“Hij bedoelde het niet zo”

Dit is een gastblog van Deni.

Daar stonden we dan. Een kleine groep mensen, alleen de dichtstbijzijnde familie. Lijdend voorwerp was de man in de kist. Piet.

Een jonge meid van in de twintig huilt hard. Haar oma komt erbij staan. ‘’Hij was altijd wel hard voor je, maar bedoelde het goed. Hij hield wel van jou’’, zegt ze. Het meisje huilt harder. Een arm van oma om haar heen, maar de arm brengt geen troost.

Het meisje verloren, net als een vrouw van rond de veertig, maar ze zijn toch samen. Hetzelfde geldt voor andere aanwezigen. Eilandjes. Dat lijken ze. Zo voelen ze. Een ieder is bij elkaar, maar toch alleen.

De man bedoelde het niet zo. Hij zei en deed dingen, die bij de meeste mensen niet zo leuk overkomen. Maar toch bedoelde hij het niet zo. Dacht zijn vrouw. Ook de zoons lieten het gebeuren.

Terugblik
Een feestje. Piet was jarig. Iedereen mocht komen. Toen nichtje wilde zitten, zei hij: ‘’Niet hier. Pak maar even een kruk en ga maar aan de overkant zitten.’’ Piet wijst nog even om de plek te duiden. De vrouw van veertig zit al, maar wordt verzocht om naast Piet te komen zitten. De vrouw weigert. Piets’ mond betrekt. Hij loopt een beetje rood aan. Negeert de vrouw vervolgens volledig en begint een discussie met een van de mannen. De vrouw zit er verloren bij.

Elke keer is er een grap, die niet als grap voelt. Zo zegt hij: ‘’Ja, als een vrouw een topje draagt en make up op heeft zoals haar’’, knikkend naar de twintiger. ‘’Ja, dan vraagt ze er ook om, he?’’

Kijkt naar de twintiger. ‘’Ja, jouw oma Nel kan dat ook goed. Ze kleedt zich als een slet. Rode lippen, overdreven verzorgd. Op haar leeftijd!’’ Hij zet zijn eigen woorden kracht bij, door nog net niet uit zijn stoel omhoog te springen. Dit gaat ook niet lukken met zijn 100 kilo, en inmiddels zwakkere hart en grijze teint. Dit alles is voor hem geen reden om rustiger aan te doen.

De discussie laait hoger op. Vooral door zijn eigen opwinding. Het meisje zit er inmiddels stilletjes bij.

‘’Wat ben jij stil!’’, zegt Piet. ‘’Thuis heb je vast wel praatjes. Tenminste, dat zegt je vader. Maar daar is niks van terug te merken.’’ Hij kijkt lachend en een beetje neerbuigend haar kant op. Praat weer verder met de vader van het kind.

Ze hebben het over een DAT recorder. ‘’Die van mij is veel beter dan de jouwe. Ach, wat weet JIJ er nou van?’’ vraagt Piet zijn zoon, die in de electrotechniek werkt. ‘’ Je weet niks. Ik had al stereotorens toen je nog poepte in je luiers.’’

Intussen staan de zoutjes, chips, frisdrank en blokjes kaas en worst op tafel. Iedere gast is stil, behalve deze twee. De sfeer is voelt raar aan. De kinderen die op het feest zijn, zijn naar de woonkamer gegaan. De veertiger gaat daar ook maar zitten. Al snel volgt oma, Piets’ vrouw naar de woonkamer.

‘’OMA!’’ klinkt het vanuit de keuken. ‘’Pak mij en de jongens eens een biertje!’’. Oma zegt: ‘’Ja, straks’’ Ze probeert met een van de kinderen te spelen. ‘’OMA’’ klinkt het driftiger. Dit herhaalt zich tot oma het bier heeft opgehaald van beneden.

Opa gaat weer verder in gesprek. ‘’Hier blijven!’’, beveelt hij oma. Die gedwee gaat zitten.

Als hij te hard schreeuwt en de mannen meedoen, vraagt oma: ‘’Mag het wat zachter?’’

Piet lacht en doet er een tandje bovenop. Oma loopt heen en weer en vraagt roepend: ‘’MAG HET WAT ZACHTER?” Piet loopt naar de woonkamer.

‘’Waarom zitten jullie niet bij ons?’’, vraagt hij. ‘’Kom, allemaal naar de keuken’’. Een deel gaat. Een deel niet. Hij kijkt fronsend naar het deel dat blijft zitten, doet zijn DAT- recorder heel hard aan. Zegt er nog even bij ‘’Deze muziek vindt oma niet leuk. Maar IK wel.’’ En zet hem op standje vijf.

Oma vraagt: ‘’Mag het wat zachter. Ik krijg hoofdpijn’’ Oma loopt terug naar de keuken. Opa grinnikt en zet hem harder. Triomfantelijk kijkt hij naar ons, zijn publiek.

Hij loopt weer naar de keuken. Oma is rood aangelopen en heeft vlekken in haar nek. Opa lacht, en gaat verder met de discussie. Steekt de afstandsbediening ondertussen de lucht in, en doet de muziek nog harder. Hij knikt triomfantelijk. De discussie laait verder op. De jongens en Piet schreeuwen elkaar zowat toe.

Als de vrouwen met kinderen gaan, roept hij: ‘’Gaan jullie nu al? Aju’’. Hij neemt niet de moeite om op te staan. De vrouwen en kinderen gaan, zeggen oma gedag en geven haar een knuffel. Piet zegt: ‘’En ik dan?’’ Hij draait zijn wang alvast naar de vrouwen toe. Als er geen actie is, wijst hij met zijn wijsvinger naar zijn wang. Ze gehoorzamen. Hij gaat direct door met de discussie en keurt ze geen blik meer waardig. Dan stopt hij, roept de kinderen en zegt: ‘’Geven jullie opa geen kusje meer?’’ De kinderen deinzen wat terug. Er heerst spanning.

Dan gaan de kinderen en vrouwen. Met wat pijn in de buik om oma vertrekken ze. Oma komt mee naar beneden om ze uit te zwaaien en even te praten. Maar daar buldert hij al: ‘’Rita’’. Oma schuifelt wat heen en weer, en gaat naar boven.

Over Deni
Deni is ervaringsdeskundig en haar verhaal begint met de scheiding van haar moeder, die niet graag alleen was en al snel  op zoek ging naar partner. Ze vond deze in haar stiefvader. Een man die heel erg bezig was met zichzelf, maar ook heel charmant kon zijn. Deni heeft veel meegemaakt waarover ze de komende tijd vaker een blog zal schrijven. De boeken van Iris Koops (Boeken van Iris • Het Verdwenen Zelf) hielpen Deni begrijpen wat er aan de hand was. “Haar werkboek las ik aan een stuk door en werkte ik van voor tot achteren door. Alles kwam me bizar bekend voor. Nadat het bizarre tot me doorgedrongen en gevoeld was, kon ik het loslaten. Ik heb ook veel aan de website van het verdwenen zelf gehad.” Deni deelt vanaf nu geregeld haar ervaringen om andere slachtoffers te helpen.

21 reacties op ““Hij bedoelde het niet zo”

  1. Het “eilandjes-gevoel”. Dat heb ik ook vaak gehoord.

    “Jullie gaan zo zakelijk met elkaar om” was er ook zo eentje.

    En dat is ook zo. Geen warmte, genegenheid of andere “kleinigheden” kregen we als kind, die bij het meegeven van een warme basisveiligheid horen.

  2. Zo pakkend hoe hier de vicieuze cirkel van tirannie die vergoelijkt wordt, beschreven is.
    Door de voortdurende onderhuidse dreiging slikken de slachtoffers het onverdraaglijke.
    Ze worden tegen elkaar uitgespeeld en belanden op hun eilandjes van zwijgen.

  3. Wat voor mij vooral voelbaar is, is de schaamte, omdat je met weinig respect wordt behandeld. Om de pijn hiervan niet hoeven voelen en niet nog eens onderwerp van spot en hoon te worden zwijg je. En probeer je zo klein mogelijk te zijn, te verdwijnen om jezelf te beschermen.

    1. Ja, het zwijgen en klein blijven.

      En dat klein blijven, blijf je dan nog heel erg lang in je leven. Want dat moet afgeleerd worden. En dat is spannend, want voelt oncomfortabel.

  4. Het is zo’n beklemmend gevoel toen ik dit las: Het is bij mijn vader, hij doet zijn best, jij moet maar tot 10 tellen door moeders, hij is eenmaal zo, ik als tiener ‘hoezo ik?’ geen antwoord. Ik krijg die grapjes ook wat onderhuids gaat zitten, zowel bij eigen familie en zowel bij anderen, die dat gewoon als grap opvatten maar jij weet dat het neerbuigend bedoelt is.

    Maar ook bij de hulpverleenster (zelfs weer vanuit mijn ouders) Ze bedoelt het goed. Ze doet ook goede dingen voor je (zowel GGD als moeders) Ik zie nu ook weer een thema op TV ‘geweld tegen hulpverleners’ ik vind dit heel moeilijk. Ik kan wel schreeuwen: andersom gebeurt het ook! Het is niet dat ik ertegen ben maar het wordt te vaak waardoor voor mij de nuance ontbreekt en daar overmacht komt.. wanneer komt er eens geweld tegen cliënt, gaslighting, verborgen psychisch geweld? zo venijnig vanuit hulpverleenster, net zo erg, pakt kwetsbaren. Voel me in de kou staan telkens met dat. Ook bij politie, staat geweld tegen hulpverleners, nergens tegen cliënten, een onevenwicht en machtsverhouding gaat hier ontstaan, zouden narcisten en psychopaten/sociopaten gebruik van maken en (naar ervaring) gaan hier gebruik van maken. Vooral verborgen en wat onderhuids gaat zitten ben jij de klos. Want ik ben hulpverlener en jij onderdanige, ze geloven mij.

