‘Emotionele mishandeling tast je identiteit ten diepste aan’

“Niemand keek naar mijn situatie, iedereen was als de dood voor hem. Hij klaagde alle betrokken hulpverleners aan, waarvan een paar tot aan het medisch tuchtcollege. Niemand durfde meer echt zijn werk te doen. Er zijn instanties in de regio die mijn dochter niet eens meer willen helpen.

Wat ik het allerergste vond? De uitzichtloosheid van de situatie, dat je niet weet wanneer dit klaar is. Dat is echt heel heftig en daarnaast de machteloosheid om mijn dochter niet te kunnen helpen. Zij is nu dertien en, net als ik, herstellende van een trauma.”

Dat zegt ervaringsdeskundige Anna in een interview in Fier Magazine, waaraan wij samen met haar hebben meegewerkt.

In het artikel leggen we ook aan professionals uit dat psychisch geweld ernstige gevolgen kan hebben voor slachtoffers. Niet alleen tijdens de relatie, maar juist ook als je als slachtoffer onverhoopt in een jaren durende vechtscheiding met een narcist terecht komt. Daar moeten instanties echt anders mee om leren gaan:

“Psychisch geweld vraagt om andere interventies dan een normale-mensen-aanpak. In alle andere gevallen is het binnen de hulpverlening een goed idee om te kijken naar het eigen aandeel, mediation proberen of systemisch te werk te gaan. Maar bij psychisch geweld is dat het slechtste wat je kunt doen, omdat je de dader daarmee opnieuw een podium geeft en ruimte om te manipuleren.”

Psychisch geweld (dwingende controle) wordt vaak niet afdoende gezien of adequaat aangepakt in de jeugdzorg en het familierecht. Daarom is het zo belangrijk dat er door middel van artikelen als deze meer bewustzijn ontstaat over deze problematiek.

In het artikel geven wij ook adviezen om effectiever met dwingende controle om te gaan. “Zet een schot tussen dader en slachtoffer en zorg dat die twee zo weinig mogelijk contact hebben. Het eerste dat moet gebeuren is veiligheid creëren en het ontschuldigen van het slachtoffer: ‘Het ligt niet aan jou. Jij hebt niet om mishandeling gevraagd.’ Neem een moreel standpunt in als professional.”

Lees hier het artikel in Fier Magazine.

18 gedachten aan “‘Emotionele mishandeling tast je identiteit ten diepste aan’”

  1. Nu, op mijn 77e, ben ik nog aan het verwerken wat er met me gebeurd is. Het is echt erg dat het gedrag van deze narcisten met een persoonlijkheidsstoornis zo slecht wordt doorzien. Het lijkt mij dat het steeds meer voorkomt. Het komt voort uit een liefdeloze verwen-opvoeding. Kinderen voelen zich machtig t.o.v. hun opvoeders, leren al vroeg manipuleren, hun zin door te drijven en de show te stelen. Leren niet incasseren en als ze werkelijk verantwoording moeten nemen, kunnen en doen ze dat niet. Die taak ligt altijd bij de ander, en laat die persoon niet falen… dan zullen ze het weten! Dit is zeker één van de oorzaken.

    1. Er zijn inderdaad onderzoeken waaruit dat blijkt Frederika. In Nederland doet een wetenschapper daar bijvoorbeeld onderzoek naar. Kinderen helemaal nooit begrenzen in hun ego-ontwikkeling, sterker, altijd complimenten geven voor iets wat geen prestatie is of waar een kind niet zijn of haar best voor doet leidt meestal tot weinig goeds zo bleek. Hoewel er ook studies zijn gedaan naar de vraag of narcisme niet ook deels genetisch of intergenerationeel is bepaald. Veel slachtoffers vragen ons ‘hoe ontstaat narcisme?’ maar die vraag is nu nog nauwelijks echt goed te beantwoorden.

