Dit is een gastblog van Narda
Je kunt er niet omheen in deze periode van het jaar. Met de feestdagen in aantocht kun je de radio of TV niet aanzetten of je wordt overladen met commercials die vertellen dat december een maand is van liefde, geven, mogen ontvangen, warmte en overvloed. Als partner/dochter/zoon van een al dan niet verborgen narcist weet je helaas wel beter. De feestmaand is een maand waar je erg tegenop ziet. Een periode van op je tenen lopen, soms nauwelijks adem durven halen en hopen en bidden dat de situatie niet teveel escaleert. December is een maand van toneelspelen, de schone schijn ophouden naar de buitenwereld (als we daar nou eens massaal mee op zouden houden, wat zou er dan gebeuren?!) en van je rot schamen om alles wat er speelt.
Vroeger bij mij thuis leek het fantastisch. De buitenwereld zag de fantastische wild-maaltijden die mijn leuke sociale moeder met veel liefde had bereid, de heerlijke wijnen en prachtige kleding, waanzinnig dure geschenken en lange liefdevolle gedichten in een huis verlicht met kaarsen en een groot open haard vuur. Niemand en ikzelf voorop, begreep dan ook waarom ik altijd zo moe was die maand. Waarom ik juist dan extra hoofdpijn had of waarom mijn broer jaren later als reden voor zijn definitieve vertrek naar Nieuw Zeeland kerstmis noemde.
Wat de buitenwereld niet zag en ik toen niet begreep was dat er altijd spanning hing, dat de maaltijden overdreven geprezen moesten worden en mijn moeders kookkunsten doorlopend geroemd. Niemand zag de hoeveelheden drank die ze wegdronk, waardoor ze klef en sentimenteel en ook extra slachtofferig werd. Niemand hoorde de steken onder water over alles wat haar niet beviel aan ons, dat we nooit goed genoeg zouden zijn, haar nooit tevreden zouden kunnen stemmen. Ook zag niemand dat er na de kerst altijd ruzie was over de cadeautjes, dat er werd gedreigd dat je het terug moest geven als je het dan toch niet genoeg waardeerde.
Vorige week nam ik deel aan een online Feestdagenspecial Lotgenoten Narcisme van Sonja van Stuijvenberg en Sonja Lucardie, twee therapeuten uit het netwerk van Het Verdwenen Zelf. De bijeenkomst bracht me geregeld terug naar vroeger. Naar hoe ik me toen voelde. Maar het deed me ook beseffen dat ik blij ben dat ik na al die jaren kan zeggen dat het me is gelukt om me los te weken uit de verstikkende greep van narcistische mishandeling. Het was een bijzondere avond, met veel gedeelde ervaringen, steun en begrip, fijne tips en trucs maar ook de zo nodige humor.
Iedereen die te maken heeft met narcistische mishandeling in welke fase van herstel dan ook, wens ik sterkte en kracht voor de komende tijd. Voor (extra) steun wijs ik je graag op de trainingen die Het Verdwenen Zelf aanbiedt (Workshops • Het Verdwenen Zelf) of op de boeken van Iris Koops (Boeken van Iris • Het Verdwenen Zelf). Je bent niet alleen!
Ja, ook ik zie vreselijk op tegen die zogenaamde feestdagen. Vroeger thuis was het een groot spanningsveld. Het was gewoon afwachten wanneer de bom ( mijn vader) zou barsten. Men denkt dat het een feest van liefde is, maar ik heb in mijn leven nooit de echte liefde gekend. Mijn ex bleek ook een narcist te zijn. Ik kijk altijd uit naar 2 januari, de lente was in aantocht en genieten van de liefde, die de natuur brengt. Mijn kinderen begrijpen niet, waarom ik niet van kerstmis houd. Mijn kinderen moeten als het kan niet lijden onder mijn verdriet.
Narda blijf knokken! Heel veel sterkte, vooral in deze dagen!
Iedereen heel veel sterkte, want ik denk, dat je altijd een litteken overhoudt aan deze vreselijke lange periode. Het gaat jullie allemaal goed.
Dat is heel herkenbaar voor mij hoor
Vooral als je nog in eind december geburen bent dan voel je alles nog dubbel zwaar Jammergenoeg! 😒
herken het helemaal. van mij mag het overgeslagen worden maar ja twee kinderen die er wel behoefte aan hebben. vroeger thuis één grote spanning die uiteindelijk op ruzie uitliep. laatste jaren thuis was ik steeds kotsziek met oudjaar. pure stress en dan kreeg ik nog te horen dat ik het verpest had. ik doe mijn best er iets van te maken maar het wordt nooit goed. bij ons werd er ook veel gezopen met alle gevolgen vandien.
jorika
Hallo Gerrit,
Ook ik ben blij als het 2 Januari is, eigenlijk zou ik die datum nu al moeten vieren, maar de buitenwereld doet alles anders ( Kerstsfeer etc).
