‘We worden als professionals zo gemakkelijk op het verkeerde been gezet’

De film ‘Zij lijkt het probleem te zijn’ is inmiddels door veel professionals en ervaringsdeskundigen met instemming en herkenning bekeken. Ook de voor- en nabeschouwingen met experts en betrokkenen maakten indruk. Sietske Dijkstra treedt in de film op als expert maar kon niet bij de première zijn. Tako had daarom een apart interview met haar dat nu op onze website te zien is.

Sietske: “Het is essentieel dat de film ‘Zij lijkt het probleem te zijn’ inzichtelijk maakt hoe het proces verloopt tussen een stel waarbij een grote machtsongelijkheid speelt. Nog niet iedere professional herkent of erkent immers dat deze vorm van geweld bestaat. De kernboodschap van de film is: soms is het niet wat het lijkt. Dan wordt op het toneel iets heel anders gespeeld dan wat er achter de coulissen, in hun eigen leven samen, daadwerkelijk plaatsvindt”.

Grote machtsongelijkheid

Sietske Dijkstra is psycholoog, onderzoeker en docent op het gebied van relationele veiligheid. Ze gebruikt de film al in haar opleidingen. Sietske: “Professionals geven aan door de film de problematiek nu beter te herkennen.” De film vindt daarnaast bij ervaringsdeskundigen veel weerklank. “Slachtoffers ervaren een hart onder de riem: ‘Nu kan ik eindelijk laten zien wat er aan de hand is (geweest), ik kreeg het maar niet gecommuniceerd.’”

Sietske onderzoekt intiem geweld al jaren en publiceert hier regelmatig over. De titel van de film is goed gekozen volgens haar. Het drukt uit hoe de omgeving vaak tegen slachtoffers aankijkt. Behalve vrouwen kunnen ook mannen slachtoffer zijn. Een minderjarige zoon bijvoorbeeld herkende in de film, en de uitleg ervan, het gedrag van zijn moeder.

De vraag is echter ook wat er met de hoofdpersoon in de film, Karin, gebeurt als ze concreet weg wil gaan bij haar partner. Sietske: “Eén op de vijf scheidingen is een complexe scheiding. Bij deze scheidingen werkt het gewone arsenaal aan interventies niet. Het is heel belangrijk dat professionals hier meer inzicht in krijgen. Ze gaan nog te vaak uit van een tweezijdig geweldspatroon en een gelijkwaardige machtsverhouding. Terwijl bij veel van deze scheidingen er juist een grote machtsongelijkheid te zien is.”

Onderbuikgevoel

“Dit zie je in deze film ook heel duidelijk. De kans is zeer groot dat Karin, als zij het doorzet om weg te gaan, ook in een dergelijke complexe scheiding terecht komt en het psychische geweld enkel toeneemt. Hij zal zeer waarschijnlijk proberen haar bij anderen in diskrediet te brengen, haar als een slechte moeder afschilderen, hun dochter bewerken, kortom alles inzetten om haar verder te ondermijnen.” Met alle gevolgen van dien voor Karin en haar dochter.

“Als een professional een dergelijke case behandelt en een bepaald onderbuikgevoel krijgt, dan is het heel belangrijk dat hij of zij een collega consulteert. Zodat die collega een ander licht op de zaak kan werpen. Als we de dynamiek eenmaal herkennen, kunnen we voorkomen dat destructieve mensen het hele speelveld blijven opeisen. We worden als professionals zo gemakkelijk op het verkeerde been gezet, en dat is zonde.”

Bekijk hier het hele interview met Sietske Dijkstra. Het interview komt als vierde opname aan bod, na de film zelf en de voor- en nabeschouwingen.

13 reacties op “‘We worden als professionals zo gemakkelijk op het verkeerde been gezet’

  1. Ik hoop dat er nog een film komt over narcisme bij ouders en wat de klachten van het slachtoffer zijn. Kinderen worden gelabeld met stoornissen en krijgen nooit de juiste hulp. Ook geen erkenning dat zij slachtoffer zijn van bijna onzichtbare mishandeling. Zorgelijk hoor!

    1. Beste Hester, dat is inderdaad een belangrijk en heel ernstig probleem. Het is iets waar we ook al jaren aandacht voor vragen. Iris’ beide boeken gaan er uitgebreid op in, we hebben er workshops over, blogs etc. Een film specifiek hierover zou heel mooi zijn, iets waarvoor we dan natuurlijk wel de middelen en tijd voor moeten hebben.

