Dit is een gastcolumn van Em
Als slachtoffer van een narcist ga je vaak door een hel. Talloze schrijnende verhalen die allemaal anders zijn en toch ook weer niet. De kern is altijd hetzelfde; laagje voor laagje pelt de narcist het vertrouwen in de waarheid van je af, het vertrouwen in de ander, het vertrouwen in jezelf, je eigenwaarde, je zelfbeeld, je realiteit, je onbevangenheid, je relativeringsvermogen en uiteindelijk de grip op jezelf. Het is zielsonterend.
De impact die dat heeft is immens en de gevolgen zijn vaak niet eens te overzien. Na de eerste golf van ongeloof volgt vaak een cocktail aan intense emoties als verdriet, pijn, frustratie, angst, onzekerheid en is er vaak verwarring, achterdocht en eenzaamheid. Gevoelens van ontreddering, machteloosheid en wanhoop kunnen zich meester van je maken. Het vertrouwen in mensen is weg en het vertrouwen in jezelf is ook vaak verdwenen. Het gevoel van onveiligheid kan groot zijn. De roep om hulp wordt niet altijd gehoord of begrepen. Je bent dan van de ene hel in de andere beland.
Veel slachtoffers vertellen hoe eenzaam ze zich voelen in het proces na de narcist, omdat ze overal tegen muren aanlopen en vaak staan te roepen in de woestijn. En die muren blijken vaak heel dik te zijn. De muren van instanties, het rechtssysteem, de hulpverlening, de politie en niet zelden ook de directe omgeving. Omstanders, maar ook nog altijd veel professionals kunnen vaak niet bevatten dat de ongelooflijke verhalen de waarheid zijn. Men wil niet afstappen van het mooie beeld dat men heeft van de mensheid en de wereld. Vaak is de weerstand groot om te geloven dat deze duisternis bestaat. Een duisternis waar zij zelf ook zo in zouden kunnen belanden. Het is vaak een brug te ver om dit door te laten dringen.
Veel slachtoffers, zoals ook ikzelf, hebben al eens kennis gemaakt met de pijn van victim blaming. Reacties die bestaan uit verwijten of oordelen, die je als slachtoffer vast zetten in het trauma of het trauma verergeren. Of soms zelfs als een trauma op zich worden ervaren. Het zal in de meeste gevallen ongetwijfeld niet de bedoeling zijn om met dergelijke reacties iemand te kwetsen. Maar het is schadelijk om (ook al is het indirect) de schuld van de mishandeling op je schouders te krijgen. Want hier gebeurt namelijk hetzelfde als wat de narcist altijd al deed; het slachtoffer verantwoordelijk maken voor de situatie, voor de mishandeling. En dat triggert, zorgt voor herbelevingen, paniek en pijn. Terwijl je als slachtoffer juist smacht naar erkenning.
Het is onwetendheid en een hardnekkige gewoonte (of misschien zelfs wel de behoefte?) om alles te benaderen vanuit de normale criteria, een term die Iris Koops beschrijft in haar boeken. Normale criteria die opgaan in interactie tussen twee mensen waar een gezonde dynamiek plaatsvindt, een gezonde wisselwerking met respect voor elkaar. Iets waar geen sprake van is in welke relatie dan ook met een narcist.
Mensen die niet weten hoe narcistische mishandeling werkt, willen graag geloven dat zij zelf nooit in zo’n situatie terecht zouden komen en dus gebeurt het volgens hen ook niet (Just World Theory). De misplaatste opvatting dat je altijd overal controle over kunt hebben en zo onheil kan voorkomen, is vaak diep geworteld in een mens. Hierbij gaat het om de eigen behoefte (de behoefte aan controle) waardoor de behoefte van het slachtoffer, namelijk om gehoord en erkend te worden, niet wordt gezien.
