarom hebben volgende woorden mij zeer goed geholpen :
    Forgive yourself for not knowing before you learned it.

Geef een reactie

Alleen de voornaam of een pseudoniem wordt bij plaatsing gebruikt. Het e-mailadres wordt niet getoond in de reacties.

Bij het plaatsen van een reactie ga je akkoord met de richtlijnen. Op basis hiervan worden de berichten ook gemodereerd. Het kan daardoor enige tijd duren voor je reactie zichtbaar is op de website. Stichting Het Verdwenen Zelf behoudt zich het recht voor om reacties aan te passen of niet te plaatsen.