Ik voel me erg bezwaard deze dagen, doe me tegoed aan repen chocolade, heb geen zin om de kamer te versieren, kaarten te schrijven etc, maar de eerste kaarten zijn al binnen gekomen en dan voel ik me toch verplicht om te gaan schrijven. Tot op heden nog niet gedaan. Voel me verloren in mijzelf.
Mijn narcistische moeder deed altijd zo overdreven goed in die dagen, dat ik haar niet begreep. Kennissen werden uitgenodigd en alles draaide om hen. Op afstand zat ik alles gade te slaan.
In mijn huwelijk ( met ex man, inmiddels al 23 jaar ) voelde ik me buitenstaander in mijn gezin, ook toen begreep ik er niets van.
Nu als alleen gaande vrouw vind ik het moeilijk om Kerst te vieren. Gelukkig ben ik een gelovige vrouw en kan mij in geloof verdiepen en vieren dat het Kerst is, maar dat zijn een paar uurtjes en dan zie ik al lopend hoe gezellig andere gezinnen het met elkaar hebben, terwijl ik ook weet dat het aan een Kersttafel een gedwongen gedoe kan zijn.
Veel sterkte voor iedereen en hopelijk toch een beetje een Kerstgevoel!
Groet!
Merel (73)
Beste Narda,
Hoe herkenbaar! Tot aan een broer gevlucht naar Nieuw Zeeland aan toe!
Had altijd een hekel aan kerst. Mijn drie lievelings kerstballen zijn dan ook die met de tekst, kutkerst, bijbal en Jezus Christmas! Mijn lieve meisjes zijn echter dol op kerst. Geen kerstboom was geen optie! (De boom die mijn vader altijd optuigde moest de hele periode bewonderd worden en er mocht niets van kleur in. Ook geen zelfgemaakte werkjes!)
Nu zijn ze oud genoeg om hun eigen kerst vorm te geven en hangt hier alleen een lieve takkieslinger…. Ze zijn net weer terug naar huis, met hun partners en twee lieve vriendinnen. Met mijn nieuwe partner zo genoten van een sinterkerstennieuw vol lol en liefde! Wat een ongelooflijk geluk is me overkomen, wat heb ik er hard voor gevochten. Realiseer me dat ik een geluksvogel ben, de dans deels ontsprongen. Een appje dat mijn vader inmiddels een wiz indicatie toegewezen gekregen heeft, kan daar niets aan afdoen. Zijn kerst… tja. Eenzaam vermoed ik. Ik ga mijn vingers er niet meer aan branden. Mijn les na zeer lange tijd geleerd.
Ik wens iedereen in deze gekke maand toch een sprankje hoop. Scoor je eigen geluksmomentjes, al is het een groffe kerstbal. Waar je in het proces ook zit… pak je eigen momentje daar waar mogelijk…
Liefs
Heidi
Nou Narda, in jouw verhaal herken ik dingen. Alleen werd er bij ons thuis temidden van mijn narcistische broers, zus en moeder, niet feestelijk gegeten, in tegendeel: er werd alleen maar flink gedronken. Eten zou de gezelligheid weghalen volgens mijn oudste broer die ook de Sinterklaasavond al getorpedeerd had, en waar in het vervolg ook veel gedronken werd omdat dat zo gezellig was. De steken onder water, het een ander voor gek zetten, en wanneer je daar wat van zei ‘kon je nergens tegen’.
Nu mijn man en ik gebroken hebben met het hele spul vieren wij Kerstmis op onze eigen manier, zonder de verplichte visite en met de mensen die wij zelf hebben uitgezocht. Laten de slechte herinneringen aan kerstmis niet je huidige kerstfeest verpesten, maar vier het op je eigen wijze, waar jij je goed bij voelt.
Toch fijne dagen gewenst Narda, jij komt er wel hoor!
Warme groet, Maria
Ik duik het liefst eind november onder om pas begin januari weer boven te komen. December was altijd een rotmaand, met 2 jarige ouders in die maand, verplichte Sinterklaas viering met (nu ex-)schoonfamilie, kerst waarbij beide ouderparen ervan uit gaan dat je langskomt (waarom? Had ze net nog gezien!) en (ex-)schoonvader die begin januari jarig was. Om over de onderhuidse spanningen maar het niet te hebben.
Gelukkig tegenwoordig een beetje beter, doordat ik hele lieve schoonouders heb, die het ook prima vinden als je gewoon niet komt én waarbij een simpele soep met brood en salade de kerstmaaltijd is. Heerlijk!