En dus wordt vaak geconcludeerd dat het aan jou moet liggen, anders was je nooit in zo’n situatie terecht gekomen. Je zal wel iets missen in je persoonlijkheid, je zal wel een laag zelfbeeld hebben of er mankeert iets aan je psyche. Je wordt gezien als zwak, naïef, labiel, iemand die zich onbezonnen ergens instort. Als je pech hebt een hulpverlener te treffen die niet bekend is met deze materie, loop je kans ook nog een persoonlijkheidsstoornis gediagnosticeerd te krijgen. En wéér gebeurt hetzelfde als bij de narcist; je geestelijke gezondheid en je vermogens worden in twijfel getrokken. De narcist blijft hierbij vaak volledig buiten schot en wordt hooguit gezien als een arrogante klootzak of een draak van een vrouw. Dat hij of zij een gereedschapskist heeft vol wapens en een trukendoos waarmee hij of zij de wapens bedient wordt niet gezien. Nee, het ligt aan jou, je geestelijk onvermogen, want je had immers beter moeten weten. Het is pijnlijk, beledigend en zorgt voor intense emoties.
Het enige wat dat zou kunnen veranderen is kennis en bewustwording in deze maatschappij. Al zal men nooit kunnen snappen hoe gaslighting daadwerkelijk voelt als iemand het niet heeft meegemaakt. Hoe het écht voelt in je lijf, in je buik, hoe de verwarring voelt en hoe het je onmachtig maar ook afhankelijk maakt, dat zal voor iemand die het niet kent, moeilijk te bevatten zijn. Maar dát het bestaat en dat het traumatiseert, dat moet over te brengen zijn. Het moet toch mogelijk zijn dat mensen meer open staan voor de impact van psychische en emotionele mishandeling. Nu nog de mensen aan het luisteren krijgen.
Sinds anderhalf jaar lees ik op deze website en door zowel de ervaringsverhalen als de informatie vanuit het Verdwenen Zelf (blogs, artikelen, acties) voel ik daadwerkelijke steun. Het geeft me het gevoel dat er mensen zijn die een verschil willen maken. Het Verdwenen Zelf investeert in het overbrengen van kennis en het verkrijgen van erkenning voor slachtoffers en is vorige zomer zelfs een stichting geworden. Kennis en erkenning is enorm belangrijk voor de slachtoffers van nu, maar zeker ook voor de slachtoffers van de toekomst. Onderzoek wijst uit dat het percentage van mensen met NPS of trekken van, toeneemt. Omdat ik het belangrijk vind wat het Verdwenen Zelf doet, ondersteun ik ze maandelijks met een donatie en ik hoop dat meer mensen dit gaan doen. Want het is een zware strijd die wij, denk ik, daar waar mogelijk samen moeten voeren.
Zooo… wat een herkenning! Wat had ik graag eerder over narcisme geweten dan had het vast niet zo ver hoeven komen. Nu beschadigd, familie en vrienden kwijt geraakt.
Hetzelfde geldt voor mij, had ik maar veel eerder geweten wat exact narcisme inhield dan was ik minder ziende blind geweest, en de schade niet zo groot geweest bij mij
Oef… Het blijft confronterend te lezen hoe het was… Wat ik vaak horen mag van hv-ers: jij bent zo intellectueel, je hebt zoveel in je, en verduld, ik stap er elke keer weer in, zo afgericht als ik ben door ex: de mooiste complimenten kreeg ik, om vervolgens weer genegeerd te worden, en meer.
Als n hv-er mij zoiets zegt vreet ik t als zoete koek maar thuis komen de tranen, omdat het weer niet geholpen heeft. Verslaafd aan mooie praatjes, hoe kom ik er vanaf? Ik groeide op met een veeleisende, autoritaire dwingende moeder en belandde daarna in een huwelijk met een narcist, pffff, ik wilde dat ik wist waar de reset-knop zit?
En de moeilijkheid is voor mij ook dat ik drie dochters heb die ik wil blijven zien. Na de scheiding heb ik ze te lang moeten missen, mijn hart kan t niet aan nog zo een periode. En ja, ze zijn volwassen, en ze zouden het beter moeten weten, maar ik weet, hoe het ook is, ik heb het gedaan. Jongste zegt wel dat haar vader een narcist is, maar legt het verband niet naar mij of de gevolgen die t voor mij heeft gehad. En ik wil niet langer alleen zijn.
Heel veel herkenning. Fijn dat deze site bestaat. Wat fijn zou zijn als er ook herkenning en erkenning komt voor slachtoffers die ook kind(eren) samen hebben met de narcist en er een omgangsregeling moet komen. Het kind wordt door narcist als machtsmiddel gebruik om zich te wreken op de ex.
Inderdaad, je vindt nergens gehoor. Mijn hele huwelijksleven kreeg ik te horen dat alles aan mij lag, dat ik alles fout deed en na mijn scheiding kreeg ik hetzelfde te horen. Mijn eigenwaarde was aan gruzelementen. Zelfs mijn advocaat begon laatdunkend te lachen toen ik iets vertelde ten nadele van mijn ex-man. Ik hoorde hem denken: “och ja, daar heb je er weer zo een. Alles ligt aan de man”. Mijn kinderen, vanaf de scheiding 30 jaar geleden, niet meer terug gezien. Mijn helingsproces, het verlies van mijn kinderen, overal stond ik alleen voor. Maar ik heb het gered. Mijn pleasinggedrag heb ik overboord gekieperd, ik heb geleerd om te gaan met het verlies van mijn kinderen en ik heb mijn eigenwaarde teruggevonden. Ik heb mijzelf ooit de belofte gedaan niet te eindigen als een verzuurd maar als een liefdevol mens en dat is gelukt.
Echt zo krachtig van je Johanna, een hele stap en niet zomaar iets, maar wat je zegt het pleasinggedrag dat is zeker goed want dat heel je verdere leven blijven doen is geen optie en voor jou ook geen toegevoegde waarde van leven. En dat je zal eindigen als een liefdevol mens dat staat vast. Want uiteraard ken ik je niet maar ik voel wel je kracht, een powervrouw met haar hart op de juiste plek.
Dank je wel, Tako. Wat een helder beschreven verhaal. Precies zoals het is. De erkenning is en blijft voor mij het allerbelangrijkste. ‘Waar er twee vechten, hebben er twee schuld’, ik hoor het nog steeds altijd, van iedereen… Ik vecht er ook niet meer tegen om dingen duidelijk te maken, laat het voor wat het is… maar ik weet zelf, dat in een relatie met een narcist, met een zeer ongezonde wisselwerking, dit lang niet altijd zo is. En mijn volwassen kinderen hebben hun eigen verhaal met hun vader… en dat is oke. Hun verhaal is niet mijn verhaal. Ook ik ben er heel laat in mijn leven achter gekomen, dat mijn moeder ook een narcist was… en dat heeft niemand mij verteld. En zo zullen mijn kinderen daar uiteindelijk ook zelf hun weg in vinden. Marjan.
De eer is geheel aan Em, Marjan, zij heeft deze mooie blog geschreven.
Wat goed verwoord. Precies zo heb ik helaas mijn eenzame strijd tegen narcisme ook ervaren. Het geeft me kracht om net als jou mijn ervaring (op de werkvloer) te delen en mensen bewust laten worden wat psychische mishandeling inhoudt. Ik wil daarmee steun zijn voor anderen en hen helpen.
Je moet daarvoor veel geduld en een lange adem hebben. Maar het zal beloond worden. Wat fijn dat er nu een motie is aangenomen in de Tweede kamer voor onderzoek naar het strafbaar stellen van psychisch geweld. Succes Em… Samen maken we een vuist!
Zo, herkenbaar… en zeker het onbegrip van vrienden/familie. Je krijgt precies te horen wat je niet wilt horen en het alleen moeilijker maakt omdat ze het niet willen/kunnen bevatten wat het voor jouw als slachtoffer is. Mijn 2 zonen van 18 en 21 wonen bij hun vader. Mijn jongste zoon zie ik regelmatig; mijn oudste zoon is boos op mij dat ik uit de relatie ben gestapt een half jaar geleden. Partner wil vooralsnog niet de scheiding in gang zetten en probeert nu met manipulatie (met gebruik making van de kinderen) mij terug te krijgen. De herkenning is er, maar de belasting is groot omdat ik niet “normaal” kan communiceren en al helemaal niet de discussie kan aangaan. Dank voor al jullie informatie, zeer waardevol!
