Enkele weken geleden hebben Iris Koops en ik een mooi gesprek gehad met Tweede Kamerleden Kirsten van den Hul (PvdA) en Nevin Özütok (Groen Links) en hun fractiemedewerkers. Ze luisterden aandachtig naar wat we hen wilden vertellen en stelden relevante vragen over de zaken waar slachtoffers tegenaan lopen. Eerder hebben we een blog geschreven over de vragen die zij aan de regering hebben gesteld over de aanpak van psychische mishandeling, en dat ze nu gesprekken voeren met ervaringsdeskundigen en experts, waaronder het Verdwenen Zelf.
Waarover hebben wij het gehad? Om te beginnen hebben we het Verdwenen Zelf geïntroduceerd: dat we inmiddels zeven jaar bestaan en een professionele organisatie zijn, met o.a. een netwerk van ervaren, gespecialiseerde psychologen en therapeuten. In die zeven jaar hebben jullie ons vele (tien)duizenden schrijnende getuigenissen meegegeven via de site, onze workshops of bij je therapeut of coach. Jullie ervaringen, hoe ernstig ook, zijn helaas niet uniek: de problemen die jullie ondervinden worden onderbouwd in wetenschappelijk onderzoek. Daarom deelden we dit met de Tweede Kamerleden, zodat zij weten dat wij weten waar we het over hebben en ons baseren op gedegen bronnen.
Aangifte doen onmogelijk
Iets heel belangrijks dat we hebben besproken is dat slachtoffers van emotioneel en psychisch partnergeweld, die kinderen hebben met hun ex, vaak volledig vastlopen bij rechters of in de hulpverlening. De beslissingen die deze professionals nemen zijn soms prima, maar meestal improductief op zijn best, of zeer traumatiserend op zijn slechtst. De onveiligheid die dan ontstaat is een enorm probleem in Nederland, waar nog veel te weinig aandacht voor is. Kennis van emotionele en psychische mishandeling ontbreekt veelal bij deze professionals, waardoor slachtoffers, die al jarenlang emotionele en psychische mishandeling moesten meemaken, ook na de scheiding zich moeten verweren tegen daders die telkens blijven procederen, stalken of wiens destructieve gedrag simpelweg niet gestopt wordt. Omdat we dit schrijnende probleem al jaren waarnemen hebben we hier ook een pagina aan gewijd op onze website voor professionals.
Sommigen van jullie hebben dossiers vol bewijs van concreet aangetoond fysiek, emotioneel of seksueel geweld. Toch worden die niet gelezen, erkend of ingebracht bij de rechter. Het is een groot probleem dat slachtoffers gedwongen worden zinloze, onveilige en traumatiserende mediation- of communicatietrajecten met de dader te volgen. Een ander probleem dat we bespraken is dat het doen van aangifte van emotionele en psychische mishandeling bij de politie, vaak tevergeefs is, mede doordat het niet strafbaar is. Het ontbreekt daarnaast aan goede communicatie en psycho-educatie: hoe herken je immers als slachtoffer dat je emotioneel en psychisch mishandeld wordt als organisaties zeggen dat huiselijk geweld en kindermishandeling alleen bestaat uit ‘incidenten’ zoals slaan of seksueel geweld?
Verandering nodig en mogelijk
Daarnaast hebben we hen meegegeven dat slachtoffers vaak misdiagnoses krijgen die hen niet verder helpen, sterker nog, hen juist dieper in de vertwijfeling, chaos en onzekerheid brengen. Het label ‘angststoornis’ krijgen terwijl je met recht bang bent voor een dader. Of je hoort dat je een ‘afhankelijksheidsstoornis’ hebt omdat je je maar moeizaam weet los te maken uit een destructieve relatie. Alsof dat een eenvoudige stap is, in plaats van een complex proces. Kortom, dit hebben we met de Kamerleden besproken.
Het is niet zo dat we alleen kritiek hebben geuit. De aanpak in o.a. Engeland en Frankrijk is hoopgevend. Zij hebben andere wetgeving en ander beleid ingevoerd dat wel een verschil weet te maken in het leven van slachtoffers. In deze landen is emotionele en psychische mishandeling strafbaar. Dat niet alleen, professionals worden er ook getraind in het herkennen, aanpakken en vervolgen van emotionele en psychische mishandeling. Verandering is dus mogelijk. Het is daarom ook niet voldoende als professionals zeggen ‘Emotionele en psychische mishandeling is moeilijk te zien of te bewijzen’. De enorme gevolgen voor slachtoffers en ook de hoge maatschappelijke kosten, zouden juist reden voor de overheid moeten zijn om iets aan dit complexe probleem te doen.
Inmiddels heeft minister van Volksgezondheid, Hugo de Jonge, de vragen van de Tweede Kamerleden beantwoord. Helaas zijn de antwoorden teleurstellend: de minister gaat nauwelijks specifiek in op de vragen en verwijst naar wat er al gebeurt – niet wat er nog zou moeten gebeuren. Op een ander moment zullen we hier zeker nog aandacht aan besteden. De Tweede Kamerleden overwegen een initiatiefwet – of andere middelen die ze hebben als Kamerlid – in te zetten die wel een antwoord bieden op de problemen van slachtoffers. In het Verdrag voor de Rechten van het Kind én het Verdrag van Istanbul (een verdrag tegen geweld tegen vrouwen en tegen huiselijk geweld) staat letterlijk dat landen zich verplichten om psychische mishandeling strafbaar te stellen, het beter te onderzoeken en het beter te vervolgen. Een aantal landen doen dat een stuk serieuzer dan Nederland. Hopelijk draagt ons gesprek, en de inzet van deze Tweede Kamerleden, bij aan bewustwording en actie op dit onderwerp.
Wat geweldig dat jullie dit hebben gedaan voor slachtoffers van emotionele en psychische mishandeling. Heel erg bedankt! Het is hoogste tijd dat slachtoffers serieus worden genomen en er met aandacht en zonder oordeel naar ze geluisterd wordt door hulpverlening en rechterlijke macht!
Dank Anna! De Tweede Kamerleden luisterden inderdaad zonder oordeel, en dat is belangrijk bij een onderwerp waar nog te veel professionals oordelen over kunnen hebben. Ze stelden regelmatig vragen, zodat het een echt gesprek werd. Nu nog hopen dat ze iets gaan doen met dit gesprek en de gesprekken met andere experts en ervaringsdeskundigen.
Wat doen jullie toch een belangrijk werk. En uit de reactie van Hugo de Jonge spreekt veel onwetendheid. Voor ons die de mishandelingen hebben ondergaan, zijn Het Verdwenen Zelf met hun medewerkers vaak van levensbelang. Dank voor jullie enorme inzet!
Dank Maria, fijn om te horen!
Ik ben heel nieuwsgierig: enig idee wie die andere experts en ervaringsdeskundigen zijn en komt daar nog een terugkoppeling van?
Jullie heel veel dank, al heel fijn dat het nu wat meer onder de aandacht komt. ‘k Had de antwoorden op de vragen al gezien en toen zonk de hoop op verbetering al weg. Nu maar duimen al is het alleen voor al die kinderen die er nog onder gebukt gaan, dan is dat in elk geval voor de toekomst al een flinke stap vooruit.
Wij weten niet wie ze allemaal spreken en of er terugkoppeling van komt. Als we iets horen, zullen we zeker kijken of we daarover iets kunnen bloggen. De beantwoording is ronduit teleurstellend maar we hadden niet anders verwacht. Zo gaat het immers vaker bij Tweede Kamervragen. Emotionele en psychische mishandeling op de kaart zetten zal echt ook nog jaren kunnen duren. Maar dit zijn toch hoopvolle stappen.
Wauw, ongelooflijk goed dat jullie dit hebben aangekaart. Het slaat inderdaad de spijker op z’n kop: dat vrouwen, mannen of kinderen niet fysiek of seksueel mishandeld worden, maar wel emotioneel /psychisch en dat dit niet erkend wordt of gezien wordt. Ik vond ‘t ook best erg om te lezen dat onze verhalen helaas niet uniek zijn. Maar aan de andere kant ben ik dus niet de enige. Ik vind dat jullie heel goed bezig zijn. En ook al gebeurt er niet direct iets, het begin is er!
Dank Karina, en je bent zeker niet de enige: er is inmiddels veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Emotionele mishandeling is helaas wijdverbreid.
Beste Iris en Tako,
Hartelijk dank voor jullie inzet. Hopelijk zal de politiek eindelijk erkenning gaan geven aan de “onzichtbare” slachtoffers van personen met NPS. De reactie van dhr. De Jonge verbaast me niets. Het is dezelfde reactie die “wij” dagelijks mee maken. “Oh maar hij heeft je nooit geslagen toch?”. “Jij zult het er zelf wel naar gemaakt hebben.” etc etc. De dader gaat vrij uit en jij moet het maar zien te redden met je PTSS/CPTSS. Nogmaals dank voor al jullie inzet.
Inderdaad Madelon, de reactie is heel herkenbaar met wat je vaak als slachtoffer in je omgeving hoort. Maar dan in Haagse ‘beleidstaal’.
Ontzettend bedankt. Kanjers zijn jullie!
Dank!
Fijn dat het onder de aandacht is gebracht.
hopelijk komt er toch snel n verandering.
De vreselijke psychische mishandeling wat slachtoffers van narcisten/psychopaten moeten ondergaan moet gestopt worden.
Ik hoop dat t voor mijn dochter en kindjes niet te laat komt, ze zitten al 2 1/2 jaar in n vreselijke situatie, mede dankzij n beslissing v rechter die t niet nodig vond om de rapporten v jeugdzorg en raad van de kinderbescherming te lezen.
Dank jullie wel! Voor jullie inzet, zo fijn dat slachtoffers niet alleen staan! Dank,dank !
Dank Pascalle, jouw steunbetuiging, en van alle anderen, doen ons goed!
Als voorzitter van Stichting Zijweg heb ik als lid van een expertgroep een aantal keren contact gehad met de minister van VWS. Het verbaast mij dan ook niet dat de beantwoording van vragen van Tweede Kamerleden teleurstellend was. Dit was ook mijn ervaring. Politici varen blind op het oordeel van professionals en wetenschappers. Professionals lijken de werkwijze van hun organisatie mooier voor te stellen dan de praktijk is. Wetenschappers beschrijven een situatie zoals die wenselijk is en willen de praktijk daaraan aanpassen. Ervaringsdeskundigen weten als geen ander waar de schoen wringt, maar worden helaas niet serieus genomen. De minister veegt, als hij ter verantwoording wordt geroepen als blijkt dat er ernstige misstanden, zijn straatje schoon door zich te beroepen op de adviezen van professionals en wetenschappers. Hoog tijd dus dat de stem van ervaringsdeskundigen serieus genomen gaat worden.
Dat is een standaard werkwijze in Den Haag: kijken naar wat er is ipv wat er moet gebeuren. Het hangt nu af van wat 2e Kamerleden, organisaties en professionals willen doen. Wij zullen in ieder geval blijven signaleren.
Hallo Tako!
Wat ontzettend hoopvol dat jullie zo aan de weg timmeren. Uit het diepst van mijn hart dank ik jullie daarvoor.
Mijn kinderen en ik ondervinden nog steeds veel hinder van de psychologische mishandeling waaraan mijn ex-man mijn kinderen en mijzelf heeft bloot gesteld en naar mijn mening nog steeds blootstelt.
2 van de 3 kinderen (waarvan 2 ki samen met mij) ziet hij niet meer. De 3e die in het weekend bij zijn vader is mag niet eens zijn adres doorgeven aan mij,
Ik heb geprobeerd aandacht te vragen voor deze problemen bij Jeugdbescherming en politie. Maar psychische mishandeling werd nog niet erkend en zeker niet gestraft.
