Te weinig professionals weten dat bij veel ‘vechtscheidingen’ eenzijdige emotionele en psychische mishandeling plaatsvindt. Dat heeft vaak ernstige gevolgen voor slachtoffers. Sinds 2013 hebben we al vele schrijnende getuigenissen ontvangen over wat er misgaat.
“Professionals houden veel situaties waarin emotionele en psychische mishandeling plaatsvinden nu nog onbedoeld in stand, omdat ze ten onrechte uitgaan van een gelijkwaardige strijd”. Dit zeggen wij in ons opinieartikel Emotionele en psychische mishandeling: een ongezien, onbegrepen en ingrijpend probleem. Het artikel is net gepubliceerd in het februarinummer van het Tijdschrift voor Orthopedagogiek.
Het is echt belangrijk dat professionals gaan zien wat vele slachtoffers meemaken als ze gaan scheiden van hun destructieve partner. Dan stopt de mishandeling vaak niet, sterker nog, juist dan lopen slachtoffers veel gevaar op meer mishandeling. In dit artikel gaan we in op de ernstige zorgen die we ons maken en onderbouwen we dat ook.
We gaan in het artikel in op het feit dat plegers vaak heel goed in staat zijn om de hulpverlening op het verkeerde been te zetten. “Terwijl getraumatiseerde slachtoffers angstig, verward en emotioneel overkomen op professionals en de oorzaak van gezinsproblemen lijken te zijn, komen daders richting zorgverleners of rechters vaak stabiel over. Hierdoor kan het vaak ook jarenlang ongemerkt voortbestaan.”
De beslissingen die professionals vervolgens maken veroorzaken vaak onveiligheid. Daders die ongehinderde toegang tot hun kinderen krijgen of zelfs het gezag. Gezamenlijke trajecten waarin slachtoffers onbeschermd zijn. Met meer onveiligheid en trauma als gevolg. Dat zijn zeer ernstige zaken die wij al jaren onder de aandacht proberen te brengen.
Slachtoffers dichten zichzelf te vaak te veel verantwoordelijkheid toe voor iets waar ze nooit om gevraagd hebben. Professionals bevestigen dat soms nog eens en dat is echt ernstig. “Het snelle benadrukken van het ‘eigen aandeel’ van slachtoffers werkt averechts: ze voelen al veel schuld en schaamte, daartoe aangewakkerd door de dader, en moeten vervolgens nog meer aan zichzelf werken.”
Slachtoffers staan daarnaast vaak voor onmogelijke keuzes: meewerken aan onveilige, hertraumatiserende trajecten samen met de dader of dit juist bevechten en het risico lopen als onwillige of ruziënde ouder behandeld te worden? Zij zitten vaak jarenlang klem tussen deze twee kwaden, zonder uitzicht op een oplossing.
Het artikel biedt ook hoop, tips en inzichten. En zes aanbevelingen hoe het beter kan. Zeker bij individuele traumatherapie kunnen professionals een groot verschil maken in het leven van slachtoffers: “Woorden als ‘je bent niet gek’ en ‘het ligt niet aan jou’ veroorzaken een enorme opluchting en bieden een ingang tot herstel van autonomie.”
Ook professionals in de jeugdzorg of het onderwijs kunnen slachtoffers verder helpen. Wel is er een forse verandering nodig in hoe de overheid en instanties met emotionele en psychische mishandeling omgaan.
Meer weten? Klik dan hier om het gehele artikel te lezen.
Ook scheiding experts en mediators zouden zich hier veel meer in moeten verdiepen. Daardoor is bij mij de scheiding nog traumatischer geworden omdat de mediator helemaal ingepakt werd door de narcist en er fout op fout stapelde zodat ik met lege handen kwam te staan en ex alles achterover heeft gedrukt, ook omdat mediater zich terug trok ivm bedreigingen ex. Maar ja ik had betaald dus niet zijn probleem.
Ook daar is inderdaad nog een wereld te winnen Japke. Helaas is het zo dat je vaak pas achteraf ziet dat een mediator geen verstand heeft van narcisme en mishandeling en er met open ogen intuint. Of je krijgt er eentje toegewezen waar je niks mee kan.
We kennen gelukkig ook mediators die wel deze kennis hebben, mocht iemand er eentje zoeken, dan kan je via ons contactformulier hier naar vragen.
