Dit is een gastcolumn van Heidi.
En dan is daar de dag waar ik met vrees op gewacht heb. Na jaren geen contact te hebben gehad met jou, in naam mijn vader, word ik gebeld. Je dementeert. Ik moet gaan nadenken over bewindvoering, over wat er moet gaan gebeuren. Ik heb altijd zo gehoopt dat me dit scenario bespaart zou blijven. Dat je op een dag gewoon niet meer wakker zou worden. Vaak schaam ik me voor deze gedachte, durf ik hem niet bij iedereen uit te spreken, maar laat deze hel alsjeblieft stoppen. Beter voor jou en voor iedereen om je heen.
Ik hield me tijdens het telefoongesprek groot, hum hier en daar, en luister. Dit gesprek zou ik zakelijk en afstandelijk voeren, had ik met mijzelf afgesproken. De tijd dat ik me door jou liet raken heb ik ver achter me gelaten. Ik hield het een minuut of tien vol. Maar hoe verder het gesprek ging hoe meer de beelden van het afscheid van ma zich aan me opdrongen. Een narcist verlaten doe je niet. Dat komt je duur te staan. De ontkenning van jou toen ma ging dementeren, was zo schrijnend en verdrietig. Na een levenslange opoffering was haar zelfs geen vredig einde gegund. De woedeaanvallen die je op haar botvierde als ze weer eens iets niet wist of wanen had, waren afschrikwekkend. Of ze wel wist wat ze jou aandeed. Het beeld van haar op haar knieën om jou om vergeving te vragen, vullen me weer met walging.
De ontkenning die er in resulteerde dat ma voor jou bleef zorgen, in plaats van andersom, ook de bewuste ochtend dat ze zich ernstig bezeerde in de keuken, is misdadig te noemen. De eieren die ze voor je klaar wilde maken, zijn nooit gekookt. De rest is geschiedenis.
En nu, nu word je zelf gegrepen door deze ziekte. Wat ga ik doen? Wat kan ik doen? Wat wil ik doen? Het liefst met mijn kop diep het zand in. Mij niet bellen. Maar dat is duidelijk niet gelukt.
Of is er een kans dat ik de band met jou, de man die ons emotioneel mishandelde, bevredigend af kan ronden? Kan ik er boven gaan staan? En wat heb ik nodig om dat te kunnen? Wil ik dat? De boosheid, de frustratie, het verdriet en de machteloosheid is groot. Maar ook heb ik een leven gevonden ondanks jou, ondanks mijn geschiedenis. Heb ik een manier gevonden er mee om te gaan en om te zetten in iets positiefs. Jongeren zien, op weg helpen, het verschil maken.
Pa, je bent en was een ongelooflijke klootzak. Je hebt mijn moeder haar leven lang misbruikt tot haar laatste adem. Dat kan ik je nooit vergeven. Dat wil ik je ook niet vergeven. Zij wist het voor zichzelf te verkopen. Ze hield op haar manier van je. Maar hoeveel moest zij daarvoor inleveren? Deze lieve creatieve pedagogisch sterke vrouw, moest haar kwaliteiten inleveren om jou te dienen. Het verdriet en de pijn is te diep om je vrij te pleiten. Je hebt mij klein proberen te houden, gemanipuleerd en mijn vleugels proberen te kortwieken. Het is je niet gelukt met niet zelden een narcistische woedeaanval tot gevolg of wekenlang stilzwijgen.
Maar toch zit je in mij. Ik ben wie ik ben ook door jou, of ik nou wil of niet. En het heeft lang geduurd maar ik ben inmiddels redelijk gelukkig met mijzelf. Ik heb een goed, vrij en onafhankelijk leven. Creativiteit is hierin een grote vreugde. Dat heb je ondanks je vele pogingen niet kapot weten te krijgen. Ik vind het soms lastig om in de spiegel de bevestiging te zien een dochter van je te zijn, dat ik deels jouw genen heb en jouw achternaam met me meezeul. Daarom, gun ik mijzelf een goed afscheid. Niet voor jou maar voor mijzelf. Nog geen idee hoe ik dat ga doen. Ik ga het stap voor stap bekijken. Ik wil dit goed doen om niet nog meer last van je te krijgen, al helemaal niet na je dood.
Het telefoontje drukte me in ieder geval op het feit dat het verdriet, geen liefdevolle vader te hebben en daarom ook geen liefdevol afscheid, heel diep zit. Al mijn hele leven ben ik door jou in een rol gemanipuleerd die mij niet past. Ook niet die van de harde, afstandelijke dochter die haar vader aan zijn lot overlaat. Maar je laat me geen keus. Of krijg ik die stiekem nu toch? Verdwijnt die nare man en tovert de dementie een zachte kant in je naar boven waardoor ik gewoon kan zijn wie ik ben? Zorgzaam, liefdevol, duidelijk en oprecht zodat ik op een manier afscheid kan nemen die bij mij past. En nee, ik zal niet ineens van je gaan houden, dat zou masochistisch zijn. Maar laat mij het boek sluiten waarvan niemand een deel 2 verlangt.
46 reacties op “Hoe neem ik het beste afscheid van jou?”
Jemig Heidi, een rilling gaat door mijn lijf.
Kan nu niet goed reageren merk ik.
Mijn moeder heeft niet een afscheid gehad welke ze wellicht verdiende. Mijn eenzaamheid tijdens de dienst was groot.
Mijn vader, waar ik geen direct contact meer mee heb, is in de negentig. Mijn zus niet meer in beeld. In heb geen idee hoe ik straks ga reageren als hij overlijdt.
Heel veel sterkte en kracht gewenst.
Lieve groet,
Ann
Beste Ann,
Bedankt voor je reactie. Ja schrale troost dat we niet alleen staan in ons verhaal. En toch helpt het te delen. De eenzaamheid is inderdaad groot, maar alle kleine beetjes helpen. Jouw reactie ook!
Lieve groet,
Heidi
Ik begrijp dat
Wow, wat een duidelijk en goed verwoord verhaal geschreven door een sterke vrouw, die er alles aan heeft gedaan om de verbittering door een narcistische vader niet toe te staan. Diep respect voor jou en je manier van aanpak.
Jou verhaal had die van mij kunnen zijn. Wens je alle kracht en liefde om dit laatste stukje tot een voor jou goed einde tebrengen. Ik ben voor jou een vreemde , jij bent voor mij een vrouw naar mijn hart.
Beste Yvonne,
Wat een ongelofelijke lieve reactie. Ben er even stil van. Dank je wel!
Lieve groet,
Heidi
Lieve Heidi, mijn vader was precies zo…
4 jaar geleden werd hij ziek en overleed een paar maanden later, ook ik heb nooit liefde van hem gekregen; ik werd in elkaar getimmerd en erger…
Vanaf het moment dat hij ziek werd heb ik hem behandeld hoe IK graag behandeld had willen worden door hem: liefdevol, ik heb zelfs tegen hem gezegd dat ik van hem hield, nu denk ik: hoe heb ik het gekund?
Toen hij uiteindelijk overleed, voelde ik helemaal niks, heb geen traan gelaten!
Voor mezelf heb ik het zo afgesloten om naderhand geen schuldgevoel te krijgen van: had ik maar liever tegen hem gedaan.
Ik raad je aan om bij jezelf te blijven, ook al ‘past’ zo’n liefdevolle houding niet bij ‘het gezin’ als het bij jouw past is het goed!
Heel veel sterkte!
Lieve groetjes, Rie
Beste Rie,
Bedankt voor je reactie en wat mooi dat je het zo hebt kunnen afronden. Zoals we er nu voorstaan denk ik niet dat ik dat op kan brengen. Ik bekijk het maar per situatie en ga gewoon doen wat in mijn vermogen ligt, en dat is op dit moment nog niet zo veel. En komt het niet, dan is dat wat het is. Ik ga in ieder geval niets tegen mijn gevoel in doen. Nogmaals bedankt voor je reactie.
Lieve groet,
Heidi
Pff jeetje, heftig. Ik wens je heel veel sterkte bij dit besluit. Blijf bij jezelf. Laat anderen maar denken, dan maar een harde dochter die voor zichzelf kiest. Follow your heart.
Do what you feel in your heart to be right.
For you’ll be critized anyway.
You’ll be damned if you do and damned if you don’t.
(Eleanor Roosevelt)
Wat kan een ouder toch veel schade aanrichten…
sterkte en een knuffel!
Beste Monique,
Bedankt voor je lieve reactie. Precies die woorden, de omgeving denkt maar… Die omgeving die vaak de andere kant op keek, die in de mooie praatjes van mijn vader tuinde. Gelukkig ook een omgeving die ik zelf gecreëerd heb die het wel begrijpt. Maar ook al was dat niet het geval, ik zal er op mijn manier mee moeten dealen en mee verder moeten leven. Er is maar een goede manier en dat is in dit geval de mijne. Klinkt aardig narcistisch ha ha. Goede leerschool gehad! Learnt from the best!
Lieve groet,
Heidi
Graag gedaan hoor en hoe fijn is het om een omgeving te hebben die het wel begrijpt. ha ha ik begrijp je hoor wanneer je zegt dat het narcistisch klinkt, ik noem het gezond egoïsme. Ja we weten inmiddels beter en hebben hier wel van geleerd!
Lieve groet,
Monique
ps
Knap hoor dat je dit deelt, heeft mij ook heel veel goeds gebracht. Heb daardoor veel lieve mensen leren kennen en voel me echt gesteund. Mijn blog staat hier ook “Geluidloze gil” wordt helaas niet door mijn zusje in dank afgenomen, maar ik ben blij dat ik er mee naar buiten durf te komen.