  2. Wat goed zeg dat jullie hier aandacht aan schenken en samen werken met Fier. Ik heb eerst bij jullie hulp gezocht niet wetende waar ik mij bevond. Ik zat nog in relatie met mijn nex en na de scheiding zei mijn dochter die bij Fier was, omdat mijn kleindochter seksueel misbruikt was op school, ‘Mam daar geven ze goede therapie, daar moet u ook heen’ dus ik mij aangemeld en ik weet nog dat ik niet wist wat ik er kwam doen. Alles was grijs, en er maar volop voor gegaan en ben hier geweest van 2017 tot eind 2020. Ik ben een heel eind verder naar mijn idee, er nog niet helemaal want aan het eind vroeg ze ‘wat heb je nog nodig?’ Nou dat is een hele slechte vraag aan iemand die 31 jaar getrouwd is geweest met een narcist die alles bepaalde en ik zelf dus niet goed kan aangeven wat ik nodig heb, moeilijk, altijd maar sorry zeggen en geen complimentjes en iets positiefs kan ontvangen en wat heel belangrijk is: ik ben ook moeder en ik heb kinderen samen met nex. Helaas, daar ligt ook nog heel veel werk aan de winkel want al die kinderen hebben ook een trauma dus succes zet hem op.

    1. Inderdaad Bea, ‘Wat heb je nodig’ is juist zo moeilijk te beantwoorden als je jezelf kwijt bent geraakt. Het is een typisch voorbeeld van een vraag die in een ‘normale’ of gezonde situatie prima is, maar juist niet als je te maken hebt gehad met psychisch geweld.

      1. Als ik daar nog iets aan toe mag voegen…; hoe het komt dat wij als gewezen partners van NPS’ers niet weten wat wij nodig hebben, waar wij naar verlangen, waar onze passie ligt, kortom WIE WIJ ZIJN, ligt heel vaak in de jeugd die vooraf ging aan de verbintenis met een narcist.
        Frederika schrijft over “een liefdeloze verwen-opvoeding”. Deze manier van kinderen groot brengen kwam altijd al voor, maar is vooral erger geworden in de generatie van de wederopbouw na de oorlog… Hang naar welvaart is steeds meer de plaats in gaan nemen van het streven naar welzijn. Voor het werkelijk welzijn, dus goed, evenwichtig sociaal en emotioneel ontwikkelen van een kind is van belang dat het met zuivere en onvoorwaardelijke liefde opgevoed wordt. Daar zijn kinderen afhankelijk van vanaf het moment dat ze verwacht worden. IN die liefde (dus uitsluitend binnen die grenzen) kies je altijd het beste voor je kind door te koesteren, veilig te stellen, coachen, corrigeren, enz. Dat is taal van het hart en niet van een portemonnee. Het gebrek aan een dergelijk gezonde ontwikkeling resulteert al in het niet weten wie je bent en maakt dat je open staat voor misbruik. Ten diepste ben je dan al misbruikt tot dat moment door niet te krijgen wat je nodig had.
        Ik ben er van overtuigt dat dit (vrijwel altijd) de achtergrond is van zowel slachtoffer als dader. Het is dus van levensbelang dat wij er ZIJN voor onze (klein-)kinderen (kort gezegd) Dit ter voorkomen van steeds meer van deze of vergelijkbare ellende. Het is evenzeer van levensbelang (overlevens-belang) dat slachtoffers gekoesterd, veiliggesteld en gehoord worden en vooral de JUISTE hulp krijgen.
        Ik wilde dat ik dat ook kon zeggen van degenen die daders zijn, maar helaas heb ik nog nooit ergens enige vorm gezien van kruid wat hiertegen helpt.
        Realiseer dat beiden niet gelukkig zijn, maar dat de dader een keuze heeft gemaakt (min of meer bewust, maar met volle verantwoording) om zijn/haar sores te botvieren op anderen. Om een alter-ego als zondebok verantwoordelijk te laten zijn.

  3. Wat een goede zin, die laatste: “Neem een moreel standpunt in als professional”. Gebruik je eigen geweten en vermogen tot compassie.

    1. Dank David, precies daarom gebruiken we het vaker in onze artikelen en communicatie met hulpverleners. Velen van hen leren dit namelijk expliciet af in hun opleiding.

  4. Zo onuitsprekelijke goed dat het Verdwenen Zelf blijft informeren aan hulpvragers en hulpverleners over narcistisch misbruik! Jullie zijn fantastisch!