Een hoopvolle ontwikkeling dat er nu eindelijk schot begint te komen d.m.v. publicaties als deze. Hoera! Ik denk dat er veel duidelijker aangegeven moet worden – ook bij je reactie op Japke – dat een mediator per definitie niets kan bereiken als er sprake is van narcisme. Bij mediation is het noodzakelijk dat beide partijen een oplossing voorstaan. De narcist heeft echter belang bij continuering van de strijd, alleen maar omdat zij/hij altijd gelijk heeft, de schuld altijd bij de ander ligt, etc. Mediation is dan verloren tijd en energie en bovendien geldverspilling. Het is van het grootste belang dat er een zeer goed ingevoerde deskundige achter het door de commissie voorgestelde start-loket scheidingen zitting heeft.
Groet, Elise
Beste Elise,
Wij zijn zeer bekend met de problemen rond mediation. Zowel in mijn eerste als tweede boek (hoofdstuk 7) geef ik bijvoorbeeld duidelijk aan dat mediation met met een narcist sterk af te raden is. Toch ontkomen sommige slachtoffers er helaas niet aan omdat ze er in trajecten min of meer toe gedwongen worden. Wat Tako bedoelt is dat er via het secretariaat namen op te vragen zijn van mediators die de problematiek doorzien. Niet omdat wij mediation aanbevelen, maar om de schade te helpen beperken voor mensen die om verschillende redenen mediation in gaan.
Hartelijke groet,
Iris
Wat ontzettend fijn dat dit altijd. Dat t zo helder beschreven wordt, Iris en Tako.
Het was in 2007/2008 al, dat ik op het internet las dat de ontwikkeling van de wetsaanpassingen en het gebruik van protocollen buiten Nederland precies in de landen die in het artikel worden benoemd, veel sneller gingen. Daar had ik toen steun aan want ik haalde er hoop uit. Namelijk de hoop dat het wel degelijk begrepen werd en er iets mee gedaan werd. Ook al liep ik hier zelf tegen alles aan wat in het artikel weer zo juist beschreven wordt, werd ik sterker en sterker door dit besef. Ik stond mijn mannetje veel beter door dit gegeven.
Op vele gebieden lopen we in Nederland voorop maar op heel veel gebieden, en daar is dit een ernstig voorbeeld van, loopt men hopeloos achter de feiten aan. ‘Wij’ weten dat dit niet is uit onwil maar dat het onwetendheid betreft. Het is ook zo onmenselijk en niet te begrijpen wat de uitingen en gevolgen zijn van deze persoonlijkheidsstoornis die complex is.
Wat mooi dat ‘het verdwenen zelf’ hier zo aanhoudend en actief mee bezig is en dat zij dit zo ontzettend helder kunnen verwoorden, er is hoop en uiteindelijk wordt het zelfs hier in Nederland anders.
Het is triest vooral, maar soms is zoiets banaals als wachten op een politicus op de juiste positie die hier heel direct mee te maken had voordat er actie komt. Denk als voorbeeld aan Boris Dittrich die stalking en belaging in het strafrecht heeft gekregen.
Veel dank weer.
L Diane
Dank, en graag gedaan Diane. Je raakt veel belangrijke punten in je reactie. We hopen een stem te zijn voor de vele, vele slachtoffers die we zien die in allerlei trajecten terecht komen waar ze eerder meer trauma van krijgen dan minder, en hopen natuurlijk ook dat in dit geval orthopedagogen hier oog voor gaan hebben. Dat kan al echt schelen. Nog mooier zou inderdaad zijn als er politici zijn die dit oppikken, zoals de drie Tweede Kamerleden die zich wel het lot van slachtoffers van psychisch geweld aantrekken bijvoorbeeld.
Wát een goed artikel weer!
De recente bijdrage van Celal Altuntas, mediator nota bene, op Joop.nl maakt nog weer duidelijk hoe ongelooflijk belangrijk tenminste de onderkenning van de dynamiek bij huiselijk geweld is. Hij wijdt er in zijn stuk geen enkel woord aan, terwijl het de prevalentie van huiselijk geweld bij vechtscheidingen enorm is! Ik vond die onbenullige onwetendheid echt schokkend.