Beste Monique,
Ja dat delen werkt bijzonder. Net alsof ik wat meer afstand kan doen van mijn eigen verhaal door het de wereld in te sturen. Blijft het minder aan me hangen. Is het minder van mij en dat is een bevrijdend gevoel. Heel fijn om zoveel herkenning te krijgen maar ook intens verdrietig. Zou niet zo moeten zijn. Maar ben bang dat zolang er mensen zijn er ook narcisme zal blijven bestaan. Goed dat je jouw verhaal ook de wereld in hebt gestuurd ondanks dat je zus het niet fijn vond. Net alsof de narcist dan minder grip op ons heeft, je het zwijgen doorbreekt. Nou sterkte Monique.
Hoi Monique,
Zet de link van je blog er even bij voor de geïnteresseerde lezer:
https://verdwenenzelf.org/2022/05/28/geluidloze-gil/
hartelijke groet, Iris
Beste Monique,
Heb je blog gelezen. Wat goed dat je het naar buiten hebt gebracht en het ‘geluid’ hebt gegeven. Enorme bewondering voor je dappere strijd. De reacties op mijn blog overweldigen me ook een beetje, zo ook jouw verhaal. Het lezen van al die schade die narcisten toebrengen maakt me letterlijk misselijk. Maar wat een power zit er ook om het zoveel mogelijk te boven te komen en de volgende generatie zoveel mogelijk te beschermen. Het verdwenen zelf is hierin in mijn ogen van onschatbare waarde. Bedankt dat ik je hier even mocht ontmoeten Monique. Heel veel sterkte!
Liefs
Heidi
Zo herkenbaar. Hoe kun je nog om hun geven. Zoveel stuk door hun, zoveel verdriet. Ze zetten een stempel op je waar je je hele leven , toch dikwijls tegenaan loopt.
Heidi,
Jij beschrijft exact waar velen van ons zo voor vrezen. Ik heb een 74-jarige narcistische moeder die ik vorig jaar de rug toekeerde na het zoveelste incident. De emmer liep over, ik koos ein-de-lijk voor mezelf en mijn relatie.
Mijn 2 broers willen me niet meer kennen sindsdien, ze zijn even erg. Wat als dat telefoontje ooit ook mij bereikt? Ik voel ook een knoop in mijn lijf bij deze gedachte.
Weet dat wij héél sterke mensen zijn, De Overlevers. Zo noem ik ons. Ook hierin zullen we onze weg vinden, onze overlevingsstrategie.
Ik ken iemand die op haar sterfbed om vergeving vroeg voor al wat ze haar ene dochter aandeed. Was zeer dement en toch. De dochter schonk vergiffenis en heeft het op een mooie manier kunnen afsluiten.
Hopelijk draait het bij jou ook uit zoals jij het, ondanks alles, wenst.
Sterkte.
Beste Sabine,
Bedankt voor je reactie. Ja, je weet dat het er ooit aankomt maar je weet niet hoe. Soort donkere wolk die steeds dichterbij komt. Heb echt zo gehoopt dat het in 1 keer over zou zijn. Helaas! Hopelijk valt het voor jou erg mee of kunnen je broers het meeste opvangen. Je kunt er niet op anticiperen. Je merkt het wel als je er voor komt te staan. Nu vooral genieten van je vrijheid. Ja we zijn overlevers en niet de enige die met een dergelijke situatie moeten dealen. Fijn om hier lotgenoten te treffen. Maakt het een beetje minder eenzaam! Sterkte!
Lieve groet,
Heidi
Ongelofelijk, wat een oprechte en eerlijke blog! En weet je?
We werden tijdens het leven van hen niet begrepen en dat zal niet anders zijn na de dood.
Het is precies datgene waar ik me momenteel ook mee bezig moet houden. En dan schrijf je:
“Ik vind het soms lastig om in de spiegel de bevestiging te zien een dochter van je te zijn…”
Dat heb ik vooral als kind gehad. Ik haatte het dat ik op hem lijk en zelfs mijn haar valt inmiddels hetzelfde. Maar ik maak er een missie van: de wereld en mezelf te laten zien, dat met de uiterlijke gelijkenis ook iedere verdere gelijkenis ophoudt.
Ik wens je heel veel wijsheid toe in hoe je hem in zijn laatste levensfase wilt/kunt begeleiden. Blijf dichtbij jezelf terwijl de deur zich langzaam sluit.
Take care,
SummerMoon
Dank je wel Summermoon,
Ja we dealen er maar gewoon weer mee en vinden in alles onze eigen weg. Ook in dit proces. Jij ook heel veel sterkte.
Lieve groet,
Heidi
Dag Heidi,
Wat een naar (en herkenbaar) verhaal! Ik hoop dat je de juiste weg gaat vinden en wens je daarbij alle sterkte en kracht toe, die je nodig hebt.
