Dit is een gastcolumn van M.
Narcisme is onzichtbaar. Dat is het grote probleem.
Ik woonde samen met hem. Hij veroverde mijn hart en dat van mijn drie jonge kinderen. Hij was intelligent, liefdevol, begripvol en had een engelengeduld. Hij was avontuurlijk, maar ook huiselijk. Hij was een levensgenieter en voelde zich vrij. Dat zei hij en zo leek het ook. Daar wilde ik graag wat van meenemen. Ik ben enorm verantwoordelijk en cijferde mezelf makkelijk weg voor alles en iedereen, zonder dat ik zeg dat ik een of andere gek ben, want zo is het ook zeker niet.
Waarom ik dat laatste benoem? Omdat mensen waaraan je uitlegt wat je hebt meegemaakt toch al snel denken dat je óf overdrijft, óf zelf ook je aandeel hebt in de schuld, óf denken dat je naïef bent. Ik val in de laatste categorie. Dat voel ik aan de reacties van de mensen om me heen. Als ik vertel wat me is overkomen zegt ‘men’ dat ze hem een rare man vonden of dat ze er niet van opkijken etc.
Ik vind het raar, want zo dik ligt het er helemaal niet bovenop. Ja, nu ik het weet wel natuurlijk, maar zo gedroeg hij zich niet naar buiten, maar alleen maar naar mij en mijn kinderen. En ook naar zijn kinderen, maar die waren dat gewend en reageerden héél anders dan die van mij. Wij opereerden vanuit eerlijkheid en oprechtheid. Zijn kinderen vanuit overlevingsmodus. Mijn kinderen reageerden oprecht naar hem als hij weer eens enorm onredelijk was. Mijn kinderen wilden gewoon dat ze eerlijk behandeld werden, dat waren ze immers gewend. Met mij valt er te praten. Ik luister en ik voel met ze mee. Zijn kinderen deden dingen stiekem en zijn kinderen hielpen die van mij niet, stonden ze niet bij als hun vader ronduit stond te liegen of mijn kinderen aanviel op iets wat onredelijk of niet waar was. Mijn kinderen vielen zijn kinderen bij als hij onredelijk was naar zijn eigen kinderen. Zijn zoon vond dat overigens nog vermakelijk ook en maakte de boel nog erger voor mijn kinderen. Hij genoot er van dat mijn kinderen dan ruzie kregen met hun vader, terwijl ze verdienden dat ze waardering kregen voor de hulp die ze boden.
En ruzie… hoe kun je nu als volwassene ruzie krijgen met kinderen van 8 – 14 jaar? Op zich is dat al ongelooflijk. Maar dat kon!
Ach, je weet echt niet wat je meemaakt. Het is zó onredelijk en het is zó de omgekeerde wereld!
Voorbeelden? Ja, te over..
Ik drie jongens, hij een jongen en een meisje. Te weinig slaapplekken in huis, maar er wordt ‘binnenkort’ een nieuw huis gebouwd. Tekeningen gezien zelfs. Het is nu 20 jaar geleden, maar dat huis is er nog steeds niet. Tijdelijk een stacaravan erbij. Zijn dochter is 14 jaar, de oudste van alle kinderen. Twee jongens (een van hem en een van mij) willen in de caravan slapen. De caravan kan niet op slot en ik ben er niet blij mee, maar ik moet niet zeuren. Slaat helemaal nergens op vinden hij én zijn kinderen. Die van mij twijfelen voel ik, maar willen en kunnen niet onderdoen voor de twee stoere kinderen van hem. Zijn kinderen zeggen dat alleen maar om hun vader te plezieren en weten ook niet beter. Zijn dochter wil in de caravan. Zij is 14 en het lijkt haar helemaal geweldig zo haar eigen domeintje. Ik kaart aan dat ik dat niet fijn vind, zo’n meisje alleen in de caravan die 10 meter van het huis afstaat en niet op slot kan ‘s nachts. Ik spreek niet uit waarom niet, want ik voel dat dat véél te ver gaat voor ze. Iedereen lacht me uit. Ik ben veel te moeilijk vinden ze.