Zo herkenbaar! Wat ben ik blij inmiddels geen contact meer te hebben met mijn ouders en met mijn lieve gezinnetje kerst te vieren. Ik hou zelf veel van kerst en nu zoveel meer. De spanningen zijn weg. Wat ik wel altijd lastig vind is dat families gezellig bij elkaar komen ook in films bijv dat mis ik wel een beetje. Maar eigenlijk is dat teveel gedoe.
Sterkte
Dag Narda,
Wat fijn dat je de workshops gevolgd hebt. En dat ze je geholpen hebben. Dank voor het delen!
Ik wens je dit keer warme dagen met oprechte mensen toe.
Lieve groet, Aurora.
Helaas erg herkenbaar. Zowel vroeger thuis met mijn moeder de verborgen narcist, met Munchhausen by proxy en bi polair. En dan mijn alcoholische vader, gewelddadig en als toetje een gereformeerde saais dat je de vuile was niet buiten mocht hangen. Sinterklaas en kerst altijd drie dubbele ellende ten opzichte van de rest die ook al niet grappig was. Ik ben ontsnapt dankzij mijn huisarts die vanaf mijn 14e is gaan praten elke week. Zo kon ik niet meer wederzijds geterroriseerd worden, werd ik bewust dat het niet mijn huwelijk was. Dat het niets oplost om je namens wie dan ook in elkaar te laten slaan. Dan maar als serveerster werken, bij leraar en vrouw gaan wonen en middelbare school afmaken. Dat was hel 1. Hel 2 waar ik uit ontsnapt ben was mijn huwelijk met een man die alle kenmerken van mijn vader en moeder had. En later bleek ook pedoseksueel. Ik schaamde me zo. Op mijn 32e stierf ik bijna. Kwam terug omdat ik dat niet kon maken. Twee kleine kinderen, ik moest weg en dat is me ook gelukt. Ik ben ontsnapt. Zonder dat waren we er niet meer geweest hoogstwaarschijnlijk. Een broer van mij gedraagt zich verbaal nog zo. Ik heb al veel afstand genomen. Mijn ouders zijn dood. Mijn dochters volwassen en het gaat ze goed. Als hij me op mijn verjaardag out of the blue verrot scheldt sta ik weer met mond vol tanden. Na alle therapie en traumahealing. Huilend wakker worden. Ik moet nog weerbaarder worden. Zolang mijn hart open staat ben ik kwetsbaar. En voel ik ook mijn woede dat dat maar door kan. Generaties lang. Het moet stoppen. Met kerst doe ik niets wat ik niet zelf wil. Dit jaar is het mijn kerst en met oud en nieuw dans ik met een vriendin. Die broer moet ik blokken. Het verdwenen zelf weer raadplegen hoe dan effectief. Sterkte iedereen. Dit is jouw kerst. Vanaf nu. Zeg ik tegen mezelf, en tegen ieder die dat nodig heeft. Dank voor je verhaal
Hardstikke goed van jou Petra
dat jij doorziet nu
dat jouw grens overschreden word
en dat jij jouw scheldende broer kan..mag blokken.
Dit deed ik bij mijn verwijtende moeder
waarmee ik een uitstapje zou maken die middag.
Tijdens haar verwijten en gebrom zei: ,, weet je wat…ik heb er genoeg van, altijd kritiek op een ander en kijk toch ns naar jezelf,
zoek het maar uit, ik ga nu weg.”
en ben ook direkt gegaan.
Ik zag haar verbaasde..geschrokken blik en vertrok.
Dit luchtte erg op ondanks dat ik me *Schuldig voelde.
Daar zit nog *mijn werk thema – schuld gevoel.
In kersttijd ligt nadruk op gezellig met familie
terwijl het juist ieders levenskunst is om de vleugels uit te slaan
en het nest te verlaten; zeker als het een kil nest is..was.
Een eigen warm nest bouwen is het enige wat werkt…
met mensen die onze warmte delen en niet blussen.
Liefs Anna.
Ik vond kerst altijd een neppe gebeurtenis. Het was de tijd dat iedereen ineens gezellig deed en alsof we goed met elkaar konden praten. Het was de dag dat het ontploft en ruzie komt over wie opa en oma meenamen en geheibelt werd over ‘ja jij neemt hen nooit mee’ om vervolgens weer op oude voet verder te gaan, geen compassie of nader tot elkaar komen. Het voelde voor mij altijd al als een onrealistische sfeer en de rest van het jaar hoor je niets of praten we niet, alleen bij bepaalde zakelijke componenten. Dan vervolgens de andere kant van de familie nog eens, we hebben het een poosje volgehouden om wisselend een kerstdiner te organiseren en wat hebben we… jawel… ruzie over een bak ijs en sindsdien is er niets meer. ‘Jongens’ denk ik dan, soommige mensen in de wereld kunnen niet luxe eten (datgene waar ik kerst om vind draaien, barmhartigheid, gezelligheid, geven om) – Éen of andere manier werd er wel gelachen en flauw gedaan, maar altijd als een soort ‘moetje’ en dan weer verder de eigenbelangen.
