Het effect van de stiltebehandeling
Dit is een gastcolumn van Vroefje
Hoewel niet elke narcist zich hiermee bezig schijnt te houden, zullen er helaas toch ook velen onder ons zijn die het net als ik wel kennen; het doodzwijgen. Ik ben hier meer informatie over gaan opzoeken en mijn mond viel open.
De officiële naam is Ostracisme; Schervengerecht. Het heeft zijn wortels in de oude Griekse beschaving waar het gebruikt werd om in politieke kringen een persoon die al te machtig dreigde te worden te elimineren, om zo de democratie te beschermen. Degene met de meeste scherven werd een ‘persona non grata’. Er werd niet meer tegen hem gepraat, hij hoorde er niet meer bij en werd geacht zichzelf uit de gemeenschap te verwijderen.
Mijn mond viel nog verder open toen ik las over een onderzoek in de VS waarbij een aantal wetenschappers zich opsplitsten in twee groepen; de ene groep zweeg, de andere groep werd doodgezwegen. Na één dag, laten het er twee zijn geweest, werd het experiment afgeblazen. Niemand was hier tegen bestand.
Stelletje watjes.
Want dít had ik jarenlang, samen met mijn broers en later alleen, diverse malen per jaar, wekenlang ondergaan. En mijn moeder was goed in zwijgen.
Mijn moeder was héél goed in zwijgen.
Haar gezicht, vertrokken van haat. De minachting droop er vanaf. Haar hoofd afgewend, de aanblik van mij kon ze overduidelijk niet verdragen.
Hoe vaak heb ik haar wel niet huilend gesmeekt; praat tegen me, praat alsjeblieft tegen me. Maar nee. Mijn moeder zweeg stug verder. Het maakte niet uit of ik jarig was, of terugkwam van een vakantie, of doodongelukkig was. Mijn moeder zweeg.
Het zwijgen is een uitwas van die vreselijke woede waardoor narcisten van binnen als het ware verteerd worden. En omdat die woede onverdraaglijk is moet die zo snel mogelijk verwijderd worden door hem over een ander uit te storten. Het object van die woede zal weten dat ie fout zat en moet gebroken worden. Tot elke prijs.
Bij ons op de voordeur hing, onzichtbaar, zo’n bordje zoals wel meer mensen die hebben hangen. Daar staat dan iets gezelligs op zoals ‘Welkom’ of ‘Home sweet home’. Bij ons stond erop ‘Het is buigen of barsten’.
Mijn ene broer heeft nooit gebogen, maar is vroegtijdig gebarsten.
Ik heb me suf gebogen, en ben niet gebarsten.
Maar of ik daar nou zo blij mee ben?
Het bizarre is dat degene die ongelukkigerwijs de spreekwoordelijke druppel was die mijn moeders woede-emmertje deed overlopen, ook nog eens ongenadig op zijn donder kreeg van de anderen. Ultieme voorzichtigheid was in zo’n periode geboden. Dus je was gewoon een onverantwoordelijke lomperik als je door je gedrag de anderen ook in de ellende stortte.
Ons tegen elkaar uitspelen, ja, daar was ze ook heel goed in.
Het kwam overigens ook voor dat slechts één iemand de pineut was. Dat was helemaal ondraaglijk. Mede omdat we alle drie behept waren met een wrede vorm van leedvermaak. Je was godzijdank niet zelf aan de beurt, en dus was, en zat je goed. En die ander had het uiteindelijk alleen maar aan zichzelf te danken.
Want mededogen was een bloempje dat niet bloeide in ons hofje.
Om haar woede en onverschilligheid kracht bij te zetten had mijn moeder nog een heel arsenaal aan mogelijkheden. Er was geen eten in huis. Datgene wat er wel was, was uiteraard geteld. En niemand die het in zijn hoofd haalde daar aan te komen. Zelf iets klaar maken in de keuken stond gelijk aan kamikaze. Elk initiatief, op welk gebied dan ook, was volkomen uit den boze. We mochten niet onder de douche, kleren werden niet gewassen. En als ze heel erg kwaad was dan zaten we in het donker en in de kou. Het zwijgen werd slechts doorbroken om ons volkomen verrot te schelden en de meest vreselijke dingen te verwijten. Om te dreigen met ons aan ons lot over te laten, of met zelfmoord. Daarna stormde ze, met de stoppen uit de stoppenkast in haar tas, het huis uit. In angst en verwarring bleven we achter. Niet in staat elkaar te troosten.