  2. Een boeiend interview met Sietske Dijkstra, ik vond haar in de film zelf ook al heel verhelderend. Ik deel haar wens dat zoveel mogelijk professionals kennis nemen van deze ernstige problematiek. Net als de andere experts uit de film is zij ook al jaren bezig met dit onderwerp op de kaart zetten. Ze doet er ook veel onderzoek naar. Ontzettend belangrijk dat intieme terreur vanuit verschillende invalshoeken en door verschillende mensen overal onder de aandacht wordt gebracht.

    Er zijn ten slotte honderdduizenden slachtoffers, en je hoort er verder zelden iets over. Schandalig vind ik. Nogmaals bedankt Verdwenen Zelf en ook Sietske Dijkstra. Opnieuw een heldere boodschap, een lampje in de dikke mist.

    1. Mooi gezegd Pieter, ‘een lampje in de dikke mist’. Dank voor je reactie en fijn dat je iets hebt gehad aan het interview en de film.

  3. Het zou helpen als bepaalde uitingen niet meer worden gezien als een vorm van liefde en dat vele eindelijk willen erkennen dat niet iedere ouder van zijn kind houd… Als je eens bekijkt hoe krom soms er wordt gekeken naar kindermishandeling… Bij dit soort ouders is het geen onmacht meer maar genot en ontlading maar mensen willen niet zien wat de intenties zijn van zo’n ouder.

    1. Het is vreemd inderdaad Sanne, hoe er vaak tegen ‘liefde’ en kindermishandeling wordt aangekeken. En ernstig ook, omdat slachtoffers hierdoor op het verkeerde spoor worden gezet. Precies de reden waarom we daar zoveel aandacht aan geven, en waarom we ook de verbinding zoeken met professionals die dit wel zien.

  4. Wat ontzettend goed dat de film veel is bekeken door professionals en dat ze aangeven de problematiek beter te herkennen. Wat fijn! Goed interview ook met Sietske Dijkstra. Zij weet het helder te verwoorden.

  5. Zeer herkenbaar. Het is eigenlijk verbijsterend dat het patroon van slachtoffers van coercive control en gaslighting bijna een universeel draaiboek lijkt te zijn, alle verhalen zijn vrijwel identiek, en dat er nog steeds geen instantie is die het herkent en het slachtoffer niet als dader neerzet. Ik merk ook dat we in Nederland zelfs nog veel verder achterlopen dan in andere landen. Bijzonder nuttig deze film. Voorlichting en openheid van zaken is de enige manier om de slachtoffers te helpen.

  6. Ik heb te maken gehad met narcistische mishandeling door mijn ouders. Afgelopen september werd ik gebeld door een dame die zich voorstelde als de nieuwe casemanager van mijn moeder aangezien bij haar een beginnende dementie is vastgesteld. Direct na het voorstellen vervolgde zij “Ik weet dat jullie geen contact meer hebben, maar uw ouders missen u. Ze hebben er veel verdriet van.” Op dat moment had ik al 2 jaar geen contact meer met mijn ouders en ook niet met mijn broer. Na ruim 50 jaar heb ik het contact verbroken en ook zijzelf wilden geen contact meer met mij. Ik was volkomen van mijn stuk gebracht. De dame vroeg of ik wat meer informatie kon geven over mijn moeder, m.n. over dingen die zij leuk vind om te doen.

    Nou goed, ondanks dat ik geen contact meer heb, wilde ik moeder best behulpzaam zijn door de casemanager informatie over haar te geven. Dus ik heb haar verteld waar mijn moeder van houdt en wat zij leuk vindt. Daarnaast wat informatie over haar als persoon, zo objectief mogelijk en naar mijn beste eer en geweten. Maar ik heb ook eerlijk gezegd dat mijn moeder naast de kennelijke dementie naar mijn mening persoonlijkheidsproblemen heeft en uitgelegd waarom ik dat denk. Hoe ze mij behandelde, als kind maar ook als volwassene. En dat ik daarom geen contact meer wil. Het contact is té beschadigend en belastend. Ik heb informatie gegeven over de eigen jeugd van moeder met mishandeling en incest en het ronduit belabberde huwelijk met mijn vader. Ze leek het te begrijpen en ze bedankte me voor de informatie.