Ik ben ontkomen, mijn kind en ik zijn veilig. Maar toen ik las dat Dekker sterker dwingende middelen wil inzetten tegen ouders die ‘niet meewerken aan de omgang’ werd het me koud om het hart. Wanneer gaan de slachtoffers eindelijk beschermd worden?
Daarom: Mensen van HVZ, jullie doen cruciaal werk!!
Dank!
Die onwetendheid is ook schokkend. Ik zag vorige week een stuk bij Nieuwsuur over partnermoord, waarbij een medewerker van het College voor de Rechten van de Mens aan het woord was. Haar werd gevraagd naar de oorzaken van partnermoord. Ze noemde machtsverschillen tussen man en vrouw, genderpatronen en het niet kunnen verkroppen als een relatie wordt beëindigd, wat voor mannen soms heel moeilijk is. Heel vaag en geen woord over langdurige psychische mishandeling die hier meestal aan voorafgaat, geen woord over NPS wat er vaak/meestal mee samenhangt. Ik vond het schokkend, wat dit College gaat onderzoek doen en wil verandering. Tsja, als je dan niet op de hoogte bent van wat er vaak achter zit, dan kan zo’n onderzoek wat mij betreft al de prullenbak in nog voor het gedaan is. Het doet dan meer kwaad dan goed.
Goed punt Em, ik heb ook zitten kijken. De andere spreker in het item, hoogleraar Renée Römkens, noemde wel kort de term coercive control / dwingende controle.
Zo waar en goed uitgelegd! Ik ben ernstig getraumatiseerd vanaf kindertijd en het ging maar door. Zondebok van het gezin, misbruik, vechtscheiding, alles in puin en ik blijf maar hopen op erkenning van mijn familie omdat het daar begon. Het is een familieprobleem maar op straffe van uitsluiting onbespreekbaar. Ik kan het niet meer loslaten, noch verwerken, ook mijn kinderen zijn erg beschadigd. Het voelt alles als mijn schuld. Ex voelt niets, wast handen in onschuld. Geen onderlinge contacten meer. Hoe kan ik nog in vrede verder leven? Ik ben 76 en geloofde in de liefde, maar ik merk dat ik bitter begin te worden en dat vind ik zo erg. Vannacht weer vreselijke flashbacks die zich niet laten verjagen.
Heftig Frederika, om dit mee te moeten maken. Het is zo belangrijk dat er aandacht komt voor traumagericht werken in de hulpverlening, dat is ook een van de aanbevelingen die we doen in dit artikel. Dat alleen al zou echt een verschil maken.
Tsja. Geholpen door de Opvoedpoli komt er van de nare ex een aanklacht wegens kindermishandeling. De ex ziet af van het inbrengen van stukken voor de Jeugdbeschermingstafel, vervolgens ben ik niet bevraagd op hetgeen ik heb aangeleverd, de ex die verklaart dan dat het toch niet goed voelt dat zij niets heeft ingebracht en vraagt “of ze even iets mag zeggen”, dan alle bagger over mij heen stort, plengt daar deskundig enkele tranen bij, de ogen van de schattige maar totaal onkundige mevrouw van de Raad voor de Kinderbescherming die zo groot worden als schoteltjes. Ik wist: ik ben de lul en niet zo’n beetje ook. En ja hoor, dan mag je je kinderen niet meer zien. Wat ik na mijn vechtscheiding weer kon, 10km hardlopen binnen het uur, is voorgoed weg want je gaat fysiek kapot. Nu drie jaar later is dat onveranderd zo. Maar ik heb mijn kinderen wel terug in co-ouderschap, omdat “vader moest gaan delen in de zorg”, vond ze. Die rare, emotionele vader gaf toen aan dat dat niet kon, tenzij het verhaal niet waar was, maar dan gingen we het eerst over co-ouderschap hebben. Als je dan nog geen week later je kinderen weer terug hebt, dan weet je: ik was niet gek, ik ben niet gek, het klopt gewoon niet, het heeft nooit geklopt. Want god, wat ga je aan jezelf twijfelen.
Je omgeving helpt enigszins, maar komt niet veel verder dan “man up”.
Ik haat alle instanties: de Opvoedpoli, de Raad voor de Kinderbescherming, Jeugdbescherming. Wat een prutsers. Zouden het “Wounded Healers” zijn, dan was het probleem met ze misschien niet zo schrijnend, maar ze weten van toeten noch blazen. Een nare ex als zij heeft vrij spel en alle hulpverleners vinden het prachtig. Overladen haar met complimentjes.
En die rare, emotionele vader wordt aangeraden maar eens flink aan zichzelf te gaan werken.
Dat heeft deze emotionele vader gedaan. En ik werk niet meer mee. Van een narcist win je het niet. De enige manier van omgaan is: stoppen met het spel meespelen, totaal niet meer meedoen. En dat is wat ik nu doe.
Heel begrijpelijk dat je het spel niet meer mee wil spelen. Het is echt ernstig dat je als slachtoffer niet serieus genomen wordt en als ’emotioneel’ wordt neergezet. Terwijl je van hulpverleners zou mogen verwachten dat ze juist met emoties sensitief zouden kunnen omgaan. Ook dat is waarom we dit artikel hebben geschreven.
Opnieuw een glashelder artikel. Veel dank voor jullie structurele inspanningen om dit onderwerp bij professionals onder de aandacht te brengen. Er is een enorme bewustzijnsverandering nodig en die kan stap voor stap bereikt worden, o.a. met goede informatie in de juiste toon. Die hebben jullie weten te vinden en dat is heel waardevol.
Dank Mariska, fijn om te horen. Het vergt echt een lange adem om verandering te bereiken, de aannames en mythen rondom dit onderwerp zitten helaas nog diep. Wij doen wat we kunnen, het helpt ook enorm als mensen onze info helpen verspreiden zodat we meer mensen weten te bereiken.
Geweldig artikel! Ik heb het geluk gehad 21 jaar geleden, vlak na de scheiding, terecht te zijn gekomen bij een psycholoog, die in mijn ex meteen een narcist herkende. In zijn praktijk had hij nog nooit ‘zo’n enorme narcist’ gezien… We zijn er samen 1 keer geweest; hij stuurde mijn ex na vijf minuten weg. Ik ben met deze psycholoog nog een heel traject ingegaan, en vanaf het eerste moment heeft hij mij een enorme duw in de goede richting gegeven. ‘Ik was niet gek en het was niet alleen mijn schuld’. Bijzonder, nu toch al zo lang geleden, dat er professionals waren, die wel inzicht hadden in deze bizarre problematiek. Ik ben hem nog steeds heel dankbaar. Het is de eerste stap geweest op weg naar een heel ander leven.
Dank, en wat fijn Marjan, dat je een goede hulpverlener toen trof. Helaas gebeurt dat nog te weinig, maar als het gebeurt helpt dat zo enorm veel.
Ik zit door een narcistische ex met een strafblad in een situatie die al 6 jaar lang duurt en niemand van instanties die mij geloven. Zelfs door zijn geweldsincidenten ots en gezinsvoogd gekregen ook deze persoon tuimelt erin en ik het gevoel heb dat ik moet vechten tegen 2 narcistische personen. Zoek overal hulp en loop overal tegen aan. Nu wachten op mijn hoger beroep en weet dat ik deze nu al verlies.
Ik heb een voorwaardelijke gevangenisstraf opgelopen. Eerst door de correctionele rechtbank, later door het Hof van beroep (beiden België). Ik vermoed dat we het over dezelfde thematiek hebben. Onze zoon kwam uiteindelijk door de schuld van falend justitie in een psychose terecht. Ikzelf had door hun onkunde uiteindelijk een CPTSS.
Onwil en het applaudisseren voor narcistisch gedrag…
De helft van de “hulpverleners” die ik/we hebben gehad waren zelf voorzien van (minimaal) een gebrekkige gevoelsbeleving. Ook mijn ex werkt in de zorg en wil graag verder met haar studie toegepaste psychologie. Het is bijna grappig en ik zou er zeker om lachen als ik geen kinderen had. De uitkomst van haar persoonlijkheidsonderzoek. Het feit dat ze onbehandelbaar werd verklaard bij haar dagbehandeling en andere feiten bleken NIETS te betekenen.
Ik ben destijds keihard met mijzelf aan de haal gegaan, want 1 stabiele ouder MOET er zijn. En die hebben ze nu en ben met dat resultaat eigenlijk best gelukkig.
Pick your battles en hou op een gegeven moment op met mensen dingen te vertellen, die ze niet willen weten…