In dit artikel van Management Support geeft Iris namens Het Verdwenen Zelf inzicht in de impact van narcisme op de werkvloer. Het ervaringsverhaal van Wendy illustreert hoe groot die impact kan zijn. Manager Inge veroorzaakte haar ontslag omdat de directeur Wendy naar aanleiding van goed functioneren een nieuwe baan wilde aanbieden. Lees het verhaal hier.
Wendy dacht dat Inge haar waardeerde om haar inzet ‘Ik vond mezelf eigenlijk een saai persoontje, maar Inge gaf me het gevoel dat ze me volledig accepteerde. Ik koesterde me in haar aandacht, alsof ik zoveel mogelijk zonnestralen wilde opvangen op een grijze dag’. Toch zette Inge Wendy buitenspel door negatieve verhalen over haar te verspreiden om Wendy’s carrièrekansen te blokkeren en haar eigen imago op te vijzelen.
Iris: ‘Wendy vervult de functie van secretaresse. Uit diverse boeken en ervaringsverhalen blijkt dat secretaresses een makkelijke prooi zijn voor narcisten. Ze zijn het verlengstuk van hun baas, dat is tenslotte de kern van hun werk. Precies de afhankelijkheidsrelatie maakt ze extra kwetsbaar.’
Op de werkvloer openbaart zich vaak een aantal signalen waar je alert op kunt zijn als je het vermoeden hebt dat er sprake is van psychisch geweld. Zo kan de persoon voor wie je werkt of met wie je samenwerkt eenvoudig wisselende gedaantes aannemen. De ene dag heb je de indruk samen te werken met een vriend of vriendin, terwijl je de volgende dag compleet genegeerd kunt worden omdat die persoon de rol van de afstandelijke manager of collega speelt. Ook is hij of zij waarschijnlijk wisselvallig en inconsequent. Waar je normaal geroemd wordt om je punctualiteit, kan die persoon op een ander moment ontploffen omdat je terugkomt op een gemaakte afspraak. Ook word je gedwarsboomd door roddelen, het afkraken van je werk, het uitdelen van sneren en pesterijtjes. Vaak is het buiten proportie.
Helaas blijkt in de praktijk dat deze situaties moeilijk op te lossen zijn. De narcist gaat niet veranderen en aangewezen collega’s of de afdeling HR herkent het gedrag en de consequenties over het algemeen niet. Uitkijken naar een nieuwe baan blijkt vaak de enige optie.
Ditzelfde geldt voor Wendy. Zij heeft inmiddels een nieuwe baan, waarin ze meer op haar hoede is en meer afstand houdt tot collega’s. Daar voelt zij zich op dit moment veilig bij. Hoewel het fijn is dat Wendy zich uit de situatie heeft weten te bevrijden, is het een verdrietige constatering dat haar vertrouwen zo’n grote deuk heeft opgelopen dat ze in het vervolg wel twee keer nadenkt voordat ze zich openstelt. Lees het verhaal hier.
Slachtoffers die hulp zoeken bij hun herstel hebben veel baat bij m.n. het tweede boek van Iris Koops, waarin ze in hoofdstuk 8 specifiek in gaat op psychisch geweld op het werk. (Je leven in eigen hand • Het Verdwenen Zelf).
Herkenbaar helaas. Als nieuwe medewerkster binnen het bedrijf werd ik als een koningin binnengehaald. De irritatie van mijn collega begreep ik toen nog niet. Alles kon en alles mocht, totdat na een paar maanden het tij begon te keren. Alles wat beloofd was, werd terug gedraaid of er werd ronduit gezegd dat ik het verkeerd geïnterpreteerd had. Ik begreep er niks van. Het maakte me onzeker. De baas roddelde over de andere collega en nam mij “in vertrouwen”. Zo speelde hij ons tegen elkaar uit. Tijdens mijn pauzes moest ik alsnog klusjes doen en werktijden werden steeds opgerekt. Vrije dagen werden ingetrokken en ik mocht eens niet een uurtje eerder naar huis om een ouderavond van mijn kind bij te kunnen wonen. Puur pestgedrag. Ik ging met steeds meer tegenzin naar mijn werk. Mijn collega nam ontslag en er kwam een nieuwe collega. Voor mijn ogen zag ik het gebeuren, nu was zij de nieuwe koningin en ik had het nakijken, werd zelfs volledig genegeerd! Na een volkomen onterechte beschuldiging op de werkvloer, stortte ik in en meldde mij ziek. Bij de bedrijfsarts kwam ik er per toeval achter dat hij over mijn rug de verzekering had opgelicht. Ik nam een arbeidsrecht-deskundige in de arm en vocht mijn concurrentie- beding aan. Toen het op een rechtszaak dreigde uit te draaien, trok meneer zijn keutel in. Na een laatste, ontzettend nare e-mail van hem, een soort laatste stuiptrekking, liet hij me met rust. Een klein jaar later zat de toen nieuwe collega, huilend bij mij aan de keukentafel…. de geschiedenis had zich herhaald…
Door het lezen van de boeken van Iris Koops leerde ik dat ik een narcist als werkgever had gehad. Alle puzzelstukjes vielen op hun plek. Alles klopte, tot aan de stiltebehandelingen aan toe. Tegenwoordig werk ik als zelfstandig ondernemer, een verademing.
Wat ongelofelijk goed, dat het narcisme op deze manier in beeld komt.
Het is ook mijn verhaal. Als onervaren secretaresse groeide ik uit tot Directie Secretaresse. Zo volgde ik degene op waar ik jaren leiding van kreeg en tegenop zag. Later begreep ik dat ze Borderline had en veel narcistische kantjes.