Mijn dromerige kerstwereld
Alles wat iedereen hier zegt over schone schijn voor de buitenwereld, de akelige onderstroom van een (niet) uitgesproken gevoel van niet-pluis, ik (her)ken het allemaal. Maar hé, gek genoeg juist niet rondom kerst. Mijn onbehagen was vooral tijdens familiepartijtjes, mijn eigen verjaardag, mijn eindexamen, vakanties vanaf mijn tienertijd. Met kerst dus niet.
Ik zeg het met enige aarzeling, om niet de indruk te wekken reacties hier te betwijfelen. Ik aarzel ook, omdat mijn zus mij meerdere keren -wanneer we eenmaal volwassen ‘de situatie thuis’ oeverloos bespraken- voor gek heeft verklaard: zij vond die dagen vreselijk en heeft er akelige herinneringen aan. Ik schaamde me soms lichtelijk als ik zei dat dit bij mij anders was. Want ik kon me gek genoeg juist optrekken aan de -vond ik- sfeervolle dagen, met veel gezelligheid door de aanwezigheid van goedgemutste mensen (die nooit iets in de gaten hadden). De betreffende ouder was n.l. helemaal in haar element, deed de dingen die ze leuk vond, waar ze goed in was en die ze helemaal naar haar hand zette. Heel fijn, want dan had ze geen enkele aandacht voor de jonge kinderen, richtte haar pijlen niet op mij. Ik dook lekker onder en kon dágenlang ongezien, mijn ongestoorde gang gaan: lezen, knutselen, rommel maken, naar een vriendinnetje gaan, laat naar bed. Ik vermaakte mij uitstekend. Een heerlijk droomwereldje, waar ik met rust werd gelaten en (even) geen last had van alle gedoe het jaar rond. Dat dit was, omdat ze totaal niet geïnteresseerd was in haar kinderen, begreep ik toen al. Maar het maakte me niet uit, ik maakte er handig gebruik van. Ik ben ook nog jarig in die tijd en vol overgave ‘winterkind’. Voor mij waren en zijn dit lichtpuntjes, ook nu ik er op terugkijk. Al weet ik goed hoe het zat.
Enfin, tientallen jaren later: de zorg voor die ene, extreem manipulerende bejaarde ouder is werkelijk een jarenlange aaneenschakeling geworden van onenigheid, gekrakeel en verbaal geweld tussen de broers en zussen -stuk voor stuk belast door ons verleden en wel degelijk allemaal overtuigd dat deze ouder een zeer lastig mens was. Terwijl wij tegelijkertijd toch ook die kerstdagen met elkaar organiseerden. Inmiddels begon ik mij daar steeds ongemakkelijker en eenzamer bij te voelen. Nog vóór het overlijden van die ouder werd de breuk tussen mijn broers / zus en mij onherstelbaar compleet. En dus: al jaren kerst zonder enige familie. Ik weet dat zij dit de eerste jaren wel samen vierden -misschien nog steeds wel. Met de volgende generatie er bij, in een groot, ongetwijfeld vrolijk gezelschap, zonder die manipulerende ouder. Of dat altijd zonder problemen gaat? Geen idee. Hoe ik er sinds de breuk insta: de eerste jaren stikjaloers, buitengesloten; enerzijds pijnlijk en eenzamig -ik besta niet voor de familie-, anderzijds opgelucht: niet meer aanwezig zijn in een omgeving die gevaarlijk triggert.
Mijn kerst de laatste jaren: nog steeds een bijzondere tijd van bezinning, wat het altijd was -en extra tijdens de lange jaren van mijn geestelijk herstel. In zeer kleinschalig gezelschap probeer ik de sfeer te scheppen, waaraan ik mij vroeger optrok. Ik maak mijn huis mooi met prachtige kale takken uit de natuur -een heerlijk creatieve klus, ik rommel lekker in de keuken en er is mooie muziek met fijne boeken onder de zorgvuldig uitgezochte boom. Toch mist er iets -geborgenheid, erbij horen, er mogen zijn- en daarover blijft het verdriet. Maar wegduiken hoef ik niet -terwijl die neiging er regelmatig nog is.
Beste mensen, vier je eigen feestje wanneer, waar en hoe ook maar. Nu en voor altijd. Steek lichtpuntjes aan. Eh, liefst Led, gezien de energiecrisis 🙂