Ik ben zo blij met deze site en dat het erkent word echter idd de instanties zien het niet of willen het niet inzien. Ik zou net als alle anderen veel eerder hebben willen weten wat narcisme inhield, dat had veel leed bespaart kunnen worden. Wel dankbaar dat ik nu ondanks alles toch heel veel informatie heb gekregen en dat ik nu weet dat ik niet gek ben. Ik zou zo graag meer informatie willen lezen over hoe nu verder met jonge kinderen. Mijn ex gebruikt de kinderen en zou ook hun daarin willen behoeden zodat hun niet denken dat het aan hun ligt.
Inderdaad, in ‘mijn tijd’ begrepen hulpverleners (ook) nog niets over narcisme. Ik had bovendien ook een eetstoornis en daarin moest ik ‘alles’ zoeken bij mij, want ik had immers dat eetprobleem. Ik kwam zo niet verder met mijn leven en kon mijn eetstoornis niet oplossen. Bedankt voor je verhaal en daarmee steeds nog meer woorden gevend… aan wat zo moeilijk, werkelijk, uit te leggen valt.
Lieve Em dankjewel voor je verhaal, of eigenlijk, voor het herhalen van een verhaal. Jouw herhaling, hoe individueel ook is van een verhaal, die herhaalt mag blijven worden. Waardoor bevestiging ontstaat en als er bevestiging ontstaat van alle individuele verhalen ontstaat er een bevestiging van een verhaal en kan er een nieuwe bloeien… Een bestendiging van een nieuw verhaal. Een bestendiging van het oude verhaal.
Liefs Ann
Em
Mooi geschreven en zo waar,
Lieve gr yvonne
Klopt helemaal en zeker prachtig geschreven. Ik zit zelf nog in een hele complexe scheiding met nog geen eind in zicht. Wat het mij wel heeft gebracht is kracht ondanks zijn pogingen mij te ruïneren op alle vlakken. Financieel, kinderen inzetten, alle instanties naar zijn hand zetten en het lukt hem allemaal. Maar mijn liefde en warm hart dat zal hij nooit van mij af kunnen pakken. Ik ga me inzetten door gesprek met de gemeente aan te gaan die staan er voor open. Zo hoop ik de hulpverlening te bereiken om het verwoestende gedrag van deze personen in kaart te brengen, want dat is aantoonbaar. Hoop dat ik zo met mijn ervaring iets kan betekenen voor andere slachtoffers en kinderen.
Heel veel moed en kracht om dit te doen ! Hopelijk worden er anderen mee geholpen !
Wie ben ik
Als een schooier
Even wel weer gevoel
Herstel van wonden
Weer afwijzing deze keer
Herstel
Opnieuw proberen
Na jaren naar het graf
van vermoord kind
Er is nog Geen dader ..
Was blij, zette er viooltjes bij
was er even dicht bij
Schooier voel me schooier
Armoede graf …
Ben ik
Mijn kind
Alles is zo
In niets
Afgegleden
Vandaag gesproken
Met mn nieuwe huisarts
Nu 3keer
Dank haar, bewondering
Pijn, kracht, doorgaan
Beetje hoort ze mn weg
En toch
Wat kan ze nog
Mn levensdoelen voorbij
Met niets
Lange weg
Waar hoor ik bij
Bodem opstaan
Doorgaan
Vertrouwen
Je verdient een kroon
Wordt gezegd
Ik ben geen prinses
De waanzin is waar
Ik leef, dat is waar
Leven verliest waarde
Waarde om te zijn
Armoede
Geeft geen kracht
ik miste veel
Alle missers
In doofpot
Doe veel, doe niets
Vecht huil spring
Alle soorten van geweld overleefde ik
Wie ben ik
Met mn wonden
Niets erkend
Schade is groot
in alles
Soms denk ik
Wist ik het maar, had ik maar….
Vocht voor mn kinderen
Vocht me half dood
Overleefde
Niets is erkend
Ingewikkeld
Is het wel
Yvonne
Veel moed …
Wat mooi en helder geschreven. En wat goed dat je doneert en zo ook het verschil maakt. Zo kunnen we de trainingen aan meer slachtoffers en professionals aanbieden en de kennis en inzichten verspreiden. Dankjewel.
Annemieke (trainer bij het Verdwenen Zelf)
Victim blaming, gaslighting… voordat ik op deze site terecht kwam, had ik er nog nooit van gehoord.
Door de maatschappelijk werkster op het spoor van Het Verdwenen Zelf gezet. En de herkenning was groot, maar tegelijkertijd ook mijn ontkenning.
Want zo erg was het in mijn geval toch niet?
Mijn verhaal is lang. Het begint in mijn kindertijd en nu ben ik 55 en vallen de puzzelstukjes 1 voor 1 op hun plek. En langzaam zie je een afgrijselijk beeld ontstaan.
Zoals ik zei: een lang verhaal. Narcistische vader, en als rode draad door mijn leven misbruik van mannen tot verkrachting aan toe. Nu loopt mijn huwelijk na 25 jaar op de klippen. Ik begin te ontdekken dat mijn man er “ook eentje is”.
De boeken van Iris leren me zoveel! Ik kan alleen maar enkele pagina’s per keer lezen. Dat moet ik dan een paar dagen laten indalen. Maar het helpt me enorm om de patronen en de manieren te zien en op die manier leer ik mijn eigen reacties, gevoelens, verdriet ook beter te begrijpen. Én de reacties van de (weinige) mensen met wie ik dacht te kunnen praten. Mensen vinden me negatief of “waar 2 vechten, 2 schuld” of “het komt wel goed”….
Vorig jaar heb ik besloten hulp te zoeken. En wat ik las over vastlopen bij verschillende psychologen is mij inmiddels ook overkomen.
Morgen heb ik een intake bij een praktijk uit Iris haar netwerk. Het wordt helaas niet vergoed door de verzekering. Maar mijn nood is inmiddels zo hoog, dat ik geen andere oplossing zie.
Ik blijf vechten en zoeken intussen proberend me te “onthechten” en bang om aan de toekomst te denken. Het is werk in uitvoering….
Take care allemaal,
Summer 😊
Alles wat je schrijft, herken is. Je gaat door een hel. De narcist (of narcististen) ontneemt je alles. Je hele familie, je zelfvertrouwen, je vertrouwen in anderen, je gevoel van eigenwaarde, je levensvreugde, je gezondheid, je wil om te leven en je karakter. Het beschadigt je ziel. Ikzelf heb cptss want de laatste drie jaren heb ik zoveel pijn en verdriet gevoeld. En nog steeds. Het gevoel van eenzaamheid is toxisch. En wat het ergste is, niemand gelooft je. Zelfs je huisarts en de kerk niet. Ook zij zijn vergiftigd door de narcist. Men kan niet begrijpen dat zo’n charmant, leuk en zorgzaam persoon in werkelijkheid een gewetenloos en liefdeloos mens is. Dus zien ze jou als dader. Als slachtoffer word je als dader en/of mentaal gestoord weggezet. Er wordt een beeld van je geschept dat haaks staat op de werkelijkheid. Dat doet zoveel pijn. Je vertelt de waarheid maar niemand gelooft de waarheid. Ze geloven liever de mooie leugens dan de lelijke waarheid. En de wonden zijn onzichtbaar.
Het is essentieel dat er bewustwording komt in de samenleving en dat hulpverleners hun kennis opvijzelen omtrent verborgen narcisme/psychopathie en alles wat ermee te maken heeft.
Daarom is het werk van het Verdwenen Zelf van onschatbare waarde. Zij maken echt het verschil en daar ben ik ze intens dankbaar voor.
Wat een herkenning, dank voor dit artikel!
Het is ontluisterend hoe omstanders en professionals je verder in de ellende ‘helpen’ door hun onwetendheid en aannames.
Op mijn werk waren dat bestuurders, toezichthouders, arboartsen en zelfs een rechter. Ik verloor mijn baan, vrienden en veranderde mijn wereldbeeld voorgoed.
Mensen houden zich graag voor de gek, want niemand kan of wil geloven dat er mensen bestaan die zó duister kunnen zijn.
Toch is het de rauwe werkelijkheid die we als mensen hebben te onderzoeken en aan te kijken. De wereld is geen sprookje, kijk naar alle conflicten en oorlogen.
Nogmaals dank, ik hoop dat er veel meer bewustzijn en verandering komt.