  5. Herkenbaar, het vergoedelijken van gemene en valse, destructieve opmerkingen of handelen van de narcist, door andere familieleden.

    De goede lieve ouder in mijn gezin van oorsprong deed dat ook. Pas heel veel later begreep ik waarom zij dat deed. Zij moest dit doen van haar echtge-nood, dat was een opdracht van die biologische vader. Zo niet dan volgde er ernstige fysieke straffen in de avonden dat wij vroeg naar bed moesten. Ook daar moest zij voor zorgen. Dat was heel vaak zo. Ik heb het zo heel vaak gehoord, haar gegil , huilen om hulp en veel meer! ( in die gehorig flat in 1957 gebouwd) Wij mochten ons bed niet uit komen! En 12 jaar na WOII, was er echt helemaal niets ,geen enkele hulp!! Daarna trouwens ook niet anders !! De ggz heeft niet het vermogen om te denken in oorzaken en de gevolgen. Wil dat ook niet. De vragen te stellen en die te volgen. Die dsm en de farmaceutische pillen troep heeft voor hun het voordeel van gevoelloosheid , dat zijn hun gekozen keuzes, onvoorwaardelijk! Ontkenning heeft de grootste prioriteit! Wel zo makkelijk! En zo gaat narcisme door naar de volgende generaties, het logische vervolg , met alle denkbare gevolgen op steeds grotere schaal.

    1. Eveline, mijn hart breekt om dit te lezen.

      Ik denk dat het een kwestie is van niet begrijpen van narcisme.

      En ja.. het deel van de straffen herken ik. Bij ons was dat niet perse fysiek, maar toch pijnlijk.
      Ze mochten niks delen, ook niet tegen een wijkcoach of dokter van hem. Ze mochten ook geen hulp accepteren.

  6. ik ben zo blij dat mijn stiefvader allang dood is maar ondanks dat speelt er nog van alles. mijn vader kan tegen geen enkele emotie. mijn moeder heeft alles weggestopt. mijn zus en ik spreken elkaar al ruim 10 jaar niet meer. ik zie erg op tegen crematies van mijn ouders en alles wat ik juist met die zus moet regelen. ik ga alles uit de weg wat kan.

    1. Wat pittig en naar Jorika. Heel herkenbaar om dan te gaan vermijden.
      Narcisme raakt vaak het hele gezinssysteem en niet alleen degene die het betreft.

  7. Ja eilandjes van zwijgen die steeds groter worden, de spanning is te voelen. Sommige mensen die onverwacht bij ons kwamen, zeiden me na de scheiding: ” Ik vroeg me af: wat is hier aan de hand, waarom laat zij dit gebeuren”?
    Zwijgen was beter dan in het openbaar/ verjaardagen en thuis, voor gek gezet te worden.
    Je gaat op hete kolen lopen en wordt steeds eenzamer, tot je niet meer weet wie je bent of dat je misschien gek bent.

    1. Op hete kolen lopen, tot je jezelf niet meer kent, niet begrijpt en geen ik meer voelt…. door het niet te kunnen zijn.

      klein en geruisloos tegen wil en dank.

  8. Ik heb een moeder die met opzet ellende veroorzaakt [m.n. voor mij] en dan jammert: nu kun je het niet meer terugdraaien! Mijn broers vergoelijken dit gedrag met: dat kon ma niet weten. Moeder kan de ergste dingen doen, broers zeggen niet meer dan: foei toch.
    Ontzettend hypocriet! Het is een verschrikkelijk eenzaam gevoel.
    Want: zij bedoelde het WEL zo.

      1. Hallo Ethel.
        Bij die vraag krijg je wellicht een hoop draaierij. Althans bij mijn narcist [moeder]. Met normale mensen kun je communiceren, redeneren, met narcisten en psychopaten niet.

        1. In feite niet alleen bij de narcist, Gaat juist ook over ‘flying monkeys’ en die dus niet assertief zijn en gaan aaien of stappen over het signaal heen en zwijgen er dus over. Het zijn juist die flying monkeys uitspraken ‘hij/zij bedoelde het niet zo’ ‘maar hij/zij heeft een stoornis en kan er niets aan doen’ en ‘diegene doet ook goede dingen voor je’ en ‘maar dat is gebeurd en dat kun je niet veranderen’

    1. Ja, zo eenzaam Susan.
      Mede door de reacties die omstanders geven heel eenzaam. Je kunt er niks mee, en voelt je er niet beter maar eerder minder door.

Geef een reactie

Alleen de voornaam of een pseudoniem wordt bij plaatsing gebruikt. Het e-mailadres wordt niet getoond in de reacties.

Bij het plaatsen van een reactie ga je akkoord met de richtlijnen. Op basis hiervan worden de berichten ook gemodereerd. Het kan daardoor enige tijd duren voor je reactie zichtbaar is op de website. Stichting Het Verdwenen Zelf behoudt zich het recht voor om reacties aan te passen of niet te plaatsen.

Wil je automatisch op de hoogte gehouden worden als we een nieuw bericht plaatsen? laat dan je naam en e-mail adres achter via dit formulier.