Ik probeer het die avond nog even bij mijn vriend, maar hij vindt het onzin.
Dochter slaapt één nacht in de caravan en komt die dag daarna bij me om te zeggen dat ze liever niet meer in de caravan slaapt. Ze vond het eng. Ik zie dat ze het niet alleen eng vond, maar afschuwelijk eng!. Echter, emoties herkennen, erkennen en benoemen kennen ze niet. Ze moeten steeds alles verbergen en slikken. Ik zeg dat het goed komt, dat ik er blij mee ben dat ze het zegt en dat ze daar niet meer hoeft te slapen.
Nou, dat denk je.. Ze móet. Ze móet van haar vader daar slapen, want zegt hij ‘dat wilde je’.
Mijn kinderen komen voor haar op. Dat maakt het alleen maar erger. Hij vindt dat mijn kinderen een grote mond hebben. Zijn zoon vindt het nét zo vermakelijk als zijn vader. We maken geen schijn van kans en die avond slaapt ze toch weer in de caravan. Ik doe geen oog dicht en hij vindt dat totale waanzin van mij.
Nog een voorbeeld?
‘Mogen we een ijsje’, vraagt zijn zoon. De manier waarop hij dat vraagt is eigenlijk al heel raar. Hij vraagt het met zo’n kinderlijk stemmetje, waarvan ik nu achteraf denk dat hij wist dat dit de manier was om het te vragen.
‘Ja, was het antwoord en ze kregen geld om om de hoek een ijsje te halen met vijf man sterk. Als ze terugkomen likken ze hun ijsje. Zegt vader als een klein kind dat vergeten is: ‘heb je voor mij niks meegebracht’?
Mijn zoon kent hem nog niet goed genoeg en zegt enigszins verbaasd en geschrokken: ‘nee, maar dat had je toch ook niet gezegd?’ Dan beginnen zijn kinderen heel hard te lachen, alsof mijn zoon iets heel geks zegt. Zijn vader graait het ijsje uit de hand van mijn zoon en gooit het in de afvalbak. Zijn kinderen lachen. De andere twee van mij ook, maar als een boer met kiespijn. Ik merk dat ze niet goed weten wat ze moeten voelen.
Als een klein kind opgejaagd door zijn eigen kinderen. En ik? Ik zeg niets. Want ik weet inmiddels dat dat de situatie alleen maar erger maakt. Wel bespreek ik het zodra ik de kans krijg met mijn zonen.
Ik wil mijn kinderen niet verliezen. Ik wil zulke omgangsnormen niet. Ik wil niet dat mijn kinderen zichzelf verliezen of nét zo worden als die van hem. En ik weet dat ze zo worden als ik niks doe, want ze moeten wel, willen ze overleven.
Als we weggaan mag zijn dochter meestal mee. Ik heb nooit goed begrepen waarom dat was, maar dat was zo. Eigenlijk gingen we vaak met z’n drieën weg. De andere kinderen bleven thuis met de oppas. In het begin zat dochter achterin, maar na een aantal keren wilde ze voorin zitten. Dat werd ruzie en ik ging akkoord met achterin zitten. En dat bleef… Altijd als we weg gingen ging dochterlief voorin zitten. Toen ik daar eens wat van zei vond vader het onzin, want het maakte toch niet uit waar je zat?
Ik heb er anderhalf jaar gewoond. Wat een hel. Hoe kon ik me zó vergissen. Je kunt het niet zien, je kunt het niet weten. Je weet het pas als je er nauw bij betrokken bent. Het gaat langzaamaan die kant op, zoals ik het hierboven beschrijf. Dat was niet altijd al zo, want dan was ik daar niet gaan wonen. Nee, voordat wij er woonden was het gezellig en kon alles. Tuurlijk zag ik wel dingen die ik anders zou doen, maar wie niet? Dat vond hij waarschijnlijk ook van mij.
Nee, het is niet zichtbaar voor de buitenwereld, daar zorgde hij wel voor. De kinderen en ik: we liepen precies in zijn pas. Overleven heet dat. En niemand die het ziet.
PS: Herken jij je in dit verhaal of maak je iets soortgelijks mee en zoek je hulp? De boeken van Iris Koops zijn ruim 20.000x verkocht en worden door veel lezers als levensreddend omschreven: Boeken van Iris • Het Verdwenen Zelf
Nou en of, ik heb de boeken van Iris ook. Door haar weet ik dat ik een ‘zelf’ heb en dat dit zelf niet fout is zoals mijn moeder altijd zei.
Als ik jou verhaal lees, M, weet ik dat het niet altijd zo was als je hierboven beschrijft. Het gluipt er langzaam in. Je ziet het niet als je in een relatie met een narcist zit. Bovendien ben je verliefd en dat maakt blind. Daarna wordt je verblind.
Ik vind het verschrikkelijk voor jou wat je hebt meegemaakt en voor jouw kinderen en de zijne. Doodeng om een meisje in een caravan te laten slapen die niet op slot kan, maar dat zei jouw intuïtie al. Daar mag je naar luisteren!
Ik wens je heel veel sterkte!
o
Ongelooflijk herkenbaar dit. Exact zo meegemaakt met mijn kinderen en narcistische ex. afschuwelijk.
Mijn dochter en ik hebben dmv EMDR en andere therapie weer kunnen helen.
En de buitenwereld keek mij altijd verbaasd aan. zo van: dat kan toch niet waar zijn. Je zal wel overdrijven. Gelukkig ben ik ruim 5,5 jaar geleden vetrokken. Het was een hel. En nu heerlijk wat een rust en een vrijheid.
Lieve M, de tranen liepen over mijn wangen bij het lezen van jouw verhaal. Ook dat uitlachen en dat vernederen is voor mij herkenbaar. En vaak dat onbegrip in je omgeving, het is ook om te huilen allemaal. En niemand die het ziet, alleen wij als ‘ ervaringsdeskundigen’ herkennen er veel in . Ik wens jou en je kinderen alle geluk van de wereld, en ook de kinderen van je ex veel geluk. Ze weten namelijk niet beter helaas.
Met een warme groet, Maria
Lieve M,
wat herkenbaar weer. Nog steeds snappen mensen niet wat er zo erg aan hem was/is. En gelukkig maar dat ze deze angst, verwarring en ongemak nooit hebben hoeven voelen. Want alleen dan kan iemand het echt te volle begrijpen.
Bedankt voor het delen van jouw verhaal
lieve M.
Precies daar loop je tegenaan, anderen die het niet zien omdat het niet zichtbaar is. En als je naar buiten treed hoor je al snel: ” in elke relatie is wel wat”
En ” jij bent altijd al heel gevoelig geweest” Ik heb geen kinderen en hij had dat ook niet. We hadden samen paarden, 6 stuks in totaal. Hij is trainer en coach en ik was in beginsel zijn p.a. En later kregen we een relatie van 7 jaar . Ik heb nu echt lotgenoten moeten zoeken en vinden die ook een trauma op liepen in contact met hem en ook gedupeerden wat betreft financiën. Om mijn eigen verhaal bevestigd te krijgen , omdat men dacht dat wij “gewoon” uit elkaar zijn en mij werden geen vragen gesteld. De meest geweldige persoon is hij in de reviews op de website. Een spiritueel leider. Wie zou mij nu geloven buiten de lotgenoten groep om? Ik zou als gek en van het pad af worden bestempelt. En ik heb het allemaal meegemaakt. Dat is zeker.
Heel erg bedankt M voor jouw verhaal:
het is knal raak. De kracht vinden om gevoelens om te zetten in woorden, om gebeurtenissen te duiden
Ik heb niets anders gekend en het is voor mij lang heel moeilijk geweest te duiden waarmee ik te maken had, wat er in Godsnaam aan de hand was: het leek soms wel of ik deel uitmaakte van een of andere orde, geheime genootschap, zonder te weten wat dit dan zou zijn …?
‘met mij valt er te praten’ zoals mensen in een normale relatie doen, maar dat is helemaal niet zo bij hen, niets behoeft uitleg bij hen, ze hoeven geen enkele verklaring af te leggen, iedereen zou moeten weten wat ze bedoelen en waar zij behoefte aan hebben
in het gezin waar ik uit kom, wordt er niet gepraat, het is een ruimte (microkosmos) van volledige afwezigheid van enige vorm van redelijkheid zoals jij dat ook noemt: waarbij er niet wordt gereageerd bij een aanval, leugen of onredelijkheid, ‘je weet niet wat je meemaakt’ ja dat is zo, en het is moeilijk om je verhaal geloofwaardig te maken bij anderen
‘alle emoties verbergen en slikken’ ook dat herken ik en dat ben ik nog steeds aan het leren(oa door hier een reactie te zetten) om de emoties naar buiten te brengen, onder woorden te brengen en daar dan ruimte voor te geven om mezelf te bevestigen.
Tot slot beste M,
hoeveel keer ik ook ben gestorven en opnieuw opgestaan, ik ben nooit van plan geweest om mijn leven te laten leiden door onredelijkheid of leugens. Ik blijf erg waakzaam over mijn eigen gedrag en dat is voor mij een troost en geruststelling.
Ik herken helaas heel veel! Als ik mijn verhaal vertel in mijn omgeving, zeg ik er altijd bij: je weet pas wat het is, als je het zelf meegemaakt hebt. Dat van voorin/achterin de auto zitten, heb ik exact zo meegemaakt: we gingen op vakantie naar zuid-Frankrijk en zijn dochter (toen 18) móest voorin anders werd ze zogenaamd wagenziek. Het mormel heeft letterlijk de héle weg (10 uur lang) geslapen! (Of gedaan alsof). En ik zat daar maar als een braaf schoolmeisje op de achterbank. Als ik daaraan terug denk… hoe in godsnaam heb ik dat gepikt? Ook tijdens kortere ritjes moest madam voorin want papa was van háár en ik was maar een… tja… een doorn in hun ogen achteraf. Een indringer. Ook dat uitlachen herken ik, bij mij werd mijn telefoon letterlijk uit mijn handen getrokken en weg gelegd, want dan was ik niet sociaal. Ik heb mijn telefoon ook nodig voor mijn bedrijf en mijn klant contacten, ik moet en moest echt af en toe even appen of mailen maar zelfs dat mocht niet, als ik bij hem was.
Het is vreselijk…
Ik hoop dat het je goed gaat en je kinderen ook, en nee, dit weet en zie je echt niet van tevoren….
Tot op de dag van vandaag blijft het moeilijk om narcisme onder de aandacht te brengen bij mensen , familieleden, vrienden, kennissen, buren etc. aan 2 kanten ( eigen familie en schoonfamilie enz.) die de narcist ook kennen.
Hij is immers leuk ,gezellig of zielig en/ of in de steek gelaten, huilt tranen met tuiten als het hem goed uitkomt , is de geziene gast op feestjes etc.
Zelfs onze kinderen willen er niets van horen, terwijl zij ook slachtoffer zijn en geen contact meer met mij willen hebben. ( inmiddels ervaringsdeskundige)
Ja het is en blijft hun vader, ja, maar ik ben hun moeder en ben eruit gewerkt , dit begon al in ons huwelijk.
Nu 24 jaar verder, na de scheiding, ervaar ik nog steeds dat mensen zich afkeren of verlegen worden als ik erover begin. Gelukkig heb ik ook mensen op mijn pad die erover willen horen en vaak blijkt dat zij het snappen door eigen ervaring met hem of in hun eigen relatie met een narcist.
Veel sterkte en Gods liefde voor iedereen!
Merel( 74)
Zo herkenbaar, het komt altijd op hetzelfde neer. Ze zijn ziek en daarom vertonen ze allemaal dezelfde gedragingen. Zelf zien ze t niet zo. Daarom is narcisme zo lastig om mee om te gaan. Het ligt altijd aan de ander, aan jou.
Ik ben weggegaan en heb alle contact verbroken. Wilde niet eens meer uitleggen aan de omgeving hoe het was. Heeft geen zin, niemand gelooft je en ik had het niet nodig. De discussie, gedraai, gaslighten overgelagen. Ik was er klaar mee. Zo blij dat ik weg ben en een weg heb gevonden uit de duisternis.
Langzaam vind ik weer een ‘zelf’ en dat de reis stap voor stap gezet moet worden neem ik voor lief. Liever zelf stappen zetten dan vastzitten in een hele gekke wereld. Die van een narcist.
Dank je voor het delen van je verhaal. Herkenning geeft erkenning en dat helpt in herstel.
Wens je alle goeds,
Christien
Ik herken het, kan t helemaal voelen wat je beschrijft. Ik had ook een ex met twee jonge kids die zich ook zo gedroegen uit overleving. Ik heb zelf heel andere overgangsvormen en andere mentaliteit dan wat hij deed met zijn zogenaamde vrije opvoeding. Iedereen zat in angt voor hem, maar dat was onze eigen schuld. Vooral de mijne, ik had geen goede invloed op zijn kids, verzon hij. Hij kon t niet uitstaan dat ze mij graag mochten, zich veilig en ontspannen voelden en ze vertelden best vaak aan mij papa’s nare buien. Voor hem een afgang, dus hij draaide alles zo erg om dat je me zelfs betichtte van dat ik slecht voor ze was, hij ze als vader tegen me moest beschermen. Ik dacht dat ik gek werd. Geen idee waar ik mee te maken had toen nog.
Nee t valt alleen uit te leggen aan mensen die open staan voor jouw verhaal of dit zelf meegemaakt hebben.
Hoe vaak ik niet td horen kreeg dat ik t zelf liet gebeuren, ook door een therapeut.
Gelukkig vond ik de juiste mensen en een heel goede lichaamsgerichte coach en een therapeute. Die combi maakte de zaak inzichtelijk. En dat t gewoon gezegd kon worden, dat t abnormaal was en ik zat midden in een stockholm syndroom hem almaar te pleasen en goed te stemmen. Het duurde 1,5 voordat de pijn zakte, maar het spookt nog veel door mijn hoofd. Al die voorbeelden die je noemt, ja die dingen tollen als naschokken nog rond. Erover mogen praten is dan fijn.
Zo ben ik gaan leren dat niet iedereen dit kan begrijoen en dat is oke. Ik praat er daarom alleen met enkele mensen en een therapeut over, want ik heb wel genoeg overal de schuld van gekregen door deze toxische man. Of ie nou narcist was, borderliner of weet ik wat, hij mishandelde me pyschisch en emotioneel met zo een heel kalm toontje waardoor ie nergens op te pakken leek. Wat een schade en ik zag t ook echt niet, hij was ook lief, zachtaardig, knap, leuke humor en leek de ideale partner. Rode vlaggen? Zeker, maar ja, wie is er perfect dacht ik. Zijn leuke goede kanten hadden toen de overhand.
Nee hoor je bent niet naief, er is domweg misbruik gemaakt van je.
Het verhaal van M. treft me als een mokerslag. Niet vanwege de herkenbare situatie; ik heb geen kinderen, mijn “vriend” heeft er vier bij vier verschillende vrouwen, waarvan er maar één hier vlakbij woont. Sinds deze ene dochter zélf een kindje gekregen heeft, krijgt ze steeds vaker knallende ruzie met haar vader. Daar ben ik blij om, omdat ze zich verzet, maar het is vreselijk natuurlijk, om je eigen vader eruit te donderen omdat hij schreeuwt, scheldt, altijd ongeduldig is, hetgeen bijvoorbeeld resulteert in zúlke stress van haar kant, dat ze haar eigen baby in een onveilige situatie laat om aan ZIJN wensen te kunnen voldoen. Goddank had ze het snel door.
De échte overeenkomst is dat ik gewend ben, geleerd heb, zowel in het gezin waarin ik opgroeide alsmede alle vriendinnen die door het leven heen mijn “zelfgekozen familie” zijn geworden (ik ben 61.) om te communiceren. Overleg, praten, onderhandelen, uitleggen, bijleggen, kortom: redelijk en fatsoenlijk communiceren. Met respect voor de ander. Dan word je verliefd op iemand, die zo lijkt te zijn. Hij lijkt redelijk, zijn Nederlands niet zo heel goed maar goed genoeg (hij komt van Curaçao.) en hij lijkt een gezellig iemand waar je lol mee kunt hebben.
Daarna begon ik te merken dat hij alcoholproblemen had. Gekookte coke gebruikte, stiekem. Exact wat jij, M. schrijft en wat lijkt me dát verschrikkelijk als het dan ook nog om kinderen gaat: ik vecht met open vizier, ik heb niet veel te verbergen en heb een tamelijk gezond moreel kompas, ben loyaal, empathisch en heb veel begrip voor alles dat menselijk gedrag betreft (verder heb ook ik vele tekortkomingen, maar geen empathie hebben hoort daar niet bij). Hij denkt inderdaad dat ik in zijn kop kan kijken?! kan derhalve niet goed dingen uitleggen, is daar overigens veel te ongeduldig voor, luisteren ho maar, altijd smoel in z’n smartphone en bij álles dat ik opmerk krijg ik te horen dat het overdreven, abnormaal, gestoord is. Als ik hem iets online laat zien om te tonen, dat ik niet uit mijn nek klets, en hij er niet onderuit kan, krijgt hij een soort “tantrum” zoals peuters die zich brullend op de vloer van de supermarkt storten.
Maar dan verbaal agressief. Hij heeft me nooit aangeraakt, maar wél bedreigd. Met een moersleutel in zijn hand dingen zeggen als:”Wacht maar!! Ga uit mijn gezicht, of ik breek je benen!!” Enz. Hier in de buurt zullen ze het niet geloven, hoewel je er niet onderuit kunt, dat hij een harde stem heeft en vaak schreeuwt. Ik ben niet de enige die daar last van heeft. Als hij kwaad is hoort de hele buurt hem, niet normaal.
Thans zit ik in het proces hem het huis uit te krijgen.
Ben, terugziend, tevens érg kwaad ook over de Participatie wet. Die heeft afgedwongen dat we sámen een inkomen hebben, en ik min of meer geen keuze had in hem in huis nemen. Als hij bij mij sliep, kregen we meteen brieven van Handhaving: “u heeft foutieve informatie over uw verblijfplaats verstrekt.”
Toen hij, wegens medische omstandigheden, eventueel in aanmerking zou komen voor een benedenwoning, werd het proces onmiddellijk gestaakt, toen bleek dat IK niet mee zou verhuizen.
Dat heeft één en ander niet gemakkelijker gemaakt en nog steeds niet.
Op het moment, dat hij dakloos werd, lag mijn vader op sterven, letterlijk. Het stomste wat ik ooit gedaan heb, hem mijn huis inlaten.
Nú pas ga ik, na 15 jaar relatie waarvan ik misschien anderhalf jaar plezier van heb gehad, eindelijk stappen ondernemen. Ik ben bang voor hem. Hoe ouder, hoe gekker. Heb om te beginnen afspraak gemaakt met Sociaal Raadslieden….