Want troost was een bloempje dat niet bloeide in ons hofje.
Hoe diep gaat deze inprenting van niet gezien en genegeerd worden?
Heel diep.
Uiteraard ben ik een geweldige pleaser geworden. Van elke stilte die valt in een gesprek krijg ik het nog steeds Spaans benauwd. En nog steeds ben ik ook heel erg alert op reacties van anderen. Hoe is de gezichtsuitdrukking? Zeker in vergelijking met die naar een ander toe. Blijft een antwoord iets te lang uit dan vliegt het schaamrood me al naar mijn kaken. Ik heb iets fout gedaan. Wat? Geen flauw idee. Maar, geen nood, ik kan wel iets verzinnen. Liever reik ik niet als eerste uit in het contact. Als iemand anders dat doet dan weet ik tenminste zeker dat ik gewenst ben. In mijn eigen huis voel ik me te gast.
De laatste weken van mijn moeders leven was haar spraakvermogen ernstig aangetast. Woedend en vernederd zat ik aan haar ziekbed, of liep achter haar rolstoel. ‘Nee, ze praat wéér niet tegen me! En met mijn gouden broer en dito vrouw had ze hoogstwaarschijnlijk wel gezellige kletsjes’. Zo dacht ik. Ik was absoluut niet in staat om uit de bubbel van het verleden te stappen en te bevatten dat ze deze keer simpelweg niet meer kón praten. Mijn moeder is gestorven zoals ze grotendeels geleefd heeft; ongenaakbaar en zwijgend. Misschien was die ongenaakbaarheid wel mijn eigen projectie.
O mama,
Je hebt geoogst wat je gezaaid hebt.
Want liefde was een bloempje dat in de kiem gesmoord werd in ons hofje.
Tot tranen toe bewogen heb ik je relaas gelezen. Wat vreselijk allemaal zeg, en wat bestaan er toch een onmensen. En wat ben jij veerkrachtig zeg. De wonden die ze slaan zullen nooit helemaal verdwijnen, er komt hooguit een klein korstje op. Dat springt open zodra er weer iets is wat je een naar gevoel geeft. Dat pleasen blijft ook altijd bestaan, zo lijkt het wel. Een antenne die alles signaleert behalve je eigen behoeftes. Heel veel sterkte, en voor de toekomst het geluk dat ook jij verdient, misschien nog wel meer dan een ander. Warme groet van Maria
❤️
Vroefje, dank je wel voor het delen van je bizarre ervaringen.
Hoe gaat het nu met je? Je zult ongelofelijk sterk zijn dat je dit nu allemaal kunt opschrijven.
Vroefje, jij gaf onder een andere post een toffe reactie op mijn bericht. Dus nu reageer ik op jou al weet ik nog niet echt wat ik ga schrijven.
Ik ben in mijn jeugd ook mishandeld, maar wat jij hebt meegemaakt is wel ‘XL’. Het lijkt wel of jullie moeder er alleen maar op uit was jullie leven te verzieken. Je zegt het scherp allemaal.
Ik denk dat het voor sommige mensen een ‘inconvenient truth’ is. ‘Zulke mensen bestaan toch niet? Er zijn toch geen ouders die zo met hun kinderen om gaan?’ Jawel, die mensen bestaan wel. En helpen je leven naar de k. als je niet oppast.
Ik ben ook benieuwd Vroefje, hoe het nu met jou gaat. Ik hoop dat je reageert. Hoe zou het ‘goed’ kunnen gaan als je hierin hebt moeten opgroeien? Dat vraag ik mij dus af.
Respect.
Greetz,
Tim
Walging voel ik, waarom mogen dit soort mensen toch kinderen krijgen en waar is de vader in dit verhaal? Wat heb jij een prachtige schrijfstijl, veel bewondering heb ik voor je scherpe observaties en weergaloze veerkracht. Het komt goed met jou bloempje!!!
Ik herken een deel Vroefje. Ik werd doodgezwegen door mijn stiefvader maar eigenlijk ook door mijn moeder. Als ik in zijn ogen de schuld van iets was werd ik net zolang doodgezwegen tot ik mijn excuses aanbood terwijl ik niet wist waarvoor. Ik mocht niet deelnemen aan het gewone leven, ik kreeg geen eten en nu bedenk ik ze waren wel zo slim om me naar school te laten gaan zodat er buiten de deur niks aan de hand leek te zijn. Vaak bood ik van ellende dan mijn excuses maar aan omdat ik er knettergek en ellendig van werd. Ik voelde me verward want soms was dat nog niet genoeg nee het kwam niet zomaar goed. Verschrikkelijke herinneringen aan en nog veel last van zoals inderdaad dat ik altijd gezichten lees en vol zenuwen elke stilte volpraat.