Het werkte alleen maar tegen mij. Ik werd bestempeld als labiele moeder met geestesziekten. Die ervaringen hebben mijn kinderen veel schade aangericht, en mijn relatie met hen ook. Inmiddels is die enigzins hersteld en daar ben ik dankbaar voor. Maar het blijft een dunne lijn.
De jarenlange enorme stress, doordat ik mij zorgen maakte om mijn kinderen en hen zelfs heel lang niet kon zien heeft mij mijn gezondheid en baan gekost. Niemand vertrouwde ik meer. Enfin, daar weet jij zelf best veel van.
Ik ben nog steeds deels arbeidsongeschikt, en de schade agv van decennia lang onder druk staan is enorm, ik word daar nog dagelijks mee geconfronteerd.
Er is echt zoveel leed dat slachtoffers van dit geweld wordt aangedaan.
Dus nogmaals ontzettend goed dat jullie zo bezig zijn.
Heel heftig en ernstig Brigitte, wat je mee hebt moeten maken, en wat je nog meemaakt. We hopen dat we getuigenissen zoals die van jou hebben weten over te brengen aan de 2e Kamerleden want je meemaakt komt nog veel te vaak voor.
Hier nog even een trage reactie van spuit elf (ik loop altijd achter). Maar ik wil jullie wederom bedanken voor jullie inzet!
Tsja, ook mij verbaast het niet. Mensen die het niet zelf hebben meegemaakt, begrijpen doorgaans de impact niet omdat het zo ongrijpbaar is. Ontzettend frustrerend dat de weg naar erkenning zo hobbelig is en vol obstakels zit.
Maar om het toch positief te maken; als je het vergelijkt met pakweg 30 jaar terug, is er wel al het e.e.a. veranderd. Toen was er nog helemaal niks bekend hierover, er was geen internet met informatie en slachtoffers kregen helemaal nergens erkenning, zoals wij nu wel krijgen door bv deze site en stichting.
Het kan en is mogelijk, maar helaas met een hele lange adem.
Jammer dat de antwoorden tot nu toe wederom teleurstellend zijn. Oppervlakkig en niet empatisch genoeg? Hebben jullie uitgelegd dat jonge kinderen zware persoonlijkheidsstoornissen ontwikkelen die voor hun leven lang niet meer te herstellen zijn? Dit is vastgesteld in de DSM en ouderverstoting/oudervervreemding? Misschien iets duidelijker. Zware mishandeling! Komt ook in Nederland vast goed! 🍀
Zoals in de blog te lezen is, hebben we de Tweede Kamerleden dit verteld. Het probleem is dat emotionele en psychische mishandeling nog te weinig gezien en erkend wordt. De getuigenissen van individuele slachtoffers zijn hierin helpend om te vertellen, net als de cijfers en feiten, zoals we ook doen in onze blogs en websites.
Hoi Debby,
Jouw berichtje roept bij mij vraagtekens op. Kun je er iets meer over zeggen wat je bedoelt met ‘die voor hun leven lang niet meer te herstellen zijn’ en ‘komt in Nederland vast goed’? Bedoel je misschien dat het in Nederland ook voor komt?
Het was mooi geweest, als ik toentertijd mijn narcistische afdelingshoofd (personeelszaken) strafrechtelijk had kunnen aangeven. Zij heeft sporen van vernieling achtergelaten bij de medewerkers op de afdeling. Gaf de medewerkers de schuld voor gemaakte fouten, zodat zij hen kon ontslaan. Een collega kwam voor een tijdje terecht in een psychiatrische instelling. Dit bleef gelukkig op den duur niet onopgemerkt bij de directie. Zodat dit afdelingshoofd ten leste zelf ontslagen werd. Maar het destructief werk was reeds gedaan.
Het kan inderdaad net zo goed op werk plaatsvinden ellen, ook dan zijn de gevolgen immers niet te overzien. Echt heel schrijnend wat je beschrijft. En soms is de enige manier om dat te stoppen aangifte doen, zodat het niet nog een keer kan gebeuren.