(Overigens: mijn narcistische moeder onderging een totale persoonsverandering op het moment dat ze ging dementeren. Ze was 75 jaar lang een totaal monster, maar ineens……werd ze gezellig en vriendelijk en aardig etc. Mijn broers zeiden dat ze ‘wel 20 jaar eerder had mogen gaan dementeren’ en daar was ik het mee eens. Mijn vader zag ineens weer ‘de lieve vrouw waar hij ooit verliefd op was geworden’. Fijn voor hem natuurlijk.
Ik ben nooit van haar gaan houden, daarvoor had ze me teveel beschadigd, maar ik heb wel nog 8 jaar genoten van de gezelligheid die ik nooit had gehad thuis.
Ze overleed in 2014, ik heb nooit een traan om haar gelaten, ben nog steeds blij dat ze er niet meer is.
Maar ook heb ik gerouwd om de moeder die ik nooit heb gehad. Tja. Zo is het dan.)
Beste Machteld,
Lijkt me zo’n gekke ervaring als je narcistische ouder zo van karakter verandert. Geen idee wat dat met me zal doen. Moet eerlijk zeggen dat ik zelfs de dementie wantrouw. Is dit niet weer een manipulatie om aandacht te genereren. Een psychiater zei me dat dit ook moeilijk is vast te stellen bij iemand met een persoonlijkheidsstoornis maar dat ik het over een jaar zeker weet. Ik ga het zien. Voorlopig houd ik nog maar even afstand omdat hij tot nu toe steeds zijn pijlen op je richt zodra ik weer in beeld ben. Dan nog meer even buiten beeld. Maar bedankt voor je reactie. Het sterkt me om al deze reacties te krijgen en te weten dat ik niet de enige ben.
Lieve groet,
Heidi
dag heidi,
ongelooflijk verhaal, je hebt mij geraakt, ik ben zelf als kind ook vele keren lichamelijk en psychisch mishandeld geweest maar ook in mijn relatie, dat je op een gegeven ogenblik niks meer met iemand met iemand te maken wil hebben begrijp ik volkomen omdat degene zoveel aandoet en wonden maakt, en niet altijd kunnen wonden helen daarom begrijp ik je helemaal.
Dank je wel shadow. Hoop dat je niet te veel in de schaduw blijft! Het zonlicht is prachtig, ook voor jou. Ik ga het zien wat ik wel of niet aankan.
Lieve groet,
Heidi
Oei wat een herkenning en triggers.
Ik wens je heel veel wijsheid en kracht,..dapper mooi mens.
Sluit het goed af. En hou de eer aan jezelf..
Dank je we lieve vlinder. Ga ik doen! Lieve groet Heidi!
ook al jarenlang bezig met het moment dat mijn moeder dood gaat of hulpbehoevend wordt. net als jij van tevoren bedacht dat ik haar niet ga helpen. haar niet de liefde en zorg ga geven die zij me ook niet gaf. nu is ze oud en mijn zus woont in het buitenland. ik woon dichtbij en denk steeds vaker was het maar voorbij. zo moeilijk waar jij nu tegen aanloopt. hoe om te gaan met je eigen gevoel en bij jezelf te blijven. dat lijkt onze taak wel voor onszelf.
jorika
Beste Jorika,
Bedankt voor je reactie! Tja… we weten het pas als we er voor staan. Ook mijn broer is ver in het buitenland. Ook niet voor niets. Er is een grens aan wat te dragen is. Zeker als het ten koste gaat van onszelf. Jij ook heel veel wijsheid en wees lief voor jezelf!
Lieve groet,
Heidi
Mijn vader heeft vroeg Alzheimer gekregen en die diagnose zo lang uitgesteld dat hij er niet meer over ging hoe dan verder. Hij was gewelddadig, manipulatief en alcoholist. Mijn moeder narcistisch, bi polair en zwaar leunend op mij, het kneusje. Dat heeft ze me geprobeerd te maken toen ze in ernstig conflict zat met mijn vader. Ze verweten elkaar van alles. Ik ging ertussen staan om klappen op te vangen, letterlijk, tot mijn nieuwe huisarts met me ging praten elke week en ik de kracht kreeg uit huis te gaan. Voor mijn moeder bleef ik vaak het kneusje (was zeer succesvol en heb dochters grotendeels alleen groot gebracht doordat ik met een nog veel grotere engerd was getrouwd en daaraan ontsnapt) Veel alleen gedaan, eenzaamheid, weinig steun, mijn eigen familie gecreëerd buiten mijn familie. Kostbaar. Pas recent valt veel op zijn plek, mede door verdwenen zelf boeken. Ik heb met mijn vader nooit het gesprek kunnen voeren dat ik zo graag gevoerd had. Waarom hij trots op mij was (dat was hij hoorde ik na zijn overlijden, maar mij heeft hij het nooit gezegd). Of waarvoor ik hem dankbaar was (ik was zo boos op hem dat ik daar nooit toe gekomen ben). Inmiddels begrijp ik veel meer van hem, en ik lijk ook meer op hem dan je jaren geleden tegen me had moeten zeggen. Mijn dochters zijn vaak boos op mij. Ondanks dat ze best weten dat het anders zit, zien ze mijn weggaan van hun vader als een vechtscheiding. Terwijl als ik niet gevlucht was we het niet hadden overleefd. Deze week krijg ik, 60 jaar, zelf een Alzheimer onderzoek op exact dezelfde plek als mijn vader. Ik begrijp steeds beter waarom hij zo bang was voor die diagnose. Wie is er daarna nog voor je? Ik heb een goede huisarts, een paar vriendinnen door dik en dun. Een euthanasie verklaring en ik ben vroeg genoeg. Ik voel me ook enorm kwetsbaar naar mijn familie. Waar ik veel niet goede ervaringen mee heb bij eerdere narigheid. Ik durf er niet op te vertrouwen dat ze nu wel goed en liefdevol met me om zullen gaan. Het is al winst dat ik ze heb durven zeggen dat ik bang ben en dat ze de hoorn er niet gelijk opgegooid hebben. Ik leef dus met je mee Heidi. En je doet dit inderdaad denk ik vooral voor jezelf. Voor het mens dat jij wilt zijn in deze wereld, bij mijn moeder heb ik het wel zo kunnen afronden en liefdevol bij haar blijven. En haar ook begrenzen. We hebben het rond gekregen en ik de familie achter haar wens van palliatieve sedatie. Zij ook beginnend dementerend, dat er ook nog bij. En ze wilde het traject van haar man beslist niet. Ze was een heel moeilijk mens. Die zichzelf enorm in de weg zat. Die wel toen ze oma werd ook een moederrol is gaan invullen. Ik kreeg op latere leeftijd meer compassie en interesse in haar verhaal. En ze heeft me financieel gesteund zonder welke de jeugd van mijn dochters er totaal anders uit had gezien en ze er misschien niet meer geweest waren. Vooral de jongste niet. Iets rond krijgen vooor jezelf is vaak ook helend voor het hele complexe familie systeem. Daar hoef je het niet voor te doen. Dat is nogal een klus. Waardering komt daar ook niet zomaar voor heb ik ervaren. Misschien als ik dood ben. Maar dat is dan wel wat laat. Je hoeft niets en stap voor stap is denk ik de enige haalbare route. Wat goed dat je er zo open over deelt. Take care, Petra
Lieve Petra,
Wat een verhaal. Jij nu bedankt voor het delen! Ben er weer even stil van. Mijn stuk maakt blijkbaar nogal wat los. Wat goed dat je op het einde van het leven van je moeder er toch voor haar kon zijn. Heel knap. Ik hoop dat jouw diagnose mee zal vallen. Het is mijn grote angst. Wat een eenzame strijd als ik het zo lees. Goed dat je een soort eigen ‘familie’ creëert. Dat herken ik. Goud waard! Hoop dat ze je in deze tijd bijstaan. Heel veel sterkte!
Lieve groet,
Heidi
Wow, ik krijg kippenvel bij het lezen van je indrukwekkende bericht . Het drukt mij ook met de neus op de feiten die er voor mij waarschijnlijk binnen niet al te korte tijd aan zitten te komen. Dank je wel voor het delen van je verhaal en heel veel sterkte !
Beste Charlie. Graag gedaan en heel veel sterkte! Kon het lang voor me uitschuiven maar dan ineens is het er. Sorry dat ik je met de neus op de feiten heb gedrukt. Haal die neus er maar snel weg, dat kan altijd nog. Het loopt toch altijd anders dan je verwacht! Geniet waar het kan!
Lieve groet,
Heidi
Geen sorry ! Ben er juist blij mee !
Liefs Charlie
Beste Heidi,
Ik ben geen ervaringsdeskundige, maar ben diep onder de indruk van hoe je schrijft over jouzelf en dit deelt. Veel respect hiervoor.
Ik leer hiervan en deel met de anderen om jouw weg te gaan, een weg die je al lang zo moedig gegaan bent en die kracht laat zien.
Dank je wel voor dit delen en heel veel sterkte.
Beste Riet,
Bedankt voor je reactie. Gelukkig geen ervaringsdeskundige! Lief dat je toch zo mee leeft!
Lieve groet,
Heidi
Beste Heidi
Waar het nu om gaat is een weg zoeken die bij jouw past. Dat is lastig, maar kan je al doende enigzins uitproberen.
Die biologische vader (bio.vdr) van ons dwangmatige narcist gediagnosticeerd, met mogelijk Asperger, vergiftigingswanen, veel perversiteiten sadisme en veel geweld. vlgs mij een psychopaat.
Zijn laatste jaren waren in een héél goed verpleeghuis 2004-2009. Dat scheelde al erg veel. Daar werd voor hem gezorgd. Eerst een kamer bewoning waar hij nog zelfstandig functionerende met dagbesteding ook in dit verpleeghuis. Toen ging ik om de paar maanden langs. was zelf ook in de lappenmand. Later een gesloten P.G afdeling, de laatste 2 jaar ongeveer. Hier ging ik ongeveer 1 x per week langs, twee uurtjes. Als ik vaker ging werd ik echt gek. Heel veel angst en verwarring, vreemde dingen zien. enz. Ben ook een keer voor 3 mnd. naar huis gestuurd, niet op bezoek komen, met zorgzame bedoelingen van een deskundige maatschappelijke werkster. Dat advies ook opgevolgd. Zij is voor mij een zeer belangrijk en een zeer grote steun geweest. Ook met adviezen en uitleg van de verhoudingen in ons gezin. Mijn broer en zus waren als persoon niet betrokken bij hun bio.vdr.. Integendeel, ik werd zwart gemaakt en dergelijk naar het personeel van deze afdeling, door hun. Zonder dat zij ooit enige waarom vragen aan mij hebben gesteld over mijn handelen en mening en overtuiging. Echter ik heb altijd mijn hart gevolgd. Deze zéér destructieve mens haatte ik sinds mijn 4 jaar en 8 maanden. Hij heeft héél véél mensen kapot gemaakt, mijn moeder, ook mij.
En toch heb ik niet terug gedaan dat wat hij mij heeft aangedaan. Dan zou ik net zo slecht zijn als hij. Misschien juist hierom.
In elk geval, voor mij was dit mijn beste keuze. Ik bleef hem bezoeken, nam b.v. vis mee voor op zijn brood. Hij dacht dat ik dit eten vergiftigd had, en vroeg me er eerst van te eten. Ik vroeg, welk stukje? Wat hij aanwees at ik op, in het restaurant. Waarna hij gretig zijn bord leeg at.
Met mijn broer en zus heb ik geen enkele contact meer sinds 2009. Maar daarvoor was er al geen menselijk contact mogelijk. Ik ben van een andere houtsoort.
Ik heb er nooit spijt van gehad dat ik al deze keuzes zelf heb gemaakt en heb uitgevoerd.
Wens jou heel graag, héél véél kracht, sterkte en wijsheid toe.
Met een vriendelijke groet, Eveline
Beste Eveline,
Bedankt voor het delen van jouw verhaal. Indrukwekkend. Triest om te lezen hoeveel herkenning er is en wat een moeilijke verhalen. We dealen er allemaal op onze eigen manier mee. Er is geen goed of fout. Respect dat je er zo voor hem kon zijn. Hij mag in zijn handjes knijpen met een dochter zoals jij! De mijne ook, trouwens, en wat zou het fijn voor hem zijn als hij zich dat zou realiseren. Helaas is hij hier niet toe in staat. Zijn verlies. Heb het goed.
Lieve groet,
Heidi
Toen mijn narcistische moeder op sterven lag en ik, alleen, bij haar waakte, kwam haar ware aard weer naar boven. Alles wat verkeerd was gegaan lag aan mij. Ik was een rotmeid, had alles fout gedaan in mijn leven etc……
Waar ik het toen vandaan haalde , weet ik niet,
ik heb toen uitgesproken dat ik mijn hele leven van haar ben blijven houden, me in allerlei bochten heb gewrongen om haar liefde te krijgen, maar ze zag/ kon dat niet.
Ze werd zo kwaad dat ze overeind kwam in haar bed en haar handen heb ik om mijn keel gevoeld, toen ben ik weggegaan. 1 briefje geschreven naar alle broers en zussen en bij haar neergelegd.
Niemand van de broers en zussen geloofden mij.
Kort daarna is zij overleden, ik ben toen nog even bij haar wezen kijken en voelde geen haatgevoelens voor haar, nog steeds niet. Ik ben blij dat ik de kans heb gekregen nog tegen haar te zeggen dat ik van haar hield.
Voel geen schuldgevoelens naar haar, het is goed zo, het rust. Ik voel me bevrijd!
Tijdens de kerkdienst zat ik niet bij de broers en zussen, maar meer naar achteren.
Een van haar stiefzonen ,die priester is en de mis deed, zei in zijn preek” we weten allemaal dat het een moeilijke , complexe vrouw was, die voor de buitenwereld leefde.
Wat er binnenshuis zich afspeelde, zagen mensen niet”
Op dat moment was ik zo blij dat hij dit noemde, eindelijk gerechtigheid, dacht ik.
Nog steeds kan ik met broers en zussen niet over narcisme praten. Ik moet het maar vergeten.
Ik ben zo blij dat het Verdwenen Zelf en anderen ervoor vechten om de schade die narcisme aanricht, aan de buitenwereld bekend te maken. Ik geloof dat het generaties kan duren voor dit uitgewist is.
Ik hoop en bid dat mijn kinderen en kleinkinderen over narcisme gaan lezen en verbanden gaan leggen.
Veel sterkte!
Liefs!
Merel ( 73)
Poeh Merel, wat een verhaal. Bedankt voor het delen. Ja wat laat het een sporen na en inderdaad vaak generaties lang. Mooi dat je tijdens de dienst nog erkenning kreeg. Ik reken nergens op. Wil alleen dat het stopt.
Ja het verdwenen zelf is een een lifechanger!
Sterkte met alles.
Lieve groet,
Heidi
Toen de tijd daar was, kon ik het niet; zorgen.
Gelukkig was mijn Gouden broer er erg goed in.
De rol van liefhebbende dochter paste me niet. Ik ben erom veroordeeld door anderen, ik heb mezelf erom verfoeid.
Ik wist van niets toen.
Het wrange was dat mijn moeder op het laatst niet meer kon praten zodat ik mij weer geconfronteerd zag met een moeder die me dood zweeg.
Pas na haar overlijden durfde ik voorzichtig haar hand te strelen.
Omdat er naast alle weerzin ook een heel groot en stil verdriet zat.
Het zat zo diep dat tot op de dag van vandaag mijn mooiste muziek het nog niet heeft weten los te woelen.
Ja, jouw blog maakt heel wat los Heidi. Omdat we er allemaal, vroeg of laat, mee geconfronteerd gaan worden. Of al zijn geweest.
Dank je wel.
Jij bedankt. Je tekst raakt me. Had er serieus geen vermoeden van wat ik los zou maken met het insturen van deze tekst die ik puur voor mijzelf schreef om alles op een rijtje te krijgen. Dat doe ik vaak omdat ik anders niet tot de kern lijk te kunnen komen.
‘Omdat naast de weerzin ook een heel groot en stil verdriet zit.’ Zo herkenbaar en een beetje minder stil nu er zoveel herkenning komt. Dank je wel!
Wat een krachtige vrouw ben je. Respect.
Ik heb mijn hele leven gevoeld dat er iets niet klopte bij mijn moeder. Ze was er nooit als ik haar nodig had. De leugens, het manipuleren, de gaslighting. De halve waarheden doorgeven aan derden ipv alles te vertellen.
Ik was het zogenaamde zwarte schaap in huis. Mijn moeder deed alles om me klein te krijgen en mijn zelfvertrouwen af te breken, met het doel dat ik me gewonnen gaf. Het begon vanaf mijn jeugd kan ik me herinneren of misschien nog wel eerder.
Af en toe dacht ik dat het misschien toch het beste was om de vrede in ons ouderlijke huis te handhaven maar gelukkig zei dat stemmetje van binnen dat er waarschijnlijk niets zou veranderen aan haar. Zij zou blij zijn dat ze mij had kunnen domineren/kleineren/controleren en gewoon doorgaan zolang ik deed wat zij wou.
Ik heb altijd gedacht dat zij het toppunt was wat iemand kon bereiken van egoïsme maar in 2015 per toeval kwam ik er achter dat het een naam heeft. Narcisme. Alles klopte bij haar. 9 van de 9 indicatoren van narcisme (in de DSM5) waren van toepassing bij haar.
Er bleef maar 1 ding over en dat was NO contact. Ze deed er vervolgens alles aan om de andere leden in mijn gezinnetje te beïnvloeden door hun te vertellen dat ik het probleem was maar dat is haar niet gelukt. Het moeilijkste was voor mijn dochter (teenager) want mijn moeder bleef kaarten sturen naar haar maar (en mij de schuld geven op een subtiele manier die zij niet zag). Ik heb mijn dochter een artikel laten lezen over narcisme en toen begreep ze het.
De kaarten en brieven werden daarna door ons ongeopend teruggezonden. Mijn moeder heeft nog een paar keer geprobeerd op andere manieren om mij te contacteren zonder succes. Gelukkig wonen we in het buitenland dus ze kon niet zo maar even langs komen.
Ze leeft nog steeds (over de 90 jaar nu, je vraagt je af waarom juist narcisten vaak zo lang leven). Ik heb de intentie om niet naar haar begrafenis te gaan.
De familie denkt dat ik het probleem ben want mijn moeder vertelde hun dat het zo erg is dat ze haar kleinkind niet kon zien etc, dus om hun hoef ik het niet te doen.
Mijn zus (het gouden kind) ziet een klein beetje wat er aan de hand is maar zij heeft mijn moeder nooit losgelaten. NO-contact gaf mij en mijn gezin een enorme rust en ik zie niet waarom ik een eventuele begrafenis van haar zou willen bijwonen om weer in dezelfde chaos te geraken. Het gevoel voor haar is er nooit geweest (mijn vader is een jaar voor mijn NO-contact overleden, een hele lieve man, codependent denk ik. Later bleek bij mij dat ik vooral voor mijn vader naar Nederland kwam).
Ondanks dat ik zeker weet dat ik niet haar begrafenis zal bijwonen trok mij toch jouw bericht aan. Misschien is er dan toch een onderliggende twijfel of ik het wel goed zal doen of dat er een emotie bij mij loskomt die ik niet verwachtte. Ze heeft inderdaad ook mijn leven bepaald. Heel erg bepaald zelfs.