Kippenvel bij het lezen. En deels ook helaas herkenning.
Benieuwd hoe het nu met je gaat ?
Hoe ben je hier uit gekomen zonder niet geheel gebroken te zijn ?
Lieve groet , Wendy
Wat een lieve reacties.
Dank.
Dat is zo heerlijk hier, dat iedereen je gelooft en ook eens medeleven toont. Hoe anders is het in die andere wereld waar dit slechts een hele grote unconvenient thruth is.
Hoe of ik hier uitgekomen ben?
Nou, niet al te best. Het heeft 20 jaar zeer intensieve therapie gekost om een beetje mens te worden. Want ik was destijds nog minder dan een stuk str@nt. Op het moment dat ik dacht het gered te hebben en mijn therapie wilde afsluiten, knalde letterlijk de bodem van mijn beerput eruit. Dat waren een hoop stapjes terug ja. En terug in de modder.
Maar ik geloof in dat kleine, tere, groene plantje dat Iris zo toepasselijk het Verdwenen Zelf noemt. Het wil alleen nog niet zo bloeien………
Ik wens jullie allemaal kracht en mooie dingen. Laat jouw narcist niet winnen! Daar hebben ze het recht niet toe.
En waar of mijn vader was Mootje?
Als je tijd en zin hebt, lees dan mijn andere blog over ouderverstoting. Dan krijg je een heel duidelijk antwoord.
Vroefje,
Hoe het nu met je gaat. Dat wilden velen weten. Ik ook.
Wat fijn dat je hier antwoord op die vraag geeft en wat verdrietig om te lezen dat je eruit kwam zoals je schreef.
Maar weet je? Dat kleine tere groene plantje, dat mag weer gaan groeien.
En wij mogen beginnen met ons tuintje, onze eigen veilig plek waar niemand anders komt. En dat zit in ons! Dat is niet stuk. We zijn alleen vergeten dat het er is. Het is ons ZELF. En juist daar in dat veilige tuintje mag je kleine tere groene plantje, je ZELF groeien. En dat heeft tijd nodig. Maar als we het water blijven geven en niet vergeten dat het er is, dan zul je merken dat het echt gaat groeien.
Ik hoop dat we hier allemaal ons tuintje kunnen vinden en er prachtige plantjes mogen groeien. Ik krijg van mijn therapeute ook regelmatig zaadjes die ik in mijn tuintje plant. Het verzorgen doe ik zelf en ik ben benieuwd wat eruit komt en wie ik zelf eigenlijk ben.
Omdat we hier in een veilige omgeving onze ervaringen kunnen delen, worden het vast en zeker hele mooie tuinen!
Take care,
SummerMoon
Mooi beschreven Summermoon!
Ja ons eigen plantje moeten we koesteren, beschermen, voeden, liefhebben, erin geloven dat we groeien etc.
En ja door al jullie reacties (voeding voor mij) kan ik zeggen dat het werkt.
Dank aan iedereen en ga zo door!
Liefs!
Merel (72 jaar)
Hallo Vroefje,
Na het uitkomen van je vlog (petje af en wat heb je veel meegemaakt!)
met herkenning uit mijn jeugd en huwelijk, word ik heen en weer geslingerd.
Als reactie schrijf je: “hoe anders is het in die andere wereld waar dit slechts een hele grote unconvenient thruth is” en juist die zin verwoord mijn heen en weer geslinger van de afgelopen dagen.
Heb ik het allemaal echt meegemaakt? JA
Heb ik het niet verzonnen? NEE
Hebben anderen gelijk? NEE
Waarom blijf ik niet dicht bij mezelf?
Waarom steekt die oude ik steeds weer op: dat ik niets waard ben, dat ik een leugenaar ben.
Gelukkig als ik jullie verhalen lees, weet ik dat het echt bestaat en dat geestelijke mishandeling (narcisme) realiteit is.
Waarom zien mijn kinderen dit niet?
Waarom blijven ze zo trouw aan hun narcistische vader?