    Sinds 1982 heb ik in periodes hulp gezocht bij verschillende erkende hulpverleners. GGZ verschillende organisaties, vrouwenhulpverlening Haarlem, maatschappelijk werk en ook Fier in 2018 waarschijnlijk. Niemand heeft me verstaan en waarachtig begrepen. Toen bij Fier Rotterdam, had ik net, zwart op wit, de diagnose van die mishandelende ouder, man, van een consulterende psychiater in huis. Zij heeft hem de diagnose dwangmatige narcist gegeven. Die spv’er van Fier zei herhaaldelijk dat ik deze info moest vernietigen. Ik was zo angstig en in de mist, waardoor ik dat heb gedaan. In de hoop uit deze voor mij bekende situatie te komen. Ik heb het wel aan m’n huisarts getoond gelukkig. Zeer veel spijt van! Deze keuze, het vernietigen van deze info, en van wie dit kwam, staat niet in mijn dossier, die ik heb opgehaald in Rotterdam. Deze diagnose kreeg die man in een verpleeghuis. De werkers hadden handvatten nodig om met hem om te kunnen gaan. Volkomen terecht natuurlijk! Ik zag daar zijn bekende destructieve gedrag.

    Vrouwenhulpverlening in Haarlem (1995-2002) beperkte me voortdurend, als ik het gedrag van die man probeerde uit te spreken. ‘Zo erg is het toch niet’ was haar reactie. Of ze stelde me terstond op harde toon een andere vraag over mijn gedrag: ‘En wat doe jij?’ Verwarring, schaamte en angst was het gevolg en ongemerkt trok ik m’n stevige masker “kaart”. Soms met een grap. (Dat vond zij leuk!) Ook haar vraag, ‘Wat heb je nog nodig?’ herken ik goed van Bea (zo’n foute vraag!) Mensen dit vragen mag eigenlijk niet, dit had alleen maar ellende tot gevolg. (Met een vraag maak je jezelf kwetsbaar!) Als je al een vraag zou kunnen stellen. Daar heb je “recht van spreken” voor nodig! Dat is ook daar door niemand begrepen.

    De verschillende diagnoses die ik heb gekregen zijn net zo verlammend. Andere hulpverleners gaan daar moeiteloos op door. Tot het voorlezen van die DSM aan toe. Wat een simpel walgelijk verdienmodel.

    Met David ben ik het zeer eens dat het innemen van een moreel standpunt cruciaal is. Geen enkele hulpverlener die ik heb ontmoet, had die kwaliteit. Zit hier de crux van puinhopen in de GGZ?

    Het is broodnodig de kennis die het Verdwenen Zelf heeft wereldkundig te maken. Het probleem is zo groot. Deze site is mijn steun! Veel dank hiervoor!

    1. Dank Eveline! Wat heftig dat je zoveel tegenwerking of onkunde hebt moeten meemaken. Je zegt daar een aantal rake dingen over, zoals dat je vragen worden gesteld die je niet kan of mag beantwoorden zonder dat het schuld, angst of schaamte oproept.

  5. Wat een goed artikel weer en wat heeft Anna veel moeten doorstaan. Mijn hart gaat naar haar uit. Ik heb een vriend die in een vergelijkbare extreme situatie heeft gezeten en hij heeft hier erg onder geleden. Je moet heel sterk zijn om hier heelhuids doorheen te komen. En daarna echt herstellen, want het is zo traumatiserend allemaal, met de medewerkers van instanties als onwetende ‘medeplichtigen’ van de pleger.
    Veel sterkte voor Anna en andere slachtoffers in een vergelijkbare situatie.

  6. Als voormalig hulpverlener weet ik hoe belangrijk dit is. In de opleiding leer je helemaal niks over wat de stoornis werkelijk inhoudt en ik kan me ook niet herinneren dat wij ooit psychische mishandeling behandeld hebben. In de boeken staat over NPS niet meer dan iemand met een enorme obsessie voor het eigen ego die zichzelf belangrijk maakt. Soms staat er nog het zinnetje bijgevoegd: ten koste van een ander. Ja, dat zegt dus ook niks. Ik heb ook nog nooit een docent hierover gehoord tijdens de opleiding. Er zijn genoeg mensen die al tientallen jaren werken in de zorg/hulpverlening, die ook helemaal niet weten wat er daadwerkelijk allemaal wegkomt achter deze stoornis en wat psychische mishandeling is. Tijdens mijn werk heb ik ook nog nooit een collega horen spreken over psychisch geweld, narcistisch misbruik. Ook geen behandelaar, niemand. Er is zoveel onwetendheid en uit jezelf bedenk je het niet. Daarom is het zó ontzettend belangrijk dat dit gebeurt vanuit het Verdwenen Zelf!

    1. Dat is ook het signaal dat wij krijgen van andere (oud-)hulpverleners die ons kennen Em, dat ze hierover meestal nauwelijks iets meekrijgen in hun opleidingen. Terwijl psychische mishandeling wel in elke definitie van huiselijk geweld en kindermishandeling staat. Vandaar dat we ons eigen trainingsaanbod zijn gestart voor professionals die hier wel meer van willen weten.