Ik heb echter nog nooit gehoord dat een (niet dementerend) narcistisch persoon veranderde aan het einde van haar/zijn leven en ik begreep dat ze vaak nog een “trap” nageven als het kan om zelf het leven goed af te sluiten en het slachtoffer nog eens slachtoffer te laten voelen.
Hoe dan ook, ik blijf jullie volgen op “het verdwenen zelf”.
Dank je wel Heidi voor je krachtige verhaal wat mij heeft doen reflecteren.
Beste Reemin,
Jeetje wat raken jullie reacties mij! En wat een herkenbaar verhaal. (Ik zeg altijd dat narcisten niet dood durven gaan, vandaar dat ze zo oud worden. Loslaten is niet hun ding zeg maar.)
Ik snap je helemaal als je zegt dat je niet naar de begrafenis gaat. Ik misschien ook wel niet. Toch zegt iets me, dat ik het recht heb op mijn manier afscheid te nemen, zodat ik er verder mee kan leven. Nog geen idee hoe dat er uit ziet. Bedankt voor je reactie, het helpt mij ook alles steeds in perspectief te plaatsen. Sterkte en geniet van de rust die jezelf hebt weten te creëren. Hoe krachtig!
Lieve groet ,
Heidi
Dank je wel Heidi voor je reageren.
Volgens mij leven narcisten zo lang omdat alle verdriet in het leven hun niet raakt tenzij het iets is wat voor hun zelf problemen creëert. Ze leven in een parallelle wereld. Ze zijn gaan leven volgens het personage wat ze spelen. Hun diepe gevoelens worden niet geraakt. Althans zo zie ik het.
Ik heb anders dan jou reeds het idee afscheid te hebben genomen van mijn moeder toen ik NO contact ben gegaan. Eigenlijk misschien al wel eerder, toen ik doorkreeg dat ze bewust deed wat ze heel haar leven gedaan heeft. Ik dacht daarvoor dat ze misschien geen idee had wat voor gevolgen iets had maar later werd me duidelijk dat ze dingen bewust deed en wist wat ze deed.
Het “psychische” afscheid is er al. Het fysieke afscheid heeft voor mij weinig waarde. Het lichaam is maar een omhulsel van de persoon zelf, het bewustzijn.
Toch ben ik benieuwd of ik er bij haar overlijden nog zo tegenover sta. Ik blijf jou volgen.
Wat goed ook dat je over je eigen situatie hebt willen spreken hier. Veel mensen hebben steun aan wat je schrijft blijkt uit de reacties. Super.
Ik wens jou ook heel veel rust en geniet van het leven want het leven veel te mooi om overal een probleem van te maken.
Lieve groet en een omarming,
Reemin
Dag Heidi,
Zo eerlijk en helder verwoord. Wat een moeilijke weg moet je gegaan zijn om uiteindelijk zo dicht bij jezelf uit te komen.
Ik heb bewondering voor de manier waarop je hierin een weg zoekt. Een weg waarin je trouw kunt zijn aan jezelf en niet in de rol van verzorger schiet. Dank voor het delen. Wat mooi dat je daarmee zoveel mensen raakt en bereikt!
Lieve groet,
Aurora
Dank je wel Aurora,
Ja de reacties laten me zien dat dit een strijd van velen is. De weg was lang inderdaad, de conclusie een pijnlijke… ik deed er helemaal niet toe. Maar een nieuw inzicht gaf me onlangs een onverwacht gevoel van vrijheid. Ieder nadeel heeft zijn voordeel. Als ik er toch niet toe doe bij mijn vader, kan ik er net zo goed bij weglopen. Zijn situatie zal er niet door verslechteren nog door verbeteren. Nou dan stop ik die energie liever in mijn meiden en in mijzelf. Er viel een last van mijn schouders. Tijd voor mij en iedereen die MIJ lief is!
Nogmaals bedankt,
Lieve groet,
Heidi
lieve Heidi,
Dank je wel. Je hebt me een nieuw inzicht gegeven en me hiermee aan t huilen gemaakt.
“Al mijn hele leven ben ik door jou in een rol gemanipuleerd die mij niet past. Ook niet die van de harde, afstandelijke dochter die haar vader aan zijn lot overlaat. Maar je laat me geen keus.”
Ook ik heb na jaren van afwijzing het contact helemaal verbroken. Niet omdat ik niet zorgzaam of lief ben, maar omdat ik simpelweg in contact met hem geen vrij leven kan leiden. Ik moest het stoppen om sterker komen te staan en het heeft me veel opgeleverd.
Ik besefte dit niet. maar ik neem het mijn vader kwalijk dat ik nu dus deze dochter ben.
Ook ik ben natuurlijk bezig met zijn einde en voel gek genoeg rust in het idee dat ik op elk moment kan beslissen . Als ik maar dichtbij mezelf blijf, ongeacht wat een ander vindt.
Ik hoop dat je in mijn schrijven iets herkent en het je ook sterkt. Dank je wel voor jouw delen en ik wens je alle liefde en wijsheid.