Waarom geloven mijn broers mij niet?
Waarom is er zo weinig bekend over narcisme en als wij het uit proberen te leggen, worden we niet geloofd of wordt het geminimaliseerd.
Deze week kreeg ik zelfs de vraag van een priester: “waarom helpt niemand jou”?
Deze vraag gaf mij (weer) het gevoel dat het aan mij lag. Het verhaal is blijkbaar te erg voor anderen om aan te horen, ze snappen het niet en… het zal ook wel aan jou gelegen hebben.
Uitgesproken of niet klinkt die vraag er doorheen.
Dit tackelt mij weer.
Vroefje en vele anderen, ga a.u.b. door met schrijven en delen.
Dank voor alles!
Merel (72 jaar)
Heel herkenbaar, was het eerst mijn moeder die mij doodzweeg, ook op haar sterfbed, en mijn moeder kon nog wel praten… maar die blikken van haat waren ook heel pijnlijk. Ik mocht niet eens bewegen of haar aanraken, laat staan iets zeggen, maar wel verplicht mantelzorg geven.
Na mijn moeders overlijden werd mijn zus aangewezen om de erfenis te verdelen, en daar begint mijn zus met mij dood te zwijgen. Dit gaat nu al 2 jaar zo. Advocaat in de hand genomen, maar die snapt het niet en kan er niks mee.
Dank je Vroefje, je hebt dit mooi geschreven… al geeft het een bittere smaak.
De stiltebehandeling/ostracisme is onmenselijk. Mijn narcistische zusje (het gouden kind) zwijgt me al vier jaar dood. Zonder reden. Zonder uitleg. Zonder persoonlijk gesprek.
Op 4 april 2019 kreeg ik een mail van mijn moeders psychologe (waar mijn narcistische vader altijd bij zat) dat mijn codependente moeder rust nodig had en dat ik drie/vier maanden geen contact met haar mocht hebben. Op die dag stortte mijn wereld in. Ik wist dat mijn moeder dat helemaal niet wilde maar dat mijn vader haar dwong.
Vanaf die datum kreeg ik ook de stiltebehandeling van mijn ouders en die is nooit meer gestopt. Met medeweten van de psychologe. Zelfs toen in januari 2020 mijn andere, gezonde borst ook werd geamputeerd, werd de stilte niet doorbroken.
Van de een op de andere dag bestond ik niet meer, had ik geen bestaansrecht meer, was en ben ik dood. Alsof ik nooit heb bestaan.
Weggesmeten als een gebruiksvoorwerp.
Waarom vindt iedereen de stiltebehandeling normaal? Het doet zowel mentaal als fysiek ondraaglijk veel pijn. Maar de huisarts, mijn broer en schoonzus, de psychologe en de kerk achten dit normaal.
Het beschadigt je heel diep.
Hoewel mijn moeder maar een fractie deed van jouw moeder. Kan ik mij dit zo goed indenken. Wellicht heeft mij dat ertoe gebracht om zolang bij de narcistische ex te blijven. Herkenbaar was zijn gedrag en ik was in staat ermee om te gaan. Dat lopen op eieren was ik gewend.
Hallo Ellebelle,
Zo herkenbaar voor mij, wat in mijn jeugd gebeurde ging door in mijn huwelijk.
Als kind ben je lang afhankelijk van je ouders, in mijn geval met moeder, na overlijden vader.
Maar in mijn huwelijk had ik de ” mogelijkheid” om op te stappen, maar kon en durfde niet.
Veel te lang gebleven. Je leert een vorm om ermee om te gaan, maar dat was niet goed.
Houd lang de schijn op, hiermee bedotte ik mezelf en anderen.
Veel liefs!
Merel
Zo herkenbaar,
Mijn narcistische vader kon dagen tot weken aan een stuk kwaad op me zijn en me negeren. Dat ging van niet terug praten als ik iets vroeg, tot aan mij omver lopen als we elkaar tegemoet liepen in de keuken. Naast het doodzwijgen, en doen of je niet bestaat wel altijd de blikken van afkeuring en walging. Geen antwoord, maar wel die zwarte uitspattende lege ogen die je het oordeel duidelijk maken. Het ging nooit over, het werd met tijden minder tot mijn vader weer de volgende reden had of zelf creëerde door ruzie met mij te zoeken om weer tot de stilte behandeling over te gaan. Het is zo onmenselijk, om iemands speelbal van psychologische mishandeling te zijn. Het is een vicieuze cirkel, die door een narcist in stand wordt gehouden, en met z’n vele tactieken groter en pijnlijker wordt gemaakt. Die zwarte lege woedende ogen, die achtervolgen mij nog. Na jaren van therapie vind ik het nog steeds moeilijk en confronterend om mensen in de ogen aan te kijken. Ik zie die lege zwarte ogen nog elke dag, in iedereen. Narcisten zijn geen mensen maar monsters.