    Nou, ze begreep het dus niet. Vorige week ontving ik een mail van haar waarin ze schrijft dat mijn ouders tijdens haar laatste bezoek hadden aangegeven dat ze zich afvragen of ik wel weet hoe het met ze gaat. En aangezien wij geen contact meer hebben weet ik dat niet, dus heeft ze mijn ouders toestemming gevraagd om mij per mail op de hoogte te houden. Dat die wens wederzijds moet zijn en ik niet heb gevraagd om deze vorm van contact lijkt haar te ontgaan. De toon van de mail is uiterst vriendelijk, maar wat volgt is een opsomming van treurnis: moeder heeft weinig eetlust, het is zwaar voor mijn vader om de mantelzorger van mijn moeder te zijn want het levert spanningen op, beiden vinden het moeilijk om naast de thuiszorg die ze ontvangen ook andere hulp te accepteren, er komen bijna geen mensen over de vloer (ook door corona) en pa mist zijn activiteiten buiten de deur.

    Inmiddels kan ik gelukkig alweer bijna lachen om deze knullige poging tot emotionele manipulatie. Toch is het pijnlijk dat het dit keer plaatsvindt met hulp van een derde, een professional nog wel. Het kostte me een week om mezelf weer een beetje bij elkaar te rapen. Vervolgens heb ik eerst een mail aan de casemanager gestuurd met het vriendelijke doch dringende verzoek dit nooit meer te doen, aangezien ik al heb aangegeven dat ik geen contact wens. Dat houdt in dat ik ook geen contact via een derde wens. En toen ik mezelf eindelijk weer helemààl bij elkaar had heb ik een klacht ingediend bij de organisatie met daarbij de opmerking dat ik verwacht dat zij mij voortaan niet meer proberen te betrekken in de hulpverlening aan mijn ouders.

    Maar wat een gedoe!

  7. Ik heb mijn relatie verbroken met mijn partner na 5 jaar emotioneel geweld en deels fysiek. Hij heeft inmiddels hulp gezocht bij een poh-er Ggz. Hij wil veranderen. Op zich positief natuurlijk, maar ik heb 0,0 vertrouwen in de afloop. Onlangs liet hij mij een reactie zien van de poh-er m.b.t. de online training agressieregulatie. Zij schreef dat hij veel inzicht heeft in hoe zijn boosheid ontstaat, dat hij een gevoelsmens is. Doordat de ander gevoelloos of zelfs kwetsend reageert, hij zich niet serieus genomen voelt. Zij stelt de vraag of het niet kan zijn dat de reactie écht aan de ander ligt, dat die persoon met het verkeerde been uit bed is gestapt of gewoon niet zo’n gevoelsmens is.

    Hij liet mij haar reactie lezen. Ik voel me enorm gekwetst en tekort gedaan. Ook zie ik het als wederom een middel van hem om te laten zien dat het dus aan mij lag. Ik heb geen vertrouwen in haar inzicht in zijn problematiek. Hij kan fantastisch goed praten, schuld en spijt betuigen, aangeven waarom hij iets doet. Hij geeft aan spijt te hebben van hoe hij mij heeft behandeld en wil dat in de toekomst nooit meer doen. Hij windt iedereen om zijn vinger, dus het is voor haar ontzettend moeilijk de echte persoon te zien.

    Ik twijfel of ik zijn poh-er mijn kant van het verhaal moet vertellen. Ik hoop dat hij de juiste hulp krijgt. Niet voor mij, want ik zal hem nooit meer vertrouwen, maar voor onze dochter… Ik ben bang dat de poh-er dit met hem zal bespreken met alle gevolgen vandien. Heeft iemand hier ideeën over?

    1. Ernstig om dit te horen, dat de hulp die hij krijgt zich tegen je keert. Ik ken je situatie verder niet natuurlijk, en persoonlijk advies is dan niet op zijn plaats, maar we horen dit zeker vaker.

Geef een reactie

Alleen de voornaam of een pseudoniem wordt bij plaatsing gebruikt. Het e-mailadres wordt niet getoond in de reacties.

Bij het plaatsen van een reactie ga je akkoord met de richtlijnen. Op basis hiervan worden de berichten ook gemodereerd. Het kan daardoor enige tijd duren voor je reactie zichtbaar is op de website. Stichting Het Verdwenen Zelf behoudt zich het recht voor om reacties aan te passen of niet te plaatsen.

Wil je automatisch op de hoogte gehouden worden als we een nieuw bericht plaatsen? laat dan je naam en e-mail adres achter via dit formulier.