Nadat ik haar opvolgde, kreeg ik een beter contact met de directeur en toen bleek dat ze vaak erg negatief over me had gepraat, terwijl de directeur gelukkig zelf mijn talenten wel zag. Wat een verademing was dat en mijn zelfvertrouwen groeide. Tot op de dag van vandaag ben ik die man dankbaar voor alles wat ik van heb geleerd.
En weet je, dit is 30 jaar geleden gebeurd. Narcisme en aanverwante stoornissen zijn al zo oud en tegelijkertijd heel erg aktueel.
Take care,
SummerMoon
Wat fijn dat in dit artikel narcisme op de werkvloer aan de kaak wordt gesteld.
Ik ben helaas ook slachtoffer van narcisme op het werk. Ik kreeg een nieuwe collega, die een narcist bleek te zijn. Hij had veel ervaring en daar kon ik me aan op trekken. Hij vleide me en paaide me. Hij vond me een bijzondere vrouw. Hij maakte een emotionele connectie met me. Ik keek tegen hem op, want hij praatte met iedereen en deed zich voor als heel belangrijk. Verbaal was hij heel sterk. Langzaam begon het intimideren. Op werkgebied, maar ook persoonlijk op seksueel gebied. Eigenlijk dubbelop. Aantrekken en afstoten. Alles omdraaien. Het lag nooit aan hem, maar aan een ander. enz. Ik ging twijfelen aan mezelf.
Nadat ik een melding had gedaan van seksuele intimidatie, kwam ik erachter dat er meer speelde. Ik heb informatie gezocht en kwam uit bij ‘het Verdwenen Zelf”. Het was zo waar wat ik daar allemaal las. Precies mijn verhaal. De puzzelstukjes vielen op hun plek.
Helaas werd ik niet begrepen en erkend door HR. Waarschijnlijk had meneer de narcist een zielig verhaal opgehangen, waarbij ik in het kwade daglicht kwam te staan. Gelukkig kon ik mijn leidinggevende wel in laten zien wat er speelde. Ik was niet meer alleen in deze strijd tegen onrecht.
Ik belandde in de ziektewet met symptomen van PTSS. De collega is uiteindelijk toch door de mand gevallen en ontslagen.
Nu ben ik 3 jaar verder en ben ik na een aantal bezoeken aan een therapeut via het Verdwenen Zelf en EMDR sessies, weer lekker aan het werk. HR laat ik links liggen, kost me te veel energie.
Ik richt me nu op mijn werk en collega’s die me energie geven.
Heeft het me wat gebracht? Ja, ik herken nu mensen met narcistische trekjes, ik heb meer zelfvertrouwen en ik kan beter mijn grenzen aangeven onder het motto: Een NEE tegen een ander is een JA voor jezelf.
Dat was nodig voor mij, maar ik had het graag op een andere manier geleerd zonder een eenzame strijd.
Wendy, wat goed dat jij dit ook geleerd heb. Daar mag je trots op zijn!
Ik wens je het allerbeste en pas goed op jezelf!
Groeten,
Karin
Narcisme op de werkvloer en in organisaties is killing. Bij de medewerkers gaan alle talenten verloren, de narcist strijkt met de eer, steelt jouw ideeën. Slijmt naar boven en trapt naar beneden. Bij ons zitten ze op alle lagen in de organisatie. De enige manier om deze mensen een halt toe te roepen is om hen via hun superieuren de organisatie te laten verlaten. Als dat niet lukt en je hebt vanuit je functie verplicht veel te maken met ze, dan is het de keuze: weggaan of emotioneel afsluiten. Kijk bij dat laatste uit dat je niet afstompt of jezelf verliest. Henk
Deze mensen moeten uit de maatschappij gefilterd worden, als het aan mij ligt moet iedereen voortaan net als een auto een jaarlijkse (psychologische) APK krijgen. Zou een hele hoop ellende schelen.
Top! Voorstander!
Het verbaast mij dat deze akelige mensen zelfs in de zorg werken. Hoe kan het zijn dat deze mensen ooit zijn aangenomen. Hoe kan het dat dit destructieve gedrag op de werkvloer jarenlang gedoogd wordt zelfs als diverse collega’s slachtoffer zijn geworden en met burn-outs uitvallen.
Leidinggevenden blijkbaar niet in staat zijn deze mensen eruit te filteren en te zorgen dat het pesten en manipuleren stopt en de sfeer niet verpest wordt. Het blijft mij verbazen (zelfs bij melding hiervan) hoe machteloos iedereen meekijkt en het herkent, soms zelfs meedoet en niemand echt ingrijpt. Ongelofelijk…
Precies! ongelofelijk !
Ze zitten helaas ook in het onderwijs, hoe erg is dat; hebben jongeren waaraan ze opvoeding geven onder zich 🥲
Nog maar kort weet ik dat dit gedrag in een narcistische cultuur, ook in de zorg
aanwezig is. Het enige wat je te doen staat is wegwezen. En als het je lukt, vertrouw op je gevoel, en blijf op je gevoel vertrouwen. Dit is mij ook overkomen helaas, maar ik hoop over 10 jaar dat dit onderwerp veel meer bekendheid heeft gekregen zodat de bewustwording sneller gaat en mensen herkennen wat er speelt. Dit zou een hoop pijn en verdriet schelen.
Helaas als client herkenbaar. Kon er zelf niet mee wegkomen omdat de hulpverleenster ‘achter de rug om’ bleef praten en de andere hulpverlener ‘flying monkey’ werd tevens secundaire psychische mishandelaar’ nog steeds vele gevolgen. Als dader aangemerkt, nog steeds soms zelfmoordgedachten en dat na 4 jaar. Ik probeer mijn leven weer op te pakken maar blijf in het sfeertje zitten.