Ik herken het ook en ik heb hier alleen mee te maken gehad met mijn narcistische mishandelingen. Mijn vader kon mij ook zo 3 dagen negeren, hele middag en als ie dan wel wat moest zeggen was het heel kort ‘hmm’ of een botte ‘Ja’ op een straffende toon. Nu doet mijn moeder hetzelfde.
En ja ook een hulpverleenster zette de stiltebehandeling in, het was heel moeilijk was ze heeft ook ADHD, helemaal in het begin over gelezen voor haar om het te begrijpen, ook zelf nog 2 keer gevraagd waar ik rekening mee zou moeten houden maar kreeg beiden geen antwoord, ik heb dus ook wel verder gekeken dan de impulsen, die vond ik ook niet zo raar dan, het gaat me voornamelijk om totaal geen sorry zeggen, pest-sneren, geen verantwoordelijk nemen, mij voor detective wilde neerzetten (gezegd: niet te willen doen, krijg ik alleen ‘nou dan doe je het toch niet) later nog eens gezegd niet fijn gevonden te hebben, stilte , andere cliënten misbruiken tegen mij, op alles kreeg ik de stiltebehandeling, het na 4 maanden opgefokt reageren nog naar hulpverlener ernaast en het schreeuwen ook tegen haar man. Ik voel nog weleens schaamte daarvoor en soms die twijfels van ‘heb ik het mis’ Het gaat echt veel verder, ze kiest zorgvuldig woorden uit die past en mij neerhaalt, ze heeft ook werkelijk gewoon keuzes gehad, ze is een oudere volwassen vrouw.
En ook van hulpverlener/GGZ/GGD/arts(streepje) en huisarts die “streepje” gooit, krijg ik een stiltebehandeling, dit is zo enorm stressvol, zo traumatiserend opnieuw, mensen snappen niet hoe schadelijk dat dan kan zijn. Ik heb het ook benoemd dat dit valt onder ‘ongezond handelen’ en psychologische mishandeling kan zijn, ik krijg uiteraard daar niets op terug. Heb echt zit te peinzen waarom de samenleving dit zo normaal vind terwijl er duidelijk wordt over gesproken dat het ‘onvolwassen is’ ‘gemeenheid’ ‘gebrek aan emotionele intelligentie’ ‘een bedekte vorm van psychologische mishandeling’ – ik denk ook niet dat ieder maar een narcist is, maar het is wel echt schadelijk als jij als slachtoffer je verhaal dan eindelijk vertelt en je dan opnieuw de stiltebehandeling krijgt en dat nou juist bij jouw eigen mishandeling hoort die je dan deelt, vooral van bemoeizorg en GGZ vind ik het nog het ergst, je werkt met het psyché, dit moet je toch weten?
En natuurlijk ‘ achter de rug om blijven praten’ , geen wederzijds gesprek en last but not least: geen waarde gaf aan mijn persoonlijke waarden, mij neerhaalde voor langzame verwerking. Zelf denk ik uiteraard dat ze ADHD heeft, ik weet dat er overlappingen kunnen zijn en ze misschien later waarschijnlijk narcisme heeft ontwikkelt. Ik heb ook gelezen als iemand niet leert omgaan met de stoornis dan later een persoonlijkheidsstoornis ernaast kan ontwikkelen, dit zou ook met BPD kunnen dus waarom niet ook met ADHD. (One older study reported that almost 39% of people with BPD also have NPD)
Zelf denk ik dat mensen die ADHD hebben juist hele spontane, humorvolle & creatieve mensen zijn, wat ik in haar ook zag, ik keek naar die mooie dingen.
En bij de laatsten over hulp: ik heb nog steeds het kruimel-effect (noem ik het maar even) om nog steeds ‘nader tot elkaar te willen komen’ dit geeft zo’n bedrukkend gevoel in mijn hart en maag, dat het leidt tot een frustrerend gevoel en ik afleiding moet zoeken.