    2. Hallo Em,
      Wat mooi dat jij je als hulpverlener wel hebt verdiept in het narcistische gedrag van mensen. Ik ben 30 jaar geleden gescheiden van een narcist en had toen nog geen idee dat ik met een narcist getrouwd was geweest. Op dit moment heb ik te maken met een narcistische dochter die mij dingen verwijt die feitelijk omwaar zijn. Maar narcistische ex-man durft mij nog verantwoordelijk te stellen voor haar gedrag. De wereld op zijn kop. Ik maak mij heel veel zorgen nu over het gedrag van mijn dochter. Ik zit hiervoor bij een psycholoog en heb heel veel steun aan de boeken van Iris Koops.
      Hartelijke groet van Ria

  7. Heftig allemaal…en zo herkenbaar voor me. Ik ben ook blij met alles wat is voortgekomen uit de boeken van Iris. Informatie wat klopt! Informatie die geen verwarring, pijn en/of schaamte veroorzaakt. En het is goed dat hulpverleners hiervan op de hoogte raken. Nóg beter zou het zijn als we al op jonge leeftijd zouden leren over psychopathie. Dat het een soort van basiskennis zou zijn over de mens(heid). Informatie die ik als kind graag had ontvangen.
    Misschien was ik dan niet zo verstrikt geraakt in het web van deze mensen.

    1. Marjan,

      Helemaal mee eens dat je zegt: “Nóg beter zou het zijn als we al op jonge leeftijd zouden leren over psychopathie.” Dát is precies wat ook steeds door mijn hoofd heen gaat.

      Zat ik een paar maanden geleden nog in de ontkenningsfase, inmiddels midden in de scheiding. En nu ik via Het Verdwenen Zelf en aangesloten psychologische praktijk snel meer leer over mezelf, emotionele mishandeling en het gedrag van mijn ex, begin ik symptomen van trauma ook bij ons (volwassen) kind te herkennen.

      Vandaar ook mijn idee om ieder kind op zijn of haar niveau hiermee kennis te laten maken.
      Take care,
      SummerMoon 😊

  8. In 2014 ontdekte ik deze website en onlangs schoot hij ineens weer door mijn hoofd. Waarom? Omdat ik gewoon echt geen idee heb wie ik ben. Ik ben nu 32 en 13 jaar bezig binnen de (specialistische) GGZ. Wat Bea noemt, de vraag: wat heb jij nu nodig?, die vraag krijg ik zo vaak. En ik heb geen idee. Hoe vaker ik mezelf toe sta om te zeggen dat ik het niet weet, hoe meer ik bij de kern kom. Hoe paradoxaal dat ook klinkt. Ik ben mega oplossingsgericht, zoek altijd naar wat ik kan doen om de situatie beter te maken, maar niets lijkt te werken. Deze website is een verademing en confrontatie tegelijk. Want gedraag ik me niet ook gewoon als slachtoffer, iets wat ik mijn (vermoedelijk) narcistische vader verwijt? Het is zó lastig om uit dit spinnenweb te komen, maar door deze website kom ik wel weer bij de kern van het probleem. Psychisch misbruik. Bedankt dat jullie deze info delen en ook ruimte geven voor ervaringsverhalen. Die zijn bijna nog helpender.

  9. Ja, het zou een eerlijker wereldbeeld creëren, al realiseer ik me ook dat onze ouders al verstrikt zaten in deze dynamiek.

    Heel veel kracht voor jou!
    Liefs Marjan

  10. Dank ook steeds weer
    Deze site
    Iris Koops
    En alle medewerkers

    En alle schrijnende verhalen

    Een weg
    Eindeloos

    Uitzichtloos
    Ziel wordt niet geheeld
    Wonden
    Niet erkent

    Dat is leven

    Daar moet je mee doen
    Leven en overleven
    Puur op
    Kracht

    Hoofd zal nooit meer vinden
    Rust

    In niets
    Horen zien zwijgen

    Wens ieder
    Zoveel meer
    Kracht en gehoor
    Wens ieder, iedereen
    Een mooi, ooit rust en mooi
    Bestaan,
    Dat je mag groeien
    In zelfkracht,
    Krachtig te staan in bestaan

    Lieve groet,
    Aan iedereen

    Y.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *