In gesprek met mijn vader

Dit is een gastblog van Vroefje

Dag papa,
62 moest ik worden om te kunnen doorzien welk spelletje er vroeger gespeeld is. Door jouw vrouw, mijn moeder. En het had nog een naam ook. Zoals zoveel dingen een naam hebben die gerelateerd zijn aan de gedragingen van een ouder met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Ik heb het over ouderverstoting.

Reeds op heel jonge leeftijd was ik de loyaliteitscrisis al te boven, koos ik rücksichtslos voor haar, en wendde me af van jou. Hoe ze het voor elkaar heeft gekregen weet ik niet, want ik kan me geen scheldpartijen over jou herinneren. Het zal iets in haar houding, in de sfeer zijn geweest dat mij toen al heeft doen besluiten dat jij de boosdoener was. Wel staat me nog heel helder voor de geest dat er vaak heftige ruzies waren waarbij zij wanhopig huilde. In de ogen van het kind dat ik was kon toch alleen jij daar de schuldige aan zijn?

Een grote, vreemde, afwezige man was je voor me. Want laten we wel wezen; ook jij had werkelijk geen flauw benul hoe je met een kind om moest gaan, wat mijn behoeften waren.

Ook toen ik iets ouder was als kind wist ik, zonder dat me veel was aangepraat, dat alles wat, en ieder die met jou te maken had, niet deugde. Deze loyaliteit aan haar heeft bij mij veel innerlijke conflicten veroorzaakt. Zo mocht ik nooit genieten van alles wat je met me deelde tijdens de weekenden en de vakanties. Was ik koel, afstandelijk en gesloten. Dwars. Moest ik niets hebben van bemoeienis en accepteerde geen enkel gezag. Zij had mijn gedachtes inmiddels al zo gemanipuleerd dat ik, in keurige navolging, negatief stond tegenover alles wat jou aanging. Immers, als ik van jou iets leuk zou vinden, wees ik haar als het ware af. En er waren wel degelijk leuke dingen. Want je hebt veel van al die knotsgekke ideeën en gewoontes uit de alternatieve sfeer van de jaren zestig en zeventig enthousiast omarmd. En een gedeelte daarvan heb ik pas jaren later op waarde weten te schatten.

Wat jou vroeger is overkomen weet ik slechts in grove lijnen. Met de kennis van nu durf ik het aan het allemaal iets genuanceerder in te kleuren. Je had een groot, diep gat, waaruit de echo weerklonk van een enorme behoefte aan liefde en erkenning. En die heb je nooit gekregen. Maar die had je, eerlijk gezegd, misschien ook niet zo dwingend bij je kinderen moeten zoeken.

Sorry……

Waarschijnlijk heb je destijds al je hoop gevestigd op contact op oudere leeftijd. Als wij geacht werden zelfstandig te kunnen denken. Je bent er zelfs om verhuisd, en hebt hier in de buurt een nieuw leven en een nieuwe praktijk opgebouwd. Tja, dat was inderdaad een logische gedachte. Maar je wist niet (en hoe kon je ook) dat er toen al jarenlang een heel groot en kwaadaardig offensief tegen je aan de gang was. Alles, maar dan ook alles van jou werd negatief geïnterpreteerd en verdraaid. De grofste leugens zijn er toen over je verteld. Aan mij, aan je twee zonen, en aan een ieder die het wel, of zelfs liever niet, wilde horen. Ze was volkomen door jou geobsedeerd. En als jij niet vol in het vizier stond, dan mocht ik me op haar onverdeelde aandacht verheugen. Wij tweeën vooral hebben de enorme kracht van haar intense (zelf)haat mogen ervaren. Met al haar gescheld en getier heeft ze overigens wel tot in de details uit de doeken gedaan hoe ze zelf in elkaar stak.

Niet jij was de psychopaat, maar zij. En dat terwijl je alleen maar contact wilde hebben met je eigen kinderen, en er altijd alles aan hebt gedaan dat wij niets tekort zouden komen. Wat een pijn moet het je gedaan hebben dat je eigen kinderen zich zo van je af hebben gekeerd. Soms zag ik je verdriet, maar dat deed ik, zoals altijd in keurige navolging, af als sentimenteel geneuzel overgoten met krokodillentranen.

Ben ik schuldig? Ben ik verantwoordelijk voor mijn gedrag dat voortvloeide uit het gif dat jarenlang zo systematisch bij mij geïnjecteerd werd? Ik zie je gezicht nu voor me, glimmend van genoegen. Want ja, de naakte waarheid ligt nu eindelijk open en bloot op tafel.

Maar ho, wacht even. Ik ga je nu niet heilig verklaren hoor. Want hoewel ook jij geslachtofferd en miskend bent, en nooit de liefde hebt gekregen die je toekwam, was je nou ook weer niet direct de gemakkelijkste. Ik verdenk je van milde narcistische trekjes. En ook jij had als het ware twee gezichten. Als je depressie en je angsten dwars door alle pillen heen de overhand kregen, was je grensoverschrijdend, negatief en dwingend in alles. Boos als je je gelijk niet kreeg, of als ik mijn eigen pad liep. Maar gelukkig was je niet haatdragend. Zwijgen deed je godzijdank ook nooit. En dan was er nog die andere kant. Je was charmant, erudiet, kon mooi en enthousiast vertellen met je diepe, warme stem. Ook over klassieke muziek (bedankt nog trouwens dat je me aan Rachmaninov hebt voorgesteld). Je was lief en attent. Zorgzaam zonder verstikkend te zijn.

Zoals je helaas nooit echt een vader hebt kunnen zijn, ben je ook nooit een echte grootvader voor je enige kleindochter geweest. Terugblikkend voelt het aan alsof je, met mate, werd gedoogd. Een echte band heb je nooit op kunnen bouwen.

Gelukkig hebben je stiefkinderen jouw ouderschap wel op prijs gesteld. Zij konden dan ook zonder voorbehoud uiting geven aan hun liefde en waardering voor jou. En daar ben ik oprecht blij om. Zo heb je toch nog een beetje kunnen genieten van een normale gezinssituatie. Hoewel ik me voor kan stellen dat het vaak aan je geknaagd moet hebben dat dat niet mogelijk was met je eigen kinderen.

Bij jouw overlijden werd ik overspoeld door een ongekend en bijna ondraaglijk verdriet. Met mijn liefde voor jou zat het dus blijkbaar toch wel goed.

Papa, ik heb je nooit gekend, maar ik heb je wel, postuum, gerehabiliteerd.

En wat zou ik je graag nog een keertje willen zien.

 

15 gedachten aan “In gesprek met mijn vader”

  1. Wow, deze komt binnen… Die laatste 2 zinnen 😢Zo herkenbaar. Ik mis mijn overleden vader meer dan ooit en begrijp pas sinds kort hoezeer hij ook slachtoffer is geweest van mijn narcistische moeder.
    Ze heeft mijn leven verpest en me mijn vader ontnomen met haar manipulatieve en walgelijke gedrag. Een foto van mijn vader staat nu naast m’n bed en ik “praat “elke dag even tegen hem. Zeg de dingen die ik bij zijn leven nooit heb kunnen zeggen.
    Mijn verdriet is groot. Maar ik word dankzij het verdwenen zelf elke dag een stuk sterker.
    Dank voor het delen Vroefje.

    1. Jij en ik moeten het doen met een herinnering. Een foto.
      Maar we hebben wel een heel mooi cadeau gekregen. Weliswaar een cadeau met een zwart lintje erom heen, maar daar zat wel de waarheid in. En die komt nooit te laat. Daar ben ik van overtuigd
      Mocht je het nog niet kennen, lees dan eens het lieflijke boekje over ‘Het sprookje van de dood’. Misschien kun je daar, net als ik, wat troost uit putten.

  2. Dit soort ervaringen draag je levenslang mee.
    Je zou een van mijn dochters kunnen zijn.
    Ik ben na mijn 60e jarenlang in therapie gegaan en nu ben ik 77 en wil zo graag nog een poos genieten maar dat is moeilijk met zo’n verleden, met een intelligente psychopaat die zich nooit laat kennen. Mensen begrijpen dit niet. Het maakt eenzaam maar heeft me heel veel inzicht gegeven.

  3. Alsof je mijn verhaal en dat (bijna) van mijn vader vertelt.
    We zijn nu samen ontsnapt aan haar. We hopen nu nog samen mooie jaren te hebben.
    Wat goed verwoord!
    Zó hoop ik het aan iemand uit te kunnen leggen die belangrijk voor ons is.
    Dank je wel.

  4. Wat heb je dat mooi en evenwichtig beschreven. Het is een lange weg geweest voor je. Ontroerend pijnlijk en duidelijk spreek je over hoe het was. Je spaart jezelf niet en tegelijkertijd doe je jezelf ook niet tekort. En op het eind het gemis.

    Jouw verhaal raakt…

    Dank voor het delen.

  5. Beste Vroefje,

    Dank je voor het delen van jouw persoonlijke verhaal over ouderverstoting.

    Zoals je schrijft, dit maakt je vader nog geen heilige. Hij was gewoon een mens. Een mens die door menselijke onmachtgevoelens misschien gedrag vertoonde dat onbeholpen of niet altijd handig was in relatie tot jou of de situatie.

    En nee, je bent niet schuldig of verantwoordelijk voor het afwijzen van je vader. Dit ligt bij je moeder. Met haar manipulatieve zielige slachtoffergedrag wist ze in jou als kind een redder wakker te maken waarmee ze je medeplichtig maakte bij het isoleren van haar man. Jou is de mogelijkheid ontnomen om vanuit eigen waarneming en gevoelens contact te maken met je vader en om zijn liefde te ontvangen, liefde waar jij, als zíjn kind, recht op had. Liefde, over en weer, die jouw moeder nooit had mogen saboteren.

    Naast dat je verhaal zó pijnlijk en verdrietig is, ben ik ook erg blij voor je dat je de waarheid naar boven hebt weten te halen in deze ingewikkelde relatiedynamiek. En dat je nú alsnog je gevoelens van verdriet en gemis toe-eigent en ze misschien een plek kan gaan geven. Maar het blijft triest.

