Dit is een gastcolumn van Isabo
“Ik overleef haar niet, Zus!” Het was mei 2016. Ik had mijn zus aan de lijn en mijn stem verraadde mijn wanhoop toen ik haar probeerde uit te leggen wáárom ik noodgedwongen afstand had genomen van moeder begin dat jaar [zie blog: https://verdwenenzelf.org/2016/11/07/noodgedwongen-afstand/].
Dit was de moeilijkste beslissing in mijn leven. Vanaf mijn geboorte tot aan mijn 20ste werd ik aan narcistisch misbruik onderworpen. Ik ben voor het leven beschadigd. Het kostte mij vervolgens nóg eens 20 jaar en 16 gesprekspogingen in de hoop bij moeder enig gehoor te krijgen over wat haar destructieve gedrag met mij had gedaan. Tevergeefs.
Ik kreeg keer op keer de bal als een boemerang terug. Het was weer allemaal míjn schuld. Of ik had het niet goed gezien. Óf moeder had het niet zo bedoeld of… Ik werd opnieuw niet geloofd.
Ik had geprobeerd om Zus begin 2016 al uit te leggen wat ik van plan was. Dat ik moeder voor een tijd lang niet meer kon zien. Maar ik bleek niet tot haar door te dringen, met mijn recente levensreddende ontdekkingen die ik had opgedaan uit de boeken van Iris Koops. Aanvankelijk dacht ik dat zij het volkomen begreep. Zij had immers ook decennia lang met mij gesproken over de moeilijkheden en worstelingen die zij had in haar leven met én de buikpijnen bij moeder. En aanvankelijk had zij begin dat jaar nog gereageerd op mijn plan van noodgedwongen afstand met de woorden: “Jee, wat knap van je. Dat durf ik niet”. Maar nu ik mijn plan ten uitvoer bracht werd mij meer dan ooit het Stockholmsyndroom bij mijn zus pijnlijk duidelijk.
“Mama is wél lief. Mama houdt wél van ons!” Ondertussen schreeuwde Zus door de telefoon. Zo kende ik mijn zus helemaal niet. Kwam dit omdat ik moeder dreigde te verlaten en haar eigen familiebeeld instortte en dat ook zij zou inzien dat de worstelingen die ze in haar leven had eigenlijk traumaklachten waren door psychisch geweld van haar eigen moeder. “Ik vind het zielig voor mama. Je moet haar vertellen waarom je haar niet wilt zien.”
Okay. Ik realiseerde mij dat Zus in geen enkel opzicht in de realiteit was wakker geworden door de jaren heen. Ik realiseerde mij dat zij een geheel ander pad had bewandeld dan ik.
Ik beloofde haar om in een brief aan moeder nogmaals al mijn vragen en pijnpunten te verwoorden. Alle punten die haar niet hadden bereikt in die 16 keer dat ik het persoonlijke gesprek had opgezocht in de decennia ervoor.
Ik herinner mij nog hoe Zus dat bewuste telefoongesprek in mei 2016 uiteindelijk eindigde van paniek naar een ineens neerbuigende toon: “Ach, Isabo, bij jou was het gewoon veel erger hoe mama deed. En bovendien: Ik kan er gewoon veel beter mee omgaan.”
Ik heb na dat gesprek een uur gehyperventileerd. Wat was er met mijn zus gebeurd? Wie was mijn zus eigenlijk? En hoe kon het dat ze haar eigen labiliteit met boven-gedrag op mij projecteerde? Draaide ze het nu om?
En als zij WIST dat het bij mij “erger was” , dan wist zij toch dát het erg was?
Het was inmiddels zomer 2016. Mijn brief aan moeder was af en ik was emotioneel aan het einde van mijn latijn. Ik verstuurde de brief per mail en zette Zus bewust in de cc. Zus reageerde aanvankelijk naar mij met een paternalistische reactie . “Goed zo Isabo. Ben je nu tevreden? Dat je mama hebt verteld wat je dwars zat?”
Moeder reageerde binnen een paar uur op mijn lange brief met zorgvuldig gekozen woorden waar ik weken over had gedaan. Er klonk verwijt uit de wijze waarop ze mij teruggaf ‘hoe het zó heeft kunnen gebeuren dat ik geen vertrouwen meer had in haar’. Haar op het oog gouden gebaar om samen in therapie te gaan deed mij verstijven van angst. Ik wist hoe desastreus het voor mij kon uitpakken als de narcist-moeder de therapeut om haar vinger ging winden. Dan zou mijn ik voorgoed verdwijnen. Ik antwoordde moeder daarom dat ik al in traumatherapie én CG therapie zat en geen emotionele ruimte had om met haar [als dader] ook nog in therapie te gaan.
Mijn zus panikeerde op mijn reactie. Hoe kon ik zoiets liefs van moeder weigeren? Ik had het moeder al zo moeilijk gemaakt met mijn actie en de brief. En nu bood moeder een toenaderend gebaar aan en ik sloeg dit af?
Eind zomer drong langzaam maar zeker tot mij door dat ik niet alleen moeder verloor. Ik was ook mijn zus aan het verliezen. Een heftig telefoongesprek met Zus eind zomer volgde, waarin ik de grond onder mijn voeten vandaan voelde zakken. Zus was razend en schreeuwde door de telefoon dat ik dan maar eens het contact met de hele familie moest stoppen.
Waarschijnlijk waren al haar uitbarstingen gericht op zelfbehoud. De harde waarheid was voor haar een stap te ver. En dat is wat narcistische mishandeling met ons heeft gedaan. Wij werden op dat moment uit elkaar getrokken. Vader was al uit beeld en overleed 15 jaar eerder. Ík overleefde moeder niet als ik het contact had voortgezet. Zíj overleefde het niet om haar Stockholmsyndroom en trauma onder ogen te zien.
Ook toen kon ik haar reactie nog begrijpen. Maar mijn wezen was zó getriggerd door de enorme aanvallen die ik van moeder, Zus en daarbovenop stiefvader over mij heen kreeg, dat ik mijzelf ook tegen Zus in bescherming moest nemen.
Ik was degene die zonder partner, zonder kinderen en met een kat die overleed dit alleen moest verteren. Maar zelfs tóen dacht ik aan hen: ‘Oh, gelukkig, moeder heeft stiefvader, haar broer en de familie om op terug te vallen. Oh, gelukkig, Zus ging op dat moment een stuk beter, was weer aan het werk, had een fijne relatie. Oh gelukkig, moeder en Zus hebben elkaar’.
Dit was de laatste keer dat ik Zus heb gesproken.
Op de vijf jaar die volgde heb ik alles gedaan om mijn turbulente leven tot dan toe een plekje te geven. Ook ontwikkelde ik mij verder in therapie en werd ik steeds sterker in het handlen van mijn traumaklachten.
Af en toe vloog het mij aan en dacht ik : “Ik MOET moeder bellen, ik MOET Zus bellen.” Altijd ging dit gepaard met een bepaalde angst dat ik anders te laat zou zijn. Dat moeder zou overlijden. Maar dan stelde ik mij gerust door mij te realiseren dat zowel moeder als Zus ten tijde van mijn noodgedwongen afstand er relatief goed bij zaten.
Eind 2020 werd mijn angst bewaarheid. Tante belde mij op. Het was niet mijn moeder.
Het ging mis met Zus. In één gesprek kreeg ik de meest verschrikkelijke details te horen. Hoe Zus was teruggevallen. Alles was kwijtgeraakt van werk tot gezondheid. Mentaal aan de grond zat en zelfs een zelfmoordpoging had ondernomen.
Maar het werd nog erger. Ze werd opgenomen in de kliniek. Twee weken daarna is ze gevallen, lichamelijk en geestelijk helemaal op. Ze is dusdanig slecht terecht gekomen bij die val dat ze dit niet overleefde. Ze overleed op jonge leeftijd in het ziekenhuis.
Ik krijg er nu, bijna een jaar later, nóg kippenvel van. Enerzijds omdat ik de griezelige bevestiging kreeg dat ik vijf jaar eerder een voor mij levensreddend besluit had genomen. Anderzijds dat er met mijn zus is gebeurd waar ik mijzelf vijf jaar geleden met alle onzekerheid, schaamte en schuldgevoel van dien voor in bescherming had genomen.
Ik kan alleen maar zeggen dat alle inspanningen van Iris, Tako, Mark en anderen die zich inzetten voor het Verdwenen Zelf van onnoemelijk groot belang zijn. Levensreddend voor duizenden individuen alsook in de geschiedenis naar het ontmaskeren van psychisch geweld.
Mijn Zus is overleden aan de gevolgen van narcistische mishandeling.
May her soul rest in peace.
Isabo
Oh jee… het is alsof ik mijn leven lees… behalve de laatste paar alinea’s… wat een moed heb jij!
💪😘
Poeh dame, wat een heftig verhaal. Ik herken het wel. In 2020 besloot ik te gaan doen wat ik in 2002 niet durfde maar wel wilde.
Afstand nemen van beide ouders. Hierdoor werd er ook druk gelegd op de band tussen mijn zussen en ik.
Mijn oudste heeft op haar 28e, in 1996 een hersenbloeding gekregen. Hierdoor vergeet ze bijna alles. Inmiddels getrouwd en een zoon die studeert. Mijn middelste zus is alleen en heeft een bonusdochter. Die heeft ze niet opgevoed.
Het werd me in 2020 pijnlijk duidelijk hoe de band echt is tussen mijn zussen en ik. Die is namelijk disfunctioneel. Zoals het gezin is.
Daar bovenop kwam de ontdekking, dat het geloof waarin ik opgegroeid ben tot mijn 22e, daarna uitgetreden en er nauwelijks nog over gesproken werd, een waar narcistisch en sektarisch bolwerk.
Al mijn conditioneringen werden blootgelegd en ik leerde een groep oudleden kennen op Facebook, waardoor ik echt wakker werd.
Het is nu 2022. In 2020 heb ik mijn ouders 6 maanden niet gezien of gesproken. De ontdekking van de sekte zorgde voor een eerste gesprek, maar onze band is voorgoed gewijzigd.
Ik doe niet meer mee.
Feitelijk ben ik tot de conclusie gekomen, dat ik niets aan ze heb. Op geen enkel vlak. De reden dat ik een lijntje openlaat is voor mijn dochters. Die inmiddels heel goed snappen en ervaren hebben welke plek ik heb in het gezin.
Het afvoerputje maar dan wel doen ze dit met een glimlach op hun gezicht en absolute ontkenning.
Ik ben de slechte dochter, die moeilijk doet. Die de kleinkinderen weghaalt, altijd boos is. De ruziemaker in haar relaties.
Nb! Ik heb drie n-partners gehad. Eentje schopte me, de ander was liefdeloos en de laatste een rasechte verborgen narcist die ook seksueel over mijn grenzen ging, maar dat tot op de dag van vandaag ontkent.
Alles is voorbij gekomen als het gaat over narcisme.
Inmiddels ben ik dolblij met de keuzes die ik gemaakt heb en heb mijn dochters in bescherming genomen. Door ze te leren dat ze geweldig zijn en dat sommige mensen gedrag laten zien, waar je helemaal niets mee kan, niets mee hoeft en waar je van weg mag lopen.
Het is mijn familie. Ik moet het ermee doen. Ik reageer enkel op vragen. Boemerang stap ik direct uit. Gaslighting neem ik waar en dan vertrek ik in stilte.
Ik heb me onthecht en snap dat ze onderdeel zijn van mij. Ik hoef ze niet te zien om dat te weten. Ik maak geen ruzie, de deur is niet dicht.
Maar ik ben niet veilig, emotioneel.
Ik ben een goede dochter. 47 jaar lang heb ik mijn best gedaan om dat te laten zien. Genoeg voor de rest van mijn leven.
Ik geef je een dikke knuffel. Voel je nooit schuldig voor het gegeven dat jij voor jezelf hebt gekozen en dat je zus dat niet kon.
Zelfliefde is waar het om gaat in je leven. Je bent gewoon niet verantwoordelijk voor hetgeen de ander zelf verantwoordelijk is.
Leef je mooiste leven. Je hebt het verdiend!!
Ik stel me vaker deze vraag: wat kan ik leren van narcisme?
Dat helpt!
liefs,
Sharon
Dit is goud waard Sharon. Naast veel herkenning, omarm ik jouw volgende zinnen:
‘Ik geef je een dikke knuffel. Voel je nooit schuldig voor het gegeven dat jij voor jezelf hebt gekozen en dat je zus dat niet kon.
Zelfliefde is waar het om gaat in je leven. Je bent gewoon niet verantwoordelijk voor hetgeen de ander zelf verantwoordelijk is’.
Leef je mooiste leven. Je hebt het verdiend!!
Lieve Isabo,
Jouw verhaal is doorspekt van herkenning, het blijft griezelig hoe we toch telkens de verhalen van complete vreemden lezen en daar onze eigen jeugd in terug zien. Mijn narcistische vader heeft mij ook op de rand van leven en dood doen wankelen. Twee jaar terug, raakte ik door de crisis werkloos en een maand daarvoor had mijn vriendin mij verlaten. Na drie maanden lockdown kreeg ik pas het eerste berichtje van het thuisfront, of ik met Pasen thuis kwam eten. Vragen hoe het met me was, of überhaupt naar mij omkijken was er nooit bij. Zelfs een pandemie, bracht daar geen verandering in. Dit was voor mij de druppel, als ondernemer in de evenementen een wereldwijde lockdown zelfs nog geen interesse of zorg kan opwekken voor mij, wat is mijn leven dan nog waard. Met die gedachte stond ik al met één been over de rand van mijn balkon. Gelukkig hield iets in mij me tegen, en zoals vaker bij zelfmoordgedachte was het de straffende ouder modus. Bij ons thuis stond vroeger in de keuken een messenblok, ik zie mezelf als kind nog de messen tellen en fantaseren over met welke ik na de volgende mishandeling of pak slaag m’n polsen mee door zou snijden. Als kind durfde ik het niet, ‘omdat papa anders boos zou worden’. Nu als volwassene wil ik het niet want dan wint mijn vader. Bottom line, ze hebben ons niet kapot gekregen en dat zal ze nu ook nooit meer lukken. Wij zijn alles wat zij niet zijn, niet kunnen zijn of nooit zullen worden. Vergeet dat niet, dat jij gepakt werd om je kwaliteiten en je unieke zelf, dat was de trigger. Elke dag is een gevecht, was vroeger een gevecht, en de grootste angst van je narcistische moeder is nu waar: de slag heb je misschien nog niet gewonnen van haar, maar de oorlog wel!
Dát vond ik ook de meest moeilijke realisatie: Dat moeder zelfs ná al mijn brieven nog steeds niets begreep van haar eigen destructie, maar ook het inzicht dat het nooit over mij was gegaan. Omdat zij simpelweg niet in staat is om zich in te leven in mij. Zo lees ik dat ook bij jouw vader.
We hebben allebei op het randje van de dood gebungeld, maar zijn sterker opgestaan.
Deze vind ik raak: “Vergeet dat niet, dat jij gepakt werd om je kwaliteiten en je unieke zelf, dat was de trigger.” Het is nog steeds wennen dat mijn talenten er mogen zijn.
Wat bedoel je met jouw laatste zin? Welke slag heb ik niet gewonnen en welke oorlog wel?
Ik bedoelde te zeggen dat de psychologische oorlogsvoering die je als zondebok hebt moeten vechten nu voorbij is, alleen dat elke dag aan jezelf werken wel een veldslag blijft. Metaforen helpen mij heel erg alles te relativeren en een plek te geven. Maar ook, dat vrienden en geliefden het maar moeilijk kunnen begrijpen als ik erover vertel, daardoor kom ik op termen als psychologische oorlogsvoering uit.
fijne dag!
Dank je wel, velen zullen dit niet begrijpen, zo diep als narcisme kan gaan. Jij verwoordt het zo goed, zo ‘mooi’, hoe heftig het kan zijn of gaan. Ik herken dingen bij mijn eigen zus, in hoe ze op issues reageert. Heftig en verdrietig dat dit het lot van je zus uiteindelijk werd. Knap dat je de relatie met je moeder verbrak en zo goed hebt onderbouwd destijds.
Dit raakt mij W. Dankjewel. Mn wat je schrijft: “Heftig en verdrietig dat dit het lot van je zus uiteindelijk werd. ” Het is heel zuur. Ook dat ik mijn zus al eerder aan het kwijtraken was. Zij raakte steeds verder van zichzelf verwijderd. Heel moeilijk om te zien.
Jouw zuster, mijn broer.
Zij zullen niet de enigen zijn. Overleden aan de gevolgen van narcistische mishandeling.
Ik beschouw dan de dood, al of niet zelf verkozen, als een barmhartig
einde aan een leven dat niet meer te dragen valt.
En de wereld kijkt weg,
want de wereld wil niet weten dat dit kwaad bestaat.
Je bent een dapper mens Isabo.
Dank Vroefje. Jouw reactie is ook heel raak. De wereld wil niet weten dat dit kwaad bestaat. Ik hoop in mijn eigen kring en met mijn werk zo ver als ik kan te komen om te ontmaskeren wat bedekt bleef.
Is met jouw broer hetzelfde gebeurd als met mijn zus?
Nee, niet helemaal hetzelfde Isabo.
De dood was mijn broers eigen keuze.
Hoi Isabo, wat een aangrijpend verhaal. Knap dat jij die beslissing hebt genomen om je eigen weg te volgen zonder narcistisch gif. Ik zelf ben groot gebracht door een narcistische vader en psychopathische moeder. Ik ben hiervan bewust sinds 1 1/2 jaar, fijn om dit inzicht te hebben. Maar ook moeilijk hoe nu verder. Sinds het overlijden van mijn moeder twee jaar geleden heb ik het gevoel van bevrijding. En ben ik wel in staat om mijn eigen weg te gaan volgen. Met de hulp van een traumatherapeut probeer ik steeds meer mijn eigen leven in te richten. Dit proces gaat niet langer samen met mijn familie (broer en zus). Doet me pijn maar ik leef liever in het nu dan in een sprookje. Liefs Willy
Jij ook op de weg der dapperen Willy. Heel goed. Jouw proces gaat niet langer samen met jouw familie: Begrijp ik het goed dat jij sinds 1,5 jaar je broer en zus niet meer ziet?
Hoi isabo, sinds ik naar mijn trauma therapeut ga, zo’n 1 1/2 jaar geleden. Beperk ik het contact mijn mijn broer en zus tot een minimum. Om mezelf te kunnen helen moet ik zoveel als mogelijk in contact zijn met mezelf. Mijn broer en zus hebben geen weet van het verdwenenzelf en hebben dezelfde kenmerken als mijn ouders. Zij hebben een totaal andere kijk op het verleden en het heden. Ik wil niet langer meer gebruikt worden als een instrument van een ander, geconditioneerde liefde. Maar die verandering is best lastig als je het al zo lang bent gewend. Maar ik zit op de goede weg en volg mijn hart. Gr
Beste Isabo,
Ik heb mijn broer ook verloren als gevolg van de narcistische misshandeling, net als jij jouw zus. Hij was trouw en loyaal aan onze moeder tot in zijn graf. Hij was zware alcoholist, waarbij je zijn drinken als langzame zelfmoord kan zien. Tenminste hebben zijn psychiaters tijdens een afkickpoging het zo omschreven. Mijn moeder leeft nog. Zij heeft op zijn begrafenis geen traan gelaten, ook was hij haar lievelingetje. Ze heeft nooit meer over hem gesproken, hij is gewoon gewist.
Ik zelf heb het overleefd omdat ik al met 18 jaar gevlucht ben. Eerst een stad verderop, dan naar een buurland. Tegenwoordig woon ik in Nederland – 1.200 km van haar vandaan. En nog – ik ben 48 – heb ik last van haar. Nu is ze oud, hulpbehoevend en ik ben haar enige familie. Je kan je voorstellen hoe ingewikkeld dat voor me is. En pas sinds kort, sinds mijn man een keer een geniale brainwave heeft gehad en geroepen heeft: “Je moeder is niet normaal, die heeft iets. En stoornis of zo.”, ben ik op (verdekte) narcisme gestoten. Precies dat is het wat mijn moeder heeft. Ik ben nog steeds in shock erover dat ik dit al die jaren niet heb gezien!
Hopelijk kan je de dood van je zus een plekje geven. Mij heeft het veel moeite gekost, om de dood van mijn broer te verwerken.
Sterkte ermee!
Groetjes
Barbara