Dit is een gastcolumn van Wies
Voordat ik het huis van mijn ex Jop (na een relatie van zeven en een halfjaar) verliet, zijn er nog vele herinneringen die tot op de dag van vandaag op komen borrelen. Pas jaren later kreeg ik inzicht kreeg in het destructieve van deze relatie, in het ongezonde karakter ervan. Pas sinds kort zie ik wat er gebeurde, de manipulaties en de gevolgen voor mijn zelfvertrouwen. Hieronder geef ik een paar voorbeelden van situaties waarvan ik (Wies) volkomen in de war raakte.
De strijd
Al een paar dagen probeert Wies te praten met Jop. Het wil niet echt. Jop blijft nors en geeft weinig eerlijke ruimte tijdens het gesprek. Jop gooit bij alles wat Wies aangeeft onmiddellijk de bal terug. En het lijkt erop dat vooral Wies het probleem is.
Deze keer gaat het over de aankomende zomervakantie. Jop wil eigenlijk alleen maar fietsen en tegen alle andere ideeën zegt hij steeds “nee”. Wies kan niet fietsen, ze heeft teveel pijn in haar lijf om het fietsen langer dan een middagje vol te houden. Jop vindt dat ze zich niet zo moet aanstellen. Wies heeft al een andere fiets gekocht, een sportfiets met zo’n stoer stuur erop. Het is helemaal niets voor haar. Ze wil veel liever gewoon een stadsfiets. Ze gaat eigenlijk ook gewoon liever naar de stad. Jop wil fietsen, veel en hard, want daar kan je mee thuiskomen. Altijd wil Jop zich meten met andere fietsers uit zijn directe omgeving. Soms worden die anderen er ongemakkelijk van. Wat maakt het nou uit hoe hard en snel je fietst en hoe lang je er over hebt gedaan. Is het niet veel fijner om te horen of iemand gewoon lekker heeft gefietst. Die vraag stelt Jop nooit. Wies moet van goede huize komen om een gezamenlijke vakantie georganiseerd te krijgen. Het blijft een wekenlange strijd in plaats van de voorpret die bij het uitzoeken van een vakantie zo fijn kan zijn.
Wies denkt terug aan hun laatste gezamenlijke reis. Dat bleek een ingewikkeld proces. Jop had Wies alle ruimte gegeven om de reis te plannen en te organiseren, zo leek het althans. Wekenlang had Wies achter de laptop gezeten om de meest bijzondere, en mooie Italiaanse dorpjes te vinden. Ze zouden logeren bij verschillende, lokale Bed & Breakfasts. Wies vond dat ze er, na lang ploeteren, goed in was geslaagd. Alles was geboekt en vastgelegd. De auto gehuurd, de vliegtickets lagen klaar evenals de vouchers voor de logeeradressen. Stuk voor stuk originele plekken, authentiek, sommige in een olijfboomgaard, andere in de buurt van mooie bezienswaardigheden. Wies had over alles goed nagedacht. Behalve over de reactie van Jop, die zag ze niet aankomen.
Op de dag van vertrek bracht de buurman hen naar het vliegveld. Onderweg in de auto begon Jop te sputteren. Wat zou dit voor een reis moeten worden, eentje waarbij alles tot in de puntjes was geregeld. Nee hoor, gatver, daar had hij helemaal geen zin in. Als hij nog terug kon naar huis zou hij het nu doen, hij wilde veel liever op fietsvakantie. En sterker nog, hij wilde liever nu nog alles omgooien. “Kunnen we nog annuleren”, riep Jop luidkeels. Wies wist niet waar ze moest kijken. Al helemaal niet met de buurman naast zich. Tranen stonden in haar ogen. Ze probeerde ze uit alle macht weg te slikken. Jop wist hoe ellendig ze zich nu moest voelen, en hij gooide er nog een schepje bovenop door te dreigen met nu alsnog om te keren naar huis, en keek ook de buurman dreigend aan. Het was stil in de auto de rest van de rit naar het vliegveld. De stemming zat er goed in!
Een rad voor haar ogen
Dit was één van de vele voorbeelden waarbij Wies een rad voor ogen werd gedraaid. Waarvan ze dacht, heb ik iets gemist, een signaal, een uitspraak, een blik, een gesprek. Was het werkelijk al eerder duidelijk dat Jop andere plannen had. Zo vaak gebeurde het dat wanneer Wies ergens haar best voor deed, een leuk verrassingsuitje bijvoorbeeld, dat het uitje voor Wies een drama werd omdat Jop, als het eenmaal zover was, aan alle kanten begon tegen te werken. Jaren later, terugkijkend op dit soort manipulaties, snapt Wies dat Jop er erg veel plezier aan beleefde om Wies op stang te jagen. Om haar te verraden, voor gek te zetten, belachelijk te maken, en haar ervan te overtuigen dat zijn eigen ideeën tocht echt veel leuker zouden zijn. Tijdens deze uitjes bleef Jop dan steeds terugkomen op wat er allemaal niet goed was, hij stapte er nooit overheen, geen complimenten voor de goede ideeën.
Een leuke verrassing?
Een ander keer wilde Jop Wies verrassen en nam haar mee uit eten. Onverwacht naar een mooi restaurant. Wies had er zin in en was oprecht blij verrast. Bij aankomst kon Wies inschatten dat dit echt een bijzondere eetgelegenheid was, het zag er chic en bijzonder uit. En toch voelde ze na een half uur al iets in de stemming van Jop veranderen. Ze kon er geen vinger achter krijgen. Had ze iets verkeerds gezegd, was ze iets vergeten? Ze kwam er niet uit. Ook op de vraag of er iets aan de hand was, antwoordde Jop ontkennend. Het eten was bijzonder lekker en erg prijzig, dat had Wies al gezien op de menukaart.
Toen de ober aan tafel kwam met de rekening, kwam de clou van de avond, Jop gaf aan dat zijn vrouw de rekening zou betalen. Wies rolde nog net niet van haar stoel. Wat was dit. Zij zou toch mee uit eten worden genomen. Dit kon zij onmogelijk betalen. Wat ontzettend gemeen. Wies wist het, er zat een adder onder het gras. Wies liep mee met de ober naar de pinautomaat. Ze had Jop niet ter plekke willen bevragen en geen stennis willen maken. Ze wilde alleen nog maar naar huis. Ze betaalde de rekening van de gemeenschappelijke bankrekening, dat maakte het een beetje goed. Alhoewel ook deze bankrekening zeer onevenredig maandelijks met name door Wies werd aangevuld. Jop wilde per maand een bedrag van haar voor het wonen in zijn huis, de boodschappen en andere gemeenschappelijke zaken. Wies was het ermee eens dat je kosten deelt met elkaar, maar dan wel naar rato. Helaas betaalde Wies al jarenlang meer dan redelijk was, gezien haar financiële omstandigheden en het feit dat ze ook nog twee kinderen had die extra kosten met zich mee brachten. Jop betaalde nooit iets voor haar kinderen of Beertje. Daar had hij niks mee te maken. Tegen de kinderen zei hij regelmatig doodleuk dat hij zoveel voor ze over had en financieel ook verantwoordelijk was voor hen. Tijdens zo’n uitspraak wist Wies werkelijk niet waar te kijken. Haar kinderen hebben hem nooit geloofd.
Ze huilde van binnen
Het gebeurde steeds vaker dat Jop tijdens uitjes uit zijn slof schoot en Wies publiekelijk aanviel. Hij dreigde dan met weglopen, het beëindigen van de relatie en deed allerlei uitspraken over Wies waarin zij zich totaal niet herkende. Wies maakte meestal de fout zich te verdedigen, zaken te analyseren en tegelijkertijd ook Jop te confronteren met zijn buitensporige gedrag en extreme boosheid. Op zo’n moment liep hij meestal weg. Uit verbinding gaan, ging hem goed af. Wies bleef dan achter en voelde zich schuldig, bekeken en onveilig tegelijkertijd.
In de auto, na het etentje, kon Wies zich niet langer inhouden en ze confronteerde Jop met zijn gedrag en houding. Wies gaf aan niet meer Jop uit eten te willen gaan, ze kon zich dit niet permitteren en voelde zich in een val gelokt. Jop werd boos, zij had het duurste gerecht gehad, dat vond hij reden genoeg om zo te reageren. Geen enkele zelfreflectie of redelijkheid. Wies maakte zich steeds meer zorgen, ze werd stil en huilde van binnen.
Hoe het verder ging lees je in deze blogs, die eerder gepubliceerd zijn:
O wat een herkenning. Werd ooit “verrast” onderweg van werk door gebeld te worden dat hij met de kinderen en vrienden uit eten was. Of ik ook kwam. Ik at later dan de rest. Terwijl zij aan het na borrelen waren. Na het etentje ging mijn ex betalen. Er bleek alleen geen geld genoeg op zijn rekening te staan. Conclusie: ik werd gedwongen het hele etentje te betalen. Mij werd duidelijk waarom ik dus die kant was opgehaald.
Dit was niet de enige keer. Behalve te zijn gedwongen een duur cadeau voor zijn oudste dochter te kopen; ik had onze zoon een speelgoedkeukentje gekocht van ruim 100 euro, dus moest zij een maand later een vergelijkbaar duur cadeau. We gingen op haar verjaardag ook uit eten. Zij had een Japanner uitgekozen. Het was gezellig en er werd een ruime hoeveelheid gegeten en gedronken. Mijn ex, zijn 2 volwassen kinderen, onze 2 kleine kinderen, onze au pair en de ouders van mijn ex. Na het eten bood hij aan te gaan betalen. Dacht even dat hij een financiële meevaller had. Helaas was de werkelijkheid anders. Hij had betaald met mijn creditkaart, opnieuw voor de hele groep. Uiteindelijk heeft mij die verjaardag €500 gekost. Het maakt het extra wrang dat mijn ex mij en zijn dochter altijd tegen elkaar heeft uitgespeeld. Zij weet niet eens dat ik altijd alles heb betaald. Nog nooit is daar enige vorm van dank je wel voor getoond. Sterker nog, ik werd altijd buitengesloten.
Ook de vakanties waren nooit zonder slag en stoot. O wee als ik wat in probeerde te brengen. Nu loopt hij doodleuk rond te bazuinen dat die verre vakanties altijd mijn idee waren en dat het van hem niet had gehoeven. Ook op vakantie was het nooit goed. Hadden we een hotelkamer met de kinderen op de kamer dan kon hij daar niet van slapen en kwam hij niet tot zijn rust. Omdat ik niet nog een hotelkamer er bij wilde boeken voor twee kinderen van 3 en 4 jaar heeft hij mij maanden laten weten niet voldoende tot rust te zijn gekomen en daardoor niet goed te kunnen functioneren.
Ook bij mij, 2 jaar nadat hij mij verklaarde van me af te gaan omdat ik er nooit voor hem was geweest (nu weet ik dat hij al geruime tijd een nieuw slachtoffer had) vallen nog steeds puzzelstukjes op de plek. Mijn kind huilde waarschijnlijk helemaal niet de hele nacht als ik aan het werk was. Want dat deed hij niet als ik wel thuis was en hij was te klein te realiseren dat ik er niet was. Maar hij viel me er wel de hele nacht mee lastig. Het wordt me steeds meer duidelijk. Niets is zoals het leek.
Wat een verhaal zeg, ongelooflijk en zo herkenbaar. Altijd gedoe over geld. En hoe vaak je dat soort situaties dan toch accepteert en pas jaren later de kwartjes vallen. Bizar en vaak niet uit te leggen.
Hierbij wil ik graag onder de aandacht brengen dat dit weekend in het magazine van het Financieel Dagblad een interview staat met 3 slachtoffers van partnergeweld. De verhalen in dit artikel zijn duidelijk verwoord en geven een goed beeld wat psychisch geweld met iemand doet. Petje af voor de geïnterviewden om hiermee naar buiten te treden en meer bewustzijn te creëren wat mensen met NPS aanrichten.
He dat klinkt goed, Misschien kan dat artikel worden geplaatst op de Facebookpagina?
Ben heel benieuwd!
Groetjes, Wies
Het is hier te vinden: https://fd.nl/fd-persoonlijk/1381998/te-lang-gebleven-in-een-mishandelingsrelatie-pne1cahs1CrK.
“Wies maakte meestal de fout zich te verdedigen, zaken te analyseren en tegelijkertijd ook Jop te confronteren met zijn buitensporige gedrag en extreme boosheid.” Dit precíes een voorbeeld van een val die een narcist zet en waar ieder mens (maar dan ook werkelijk íeder mens) zich in kan laten vangen. Een narcist daagt verbaal uit, lokt je geraffineerd in de val (in de strijd) door je weg te zetten als iemand met vervelende karaktertrekken of mankementen en het is een hele normale menselijke reactie om dan te ‘happen’. Geen mens wil onterecht beschuldigd worden. Voor jezelf opkomen is dan een logische reactie; we leren immers dat assertief zijn belangrijk is en dat is iets wat in een normale wereld ook goed voor ieder mens werkt. Dus reageer je als een normaal mens door je te verdedigen tegen de aanval, omdat je weet dat het oneerlijk is wat je naar je hoofd krijgt. De narcist gebruikt dan bewust woordsoep en hop, daar ga je. Je raakt de draad kwijt in de wollige taal vol beledigingen die de narcist gebruikt. Jij blijft achter met een rotgevoel en gaat de hele situatie analyseren tot in het oneindige, omdat je overbluft bent door het ontsporen van het gesprek. De narcist viert dan heimelijk zijn overwinning met zichzelf. Dit soort tactieken kun je pas doorzien als je er ervaring mee hebt in combinatie met kennis. Dan ga je pas snappen en zien wat er werkelijk gebeurt. Dat bedenkt toch ook geen mens uit zichzelf, dat iemand je expres verbaal klem zet en vermorzelt, om zich vervolgens hierna te verkneukelen over jouw rotgevoel.