    1. Hallo Paula,
      Dit stukje van jou geeft mij hoop dat mijn kinderen eens in gaan zien dat niet hun moeder, maar hun vader de veroorzaker is en de narcist. Ik hoop dat ze eens uit deze ongezonde situatie kunnen stappen, net zoals ik 21 jaar geleden heb gedaan. Mijn kinderen zitten gevangen in zijn web, gelukkig kon ik ontsnappen. Helaas heb ik, door ouderverstoting, geen contact met hen (sinds de afgelopen 10 jaar, daarvoor (11 jaar) moeizaam).
      Helaas mag ik ook al 10 jaar mijn kleinkinderen (grootouderverstoting) niet meer zien.
      Voor mij is het duidelijk wat er gebeurd, nu moeten de ogen van de anderen nog open gaan.
      Dank voor jouw stukje en sterkte!
      Liefs! Merel

      1. Beste Merel,

        Vreselijk, dat je al zo lang geen contact meer hebt met je kinderen èn kleinkinderen. Het kan niet anders dan dat je door een pijnlijk proces van onmacht en verdriet bent gegaan om dit te kunnen (ver)dragen. Juist daardoor sta je er nog. Met jouw stap ben je een voorbeeld voor je kinderen en kleinkinderen dat je kunt ontsnappen uit een ongezonde situatie, ook al kunnen ze het (nu nog) niet zien.
        Jouw bericht is tegelijkertijd een hoopvol bericht voor al die ouders en grootouders die door dit zelfde heen gaan. Er is een manier om overeind te blijven.

  6. Dankjewel voor je verhaal, wat mooi beschreven hoe je zoektocht is geweest naar jouw waarheid. Triest ook wat het allemaal gekost heeft. Maar belangrijk dat je nu jouw verhaal vertelt. Respect en alle goeds.

  7. Amai, wat brengt jouw verhaal weer een hoop verdriet bij mij naar boven. Alhoewel ik wel enkele mooie verbindende momenten met mijn vader heb mogen beleven, blijven ook de momenten dat zij hem tot het uiterste dreef me levendig bij. De momenten waarop ik zijn wanhoop kon voelen. Wat haatte ik haar toen. Ze hield hem gevangen in een web van leugens en intriges waar wij als kind gedwongen deel van moesten uitmaken. Ik voel me nog steeds ziek als ik daaraan denk. Bij zijn overlijden voelde ik opluchting, je hoefde niet langer naar haar pijpen te dansen. Pas later voelde ik de leegte, het gemis die zijn heengaan bij mij achterliet. Hoe is het mogelijk dat ik zoveel liefde kan voelen voor de ene ouder en totaal niks voor de andere.

  8. Wat een mooi verhaal, en wat een herkenning weer. Zo lang heb ik met de schaamte en de verwarring rondgelopen van alles wat zich in ons gezin afspeelde, wijsgemaakt dat niemand me zou geloven. En nu beetje bij beetje, na 35 jaar, kom ik al die herkenning tegen omdat ik durf op zoek te gaan.
    Voor mij was mijn vader de narcist, ik had een intens goede verzorgende band met mijn moeder tot ik 9 was. Daarna hield mijn vader me fysiek van haar weg. Ik gaf haar de schuld, omdat zij niet naar me toekwam om met me te praten. Geen contact meer met me zocht. We hadden iedere dag ruzie rondom mijn puberteit, terwijl mijn vader stilletjes op de bank zat om zich ‘niet te moeien’.
    En toch was er iets in mijn hart zo’n vijf jaar geleden, die me de weg naar huis terug wees. Ik wist niet waarom, wou met zowel mijn moeder als mijn vader niets meer te maken hebben. Tot ik weer die intense liefde van mijn moeder voor me voelde, die onvoorwaardelijkheid. De zoektocht naar waarom ze dan geen contact met me zocht, niet met me praatte toen ik kind was vond ik in autisme. Dit is geen feit, maar het resultaat van een eigen zoektocht. Het is in mijn ogen ook niet echt vreemd hoe autisme en narcisme kunnen samengaan. Mijn moeder was voor mijn vader het golden Child in de relatie, dat is ze nog steeds. Ze toont nooit echt emotie, en gaat geen diepgaande gesprekken aan tenzij ik dit zelf bij haar uitlok. Tegelijk is mijn vader veel slimmer dan haar en blaast haar met zijn intelligentie omver waardoor ze op het juiste moment onzeker wordt. En toch lijkt ze gelukkig en dat moet ik aanvaarden. Het is een harde tweestrijd geweest, omdat ik lang voelde dat ik niet gelukkig mocht zijn bij mijn moeder zonder gelukkig te zijn bij mijn vader. En het is nog steeds moeilijk, om één of andere reden ben ik hun als één geheel gaan zien en het is moeilijk een onderscheid te mogen maken. Het is een moeilijk gevoel mijn moeder die eerlijke kans wel te geven en mijn vader niet. Maar dat ligt hoogstwaarschijnlijk aan de vele verwarring die gezaaid is toen ik klein was.
    Bedankt voor je verhaal, bedankt voor dat extra stukje herkenning.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *